RUHSAL HASTALIKLARDA AGRESYON

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 61 - 65, 26.04.2019

Eda Açıkgöz , Derya Özbaş Gençarslan

Öz

RUHSAL HASTALIKLARDA AGRESYON

ÖZET

Agresyon ve şiddet son yıllarda sıklıkla tartışılan, bireyin ve toplumun sağlığını tehdit eden önemli kavramlardır. Fiziksel ya da psikolojik zarar vermeyi amaçlayan bir davranış gelişimi olarak tanımlanan agresyon, dünya çapında klinik psikiyatrik ortamlar dahil olmak üzere birçok kurumda mevcuttur. Psikiyatri hastalarının her birinin agresif davranış gösterme eğilimleri birbirinden farklı olmakla birlikte, yapılan çalışmalar sonucu hastaların saldırganlık eğilimleri küçümsenmeyecek oranda olduğu belirtilmiştir. Psikiyatri hastalarının agresyon eğilimleri, etiyolojisi ve risk faktörlerinin belirlenmesi hastanın kendisi ve çevresine potansiyel zarar verme davranışlarına karşın önlem almak açısından önemlidir. Bu derleme sağlık profesyonelleri ekibinde bulunan ve agresyon potansiyeli bulunan hastaların tedavi ve bakım sürecinde etkin rol alan hemşireler için yol gösterici olması amacıyla yapılmıştır.

Anahtar Sözcükler: Agresyon, ruhsal hastalık, psikiyatri hemşireliği.

AGRESSION IN MENTAL ILNESSES

ABSTRACT

In recent years, agression and violence discussed frequently which is important phenomena jeopardizes person and communities health. Agression exists which is defined as behavior that aims to give harm in manner of phsical and psychological in lots of associations which includes some psychological environment in worldwide. Even tendency of behaving agressive of every patience, it is declared that tendancy of patience can not be omitted as conclusion of sequence of studies. It is improtant that to define tendancy of agession, causes of agression and its risk factors for prevent some dangereous behavior which can be make an end with potential injuries for themselves and their cirumference. This review was carried out in order to provide guidance for nurses who are active in the treatment and care process of patients with potential aggression on the health professional team.

Key Words: Aggression, psychiatric illness, psychiatric nursing.

Anahtar Kelimeler

Agresyon, ruhsal hastalık, psikiyatri hemşireliği

Kaynakça

• 1. Abay, E., & Tuğlu, C. (2000). Şiddet ve agresyonun nörobiyolojisi. Klinik Psikiyatri, 3, 21-26.
• 2. Ahmed, A. O., Richardson, J., Buckner, A., Romanoff, S., Feder, M., Oragunye, N., ... & Lindenmayer, J. P. (2018). Do cognitive deficits predict negative emotionality and aggression in schizophrenia?. Psychiatry research, 259, 350-357.
• 3. Altuner, D., Engin, N., Gürer, C., Akyay, İ., & Akgül, A. (2009). Madde kullanımı ve suç ilişkisi: kesitsel bir araştırma. Tıp Araştırmaları Dergisi, 7(2), 87-94.
• 4. Kelleci, M., & Ata, E. E. (2012). Psikiyatri Kliniğinde Yatan Bir Grup Hastada Saldırganlık Potansiyeli Ve Etkileyen Bazı Etkenler.
• 5. Oral, G., & Atamer, A. (2004). Psikolojik kuramlar ve agresyon üzerine bir derleme. Adli Psikiyatri Dergisi, 1(1), 43-57.
• 6. Aydemir, Ç., & KISA, C. (2001). Konsültasyon liyezon psikiyatrisinde demans. Klinik Psikiyatri, 4, 203-211
• 7. Bildik, T., Özbaran, N. B., Küçükköse, M., & Ardıç, Ü. A. (2010). Çocuk ve Gençlerde Aripiprazol Kullanımı: Olgu Serisi. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni-Bulletin of Clinical Psychopharmacology, 20(1), 84-93.
• 8. Bilgin, H., & Özcan, N. K. (2012). Psikiyatri Servislerinde Agresyon. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 3(1), 42-47.9. Björkdahl, A. (2010). Violence prevention and management in acute psychiatric care. Aspects of nursing practice.
• 10. Bolu, A., Pan, E., Günay, H., Öznur, T., Aydemir, E., & Erdem, M. (2014). Travma Sonrası Stres Bozukluğunda Saldırgan Davranış İle Dissosiyasyon Arasındaki İlişki. Gulhane Medical Journal, 56(2).
• 11. Bostan, G., & Kılcıgil, E. Beden Eğitimi Ve Spor Yüksekokulu Öğrencisi Olan Ve Olmayan Ankara Üniversitesi Öğrencilerinin Saldırganlık Boyutları
• 12. Bozkurt, M., Evren, C., Yilmaz, A., Can, Y., & Cetingok, S. (2013). Aggression and impulsivity in different groups of alcohol and heroin dependent inpatient men. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni-Bulletin of Clinical Psychopharmacology, 23(4), 335-344.813. Van Voorhees, E. E., Dennis, P. A., Neal, L. C., Hicks, T. A., Calhoun, P. S., Beckham, J. C., & Elbogen, E. B. (2016). Posttraumatic stress disorder, hostile cognitions, and aggression in Iraq/Afghanistan era veterans. Psychiatry, 79(1), 70-84.
• 14. El-Khoury, J., & Gulati, G. (2008). How to assess and manage the aggressive patient. The Foundation Years, 4(2), 69-72.
• 15. Eren, N. (2010). Ağır Kişilik Bozuklukları ve Hemşirelik Girişimleri-Bölüm II. Journal of Psychiatric Nursing, 1(2), 86-95
• 16. Eroğlu, S. E. (2009). Saldırganlık davranışının boyutları ve ilişkili olduğu faktörler: lise ve üniversite öğrencileri üzerine karşılaştırmalı bir çalışma (Doctoral dissertation, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü).
• 17. Evrensel, A., Ünsalver, B. Ö., & Özsahin, A. (2016). Antisosyal Kisilik Bozuklugu Tanili Bireylerde Saldirganlik Ile Serum Tiroid Hormon Düzeyleri Arasindaki Iliski/The Relationship between Aggression and Serum Thyroid Hormone Level in Individuals Diagnosed with Antisocial Personality Disorder. Noro-Psikyatri Arsivi, 53(2), 120
• 18. Günüşen, N. P. (2016). Öfke, Saldırganlık Ve Psikiyatri Hemşireliği. Turkiye Klinikleri Journal of Psychiatric Nursing-Special Topics, 2(2), 36-43.
• 19. Jansen, G. J. (2005). The attitude of nurses towards inpatient aggression in psychiatric care: the development of an instrument
• 20. Jonker, E. J., Goossens, P. J. J., Steenhuis, I. H. M., & Oud, N. E. (2008). Patient aggression in clinical psychiatry: perceptions of mental health nurses. Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing, 15(6), 492-499.
• 21. Lyketsos, C. G., Steinberg, M., Tschanz, J. T., Norton, M. C., Steffens, D. C., & Breitner, J. C. (2000). Mental and behavioral disturbances in dementia: findings from the Cache County Study on Memory in Aging. American Journal of Psychiatry, 157(5), 708-714.
• 22. Mendes, D. D., Mari, J. D. J., Singer, M., Barros, G. M., & Mello, A. F. (2009). Study review of biological, social and environmental factors associated with aggressive behavior. Revista brasileira de psiquiatria, 31, S77-S85.
• 23. Nguyen, V. T., Love, A. R., & Kunik, M. E. (2008). Preventing aggression in persons with dementia. Geriatrics, 63(11), 21-26.924. Niazi, S., & Adil, A. (2008). Relationship between panic attacks and aggression with respect to age and gender. Journal of the indian academy of applied psychology, 34(20), 283-293
• 25. Pompili, E., Carlone, C., Silvestrini, C., & Nicolò, G. (2017). Focus on aggressive behaviour in mental illness. Rivista di Psichiatria, 52(5), 175-179.
• 26. Semiz, Ü. B., Algül, A., Basoglu, C., Ates, M. A., Ebrinç, S., Çetin, M., ... & Günay, H. (2008). Antisosyal Kişilik Bozukluğu Olan Erkek Bireylerde Subjektif Uyku Kalitesinin Saldırganlık İle İlişkisi. Turk Psikiyatri Dergisi, 19(4).
• 27. Seo, D., Patrick, C. J., & Kennealy, P. J. (2008). Role of serotonin and dopamine system interactions in the neurobiology of impulsive aggression and its comorbidity with other clinical disorders. Aggression and violent behavior, 13(5), 383-395.
• 28. Serper, M., Beech, D. R., Harvey, P. D., & Dill, C. (2008). Neuropsychological and symptom predictors of aggression on the psychiatric inpatient service. Journal of clinical and experimental neuropsychology, 30(6), 700-709.
• 29. Soykan, Ç. (2003). Öfke ve öfke yönetimi. Kriz dergisi, 11(2), 19-27.30. Şahin, N. H., Batıgün, A. D., & Uzun, C. (2011). Anksiyete bozukluğu: Kişilerarası tarz, kendilik algısı ve öfke açısından bir değerlendirme. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 12, 107-113.31. TDK,201032. Townsend, M. C., & Morgan, K. I. (2017). Psychiatric mental health nursing: Concepts of care in evidence-based practice. FA Davis.
• 33. Tutkun, E., Güner, B. Ç., Ağaoğlu, S. A., & Soslu, R. (2010). Takım Sporları Ve Bireysel Sporlar Yapan Sporcuların Saldırganlık Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 1(1).
• 34. Ural, C., Öncü, F., Belli, H., & Soysal, H. (2013). Adli psikiyatrik süreç içindeki şizofreni hastalarının şiddet davranışı değişkenleri: bir olgu kontrol çalışması. Turk Psikiyatri Derg, 24, 17-24
• 35. Umut G, Altun Öztürk Z, Danışman B.S, Küçükparlak İ. Ve ark. Bir Eğitim Hastanesinde Yatarak Tedavi Gören Şizofreni Hastalarında Tedavi Uyumu, İçgörü ve agresyon İlişkisi. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi 2012;25:212-220
• 36. Verımlı, A., Büyükkal, B., Kükürt, R., Atalay, H., & Ozsoy, T. (1992). Mental Retardasyon Ve Psikopatoloji. Düşünen Adam: Psikiyatri Ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 5, 1-3.
• 37. Duıca, L., Antonescu, E., Pirlog, M., Purnichi, T., Szakacs, J., Totan, M., ... & Bota, G. (2018). Clinical And Biochemical Correlations Of Aggression İn Young Patients With Mental Disorders. Revısta De Chımıe, 69(6), 1544-1549.
• 38. Yalçin, Ö., & Erdogan, A. (2013). Siddet ve Agresyonun Nörobiyolojik, Psikososyal ve Çevresel Nedenleri/Neurobiological, Psychosocial and Enviromental Causes of Violence and Agression. Psikiyatride Guncel Yaklasimlar, 5(4), 388
• 39. Yıldız, S. A. (2004). Ebeveyn tutumları ve saldırganlık. Polis Bilimleri Dergisi, 6(3-4), 131-150.