Hemşirelerin Problem Çözme Beceri Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler: Bir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 1, 9 - 16, 25.04.2020

Özlem Aydınöz Emine Özer Küçük , Huri Gönderen

Öz

Giriş: Hemşirelerin problem çözme becerileri, bakım kalitesini etkileyen önemli özelliklerden birisidir. Hemşirelerden hasta bakımı, ekip çalışması ve yönetimle ilgili çeşitli problemler karşısında problem çözme becerilerini kullanmaları beklenmektedir.
Amaç: Araştırma bir eğitim ve araştırma hastanesinde çalışan hemşirelerin, problem çözme beceri düzeyleri ve etkileyen faktörleri incelemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır.
Yöntem: Çalışma bir eğitim ve araştırma hastanesinde çalışan ve araştırmaya katılmaya gönüllü olan 326 hemşire (evrenin %78’i) ile yürütülmüştür. Araştırma verileri, “Kişisel Bilgi Formu” ve “Problem Çözme Envanteri” aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiksel yöntemler, Tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve t testi kullanılmıştır.
Bulgular: Hemşirelerin Problem Çözme Envanteri toplam puan ortalaması 108,19±16,97 olup, üç alt boyut (Problem Çözme Güveni, Yaklaşma-Kaçınma ve Kişisel Kontrol) puan ortalamaları sırasıyla 29,19±6,88; 51,16±8,48 ve 20,03±5,10 olarak bulunmuştur. Evli olan hemşirelerin Problem Çözme Envanteri toplam puan ortalamalarının, bekar hemşirelerden istatistiksel açıdan anlamlı farklılıkla daha iyi düzeyde olduğu saptanmıştır (p=0,001). Hemşirelerin diğer bireysel ve mesleki özellikleri ile Problem Çözme Envanteri toplam puan ortalamaları arasında anlamlı düzeyde bir fark bulunmamıştır (p>0,05).
Sonuç: Hemşirelerin problem çözme beceri düzeylerinin yaklaşık orta düzeyde olduğu ve evli olanlarda daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Kurumlarda hemşirelerin problem çözme becerilerinin geliştirilmesi amacıyla oryantasyon programlarının uygulanması ve hemşirelik eğitim müfredatındaki derslere problem çözme becerisini geliştirecek konular eklenmesi önerilmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Hastane, hemşire, problem çözme

Teşekkür

Çalışmamıza katılan hemşire meslektaşlarımızın her birine teşekkür ederiz.

Problem-Solving Skills Levels of Nurses and Factors Affecting Them: An Example of a Training and Research Hospital

Öz

Introduction: The problem-solving skills of nurses are one of the important features that affect the quality of care. Nurses are expected to use their problem-solving skills in the face of various problems related to patient care, teamwork, and management.
Aim: This is a descriptive study to examine the problem-solving skill levels and affecting factors of nurses working in an education and research hospital.
Methods: The study was conducted with 326 nurses (78% of the universe) working in a hospital. Research data was collected through “Personal Information Form” and “Problem Solving Inventory”. Descriptive statistical methods, One-way analysis of variance (ANOVA) and t-test were used in the analysis of the data.
Results: The mean of the total point of the Nurses' Problem-Solving Inventory is 108.19±16.97, and the mean scores of three sub-dimensions (Confidence Solving, Approach-Avoidance, and Personal Control) were 29.19±6.88, 51.16±8.48 and 20.03±5.10 respectively. It was determined that the mean of the total point of the Problem Solving Inventory of the married nurses was statistically significant than single nurses (p=0.001). There was no significant difference between the other individual and professional characteristics of the nurses according to the mean of the total points of the Problem Solving Inventory(p>0.05).
Conclusion: While the problem-solving skill levels of the nurses were at an approximately medium level, it was determined that this rate was higher in married ones. It is recommended that implement orientation programs in the institutions and add topics to the courses in the nursing education curriculum to improve problem-solving skills.

Anahtar Kelimeler

Hospital, nurse, problem-solving

Kaynakça

• Abaan, S., ve Altıntoprak, A. (2005). Hemşirelerde problem çözme becerileri: öz değerlendirme sonuçlarının analizi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 12(1), 62-76.
• Abdellah, F.G. (1957). Methods of identifying covert aspects of nursing problems a key to improved clinical teaching. Nursing Research, 6(1), 4-23.
• Çam S., ve Tümkaya, S. (2006). Üniversite öğrencilerinde kişilerarası problem çözme. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), 119-131.
• Çelenk, O., ve Topoyan, M. (2017). Bir üniversite hastanesinde görevli hemşirelerin problem çözme beceri düzeylerinin incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 10(4), 251-259.
• Erkuş, B., ve Bahçecik, N. (2015). Özel hastanelerde çalışan yönetici hemşirelerin ve hemşirelerin eleştirel düşünme düzeyi ve problem çözme becerileri. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi,1(1), 1-9. doi:10.5455/musbed.20141106035312
• Günüşen Partlak, N., ve Üstün, B. (2011). Hemşirelik öğrencilerinin problem çözme beceri düzeyleri ile kontrol odağı arasındaki ilişki. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 4(2), 72-77.
• Heppner, P.P., Baumgardner, A.H., & Jakson, J. (1985). Depression and attributional style: Are they related? Cognitive Therapy and Research, 9, 105-113. doi:10.1007/BF01178754
• Heppner, P.P. & Petersen, C.H. (1982). The development and implications of a personal problem-solving inventory. Journal Of Counseling Psychology, 29(1), 66–75. Kantek, F., ve Yeşilbaş, H. (2019). Türkiye’deki hemşirelik öğrencilerinin problem çözme düzeylerine cinsiyetin etkisi: Bir meta analiz çalışması. Journal of Human Sciences, 16(1), 134-142. doi:10.14687/jhs.v16i1.545
• Karakurt, N., ve Ekinci, M. (2015). Hemşirelerin algıladıkları sosyal destek ile problem çözme becerisi arasındaki ilişki. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(4), 574, 594.
• Kelleci, M., ve Gölbaşı, Z. (2004). Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin problem çözme becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 8(2), 1-8.
• Shamian, J. (2007). Effect of teaching decision analysis on student nurses clinical ıntervention decision making. Research in Nursing & Health, 14(1), 59–66. doi:10.1002/nur.4770140109
• Şahin, N., Şahin, N., & Heppner, P.P. (1993). Psychometric proporties of the Problem Solving Inventory in a group of Turkish university students. Cognitive Therapy and Research, 4 (17), 379–396. doi:10.1007/BF01177661
• Şahiner, G., Açıksöz, S., ve Açıkel, C. (2013). Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin problem çözme becerilerinin incelenmesi. Türk Silahlı Kuvvetleri Koruyucu Hekimlik Bülteni, 12 (6), 673-680. doi:10.5455/pmb.1-1354182988
• Taşçı, S. (2005). Hemşirelikte problem çözme süreci. Sağlık Bilimleri Dergisi, 14, 73-78.
• Taylan, S. (1990). Heppner’in Problem Çözme Envanteri’ nin uyarlama, güvenirlik ve geçerlik çalışmaları (Doktora tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Taylor, C. (2000). Clinical problem-solving in nursing: insights from the literature. Journal of Advanced Nursing, 31(4), 842-849. doi:10.1046/j.1365-2648.2000.01342.x
• Terzioğlu, F. (2006). The perceived problem-solving ability of nurse managers. Journal of Nursing Management, 14, 340–47. doi:10.1111/j.1365-2934.2006.00551.x
• Tuğut, N., ve Kaya, D. (2017). Hemşirelerin terapötik mizah kullanma durumları ve problem çözme becerileri arasındaki ilişki. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 10(3), 131-136.
• Yıldırım, B., ve Bağsürer, N. (2019). Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin problem çözme süreçlerinin incelenmesi. Ortadoğu Tıp Dergisi, 1, 27-33. doi:10.21601/ortadogutipdergisi.479194
• Yıldırım, B., ve Özkahraman, Ş. (2011). Hemşirelikte problem çözme. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2(3), 155-160.
• Yıldız, H., ve Güven, M. (2009). Hemşirelerin tükenmişlik düzeylerinin ve problem çözme becerilerinin incelenmesi. E-Journal of New World Sciences Academy Life Sciences, 4(4), 1-20.