Gebelik ve Doğum Sonu Dönemde Preeklampsi Yaşayan Hastanın Yaşam Aktiviteleri Modeli’ne Göre Hemşirelik Bakımı: Olgu Sunumu

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 1, 53 - 60, 20.04.2021

Esra Altun , Sevil Şahin

https://doi.org/10.48071/sbuhemsirelik.840341

Cited By: 2

Öz

Preeklampsi, gebelik ve doğum sonu dönemde anne ve bebek sağlığını ciddi şekilde etkileyecek
önemli bir sağlık sorunudur. Dünyada anne ve bebek ölümlerinin nedenleri arasında preeklampsi
ön sırada yer almaktadır. Gebelik döneminde hipertansiyon hastalıklarının arasında yer alan preeklampsi
önemli bir gebelik komplikasyonudur. Ancak preeklampsinin erken tespit edilerek doğru
yönetilmesi ile maternal morbidite ve mortalite oranları azaltılabilmektedir. Bu çalışmada, yüksek
riskli gebelik servisinde preeklampsi tanısı ile yatan hastanın bütüncül ve sistematik hemşirelik
bakım sürecinin değerlendirilmesi hedeflenmiştir. Sağlık profesyonellerinin, gebeleri preeklampsi
bulgu ve belirtileri hakkında bilgilendirmesi ve mevcut bir hastalık belirtisinde sağlık kuruluşu ile
temasa geçmesinin aciliyetini vurgulaması gerekmektedir. Hemşirelik bakım sürecinde model kullanımının
gerekliliğini vurgulamak ve uygulama alanında kullanılmasını sağlamak amacıyla Roper,
Logan ve Tierney tarafından geliştirilen Yaşam Aktivitelerine temelli Hemşirelik Modeli kullanılarak
preeklampsi olgusu değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Gebelik, hemşirelik bakımı, hemşirelik teorisi, pre-eklampsi

Nursing Care Based on Activities of Living Model of the Patient with Preeclampsia in Pregnancy and Postpartum Period: A Case Report

Öz

Preeclampsia is an important health problem that can seriously affect the health of the mother and
her baby during pregnancy and postpartum period. Preeclampsia ranks among leading causes of
maternal and infant deaths in the world. Preeclampsia, which is among the diseases of hypertension
during pregnancy, is an important complication of pregnancy. But with early diagnosis and
proper management of preeclampsia, maternal morbidity and mortality rates can be reduced. In
this study, it was aimed to evaluate the holistic and systematic nursing care process of the patient
hospitalized with the diagnosis of preeclampsia in the high-risk pregnancy service. Healthcare
professionals should inform pregnant women about the signs and symptoms of preeclampsia and
emphasize the urgency of contacting the healthcare provider at an existing sign of illness. The case
of preeclampsia was evaluated by using the Nursing Model based on Activities of Living developed
by Roper, Logan and Tierney in order to emphasize the necessity of using a model in the nursing
care process and to ensure its use in the clinical practice.

Anahtar Kelimeler

Nursing care, nursing theory, preeclampsia, pregnancy

Kaynakça

• Açıkgöz, G., ve İbrahimoğlu, Ö. (2019). Ameliyat öncesi ve sonrası dönemde komplike tip-a aort diseksiyonunda günlük yaşam aktivitelerine dayalı hemşirelik bakımı: Olgu sunumu. Turk J Cardiovasc Nurs, 10(22), 87–95. doi: 10.5543/khd.2019.64935
• Akalın, A., ve Şahin, S. (2018). Preeklampsi: Tanı ve hemşirelik yönetiminde güncel yaklaşımlar. Journal of Human Rhythm, 2(2), 88-97.
• Akdolun, B.N., Vural, G., ve Eroğlu, K. (2014). Gebelikte belirlenen risk faktörlerinin anne ve bebek sağlığı açısından ortaya çıkardığı sorunların incelenmesi. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(1), 6-16.
• American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG). (2013). Hypertension in pregnancy. Report of the ACOG task force on hypertansion in pregnancy. Obstetrics & Gynecology, 122(5). doi:10.1097/01.AOG.0000437382.03963.88
• Benton, D.C. (2012). Non-communicable diseases: A vertical or horizontal approach? International Nursing Review, 59(3), 296.
• Bilgiç, Ş., Çelikkalp, Ü., ve Sarıkaya, N. (2017). Nekrotizan fasiitli bir olgunun yaşam modeli doğrultusunda tanılanması. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(4), 320-325.
• Birol, L. (2005). Hemşirelik süreci. Hemşirelik bakımında sistematik yaklaşım (7. bs). İzmir: Etki Matbaacılık.
• Bulucu, D.G., Demir, G., Durmuş, H., ve Dazıroğlu, N. (2016). Tip II diyabetli hastaya klinikte bütüncül yaklaşımla sunulan hemşirelik bakımı: Olgu sunumu. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 3(3), 77-82.
• Cairns, A.E., Pealing, L., Duffy, J.M.N., Roberts, N., Tucker, K.L., Leeson, P., … McManus, R.J. (2017). Postpartum management of hypertensive disorders of pregnancy: A systematic review. BMJ Open, 7(11). doi:10.1136/bmjopen-2017-018696.
• Çulha, G., Ocaktan, M.E., & Çöl, M. (2010). Hypertension study in pregnant women demanding services of Ankara Universit School of Medicine Obstetrics and Gynecology Department Outpatient Clinic. Türkiye Klinikleri J Med Sci, 30(2), 639-649. doi: 10.5336/medsci.2008-8591
• Dönmez, S., Yeniel, A.Ö., ve Kavlak, O. (2014). Vajinal doğum ve sezaryen doğum yapan gebelerin durumluk kaygı düzeylerinin karşılaştırılması. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(3), 908-920.
• Erbay, Ö., Yıldırım, Y., Fadıloğlu, Ç., ve Aykar, F.Ş. (2018). Hipertansif atak yaşayan hastalara Watson’ın İnsan Bakım Modeli kullanılarak uygulanan hemşirelik bakımı: Olgu sunumu. Turk J Cardiovasc Nurs, 9(19), 82-88.
• Kacaroğlu, V., Karabacak, G.B., ve Alpar, Ş. (2015). 2012-2014 NANDA-I hemşirelik tanılarının Yaşam Aktivitelerine Dayalı Hemşirelik Modeline göre sınıflandırılması. International Journal of Human Sciences, 12(2), 1626-1636. doi: 10.14687/jhs.v12i2.3060
• Kaya, N., Babadağ, K., Yeşiltepe, K.G., ve Uygur, E. (2010). Hemşirelerin hemşirelik model/kuramlarını, hemşirelik sürecini ve sınıflama sistemlerini bilme ve uygulama durumları. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 3(3), 24-33.
• Keskinkılıç, B., Engin Üstün, Y., Sanisoğlu, S., Şahin Uygur, D., Keskin, H.L., Karaahmetoğlu, S., … Şencan, İ. (2017). Maternal mortality due to hypertensive disorders in pregnancy, childbirth, and the puerperium between 2012 and 2015 in Turkey: A nation-based study. J Turk Ger Gynecol J Turk Ger Gynecol Assoc, 18(1), 20-25. doi: 10.4274/jtgga.2016.0244.
• Köşgeroğlu, N., ve Boğa, S. (2011). Yaşam Aktivitelerine Dayalı Hemşirelik Modeli ‘ne göre zihinsel engelli bireylerin sorunları ve hemşirelik. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 4(4), 148-154.
• Mete, A., ve Özerdoğan, N. (2019). Gebelik ve doğum sonu dönemde şiddetli hipertansiyona ilişkin güncel uygulamalar ve yaklaşımlar. Türkiye Klinikleri J Intern Med, 4(3), 132 138. doi: 10.5336/intermed.2019-65359.
• NANDA International (2012). Nursing diagnoses definitions and classification 2012-2014. Retrieved from (09.11.2020): https://books.google.bs/booksid=pqQ3akMnLAgC&lpg=PR4&hl=tr&pg=PP1#v=onepage&q&f=false
• Özkan, A.İ, ve Okumuş, H. (2012). Bakım ve iyileşmenin kesiştiği model: Watson’ın İnsan Bakım Modeli. Hemşirelikte Araştırma ve Geliştirme Dergisi, 14(2), 61-72.
• Roper, N., Logan, W., ve Tierney, A. (2006). The elements of nursing a model for nursing based on a model of living (4th ed.). (pp. 8-123). Tokyo: Churchill Livingstone.
• Sevil, Ü., ve Ertem, G. (Ed.). (2016). Perinataloji ve bakım. Ankara: Nobel Tıp Kitabevleri.
• Sharma, K.J., & Kilpatrick, S.J. (2017). Postpartum hypertansion: Etiology, diagnosis, and management. Obstetrical & Gynecological Survey, 72(4), 248-252. doi: 10.1097/OGX.0000000000000424
• Şencan, İ., Engin Üstün, Y., Sanisoğlu, S., Özcan, A., Karaahmetoğlu, S., Keskin, H.L., … Keskinkılıç, B. (2016). 2014 yılı Türkiye ulusal anne ölümlerinin demografik verilere göre değerlendirilmesi. Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi, 13(2), 45-47.
• T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. (2013). Türkiye kronik hastalıklar ve risk faktörleri sıklığı çalışması. Erişim adresi (14.03.2021): https://sbu.saglik.gov.tr/ekutuphane/kitaplar/khrfat.pdf
• World Health Organization (WHO). (2018). Maternal mortality. Retrieved from (12.11.2020): http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs348/en/