Transparan Elektronik Kalça Maketiyle Uygulanan Eğitimin İntramüsküler Enjeksiyon Uygulama Becerisi ve Kaygı Düzeyine Etkisi
Yıl 2024,
, 95 - 102, 03.08.2024
Vahide Semerci Çakmak
,
Zahide Akeren
,
Hafsa Kübra Işık
,
Elif Odabaşı Aktaş
,
Ebru Sönmez Sarı
Öz
ÖZ
Giriş: İntramüsküler enjeksiyon uygulamasının yeterli bilgi ve beceriye sahip deneyimli hemşireler tarafından yapılması ilaç uygulama hatalarını azaltmaktadır.
Amaç: Bu çalışma transparan elektronik kalça maketiyle uygulanan eğitimin öğrencilerin intramüsküler enjeksiyon uygulama becerilerine ve kaygı düzeylerine etkisini belirlemek amacı ile yapıldı.
Yöntem: Nicel araştırma yöntemlerinden tek gruplu ön test-son test deseninde tasarlanan bu çalışma yarı deneyseldir. Çalışma 01 Kasım - 01 Aralık 2023 tarihleri arasında bir devlet üniversitesinde öğrenim gören 53 hemşirelik öğrencisiyle gerçekleştirildi. Veriler Öğrenci Tanıtım Formu, İntramüsküler Enjeksiyon Uygulama Beceri Değerlendirme Formu ve Durumluk Kaygı Ölçeği ile toplandı. Tanımlayıcı istatistikler için sayı ve yüzde, ortalama, standart sapma, minimum, maksimum değerler kullanıldı. Verilerin analizi Wilcoxon işaretli - sıralar testi ve bağımlı gruplar t - testi ile yapıldı.
Bulgular: Araştırmaya katılan öğrencilerin yaş ortalaması 19,05 ± 1,04 olup, %67,9’u kızdır. Öğrencilerin
%90,6’sı yurtta yaşamakta olup, %69,8’inin gelirinin gidere denk olduğu, %71,7’sinin Anadolu lisesi mezunu
olduğu tespit edilmiştir. Öğrencilerin eğitim öncesinde ve sonrasında aldıkları puanlar karşılaştırıldığında, eğitim sonrası intramüsküler enjeksiyon uygulama becerisi puan ortalamalarının eğitim öncesinden istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek olduğu görüldü (p < 0,001). Öğrencilerin eğitim öncesi ve sonrası durumluk kaygı puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak bir farklılık saptanmadı (p > 0,05).
Sonuç: Öğrencilerin durumluk kaygı düzeyleri orta düzeydedir. Hemşirelik öğrencilerinin klinik uygulama öncesinde tekrarlı intramüsküler enjeksiyon uygulamalarını simülasyon maketleri üzerinde yapmaları önerilmektedir.
Etik Beyan
Çalışmaya başlamadan önce Bayburt Üniversitesi’nden etik kurul onayı (Tarih: 31.08.2022, Sayı No: 218/11) alındı.
Destekleyen Kurum
Bayburt Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Projesi Koordinatörlüğü
Proje Numarası
2022/69004-01
Kaynakça
- Abdalla, E. A., Abdoon, I. H., Osman, B., Osman, W. J., & Mohamed, E. M. (2019). Perception of medication errors’ causes and reporting among Sudanese nurses in teaching hospitals. Applied Nursing Research, 51 , 151207- 151207. doi: 10.1016/j.apnr.2019.151207
- Acaroğlu, R., Şendir, M., Kaya, H., Esen Büyükyılmaz, F. ve Aktaş Özakgül, A. (2020). İntramüsküler (IM) /kas içi enjeksiyon uygulaması. T. Atabek Aştı (Ed.), Hemşirelik esasları uygulama rehberi içinde (s. 108-109). İstanbul: Akademi Basın ve Yayıncılık.
- Akça Ay, F. (2016). İlaç uygulamaları. F. Akça Ay (Ed.), Sağlık uygulamalarında temel kavramlar ve beceriler içinde (s. 506-514). İstanbul: Nobel Tıp Kitapevleri.
- Al-Attar, W. M., Hattab, W. A. A., & Abdulghan, M. F. (2022). Nurses’ knowledge and attitude about intramuscular injection (LML). Pakistan Journal of Medical & Health Sciences, 16(03), 1078-1081. doi: 10.53350/pjmhs221631078
- Alharbi, J., Jackson, D., & Usher, K. (2020). Compassion fatigue in critical care nurses and its impact on nurse sensitive indicators in Saudi Arabian hospitals. Australian Critical Care, 33(6), 553-559. doi: 10.1016/j.aucc.2020.02.002
- Amanak, K. (2020). Comparing low fidelity simulation/model and hybrid simulation techniques for teaching how to perform intramuscular injections: a case control study. The Journal of the Pakistan Medical Association, 70(10), 1698-1705. doi: 10.5455/jpma.27454
- Apaydin, E. ve Öztürk, H. (2021). Ventrogluteal ve dorsogluteal bölgeye uygulanan intramüsküler enjeksiyonların kanama, ağrı ve hematom açısından karşılaştırılması. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(1), 105-113. doi: 10.37989/gumussagbil.785282
- Aygin, D. ve Cengiz, H. (2011). İlaç uygulama hataları ve hemşirenin sorumluluğu. Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni, 45(3), 110-114.
- Ayık, G., Özsoy, A. S. ve Çetinkaya, A. (2010). Hemşirelik öğrencilerinin ilaç uygulama hataları. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 18(3), 136-143.
- Babacan, E. (2020). İlaç uygulamalarına yönelik geliştirilen mobil artırılmış gerçeklik uygulamasının hemşirelik öğrencilerinin ilaç uygulama beceri ve bilgi puanlarına etkisi. Sakarya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü,
Yüksek Lisans Tezi, Sakarya.
- Bakan, G. ve Azak, A. (2022). Kronik hastalıklar standardize hasta simülasyon uygulamasının hemşirelik öğrencilerinin kaygı, öz yeterlilikleri üzerine etkisi ve memnuniyet durumlarının belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 15(4), 430-448.
- Bayar, K., Çadır, G. ve Bayar, B. (2009). Hemşirelik öğrencilerinin klinik uygulamaya yönelik düşünce ve kaygı düzeylerinin belirlenmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 8(1), 37-42.
- Chuang, Y. H., Lai, F. C., Chang, C. C., & Wan, H. T. (2018). Effects of a skill demonstration video delivered by smartphone on facilitating nursing students’ skill competencies and self-confidence: A randomized controlled trial study. Nurse Education Today, 66, 63-68. doi: 10.1016/j.nedt.2018.03.027
- Craig, S. J., Kastello, J. C., Cieslowski, B. J., & Rovnyak, V. (2021). Simulation strategies to increase nursing student clinical competence in safe medication administration practices: A quasi-experimental study. Nurse Education Today, 96, 104605. doi: 10.1016/j.nedt.2020.104605
- Çırpı, F., Merih, Y. D. ve Kocabey, M. Y. (2009). Hasta güvenliğine yönelik hemşirelik uygulamalarının ve hemşirelerin bu konudaki görüşlerinin belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi,
2(3), 26-34.
- Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (8. ed.). (pp. 19-66). New York: Lawrence Erlbaum Associates.
- Eyikara, E., & Baykara, Z. G. (2017). The importance of simulation in nursing education. World Journal on Educational Technology: Current Issues, 9(1), 2-7.
- Gürol, A., Akpinar, R. B. ve Apay, S. E. (2016). Simülasyon uygulamalarının öğrencilerin beceri düzeylerine etkisi. Kocatepe Tıp Dergisi, 17(3), 99-104.
- Hernon, O., McSharry, E., MacLaren, I. & Carr, P. J. (2023). Hemşirelik ve ebelik eğitiminde klinik psikomotor becerilerin öğretilmesinde ve değerlendirilmesinde eğitim teknolojisinin kullanımı: Son teknoloji ürünü
bir literatür taraması. Profesyonel Hemşirelik Dergisi, 45, 35-50. doi: 10.1016/j.profnurs.2023.01.005
- Kara, H. (2012). Yöneticilerde durumluk kaygısının otomatik düşünceler üzerindeki etkisinin incelenmesi. Social Sciences, 7(4), 244-258.
- Karabacak, B. G. (2010). Parenteral ilaç uygulamaları. N. Sabuncu ve F. Akça Ay (Ed.), Klinik beceriler sağlığın değerlendirilmesi, hasta bakım ve takibi içinde (s. 250-266). (2.bs). İstanbul: Nobel Tıp Kitapevleri.
- Kaya, N. ve Palloş, A. (2022). İlaç yönetimi: parenteral ilaç uygulamaları. T. Atabek Aştı ve A. Karadağ (Ed.), Hemşirelik esasları 2 içinde (s. 672-680). İstanbul: Akademi.
- Keskin, A. Y., Tunç, P. Molu, B. ve Tuna, H. İ. (2021). Hemşirelik birinci sınıf öğrencilerinde kol maketi üzerinde anlatımın antekübital bölge venlerinin yerlerini doğru bulma başarısı üzerine etkisi. Medical Records, 3(2), 125-
129. doi: 10.37990/medr.857173
- Küçük, U. ve Demirbağ, B. C. (2022). Hemşirelik öğrencilerinin halk sağlığı hemşireliği uygulamasına yönelik kaygı durumlarının incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 11 (3), 1160-1166.
- Özdemir, H. ve Zaybak, A. (2020). Hemşirelik öğrencilerinin öğrenme tarzları ile psikomotor becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Anadolu Akademik Çevrimiçi Dergisi Sağlık Bilimleri, 6(3), 234-245.
- Öner, N. & Le Compte, A. (1983). Süreksiz durumluk / sürekli kaygı envanteri el kitabı (1.bs). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
- Öztaş, B., Kara, B., Zengin, H., Güçlü, A. ve Bahar, O. N. (2022). Simülasyon laboratuvarında verilen eğitimin hemşirelik öğrencilerinin intravenöz kateterizasyon becerisine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi
Dergisi, 9(1), 17-23. doi: 10.31125/hunhemsire.1101859
- Park, J. Y., Woo, C. H., & Yoo, J. Y. (2016). Effects of blended cardiopulmonary resuscitation and defibrillation e-learning on nursing students’ self-effcacy, problem solving, and psychomotor skills. Computers, Informatics,
Nursing, 34(6), 272-280. doi: 10.1097/CIN.0000000000000227
- Pol-Castañeda, S., Carrero-Planells, A., & Moreno-Mulet, C. (2022). Use of simulation to improve nursing students’ medication administration competence: A mixed-method study. BMC Nursing, 21 (1), 117.
- Sabuncu, N., Köse S., Özhan, F., Batmaz, M. ve Özdilli, K. (2008). İlk defa intramüsküler enjeksiyon uygulaması yapan öğrencilerin kaygı düzeyleri ve sosyo-demografik özellikleri ile ilişkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık
Bilimleri Dergisi, 11 (3), 27-32.
- Sağkal, T., Edeer, G., Özdemir, C., Özen, M. ve Uyanık, M. (2014). Hemşirelik öğrencilerinin intramüsküler enjeksiyon uygulamalarına yönelik bilgileri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17(2), 80-89.
- Scully, N. J. (2011). The theory-practice gap and skill acquisition: An issue for nursing education. Collegian, 18(2), 93-98. doi: 10.1016/j.colegn.2010.04.002
- Şanlıalp Zeyrek, A. (2020). Hemşirelik öğrencilerinin intramüsküler enjeksiyon becerisinin geliştirilmesinde hibrit simülasyonun etkisi. Pamukkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Denizli.
- Spielberger, C. D., Gorsuch, R. L., & Lushene, E. R. (1970). Test manual for the state trait anxiety inventory. California: Consulting Psychologists Press, Palo Alto.
- Stone, R., Cooke, M., & Mitchell, M. (2020). Undergraduate nursing students’ use of video technology in developing confidence in clinical skills for practice: A systematic integrative literature review. Nurse Education
Today, 84, 104230. doi: 10.1016/j.nedt.2019.104230
- Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., & Ullman, J. B. (2013). Using multivariate statistics (Vol. 6, pp. 497-516). Boston, MA: pearson.
- Tosunöz, İ. K. Güngör, S. ve Öztunç, G. (2021). İlk klinik uygulama öncesi yaşanan kaygı: hemşirelik öğrencileri örneği. YOBÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2(1), 14-21.
- Türk, G. ve Denat, Y. (2021). İntramüsküler yolla ilaç uygulama öğrenim rehberi. Türk, G., ve Denat, Y. (Ed.), Hemşirelik Bakımında Temel Beceriler içinde (s. 77-78). İstanbul: Akademi.
- Uslusoy, E. Ç., Duran, E. T. ve Korkmaz, M. (2016). Güvenli enjeksiyon uygulamaları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 3(2), 50-57.
- Uzun, S., & Arslan, F. (2008). Medication errors. Journal of Medical Sciences, 28(2), 217-22.
- Weaver, A. (2015). The effct of a model demonstration during debriefing on students’ clinical judgment, self-confidence, and satisfaction during a simulated learning experience. Clinical Simulation in Nursing, 11 (1), 20-26.
The Effect of Training with a Transparent Electronic Hip Model on Intramuscular Injection Application Skills and Anxiety Level
Yıl 2024,
, 95 - 102, 03.08.2024
Vahide Semerci Çakmak
,
Zahide Akeren
,
Hafsa Kübra Işık
,
Elif Odabaşı Aktaş
,
Ebru Sönmez Sarı
Öz
Introduction: Intramuscular injection administration by experienced nurses with suffient knowledge and skills reduces medication administration errors.
Aim: This study was conducted to determine the effct of training with a transparent electronic hip model on students’ intramuscular injection skill and anxiety level.
Method: This study, designed with a single-group pretest-posttest design, one of the quantitative research methods, is quasi-experimental. The study was conducted with 53 nursing students studying at a state university between 01 November- 01 December 2023. Data were collected with the Student Introduction Form, Intramuscular Administration Skill Evaluation Form and State Anxiety Scale. Number and percentage, mean, standard deviation, minimum and maximum values were used for descriptive statistics. Data analysis was performed using parametric Wilcoxon signed-rank test and dependent groups t-test.
Results: The average age of the students participating in the research is 19.05 ± 1.04 and 67.9% are female. 90.6% of the students live in dormitories, it was determined that 69.8% of them had an income equal to their expenses, and 71.7% were graduates of Anatolian high school. When the scores of the students before and after the training were compared, it was determined that the mean intramuscular injection application skill score increased statistically aftr the training (p < 0.001). No statistical diffrence was detected between the students' state anxiety score averages before and aftr the training (p > 0.05).
Conclusion: The students' state anxiety levels are at a medium level. Nursing students perform repeated intramuscular injection applications on simulation models before clinical practice, is recommended.
Proje Numarası
2022/69004-01
Kaynakça
- Abdalla, E. A., Abdoon, I. H., Osman, B., Osman, W. J., & Mohamed, E. M. (2019). Perception of medication errors’ causes and reporting among Sudanese nurses in teaching hospitals. Applied Nursing Research, 51 , 151207- 151207. doi: 10.1016/j.apnr.2019.151207
- Acaroğlu, R., Şendir, M., Kaya, H., Esen Büyükyılmaz, F. ve Aktaş Özakgül, A. (2020). İntramüsküler (IM) /kas içi enjeksiyon uygulaması. T. Atabek Aştı (Ed.), Hemşirelik esasları uygulama rehberi içinde (s. 108-109). İstanbul: Akademi Basın ve Yayıncılık.
- Akça Ay, F. (2016). İlaç uygulamaları. F. Akça Ay (Ed.), Sağlık uygulamalarında temel kavramlar ve beceriler içinde (s. 506-514). İstanbul: Nobel Tıp Kitapevleri.
- Al-Attar, W. M., Hattab, W. A. A., & Abdulghan, M. F. (2022). Nurses’ knowledge and attitude about intramuscular injection (LML). Pakistan Journal of Medical & Health Sciences, 16(03), 1078-1081. doi: 10.53350/pjmhs221631078
- Alharbi, J., Jackson, D., & Usher, K. (2020). Compassion fatigue in critical care nurses and its impact on nurse sensitive indicators in Saudi Arabian hospitals. Australian Critical Care, 33(6), 553-559. doi: 10.1016/j.aucc.2020.02.002
- Amanak, K. (2020). Comparing low fidelity simulation/model and hybrid simulation techniques for teaching how to perform intramuscular injections: a case control study. The Journal of the Pakistan Medical Association, 70(10), 1698-1705. doi: 10.5455/jpma.27454
- Apaydin, E. ve Öztürk, H. (2021). Ventrogluteal ve dorsogluteal bölgeye uygulanan intramüsküler enjeksiyonların kanama, ağrı ve hematom açısından karşılaştırılması. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(1), 105-113. doi: 10.37989/gumussagbil.785282
- Aygin, D. ve Cengiz, H. (2011). İlaç uygulama hataları ve hemşirenin sorumluluğu. Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni, 45(3), 110-114.
- Ayık, G., Özsoy, A. S. ve Çetinkaya, A. (2010). Hemşirelik öğrencilerinin ilaç uygulama hataları. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 18(3), 136-143.
- Babacan, E. (2020). İlaç uygulamalarına yönelik geliştirilen mobil artırılmış gerçeklik uygulamasının hemşirelik öğrencilerinin ilaç uygulama beceri ve bilgi puanlarına etkisi. Sakarya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü,
Yüksek Lisans Tezi, Sakarya.
- Bakan, G. ve Azak, A. (2022). Kronik hastalıklar standardize hasta simülasyon uygulamasının hemşirelik öğrencilerinin kaygı, öz yeterlilikleri üzerine etkisi ve memnuniyet durumlarının belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 15(4), 430-448.
- Bayar, K., Çadır, G. ve Bayar, B. (2009). Hemşirelik öğrencilerinin klinik uygulamaya yönelik düşünce ve kaygı düzeylerinin belirlenmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 8(1), 37-42.
- Chuang, Y. H., Lai, F. C., Chang, C. C., & Wan, H. T. (2018). Effects of a skill demonstration video delivered by smartphone on facilitating nursing students’ skill competencies and self-confidence: A randomized controlled trial study. Nurse Education Today, 66, 63-68. doi: 10.1016/j.nedt.2018.03.027
- Craig, S. J., Kastello, J. C., Cieslowski, B. J., & Rovnyak, V. (2021). Simulation strategies to increase nursing student clinical competence in safe medication administration practices: A quasi-experimental study. Nurse Education Today, 96, 104605. doi: 10.1016/j.nedt.2020.104605
- Çırpı, F., Merih, Y. D. ve Kocabey, M. Y. (2009). Hasta güvenliğine yönelik hemşirelik uygulamalarının ve hemşirelerin bu konudaki görüşlerinin belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi,
2(3), 26-34.
- Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (8. ed.). (pp. 19-66). New York: Lawrence Erlbaum Associates.
- Eyikara, E., & Baykara, Z. G. (2017). The importance of simulation in nursing education. World Journal on Educational Technology: Current Issues, 9(1), 2-7.
- Gürol, A., Akpinar, R. B. ve Apay, S. E. (2016). Simülasyon uygulamalarının öğrencilerin beceri düzeylerine etkisi. Kocatepe Tıp Dergisi, 17(3), 99-104.
- Hernon, O., McSharry, E., MacLaren, I. & Carr, P. J. (2023). Hemşirelik ve ebelik eğitiminde klinik psikomotor becerilerin öğretilmesinde ve değerlendirilmesinde eğitim teknolojisinin kullanımı: Son teknoloji ürünü
bir literatür taraması. Profesyonel Hemşirelik Dergisi, 45, 35-50. doi: 10.1016/j.profnurs.2023.01.005
- Kara, H. (2012). Yöneticilerde durumluk kaygısının otomatik düşünceler üzerindeki etkisinin incelenmesi. Social Sciences, 7(4), 244-258.
- Karabacak, B. G. (2010). Parenteral ilaç uygulamaları. N. Sabuncu ve F. Akça Ay (Ed.), Klinik beceriler sağlığın değerlendirilmesi, hasta bakım ve takibi içinde (s. 250-266). (2.bs). İstanbul: Nobel Tıp Kitapevleri.
- Kaya, N. ve Palloş, A. (2022). İlaç yönetimi: parenteral ilaç uygulamaları. T. Atabek Aştı ve A. Karadağ (Ed.), Hemşirelik esasları 2 içinde (s. 672-680). İstanbul: Akademi.
- Keskin, A. Y., Tunç, P. Molu, B. ve Tuna, H. İ. (2021). Hemşirelik birinci sınıf öğrencilerinde kol maketi üzerinde anlatımın antekübital bölge venlerinin yerlerini doğru bulma başarısı üzerine etkisi. Medical Records, 3(2), 125-
129. doi: 10.37990/medr.857173
- Küçük, U. ve Demirbağ, B. C. (2022). Hemşirelik öğrencilerinin halk sağlığı hemşireliği uygulamasına yönelik kaygı durumlarının incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 11 (3), 1160-1166.
- Özdemir, H. ve Zaybak, A. (2020). Hemşirelik öğrencilerinin öğrenme tarzları ile psikomotor becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Anadolu Akademik Çevrimiçi Dergisi Sağlık Bilimleri, 6(3), 234-245.
- Öner, N. & Le Compte, A. (1983). Süreksiz durumluk / sürekli kaygı envanteri el kitabı (1.bs). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
- Öztaş, B., Kara, B., Zengin, H., Güçlü, A. ve Bahar, O. N. (2022). Simülasyon laboratuvarında verilen eğitimin hemşirelik öğrencilerinin intravenöz kateterizasyon becerisine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi
Dergisi, 9(1), 17-23. doi: 10.31125/hunhemsire.1101859
- Park, J. Y., Woo, C. H., & Yoo, J. Y. (2016). Effects of blended cardiopulmonary resuscitation and defibrillation e-learning on nursing students’ self-effcacy, problem solving, and psychomotor skills. Computers, Informatics,
Nursing, 34(6), 272-280. doi: 10.1097/CIN.0000000000000227
- Pol-Castañeda, S., Carrero-Planells, A., & Moreno-Mulet, C. (2022). Use of simulation to improve nursing students’ medication administration competence: A mixed-method study. BMC Nursing, 21 (1), 117.
- Sabuncu, N., Köse S., Özhan, F., Batmaz, M. ve Özdilli, K. (2008). İlk defa intramüsküler enjeksiyon uygulaması yapan öğrencilerin kaygı düzeyleri ve sosyo-demografik özellikleri ile ilişkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık
Bilimleri Dergisi, 11 (3), 27-32.
- Sağkal, T., Edeer, G., Özdemir, C., Özen, M. ve Uyanık, M. (2014). Hemşirelik öğrencilerinin intramüsküler enjeksiyon uygulamalarına yönelik bilgileri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17(2), 80-89.
- Scully, N. J. (2011). The theory-practice gap and skill acquisition: An issue for nursing education. Collegian, 18(2), 93-98. doi: 10.1016/j.colegn.2010.04.002
- Şanlıalp Zeyrek, A. (2020). Hemşirelik öğrencilerinin intramüsküler enjeksiyon becerisinin geliştirilmesinde hibrit simülasyonun etkisi. Pamukkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Denizli.
- Spielberger, C. D., Gorsuch, R. L., & Lushene, E. R. (1970). Test manual for the state trait anxiety inventory. California: Consulting Psychologists Press, Palo Alto.
- Stone, R., Cooke, M., & Mitchell, M. (2020). Undergraduate nursing students’ use of video technology in developing confidence in clinical skills for practice: A systematic integrative literature review. Nurse Education
Today, 84, 104230. doi: 10.1016/j.nedt.2019.104230
- Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., & Ullman, J. B. (2013). Using multivariate statistics (Vol. 6, pp. 497-516). Boston, MA: pearson.
- Tosunöz, İ. K. Güngör, S. ve Öztunç, G. (2021). İlk klinik uygulama öncesi yaşanan kaygı: hemşirelik öğrencileri örneği. YOBÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2(1), 14-21.
- Türk, G. ve Denat, Y. (2021). İntramüsküler yolla ilaç uygulama öğrenim rehberi. Türk, G., ve Denat, Y. (Ed.), Hemşirelik Bakımında Temel Beceriler içinde (s. 77-78). İstanbul: Akademi.
- Uslusoy, E. Ç., Duran, E. T. ve Korkmaz, M. (2016). Güvenli enjeksiyon uygulamaları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 3(2), 50-57.
- Uzun, S., & Arslan, F. (2008). Medication errors. Journal of Medical Sciences, 28(2), 217-22.
- Weaver, A. (2015). The effct of a model demonstration during debriefing on students’ clinical judgment, self-confidence, and satisfaction during a simulated learning experience. Clinical Simulation in Nursing, 11 (1), 20-26.