Teknolojinin Hemşirelik Mesleğine Yansıması: Sistematik Derleme

Yıl 2020, , 175 - 182, 30.12.2020

Dilek Konukbay , Mürşide Efe , Dilek Yıldız

https://doi.org/10.48071/sbuhemsirelik.700870

Cited By: 3

Öz

Giriş: Hemşirelik alanında, teknolojik gelişmelerin takibi ve kullanımı hasta bakım kalitesini arttırmak, iş yükünde azalma, tıbbi hataların önlenmesi ve hasta güvenliğinin sağlanması açısından çok önemli bir yere sahiptir.
Amaç: Bu makalede, ülkemizde 2014-2019 yılları arasında “Teknoloji ve Hemşirelik” konusuna ilişkin yayınlanmış çalışmaların sistematik olarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Konuya ilişkin Tübitak Ulakbim DergiPark ile Google Akademik veri tabanları “Hemşire”, “Hemşirelikte teknoloji”, “Teknoloji ve hemşirelik bakımı” anahtar kelimeleri ile taranmış, 2014 Ocak–2019 Aralık tarihleri arasında yayınlanmış 11.970 çalışma incelenmiştir. Araştırmaya dahil edilme kriterlerine uygun olan toplam 22 yayın çalışma kapsamına alınmış ve sonuçlar açısından değerlendirilmiştir. Makalelerin tamamı Türkçe olup, 21 makale tanımlayıcı, 1 makale ise niteliksel araştırma tasarımındadır.
Bulgular: Araştırma kapsamına alınan çalışmalar incelendiğinde, çalışmaların daha çok cerrahi ve yoğun bakım alanında yapılmış olduğu, teknolojinin hemşireler için kolaylık sağlayarak iş yükünü azalttığı, hastalara daha kaliteli bakım verildiği ve hasta güvenliğini arttırdığı belirlenmiştir. Hemşirelik öğrencileri ile yapılan çalışmalarda ise öğrencilerin teknolojiyi kullanma ve bu alandaki eğitimlere daha pozitif yaklaştıkları, teknolojik gelişmelerden daha çok bilgisayar alanında yararlandıkları ve simülasyona dayalı eğitim programlarını destekledikleri görülmektedir.
Sonuç: Bu çalışma sonucunda teknolojiye ilişkin hemşirelerin daha çok teknolojiyi kullanma durumları ile bilgi, görüş ve tutumlarını saptamaya yönelik tanımlayıcı tipte çalışmaların yapıldığı belirlenmiştir. Hemşirelik bakım ve kalitesini arttırmak amacıyla, teknolojik gelişmelerin, bakım ve tedavi uygulamalarında kullanımına yönelik daha fazla araştırma yapılmasının önemli olacağı değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Hemşire, hemşirelikte teknoloji, teknoloji ve hemşirelik bakımı

The Reflection of Technology on Nursing Profession: A Systematic Review

Öz

Introduction: In the field of nursing, following and using technological developments has a significant place regarding the quality of patient care, reducing workload, preventing medical errors and ensuring patient safety.
Aim: In this study, it is aimed to systematically evaluate the published studies on "Technology and Nursing" in Turkey between 2014 - 2019.
Methods: TUBITAK Ulakbim DergiPark and Google Academic databases were scanned with the keywords "Nurse", "Technology in Nursing", "Technology and Nursing Care" and 11.970 studies published between January 2014 and December 2019 were examined. A total of 22 publications meeting the inclusion criteria were included in the study. All articles are in Turkish, 21 articles are descriptive and 1 article is in qualitative research design.
Results: When the studies included in the research are examined, it has been determined that studies are mostly done in the field of surgery and intensive care and technology assists nurses, reduces workload, provides enhanced care to patients and increases patient safety. From the studies with nursing students; students seem to use technology and approach trainings in this field more positive, use technological developments more in the computer field and support simulation-based training programs.
Conclusion: As a result of this study, it has been found that descriptive studies were carried out to determine that nurses’ use of technology, knowledge, opinions and attitudes. Conducting more research on the use of technological developments in care and treatment practices will be important in order to improve the quality of nursing care.

Anahtar Kelimeler

Nurse, technology in nursing, technology and nursing care

Kaynakça

• Aydoğan Sayar, M., Gülhan, Y., ve Yılmaz, S. (2016). Hemşirelerin sağlık bakım hizmetlerinde bilgisayar kullanım düzeylerinin belirlenmesi ve hemşirelik bilişimi hakkındaki düşüncelerinin değerlendirilmesi. Press Academia Procedia, 2, 160-169. doi: 10.17261/Pressacademia.2016118638.
• Ayhan, H., Çınar, İ.F., Yılmaz Şahin, S., Demirtaş, A., Özkan, Y., Külekçi, E., ... İyigün, E. (2019). Cerrahi ve iç hastalıkları hemşireliği eğitimi kapsamında yürütülen simülasyon uygulamalarına yönelik öğrenci görüşlerinin değerlendirilmesi. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi, 1(2), 66-75.
• Bakken, S. (2006). Informatics for patient safety: a nursing research perspective. Annual Review of Nursing Research 24(1), DOI:10.1891/0739-6686.24.1.219.
• Bilgiç, Ş., ve Şendir, M. (2014). Hemşirelik bilişimi. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi, 3(1), 24-28.
• Bilgiç, Ş., ve Özdemir Aydın, G. (2015). Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin bilişim teknolojilerine ilişkin görüşleri. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik E-Dergisi, 3(3), 9-18.
• Çakır Umar, D., Öğce, F., Yavuz Van Giersbergen, M., ve Karaveli Çakır, S. (2016). Bir üniversite hastanesinin cerrahi birimlerinde çalışan hemşirelerin teknolojiye ilişkin tutumları. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 32(3), 14-25.
• Çakırlar, A., ve Mendi, B. (2016). Hemşirelerin elektronik sağlık kaydı ve bilişim uygulamaları kapsamındaki bilgi ve tutlarının değerlendirilmesi. FNG & Bilim Tıp Dergisi, 2(1), 32-39. doi: 10.26650/FNJN341399
• Çetinkaya Uslusoy, E. (2018). Hemşirelik eğitiminde simülasyon kullanımı: öğrencilerin görüşleri. SDÜ Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(2), 13-18. doi: 10.22312/sdusbed.414083
• Çiçek Korkmaz, A., ve Korkmaz A. (2018). Hemşire adaylarının hemşirelikte bilgisayar kullanımına yönelik tutum algıları. Sosyal Bilimler Dergisi, 8(15), 1-18.
• Dikmen, Y., Ak, B., ve Yorgun, S. (2015). Teorikten pratiğe: Bilgisayar destekli hemşirelik süreci uygulaması. J Hum Rhythm, 1(4), 162-167.
• Eriş, H. (2016). Hemşirelerin hastanelerde kullandıkları elektronik tıbbi kayıtlar hakkındaki görüşleri: Şanlıurfa örneği. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 3(3), 93-99. doi: 10.5455/sad.13-1477551776
• Hintistan, S., ve Çilingir, D. (2012). Hemşirelik uygulamalarında güncel bir yaklaşım: telefon kullanımı. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 9(1), 30-35.
• Işık, O., ve Akbolat, M. (2010). Bilgi teknolojileri ve hastane bilgi sistemleri kullanımı: sağlık çalışanları üzerine bir araştırma. Bilgi Dünyası, 11(2), 365-389.
• Karadağ, M., Çalışkan, N., ve İşeri, Ö. (2015). Simüle hasta kullanımına ilişkin öğrenci görüşleri. Çağdaş Tıp Dergisi 5(1), 36-44. doi: 10.16899/ctd.83205
• Karadağlı, F., ve Genç, A. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin hemşirelik uygulamalarında bilgisayar kullanımına ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3, 260-274.
• Karahan, E., Çelik, S., Yıldım Tank, D., ve Göğüş, F. (2019). Yüksek gerçeklikli hasta simülatöründe eğitim: hemşirelik öğrencilerinin memnuniyeti ve öğrenmede kendine güvenlerinin değerlendirilmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(2), 106-110. doi: 10.34087/cbusbed.528867
• Karaveli Çakır, S. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin teknolojik ekipman kullanımına ilişkin görüşleri ve yaşadıkları deneyimler. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 33(3), 11-20.
• Kardaş Özdemir, F., ve Karakaya, G. (2017). Hemşirelerin bilgisayar ve bilişim teknolojisini kullanma durumları. Tepecik Eğit. ve Araşt. Hast. Dergisi, 27(2), 126-130. doi:10.5222/terh.2017.126
• Kısa, B., ve Kaya, B. (2006). Hemşire öğretim elemanlarının teknolojiye ilişkin tutumları. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 5(2), 77-83.
• Kim, J., ve Cho, E. (2018). Computer use experience of nurses working in hospital. International Journal of Internet, Broadcasting and Communication, 10(1), 31-39.
• Machon, M., Knighten, L.M., Sohal, J. (2020). Improving clinical communication and collaboration through technology: a benefits analysis for nurse leaders. Nurse Leader, 18(5), 481-486.
• Pazar, B., Taştan, S., ve İyigün, E. (2015). Tele sağlık sisteminde hemşirenin rolü. Bakırköy Tıp Dergisi, 11(1), 1-4. doi: 10.5350/BTDMJB201511101
• Rouleau, G., Gagnon, M.P., Cote, J., Gagnon, P.J., Hudson, E., Dubois, C.A. (2017). Impact of information and communication technologies on nursing care: results of an overview of systematic reviews. Journal of Medical Internet Research, 19(4), 1-21.
• Şenyuva, E. (2017a). Hemşirelik öğrencilerinin internet öz-yeterlilikleri ile çevrimiçi bilgi arama stratejileri arasındaki ilişki. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 15(2), 102-116 Şenyuva, E. (2017b). Farklı öğrenme stillerine sahip hemşirelik öğrencilerinin e-ders tasarımına ilişkin görüşleri: web tabanlı hasta eğitimi dersi örneği. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(1), 289–318.
• Tatlı, Z., Aydın, A., Şimşek, P., Özdemir, M., Gölbaşı, S., Karacan, S., ... Gündüz A. (2018). Hemşirelerin ve hemşirelik öğrencilerinin bilişim teknolojilerini kullanma durumları. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 1(1), 18-27.
• Terkeş, N., Çelik, F., Taşdelen, F., ve Kılıç, M.H. (2018). Yoğun bakımda çalışan hemşirelerin gelişen teknolojiyi kullanma durumlarının ve teknolojiye yönelik tutumlarının belirlenmesi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 22(1), 1-9.
• Tiryaki, Ö., Zengin, H., ve Çınar, N. (2018). Pediatri hemşirelerinin sağlık bakımında bilgisayar kullanımına yönelik tutumları: Sakarya örneği. Journal of Human Rhythm, 4(3), 158-164.
• Yaman Aktaş, Y., Koraş, K., ve Karabulut, N. (2017). Yoğun bakım hemşirelerinin teknolojiye ilişkin tutumları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 4(2), 36-48.
• Ulaş Karaahmetoğlu, G., ve Kaçan Softa, H., ve Demirarslan, E. (2017). Hemşirelerin bilgisayar kullanımı. Kastamonu Sağlık Akademisi, 2(1), 24-39.
• Ünsal Atan, Ş., Güleç Şatır, D., Öztürk, R., Kavlak, O., Saruhan, A., Er Güneri, S., ve Sevil, Ü. (2019). Obstetrik becerilerin geliştirilmesinde gerçekliğe yakınlığı yüksek doğum simülatörü kullanımının hemşirelik öğrencilerinin memnuniyet ve performansı üzerine etkisi. Florence Nightingale Journal of Nursing, 27(1), 1-16. doi: 10.26650/FNJN341399