Sanatsal ve Uygulamalı Araştırma Yöntemlerinin Seramik Sanatı Odağında Akademik Bir Değerlendirmesi

Yıl 2024, , 691 - 716, 07.01.2025

Şule Altay , Adile Feyza Özgündoğdu

https://doi.org/10.21602/sduarte.1544033

Öz

Bu çalışma sanatsal ve uygulamalı araştırma yöntemlerine ve akademik perspektiften seramik sanatına olası katkılarına odaklanmaktadır. Bu amaçla; çalışmada 1990'dan sonra şekillenmeye başlayan sanat temelli araştırma (art-based research), uygulama temelli araştırma (practice-based research), uygulama odaklı araştırma (practice-led research), sanatsal araştırma (artistic research), a/r/tografi (a/r/tography) gibi araştırma alanlarındaki yabancı literatür sunulmaktadır. Ayrıca, tarihte bunlara kaynaklık eden araştırma yöntemlerinin nasıl şekillendiği, yüksek öğretimde sanat alanındaki akademik anlayışın gelişimi kaynaklar aracılığı ile sunulmuştur. Araştırma, sonrasında seramik alanında lisansüstü öğrenime ve seramik malzemesine odaklanarak, odağını sonuç eserden çok sürece alan bu araştırma yöntemlerinin, seramik alanı için neden özel bir potansiyeli olduğunu tartışırken; bazı öneri ve çıkarımlarda bulunmaktadır. Bu araştırma alanlarının oluşturabileceği olası kaygılara dair de cevaplar vermek gayretinde olan bu çalışma ile; tarihsel, teorik ve pratiğe ait tüm yönleri ile bir çerçeve oluşturulmaya çalışılmıştır. Çalışma; araştırmacıya esnek ve özgün bir alan yaratan, bilimsel kabulün sınırlarını genişleten bu yöntemlerin seramik disiplini tarafından daha fazla sahiplenilmesini önermektedir.

Anahtar Kelimeler

Sanatsal Araştırma, Uygulamalı Araştırma, Lisansüstü Sanat Çalışmaları, A/r/tografi, Seramik Sanatı.

AN ACADEMIC EVALUATION OF ARTISTIC AND PRACTICED RESEARCH METHODS WITH A FOCUS ON CERAMIC ART

Öz

This study focuses on artistic and applied research methods and their possible contributions to ceramic art from an academic perspective. For this purpose; in study foreign literature in research fields such as art-based research, practice-based research, practice-led research, artistic research and a/r/tography, which started to take shape after 1990, are presented. Additionally, how the research methods that gave rise to these approaches have been shaped in history and the development of academic understanding in the field of art in higher education are presented through sources. The research then shifts focus to postgraduate studies in ceramics and ceramic materials, discussing why these research methods, which emphasize process over final product, have a unique potential for the field of ceramics. The study also offers suggestions and conclusions. In an effort to provide answers to the possible concerns that these research fields may raise, this study attempts to create a framework with all its historical, theoretical and practical aspects. The study suggests that these methods, which create a flexible and unique space for the researcher and broaden the boundaries of scientific acceptance, should be embraced more by the ceramics discipline.

Anahtar Kelimeler

Artistic Research, Practiced Research, Postgraduate Art Studies, A/r/tography, Ceramic Art.

Kaynakça

• Ballıkaya, C. (2015). “Pozitivizm: Tarihsel süreç içerisindeki gelişimi ve sosyolojik düşünceye etkileri” Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, (33), s.87-106.
• Busch, K. (2009). “Artistic research and the poetics of knowledge” Art & Research: A Journal of Ideas, Contexts and Methods, 2(2), s.1-7.
• Can, Y. (2005). “Toplumsal yapı ve değişme kuramlarını paradigma temelli bir sınıflandırma denemesi” Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29(1), s.1-11.
• Candy, L. (2006). “Practice based research: A guide”, CCS report, 1(2), s.1-19.
• Cevizci, A. (2011). Felsefe Sözlüğü, Ankara: Say Yayınları.
• Cilizoğlu Ayta, T. (1976). “Toprak Sanatlarında Dekoratif Uygulama Yöntemleri”, İDGSA (MSGSÜ), Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Dekoratif Sanatlar Bölümü Seramik Kürsüsü, Doktora Tezi.
• Comte A. (1858). Positive Philosophy, (Çev. Harriet Martineau), New York: Calvin Blanchard.
• Çelik, H. (2013). “Kültür ve kişisel deneyim: bir araştırma yöntemi olarak otoetnografi”, İstanbul Sosyal Bilimler Dergisi, (6).
• Deleuze, G., & Guattari, F. (1987). A thosunad Plateaus –Capitalism and schizophrenia- (B. Massumi,Çev.) University of Minnesota Press.
• Dizdar Terwiel, C. (2008). “Türkiye’de seramik sanatının kurumsallaşması.” Seramik Türkiye, 24, s.118-123.
• Djahwasi, H. R., & Saidon, Z. L. (2020). “Artistic research: artistic as research vs artistic as method” International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 10(11), s.292-309.
• Frayling, C. (1993). “Research in art and design”, Royal College of Art research papers, 1, s.1-5.
• Gunnar, A., Westin, J. (2022). “Rethinking the Academic Artefacts.” Craft Sciences, Tina Westerlund, Camilla Groth and Gunnar Almevik (Ed.), Gothenburg Studies in Conservation, Gothenburg: Acta Universitatis Gothenburgensis, s.22–45. DOI: 10.21524/kriterium.40.b.
• Houghton, N. (2016). “Six into one: The Contradictory Art School Curriculum and How It Came About” International Journal of Art & Design Education, 35(1), s.107-120.
• Irwin, R. L., Beer, R., Springgay, S., Grauer, K., Xiong, G., & Bickel, B. (2006). “The rhizomatic relations of a/r/tography”, Studies in art education, 48(1), s.70-88.
• Irwin, Rita L. (2021). “A/r/tografi’ye Başlarken” (S. D. Bedir Erişti, Çev.), A/r/tografi Uygulama Tabanlı Araştırma Yöntemi, (S. D. Bedir Erişti, R.L. Irwin, Ed.), Ankara: Pegem Akademi.
• İbrahimoğlu, Z. (2011). “Değişen Paradigmalar Dünyasından Nitel ve Nicel Araştırmalara Bakmak: Felsefi Yaklaşımlardaki Dönüşümü Anlamak”, Cukurova University Faculty of Education Journal, 40(1), s.44-52.
• Keser, N., & Narin, H. (2017). “Sanat temelli bir soruşturma yöntemi: A/r/tografi.” HUMANITAS-Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 5(10), s.193-203.
• Leavy, P. (2020). Method meets art: Arts-based research practice, Guilford Publications.
• Mäkelä, A. M., & Nimkulrat, N. (2011). “Reflection and documentation in practice-led design research” Nordic Design Research Conference.,Nordes, (4), s.1-9.
• Mäkelä, M. (2007). “Knowing through making: The role of the artefact in practice-led research” Knowledge, Technology & Policy, 20, s.157-163.
• Mäkelä, M., Nimkulrat, N., Dash, D. P., & Nsenga, F. X. (2011). “On reflecting and making in artistic research” Journal of Research Practice, 7(1), s.1-12.
• Malinin, L. (2018). “Situated design-thinking in architectural practice”, Ardeth# 02 (I-Spring 2018): Bottega, Ecology of Design Practice, s.52-75.
• Schön, D. A. (2016). The reflective practitioner: How professionals think in action, New York: Routledge, Taylor & Francis Group, (1983)
• Shiner, L., (2013). Sanatın İcadı- Bir Kültür Tarihi, Çev: İsmail Türkmen, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Sinner, A., Leggo, C., Irwin, R. L., Gouzouasis, P., & Grauer, K. (2006). “Arts-based educational research dissertations: reviewing the practices of new scholars”, Canadian Journal of education, 29(4), s.1223-1270.
• Sullivan, G. (2006). “Research acts in art practice”, Studies in art Education, 48(1), s.19-35.
• Şimşek, H. (1997). “Pozitivizm ötesi paradigmatik dönüşüm ve eğitim yönetiminde kuram ve uygulamada yeni yaklaşımlar”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 3(1), s.97-109.
• Taşdemir, B. (2022). “Sanatsal araştırmanın bilimsel nitelikleri üstüne: seçilmiş örneklerle bir değerlendirme”, Akdeniz Sanat, 16(30), s.225-248.
• Ural, Ş. (2012). Pozitivist Felsefe: Bilimde ve felsefede doğrulama, İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım.
• İnternet Kaynakçası
• http 1: Encyclopaedia Britannica. ( 09 Şubat 2023). Academy of art. Erişim Adresi: https://www.britannica.comhttps://www.britannica.com/art/academy-of-art, Erişim Tarihi: 20 Haziran 2023.
• http 2: Archives Hub. (ty). Council for national academic awards (CNAA). Erişim adresi: https://archiveshub.jisc.ac.uk/search/archives/bc66d2d1-211a-3b6e-9664-e5400104d131, Erişim Tarihi: 10 Ağustos 2023.
• http 3: MSGSÜ. (ty). Kurum tarihi. Erişim Adresi: https://msgsu.edu.tr/universite/kurum-tarihi/, Erişim Tarihi: 10 Ağustos 2023.
• http 4: Ulusal Tez Merkezi. (ty). Erişim Erişim Adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=ydEcn7J1szHPoZdg477Ohg&no=ydEcn7J1szHPoZdg477Ohg, Tarihi: 10 Ağustos 2023.
• http 5: MSGSÜ. (ty) Açık bilim sanat arşivi: Tez kataloğu. Erişim Adresi: https://acikerisim.msgsu.edu.tr/xmlui/handle/20.500.14124/817?show=full, Erişim Tarihi: 10 Ağustos 2023.
• http 6: Batukan Belge, F. (ty). “Japonya’da seramiğe uhrevi bir değer veriliyor”. Seramik Türkiye. Erişim Adresi: https://www.seramikturkiye.org/post/japonya-da-serami%CC%87%C4%9Fe-uhrevi%CC%87-bi%CC%87r-de%C4%9Fer-veri%CC%87li%CC%87yor, Erişim Tarihi: 10 Ağustos 2023.
• http 7: Doctor of Philosophy. UTS (ty).University of Technology, Sydney. Erişim Adresi: https://www.uts.edu.au/study/find-a-course/doctor-philosophy-8, Erişim Tarihi: 18 Kasım 2024.