Basınç yaralanmaları tüm dünyada ve ülkemizde önlenebilir olmasına rağmen insidans ve prevelansı yüksek seyreden bir sağlık sorunudur. Basınç yaralanmalarının iyileşme süreçleri oldukça yavaş olmakla birlikte hastanın ve ailesinin konforunu bozan, hastaya ağrı ve acı deneyimi yaşatan, hastanede kalış süresi ve bakım maliyetlerini artıran bir durumdur. Basınç yaralanmalarının önlenmesi hasta bakım kalitesinin göstergelerinden biri olup hemşirelik girişimleri bu konuda büyük bir etki göstermektedir. Prediktif hemşirelik problemleri ortaya çıkarmayı ve tahmin etmeyi, risklerden kaçınmak için önleyici girişimlerin yapılmasını amaçlayan yeni bir hemşirelik modelidir. Kanıta dayalı hemşirelikten türetilmiş olan prediktif model hastalık oluşmadan önce ortaya çıkma riski olan semptomlar için bilimsel ve etkin hemşireliği ifade etmektedir. Basınç yaralanmalarının oluşumu risk faktörleri incelendiğinde karmaşık ve dinamik bir süreçtir. Hasta, bakım süreci ve çevre ile ilgili tüm faktörlerin etkileşimini içermektedir. Geçmiş risk modelleri incelendiğinde basınç, doku toleransı ve kesme gibi odak kavramların doğrusal olarak ele alındığı, çevre ve bakım süreci gibi basınç yaralanması oluşumunu etkileyebilecek faktörlerin ele alınmadığı görülmektedir. Geçmiş modellerden farklı olarak prediktif model basınç yaralanmalarının karmaşık doğasını yansıtmaktadır. Çevre ve bakım süreci kavramlarını risk faktörü olarak değerlendirmekte ve doğrusal olmayan, iç içe geçmiş bir risk modeli sunmaktadır. Risk seviyesini katlayarak artırabilecek ya da azaltabilecek risk kombinasyonlarını değerlendirmektedir. Prediktif modelden yola çıkılarak yapılan prediktif hemşirelik girişimleri hastaların dinamik olarak değerlendirilmesi, basınç azaltıcı cihazların kullanımı hakkında rehberlik yapma, pozisyon değişikliği, cilt bakımı, beslenme danışmanlığı gibi öngörücü ve tedavi edici girişimleri içermektedir. Prediktif girişimler semptomların oluşma olasılığını azaltabilmekte ya da terapötik etkileri hastalığın prognozunu iyileştirebilmektedir. Bu makalenin amacı prediktif hemşirelik modelini ve basınç yaralanmalarında uygun prediktif hemşirelik girişimlerini açıklamaktır.
Although pressure injuries are preventable both globally and in our country, they remain a significant health problem with high incidence and prevalence rates. Their slow healing process causes pain and discomfort for patients, distress for families, prolonged hospital stays, and increased healthcare costs. Prevention of pressure injuries is a key indicator of care quality, and nursing interventions play a crucial role in this process. Predictive nursing is a modern approach that aims to identify potential nursing problems in advance and implement preventive interventions to mitigate risk. Derived from evidence-based nursing, the predictive model offers a scientific and effective strategy for addressing symptoms before disease onset. The development of pressure injuries is a complex and dynamic process involving interactions between patient-specific, care-related, and environmental factors. While previous models focused on linear concepts like pressure, tissue tolerance, and shear, they overlooked environmental and care-related factors. In contrast, the predictive model captures the complex nature of pressure injuries through a nonlinear, interrelated risk assessment approach. It evaluates risk factor combinations that may exponentially increase or decrease risk levels. Predictive nursing interventions based on this model include dynamic patient assessments, guidance on pressure-relieving devices, repositioning, skin care, and nutritional counseling. These interventions can reduce the likelihood of symptom development or positively influence disease prognosis.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Cerrahi Hastalıklar Hemşireliği, Dahili Hastalıklar Hemşireliği, Hemşirelik Esasları, Yoğun Bakım Hemşireliği |
Bölüm | Derleme Makaleleri |
Yazarlar | |
Erken Görünüm Tarihi | 7 Ağustos 2025 |
Yayımlanma Tarihi | 12 Ağustos 2025 |
Gönderilme Tarihi | 27 Mayıs 2025 |
Kabul Tarihi | 17 Temmuz 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 7 Sayı: 2 |
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi'nin içeriği Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.