Değerler bireylerin davranışlarını, tepkilerini ve ilişkilerini belirleyen genel düşünce ve kanılardır. Bireyin kendini gerçekleştirme sürecinde yadsınamaz bir yere sahip olan değerler toplumların birlikteliği ve devamlılığı için de oldukça önemlidir. Bir toplumun huzurlu ve refah içinde birlikte yaşama kültürünü geliştirmesi değerlerinin farkında olan ve yaşantısını değerlerinin doğrultusunda idame ettiren bireyler ile mümkündür. Bireylerin iyi bir insan etkin bir vatandaş olarak yetişmesi ve birlikte yaşama kültürüne haiz bir toplumun var olması için değerlerin gelecek nesillere aktarılması gerekmektedir. Değerlerin öğretilmesi öncelikle toplumun en küçük yapısı ailede başlar. Her çocuk ailesinin sahip olduğu değerleri gündelik yaşantısında çoğu zaman farkında olmadan örtük olarak öğrenir. Aileden sonra değerlerin öğrenildiği en önemli kurum ise okullardır. Eğitim-öğretim sürecine okullarda devam eden öğrenciler için hangi değerlerin nasıl verileceği öğretim programlarında belirtilmiştir. Fakat bu noktada esas görev şüphesiz öğretmenlere düşmektedir. Özellikle temel amacı iyi ve etkin vatandaşlar yetiştirmek olan sosyal bilgiler dersi öğretmenlerinin hem dersin amacı ve içeriği hem de bu derse tabi olan öğrencilerin gelişim dönemleri dikkate alındığında öğretmenlerin değer eğitimi konusunda yetiştirilmesi oldukça önemlidir. Ülkemizde eğitim fakültelerinin 3. ve 4. yıllarında, öğretmen adayları öğretmenlik mesleğini tatbik etmek için Öğretmenlik Uygulaması dersi kapsamında okullarda gözlem ve uygulama yapmaktadırlar. Öğretmen eğitiminde değer eğitiminin öneminde yola çıkılarak hazırlanan bu araştırmanın amacı da öğretmenlik uygulaması dersi kapsamında sosyal bilgiler öğretmen adaylarının değer eğitimi hakkındaki görüşlerini belirlemektir. Nitel metodoloji esas alınarak hazırlanan araştırmanın çalışma grubunu amaçlı örnekleme tekniği ile seçilmiş Trabzon Üniversitesi Fatih Eğitim Fakültesi, Sosyal Bilgiler Eğitimi bölümünde öğrenim görmekte olan ve öğretmenlik uygulaması dersini almış 14 erkek 11 kadın olmak üzere toplam 25 dördüncü sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırma verileri yarı yapılandırılmış görüşme formları ile toplanmıştır. Toplanan veriler içerik analizi tekniği ile analiz edilmiş ve sayısallaştırılarak frekans ve yüzdeler şeklinde sunulmuştur. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının değer tanımlarına ilişkin bilgi ve düşüncelerinin kültürel ögeler ve toplumsal normlar etrafında şekillenmekte olduğu, değer eğitiminde en çok değer eğitimi yaklaşımlarından ahlaki muhakeme ve telkin etme yaklaşımlarını bildikleri tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarına göre değer eğitiminde kullanılabilecek en etkili tekniğin hikâye olduğu ve okullarda verilen değer eğitiminde karşılaşılan en temel sorunun merkezi sınav sistemleri olduğu belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulamasında değer eğitiminde en çok sunuş tekniğini kullandıkları, ders kapsamında hazırladıkları ders planlarında en çok bireysel değerlere; bireysel değerlerden ise yardımseverlik değerine yer verdikleri tespit edilmiştir.
Değerler eğitimi sosyal bilgiler eğitimi öğretmen adayı öğretmenlik uygulaması
Values are general thoughts and opinions that determine the behaviors, reactions and relationships of individuals. Values, which have an undeniable place in the self-realization process of the individual, are also very important for the unity and continuity of societies. It is possible for a society to develop a culture of living together in peace and prosperity with individuals who are aware of their values and who live in line with their values. Values must be transferred to future generations in order for individuals to grow up as good people, effective citizens and for a society with a culture of coexistence to exist. Teaching values starts in the family, the smallest structure of society. Every child learns the values of his/her family implicitly, often without realizing it, in his daily life. After the family, the most important institution where values are learned is schools. It is stated in the curriculum that which values will be given to the students who continue the education-teaching process in schools. But at this point, the main responsible are the teachers. Considering both the purpose and content of the course and the developmental periods of the students who are subject to this course, it is very important to teacher candidates on values education, especially the main purpose of social studies course teachers, whose main purpose is to raise good and effective citizens. In the 3rd and 4th years of education faculties in Turkey, teacher candidates make observations and practices in schools within the scope of Teaching Practice course in order to practice the teaching profession. The aim of this research, which was prepared on the basis of the importance of values education in teacher education, is to determine the views of social studies teacher candidates about value education within the scope of Teaching Practice course. The research was prepared on the basis of qualitative methodology. The participants of the study were selected by purposive sampling technique. The participants are 25 4th grade students, 14 males and 11 females, who are studying at Trabzon University, Fatih Faculty of Education, Department of Social Studies Education and have taken the teaching practice course. Research data were collected with semi-structured interview forms. The collected data were analyzed by content analysis technique and digitized and presented in the form of frequencies and percentages. As a result of the research, it has been determined that the knowledge and thoughts of the pre-service teachers about the definitions of value are shaped around cultural elements and social norms, and that they know the moral reasoning and indoctrination approaches, which are among the values education approaches, the most. According to the teacher candidates, it was determined that the most effective technique that can be used in values education is the story, and the most basic problem encountered in the values education given in schools is the central examination systems. It has been determined that teacher candidates mostly use the presentation technique in values education in teaching practice. It was determined that the teacher candidates mostly included the individual values and the benevolence value among the individual values in the lesson plans they prepared within the scope of the teaching practice course.
Values education social studies education teacher candidate teaching practice.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Alan Eğitimleri |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Aralık 2021 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 5 Sayı: 2 |