Modernleşme Sürecinde Mobilya Tasarımında Melezlik

Yıl 2019, , 442 - 461, 31.12.2019

Şebnem Ertaş , Havva Beril Bal

https://doi.org/10.21602/sduarte.455324

Cited By: 1

Öz

20. yüzyılın başlarında ortaya çıkan Arts and
Crafts ve Art Nouveau stilleri tasarım alanında geçişi simgeleyen,
kendilerinden önceki dönemin izlerini taşırken kendilerinden sonraki dönemleri
de etkileyen yaklaşımlar olarak kabul edilebilir ve melez olarak
tanımlanabilirler. Çalışmada melez dönemin kullandığı biçimsel dil,
 klasik ve modern dönem geçiş süreci ile birlikte tartışılarak;
mobilya örnekleri üzerinden ele alınmıştır. Bu kapsamda; Arts and Crafts
ve Art Nouveau dönemleri sandalye tasarımlarının biçimlenişinin melez
olduğunu ortaya çıkarmak amaçlanmaktadır. Melezlik ifadesi ise
sandalyelerin okunmasını kolaylaştıran yüzeyler üzerinden biçim grameri
kullanılarak  tanımlanmıştır.
 Süreçte, öncelikle  hem klasik hem de modern döneme ait örnek
sandalyelerin tespiti yapılmış ve yüzeylerin biçimleri grafiksel bir dille
ifade edilmiştir. Sonrasında iki dönemin diğer yaklaşımlarla biçimsel
ilişkisi bileşenlerin çakıştırılmasıyla saptanmıştır. Tüm
bunlar modern ve klasik dönem ilişkisini ortaya koymuş ve bu ilişkinin
de arada olmak yani melezlik kavramıyla nasıl bütünleştiğini sandalye
tasarımları üzerinden göstermiştir. 

Anahtar Kelimeler

Melez, Mobilyada Melezlik, Arts and Crafts, Art Nouveau, Biçim Grameri

Kaynakça

• Aydınlı, S. (2008). Mekan’dan Mekansal’a: Mekanın Zamansallığı / Zamanın Mekansallığı, Zaman-Mekan, s.150-161, Yem Yayın, İstanbul.Akyazı, S. (2005). Art Nouveau Mimarisinde Seramik Malzeme Kullanımı ve Antoni Gaudi,Yüksek Lisans Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.Aydıntan E.ve Sağsöz A. (2009). Grafik Tasarım ve İç Mekan, Trabzon: Mimarlar Odası Trabzon Şubesi Yayınları.Aykut, P. (1992). İstanbul Art Nouveau Mimarisinde Dekoratif Amaçlı Demir Malzeme Kullanımı, Yüksek Lisans Tezi , İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.Barros, M, Duarte, J.P. ve Chaparro, B.M. (2011). “Thonet Chair Design Grammar: A Step Towards The Mass Customization of Furniture”, Proceedings of the 14th International Conference on Computer Aided Architectural Design Futures, Liege, Belgium, s: 181–200.Birol, G. (2006). “Modern Mimarlığın Ortaya Çıkışı ve Gelişimi”, Megaron, Mimarlar Odası Balıkesir Şubesi Dergisi, Ekim, s: 3-16.Boyla, O., 1997. “Mobilya maddesi”, Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, Cilt II, s. 1276-1286.Cordan, Ö. (2002). Mimari Formun Kavramsal Analizi, Doktora Tezi, Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.Çolakoğlu, B. (2001). Design by Grammar: An Algorithmic Design in an Architectural Context, Doktora Tezi, MIT, Mimarlık Bölümü, ABD. Dinçel, K. ve Işık, Z. (1979). Mobilya Sanat Tarihi, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.D’Souza, B. (2002). Shape Grammars and Their Languages- A Methodology for Product Design, New York: Cambridge University Press. Giedion, S. (1967). Space, Time and Architecture, 5th ed., Cambridge: Harvard University Press.Gündüz, G.N. (2007), Mekansal Ara Durumlar Üzerinden Mimaride Melezlik Kavramı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.Howard, J. (1996)
 “Art Nouveau; International and National Styles in Europe”, Manchester University Pres, USA, s: 4-15.Kaptan, B. B. (2004). “Temel Tasarımda Form ve Form Biçimlendirilmesine Bir Yaklaşım”, Anadolu Sanat Dergisi, Sayı 15, s. 81-86.Kaya, Y. (2017). Güncel Sanatta Yeni Bir Yaklaşım Olarak “Melezlik”, Sanat ve Tasarım Dergisi, Aralık, s. 165-183. Knight, T. (1980). “The Generation of Hepplewhite-Style Chair-Back Designs”, Environment and Planning B : Planning and Design 7, s: 227-238.Kurtoğlu, A. (1986). “Mobilya Stillerinin Tarihi Gelişimi”, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 36, 3, s: 70-91.Özdemir, Ş. (2014). Biçim Grameri ile Mağaza Tasarımına Yönelik Bir Model Önerisi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.Özel, F. (2006). Mobilya Antika Rehberi I, İstanbul: Apa Uniprint Basım Sanayi.Seda, B. (2011). Mimari Melezlik: Yerelin Yeni ile Kendini “Yeni”den Tanımlaması, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.Tavşan, F. (2002). İç Mekan Stillerinin İncelenmesinde Sistematik Bir Yaklaşım Önerisi, Doktora Tezi, Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.Tütüncü, D. (2011). Mobilya Tasarımını Değerlendirmede Kullanılan Temel Kriterlerin Kullanıcı Algısı Açısından Önceliklerinin Belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.Yararel, B. (2013). Endüstri Devrimiyle Birlikte Değişen Üretim-Tüketim Kavramlarının Günümüz Mobilya Tasarımı Üzerindeki Etkileri, Doktora Tezi, İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.İnternet Kaynakları Boyla, O. (2011). Mobilya Tarihi, https://tr.scribd.com/document/357896195/Oya-Boyla-Mobilya-Tarihi, Erişim tarihi: 15.06.2018. Görsel Kaynaklar Görsel 1. Knight, T. (1980). “The Generation of Hepplewhite-Style Chair-Back Designs”, Environment and Planning B : Planning and Design 7, s. 228.Görsel 2. Barros, M, Duarte, J.P. ve Chaparro, B.M. (2011). “Thonet Chair Design Grammar: A Step Towards The Mass Customization of Furniture”, Proceedings of the 14th International Conference on Computer Aided Architectural Design Futures, Liege, Belgium, s. 184. Görsel 3. URL-1, http://www.achome.co.uk/internationalac/index.php?page=australia Erişim tarihi: 10.07.2018.URL-2, https://www.neuegalerie.org/exhibitions/items/3173?page=1#3354 Erişim tarihi: 10.07.2018.URL-3, https://sublimelifeofme.blogspot.com/2014/03/arts-and-crafts-furniture.html Erişim tarihi: 10.07.2018.URL-4, https://www.oldhouseonline.com/articles/how-to-buy-arts-crafts-furniture Erişim tarihi: 10.07.2018.Görsel 4. URL-5, h https://www.pinterest.co.uk/pin/101260691599068064/?lp=true Erişim tarihi: 15.07.2018.URL-6, https://www.pinterest.co.uk/pin/101260691599068064/?lp=true Erişim tarihi: 15.07.2018.URL-7, https://www.1stdibs.com/creators/frank-lloyd-wright/furniture/ Erişim tarihi: 15.07.2018.URL-8, https://artslavegallery.com/stylish-and-beautiful-italian-art-nouveau-furniture/art-nouveau-chairs-at-1stdibs-art-deco-and-art-nouveau-pinterest-intended-for-stylish-and-beautiful-italian-art-nouveau-furniture/ Erişim tarihi: 15.07.2018.