COVID-19 Kapsamında Sağlık Çalışanlarına İlişkin Gazete Haberlerinin İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 2, 67 - 76, 20.08.2021

Tuğçe Ateş , Betül Önal , Zeliha Çolak , Havva Öztürk

https://doi.org/10.48071/sbuhemsirelik.884475

Cited By: 2

Öz

Giriş: COVID-19 salgını gibi küresel boyutta toplumu etkileyen halk sağlığı sorunlarında kitle iletişim araçlarının önemli bir rolü vardır. Kitle iletişim araçlarından biri olan gazetede, salgına en fazla maruz kalan meslek grubu olan sağlık çalışanlarına yönelik haberlere yer verilmektedir.

Amaç: Araştırma, COVID-19 salgını sürecinde sağlık çalışanlarına ilişkin çıkan gazete haberlerini değerlendirmek amacı ile yapılmıştır.

Yöntem: Araştırma evrenini Türkiye’de baskı sayısı en yüksek olan gazeteler içerisinde e-arşivi bulunan ve 11 Mart-15 Nisan 2020 tarihleri arasında arşive erişimi sağlanabilen üç gazete oluşturmuştur. Nitel araştırma tipinde olan bu çalışmaya, üç gazetede yayımlanan ve COVID-19 pandemisi sürecinde sağlık çalışanları ile ilgili yapılan toplam 118 haber dâhil edilmiştir. Bu haberler içerik analizi ile değerlendirilip beş tema altında toplanarak tematik analiz yapılmıştır.

Bulgular: COVID-19 salgını sürecinde üç gazeteye ait haberlerin %11,64’ünün (n = 118) sağlık çalışanları ile ilgili olduğu saptanmıştır. Çoğunluğu güncel haber olarak yayımlanan bu haberlerin; %30,50’sinin sağlık çalışanlarının rol ve sorumlulukları, %28,81’nin sağlık çalışanlarının salgın sürecinde yaşadıkları sorunlar, %18,64’ünün sağlık çalışanlarının toplumsal imajı, %14,40’ının sağlık çalışanlarını korumaya yönelik girişimler ve %7,61’inin sağlık çalışanlarının özlük hakları başlığı altında sınıflandırıldığı belirlenmiştir.

Sonuç: Salgın sürecinde gazete haberlerinin sağlık çalışanlarının rol ve sorumlulukları, yaşadıkları sorunlar hakkında farkındalık sağladığı ve toplumsal imajına katkı sağladığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, gazete, haber, sağlık çalışanları

Teşekkür

Metnin İngilizce değerlendirilmesini yapan Özgür Perçin’e teşekkür ederiz.

The Examination of Newspaper News on Health Workers in the Context of COVID-19

Öz

Introduction: Mass media tools have an important role in public health problems affecting the society on a global scale, such as the COVID-19 outbreak. In the newspaper, which is one of the mass media tools, news about healthcare workers, the occupational group most exposed to the epidemic, has been covered.

Aim: The study was done to assess newspaper news on health workers during COVID-19 outbreak.

Method: The population of the study was composed of the three newspapers that had the highest circulation number, an e-archive and to whose archives we were able to access between the 11th of March and the 15th of April, 2020. This qualitative study included 118 news articles on health workers published in these three newspapers during COVID-19 outbreak. These articles were assessed through content analysis, classified into five main themes, and examined in terms through thematic analysis.

Results: During COVID-19 pandemic, it was seen that (11.64%) of the news of these three newspapers (n=118) were related to health workers. Most of these news articles were published as actual news and these articles were classified into the roles and responsibilities of health workers (30.50%), problems of health workers during the pandemic (28.81%), social image of health workers (18.64%), interventions to protect health workers (14.40%) and personal benefits of health workers (7.61%).

Conclusion: It was identified that newspaper news raised awareness as to health workers’ roles and responsibilities, problems and made contribution to their social images during the outbreak

Anahtar Kelimeler

COVID-19, medical staff, news, newspaper

Kaynakça

• Alıcılar, H.E., ve Çöl, M. (2020). Yeni Koronavirüs Salgını: Korunmada Etkili Yaklaşımlar. Erişim adresi (13.06.2020): https://www.istabip. org.tr/koronavirus/Haberler/5627/yeni-koronavirus-salginikorunmada-etkili-yaklasimlar
• Baker, M.G., Peckham, T.K., & Seixas, N.S. (2020). Estimating the burden of United States workers exposed to infection or disease: A key factor in containing risk of COVID-19 infection. PLoS ONE, 15(4), e0232452. doi: 10.1371/journal.pone.0232452
• Cascella, M., Rajnik, M., Cuomo, A., Dulebohn, S.C., & Napoli, R.D. (2020). Features, evaluation and treatment coronavirus (COVID-19). Retrieved from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/ NBK554776/?report=printable
• Chan-Yeung, M. (2004). Severe acute respiratory syndrome (SARS) and healthcare workers. International Journal of Occupational and Environmental Health,10(4), 421- 427. doi: 10.1179/oeh.2004.10.4.421
• Chen, Q., Liang, M., Li, Y., Guo, J., Fei, D., Wang, L., … Zhang, Z. (2020). Mental health care for medical staff in China during the COVID-19 outbreak. The Lancet Psychiatry, 7(4), 15-16. doi: 10.1016/S2215- 0366(20)30078-X
• Çapar, H., ve Çakmak, C. (2019). Halk sağlığı bilgi kaynağı olarak gazeteler: Sağlıkla ilgili haberlerin analizi. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 6(1), 25-33.
• Einav, S., Hick J.L., Hanfling, D., Erstad, B.L., Toner, E.S., Branson, R.D., … Christian, M.D. (2014). Surge capacity logistics: Care of the critically ill and injured during pandemics and disasters: CHEST consensus statement. Chest, 146(4), 17-43. doi: 10.1378/chest.14-0734.
• Ertem, G., Candan Dönmez, Y., ve Oksel, E. (2009). Günlük gazetelerde hemşirelik haberlerin incelenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2(2), 70-75.
• Eyikara, E., Eyüboğlu, G., ve Göçmen Baykara, Z. (2019). Hemşirelik mesleğinin gazetelere yansıması: On beş yıllık değişim. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 22(1), 41-48
• Godderis, L., Boone, A., & Bakusic, J. (2020). COVID-19: A new work-related disease threatening healthcare workers. Occupational Medicine, 70(2), 315-316. doi: 10.1093/occmed/kqaa056
• Halıcı, C. (2007). Gazete haberlerinde kadına yönelik şiddet: Posta ve Takvim gazetelerinde kadına yönelik şiddet haberleri üzerine bir araştırma (Doktora Tezi). YÖK Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez No: 211500)
• Heymann, D.L., & Shindo, N. (2020). COVID-19: What is next for public health? The Lancet, 395(10224), 542-545. doi: 10.1016/ S0140-6736(20)30374-3
• Kalisch, B.J., Begeny, S., & Neumann, S. (2007). The image of the nurse on the internet. Nursing Outlook, 55(4), 182-88. doi: 10.1016/j. outlook.2006.09.002
• Kaya, A. (2004). Sağlık personelinde infeksiyon riski ve korunma: Temas yoluyla bulaşan infeksiyonlar. Hastane İnfeksiyonları Dergisi, 8(2), 144-147.
• Kaya, B. (2020). Pandeminin ruh sağlığına etkileri. Klinik Psikiyatri, 23(2), 123-24. doi: 10.5505/kpd.2020.64325
• Koçak, A., ve Bulduklu, Y. (2010). Sağlık iletişimi: Yaşlıların televizyonda yayınlanan sağlık programlarını izleme motivasyonları. Selçuk İletişim, 6(3), 5-17.
• Liu, S., Yang, L., Zhang, C., Xiang, Y., Liu, Z., Hu, S., & Zhang, B. (2020b). Online mental health services in China during the COVID-19 outbreak. Lancet Psychiatry, 7(4), 17-18. doi: 10.1016/ S2215-0366(20)30077-8
• Liu, Y., Ning, Z., Chen, Y., Guo, M., Liu, Y., Gali, N.K., … Lan, K. (2020a). Aerodynamic characteristics and RNA concentration of SARSCoV-2 aerosol in Wuhan hospitals during COVID-19 outbreak. BioRxiv, 582(7813), 557–560. doi:10.1101/2020.03.08.982637
• McAlonan, G.M., Lee, A.M., Cheung, V., Cheung, C., Tsang, K.W.T., Sham, P.C., … Wong, J.G.S. (2007). Immediate and sustained psychological impact of an emerging infectious disease outbreak on health care workers. The Canadian Journal of Psychiatry, 52(4), 241- 247. doi: 10.1177/070674370705200406
• Mendi, B. (2015). Sağlık iletişiminde sosyal medyanın kullanımı: Dünyadaki ve Türkiye’deki uygulamalar. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 11(44), 275-290. doi: 10.14783/od.v11i44.5000080015
• Milisen, K., De Busser, T., Kayaert, A., Abraham, I., & De Casterlé, B.D. (2010). The evolving professional nursing self-image of students in baccalaureate programs: A cross-sectional survey. International Journal of Nursing Studies, 47(6), 688–698. doi: 10.1016/j. ijnurstu.2009.11.008
• Özdemir, Ş. (2006). Doktorların toplumsal imajı: Afyon ilinde bir araştırma. Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 179-191.
• Patel, R.S., Bachu, R., Adikey, A., Malik, M., & Shah, M. (2018). Factors related to physician burnout and its consequences: a review. Behavioral Sciences, 8(11), 98. doi: 10.3390/bs8110098
• Peters, A., Lotfinejad, N., Simniceanu, A., & Pittet, D. (2020). The economics of infection prevention: Why it is crucial to invest in hand hygiene and nurses during the novel coronavirus pandemic. The Journal of Infection, 81(2), 318–356. doi: 10.1016/j.jinf.2020.04.029
• Pike, J., Shogren, J.F., Aadland, D., Viscusi, V.K., Finnoff, D., Skiba, A., & Daszak, P. (2020). Catastrophic risk: Waking up to the reality of a pandemic? Ecohealth, 17(2), 217-221. doi: 10.1007/s10393-020- 01479-8
• Ranney, M.L., Griffeth, V., & Jha, A.K. (2020). Critical Supply Shortages - The need for ventilators and personal protective equipment during the Covid-19 pandemic. The New England Journal of Medicine, 382(18). doi: 10.1056/NEJMp2006141
• Remuzzi, A., & Remuzzi, G. (2020). COVID-19 and Italy: What next? The Lancet, 395(10231), 1225-1228. doi: 10.1016/S0140- 6736(20)30627-9
• Rubbi, I., Cremonini, V., Artioli, G., Lenzini, A., Talenti, I., Caponnetto, V., … Lancia, L. (2017). The public perception of nurses. An Italian cross-sectional study. Acta Biomed for Health Professions, 88(5), 31- 38. doi: 10.23750/abm.v88i5-s.6884
• Sağlık Bakanlığı. (2020). COVID-19 rehberi. Erişim adresi (13.06.2021): https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66301/covid-19-rehberi.html
• Sağlık Bakanlığı. (2021). COVID-19 bilgilendirme platformu. Sıkça sorulan sorular (Sağlık personeline yönelik). Erişim adresi (13.06.2021): https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66126/sikca-sorulansorular-saglik-personeline-yonelik.html
• Sim, M.R. (2020). The COVID-19 pandemic: Majör risks to healthcare and other workers on the front line. Occupational and Environmental Medicine, 77(5), 281-282. doi: 10.1136/oemed-2020-106567
• Sis Çelik, A., Pasinlioğlu, T., Kocabeyoğlu, T., ve Çetin, S. (2013). Hemşirelik mesleğinin toplumdaki imajının belirlenmesi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 21(3), 147-153.
• Tan, M., Yuncu, S., Şentürk, Ö., ve Yıldız, Ö. (2007). Üniversite öğrencilerinin hemşireliğe bakış açıları. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(1), 22-29.
• Ten Hoeve, Y., Jansen, G., & Roodbol, P. (2014). The nursing profession: Public image, self-concept and professional identity. A discussion paper. Journal of Advanced Nursing, 70(2), 295–309. doi: 10.1111/ jan.12177
• Tortumluoğlu, G., Akyıl, R., Karanlık, A., Aldaç, R., Turaneri, E., & Yılmaz, A. (2005). Erzurum ilindeki bireylerin hemşireler ile ilgili görüş ve beklentileri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(1), 10-19
• Türk Toraks Derneği. (2021). Sağlık Çalışanları Aileleriyle Birlikte COVID-19 Hastalığına Yakalanıyor. Erişim adresi (15.04.2021): https://www.toraks.org.tr/site/community/news/10018
• Türkiye Bilimler Akademisi. (2020). Covid-19 pandemi değerlendirme raporu (Yayın No. 14). Erişim adresi (20.04.2020): http://www. tuba.gov.tr/files/images/2020/kovidraporu/Covid-19%20RaporuFinal%2B.pdf
• Vardarlıer, P., ve Öztürk, C. (2020). Sağlık iletişiminde sosyal medya kullanımının rolü. Sosyolojik Düşün, 5(1), 1-18.
• Wang, C., Pan, R., Wan, X., Tan, Y., Xu, L., Ho, C.C, & Ho, R.C. (2020). Immediate psychological responses and associated factors during the ınitial stage of the 2019 coronavirus disease (COVID-19) epidemic among the general population in China. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(5), 1729. doi: 10.3390/ijerph17051729
• Wang, Q., & Su, M. (2020). A preliminary assessment of the impact of COVID-19 on environment - A case study of China. Science of the Total Environment, 728, 1-10. doi: 10.1016/j.scitotenv.2020.138915
• World Health Organization (WHO). (2020a). Coronavirus Disease (COVID-19) Outbreak: Rights, Roles and Responsibilities of Health Workers, Including Key Considerations for Occupational Safety and Health. Retrieved from (13.06.2021): https://www.who.int/docs/ default-source/coronaviruse/who-rights-roles-respon-hw-covid-19. pdf?sfvrsn=bcabd401_0
• World Health Organization (WHO). (2020b). World Health Organization Geneva, Switzerland: World Health Organization; Coronavirus Disease 2019 (Covıd-19) Situation Report – 82. Retrieved from (13.06.2021): https://www.who.int/docs/defaultsource/coronaviruse/situation-reports/20200411-sitrep-82- covid-19.pdf
• World Health Organization (WHO). (2020c). Rational Use of Personal Protective Equipment for Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) and Considerations During Severe Shortages. Retrievent from (30.04.2020): https://www.who.int/publications/i/item/rationaluse-of-personal-protective-equipment-for-coronavirus-disease- (covid-19)-and-considerations-during-severe-shortages
• Wu, Z., & McGoogan, J.M. (2020). Characteristics of the Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) outbreak in China and key lessons: Summary of the report of 72314 cases from the China Disease Control and Prevention Center. Jama, 323(13), 1239-1242. doi: 10.1001/jama.2020.2648
• Zhang, X., & Zhou, S. (2019). Clicking health risk messages on social media: Moderated mediation paths through perceived threat, perceived efficacy, and fear arousal. Health Communication, 34(11), 1359-1368. doi: 10.1080/10410236.2018.1489202
• Zhu N, Zhang D, Wang W, Li, X., Yang, B., Song, J., … Tan, W. (2020). A novel coronavirus from patients with pneumonia in China, 2019. The New England Journal of Medicine, 382(8), 727-733. doi: 10.1056/ NEJMoa2001017