Hemşirelerin Total Parenteral Nütrisyon Uygulamalarına İlişkin Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 2, 61 - 68, 12.08.2022

Gülşah Köse , Merve Hasar , Nazlı Yaman

https://doi.org/10.48071/sbuhemsirelik.1128973

Öz

Giriş: Total parenteral nütrisyon, hasta için gerekli olan tüm besin öğelerinin doğrudan kan dolaşımına verilmesidir.

Amaç: Bu çalışmanın amacı, hemşirelerin total parenteral nutrisyon uygulamalarına ilişkin bilgi düzeylerinin belirlenmesidir.

Yöntem: Tanımlayıcı nitelikte yapılan bu araştırma, Kasım 2019-Ocak 2020 tarihleri arasında, bir eğitim ve araştırma hastanesinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada örneklem hesabı yapılmamış, araştırmaya dahil olma kriterlerine uyan ve gönüllü olan 164 hemşire ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma için etik kurul izni alınmasını takiben, araştırmaya katılmaya gönüllü, pediatri klinikleri ve poliklinik dışında görev yapan hemşireler ile görüşülmüştür. Veriler, sosyodemografik özellikler için tanımlayıcı anket ve total parenteral nutrisyon uygulamasına yönelik kanıta dayalı uygulama önerileri doğrultusunda araştırmacılar tarafından oluşturulan doğru ve yanlış cevaplardan oluşan anket ile toplanmıştır. Verilerinin analizinde SPSS programı kullanılarak, sayı, yüzde, ortanca, standart sapma hesaplanmıştır.

Bulgular: Hemşirelerin %95,7’si total parenteral nutrisyon uygulamasını, çoğunluğu ise total parenteral nutrisyon’nin periferik uygulama yeri ve süresini doğru tanımlamıştır. Hemşirelerin çoğunluğu, total parenteral nutrisyon solüsyonu ve setin kullanma süresi; total parenteral nutrisyon hattından ilaç vermeme, kan almama gibi uygulamalar; glikoz, laboratuvar değerleri gibi hasta takibi; lipit solüsyonların kullanım süresi, en sık kirlenme yeri gibi enfeksiyon kontrolüne yönelik sorulara doğru cevap vermiştir. Ancak total parenteral nutrisyon ozmolaritesi, saklanma koşulları, başlangıç dozu ve uygulamanın birden sonlandırılmaması, total parenteral nutrisyon içine ilaç ve insülin verilmemesi, ilaç geçimsizlikleri ile ilgili sorulara doğru cevap verme yüzdesinin düşük olduğu saptanmıştır.

Sonuç: Araştırmanın sonunda, hemşirelerin çoğunluğunun total parenteral nutrisyon tanımı ve bu uygulama sırasındaki kanıta dayalı uygulama önerilerine uyduğu görülmüştür. Ancak total parenteral nutrisyon uygulamasında bazı kanıta dayalı uygulama önerilerine uyma oranının yetersiz olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bilgi, Kanıta dayalı hemşirelik, Parenteral beslenme

Determining Nurses' Knowledge Levels Regarding Total Parenteral Nutrition Practices

Öz

Introduction: Total parenteral nutrition is the direct delivery of all nutrients necessary for the patient to the bloodstream.

Aim: The aim of this study is to determine the knowledge level of nurses regarding total parenteral nutrition applications.

Method: This descriptive research was carried out in a training and research hospital between November 2019 and January 2020. The sample was not calculated in the study and it was carried out with 164 nurses who meet the inclusion criteria and were volunteers. After obtaining the ethics committee permission for the research, the nurses volunteering to participate in the research, working outside the pediatrics clinics and outpatient clinic were interviewed. The researchers collected the data with a questionnaire consisting of correct and incorrect answers in line with the evidence based application suggestions for total parenteral nutrition application and descriptive questionnaire for sociodemographic features. Number, percentage, median, and standard deviation was calculated by using SPSS program in the analysis of the data.

Results: 95.7% of the nurses correctly defined the total parenteral nutrition application and the majority of the total parenteral nutrition peripheral application place and duration. The majority of nurses, total parenteral nutrition solution and duration of use of the  set; applications such as not giving drugs and not taking blood from the total parenteral nutrition line; patient monitoring such as glucose, laboratory values; the answer to questions about infection control, such as the duration of use of lipid solutions, the most frequent contamination place, was answered correctly. However, total parenteral nutrition osmolarity, hiding conditions, initial dose and not terminating suddenly, drug and insulin not being given into total parenteral nutrition, and the percentage of correct answers to questions about drug incompatibilities were found to be low.

Conclusion: At the end of the study, it was seen that the majority of nurses complied with the total parenteral nutrition definition and evidence-based practice recommendations during this application. However, it was found that the rate of compliance with some evidence-based application suggestions was insufficient in total parenteral nutrition application. 

Anahtar Kelimeler

Evidence-baed nursing; Knowledge; Parenteral Nutrition

Kaynakça

• Ameri, Z.D., Vafaee, A., Sadeghi, T., Mirlashari, Z., Ghoddoosi-Nejad, D., & Kalhor, F. (2016). Effect of comprehensive total parenteral nutrition training program on knowledge and practice of nurses in NICU. Global Journal of Health Science, 8(10), 135-142. doi: 10.5539/gjhs.v8n10p135.
• Boullata, J.I., Gilbert, K., Sacks, G., Labossiere, R.J., Crill, C., Goday, P., …. and the American Society for Parenteral and Enteral Nutrition. (2014). ASPEN clinical guidelines: Parenteral nutrition ordering, order review, compounding, labeling, and dispensing. Journal of Parenteral and Enteral Nutrition, 38(3), 334-377. doi: 10.1177/0148607114521833.
• Bozzetti, F., & Forbes, A. (2010). The ESPEN clinical practice guidelines on parenteral nutrition: present status and perspectives for future research. Clinical Nutrition, 28(4), 359-364. doi: 10.1016/j. clnu.2009.05.010.
• Çelebi, Z. (2010). Hemşirelerin total parenteral beslenmeye ilişkin bilgi düzeylerinin saptanması. (Yüksek Lisans Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• Çelebi, D., ve Yılmaz, E. (2019). Cerrahi hastalarda enteral ve parenteral beslenmede kanıta dayalı uygulamalar ve hemşirelik bakımı. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 7, 714-731. doi:10.38079/ igusabder.546979.
• Ertev, G.G. (2018). Yoğun bakım hemşirelerinin parenteral beslenme ve uygulamaları ile ilgili bilgi düzeyleri. (Yüksek Lisans Tezi). Bezmialem Vakıf Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı, İstanbul.
• Gezer, N., ve Temel, E. (2019). Ülkemizde parenteral beslenmede kanıta dayalı hemşirelik uygulamaları: Bir literatür incelemesi. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 3(2), 131-139.
• İnal, M.T., Memiş, D., Kargı, M., ve Süt N. (2010). Üniversite hastanesinde çalışan sağlık görevlilerinin beslenme hakkındaki bilgi düzeylerinin araştırılması. Türk Yoğun Bakım Derneği Dergisi, 8, 66-72.
• Kalender, N., Tosun, N., ve Kılıç, S. (2015). Bir eğitim hastanesinde çalışan hemşirelerin total parenteral nütrisyona ilişkin bilgi düzeylerinin saptanması. Türkiye Klinikleri Journal of Nursing Science, 7(1), 10-19. doi: 10.5336/nurses.2013-34534.
• Kochevar, M., Guenter, P., Holcombe, B., Malone, A., & Mirtallo, J. (2007). ASPEN statement on parenteral nutrition standardization. Journal of Parenteral and Enteral Nutrition, 31(5), 441-448. doi: 10.1177/0148607107031005441.
• Koçhan, E., ve Akın S. (2018). Hemşirelerin enteral ve parenteralbeslenme uygulamalarına ilişkin bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi. Journal of Academic Research in Nursing, 4 (1): 1-14. doi: 10.5222/jaren.2018.001.
• Köse, G., ve Ayhan, H. (2018). Travmatik beyin yaralanmalarında beslenme. Türk Nöroşirurji Dergisi, 28(3), 386-392.
• McClave, S.A., DiBaise, J.K., Mullin, G.E., & Martindale, R.G. (2016). ACG clinical guideline: Nutrition therapy in the adult hospitalized patient. The American Journal of Gastroenterology, 111(3), 315-334. doi: 10.1038/ajg.2016.28.
• Mohammed, E.K., & Taha, A.S. (2014). Critical care nurses’ knowledge and practice regarding administration of total parenteral nutrition at critical care areas in Egypt. Journal of Biology, Agriculture and Healthcare, 4(13), 10-22.
• Ovayolu, N., Güner, İ.C., ve Karadağ, G. (2006). Santral venöz kateter uygulanan hastalarda uygulama öncesi ve sonrası alınan önlemlerin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 9 (3), 26-35.
• Pittiruti, M., Hamilton, H., Biffi, R., MacFie, J., & Pertkiewicz, M. (2009). ESPEN guidelines on parenteral nutrition: Central venous catheters (access, care, diagnosis and therapy of complications). Clinical Nutrition, 28, 365-377. doi:10.1016/j.clnu.20 09.03.015.
• Sağlık Bakanlığı total parenteral nütrisyon İçin güvenli uygulamalar rehberi (2010/44). Erişim adresi (08.07.2019): https://www.saglik.gov.tr.