Sanatın Özerklik İkileminde Müze

Yıl 2018, Cilt: 11 Sayı: 21, 1 - 13, 28.06.2018

Ayşe H. Köksal

https://doi.org/10.21602/sduarte.406587

Öz

Makale,
sanatın kurumsallaşması ile özerkleşmesi arasındaki karşılıklı-çelişik ilişkiyi
müze ekseninde incelemeyi amaçlamaktadır. Modernlik ile birlikte, müze ve sanat
birbirini tanımlar hale gelmiş, bu durum kaçınılmaz bir bağımlılık yaratmıştır.
Müze-sanatı, müze üzerinden tanımlanan sanat yapıtı ya da tersi, her alanın özerkliğine
dair sorgulamaları artırmıştır. Bu bağlamda, makalede, sanatın bir mücadele
alanı olarak müzede özerkliğini kazanma çabası üzerinde durulacaktır. Bundan
hareketle, avangardların formalist anlayış ile sanatın biricikliğine direnerek
oluşturduğu karşı-kültürün oluşumunda müzenin etkisi incelenecektir. 1970
sonrasında, Neo-Avangardların bu karşı-kültürü müze üzerinden
kurumsallaştırması süreci değerlendirilecek, buna göre sanatın özerkliğinin
kuruma direnme gücü tartışılacaktır. Neticede, sanatın kurum ve özerklik
ikileminden özgürleşmesinin, özerklik anlayışını özümsemiş bir kurumsal yapı
ile gerçekleşeceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Müze, sanat kurumu, özerklik, avangard

The Museum in the Dilemma of Autonomy of Art

Öz

The article aims to analyze the mutually
contradictive relationship between the institutionalization of art and its
autonomy in tandem with museum. After the modernity, the museum and the art has
experienced a process of reflexive identification, thus ended up an inevitable
dependency. The museum-art, namely art work defined by the museum or vice versa,
increases the questions about the autonomy of each sphere. In this context, the
article will focus on the art’s challenge to regain its autonomy in the museum,
as a contestation zone. Thus, the article will analyze the effect of the museum
in the formation of counter-culture emerged from avangards’ resistance towards
formalist perspective and the aura of art. After 1970s, the process of the
institutionalization of counter-culture by Neo-Avangards via museum will be
evaluated, accordingly the perseverance of the autonomy of art vis-à-vis the
institution. Consequently, it is acknowledged the necessity of a network of
institutions, which grasps the autonomy,  to free the art from its everlasting dilemma
of autonomy and institution.

Anahtar Kelimeler

museum, institution of art, autonomy, avangard

Kaynakça

• Barker, E. (1999) Contemporary Cultures of Display, Cambridge: Yale University Press.
• Benjamin, W. (2002) The Arcade Project, ilk basım 1927, Cambridg: Harvard University Press. Bennett, T. (1995) The Birth of the Museum, London: Routledge.
• Bennett,T (1998) “The exhibitionary Complex”. New Formations, Sayı 4, s. 73-102.
• Bucloch, B. (1990) “Conceptual Art 1962-1969: From the Aesthetic of Administration to the Critique of Institutions”, October, sayı 55, s. 105-143.
• Bürger, P. (2010). “Avant-Garde and Neo-Avant-Garde: An Attempt to Answer Certain Critics of Theory of the Avant-Garde”, New Literary History, sayı 41, s. 695–715.
• Carrier, D. (2006) Museum Skepticism: A History of the Display of Art in Public Galleries, Durham: Duke University Press.
• Crimp, D. (1993) On the Museum’ Ruins, Cambridge: MIT Press.
• Debord, G. (2010) “Olumsuzlama ve Prelüd olarak Détournement”, Sanat Manifestoları: Avangard Sanat ve Direniş içinde, ed. Ali Artun, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Ferguson, B. vd. (1996) Thinking About Exhibitions, ed. Ferguson, B, London: Routledge.
• Foster, H. (1994). “What's Neo about the Neo-Avant-Garde?” October, sayı 70, s. 5-32.
• Foucault, M. (1980) “Fantasia of the Library,” Language, Counter-Memory, Practice içinde, çev. Donald F. Bouchard ve Sherry Simon, Ithaca: Cornell University Press, s.87-111.
• Foucault, M. (1998) “Different Spaces”, çev: R. Hurley, Essential Works of Foucault 1954-1984 içinde, London: Penguin, s. 175-85.
• Fraser, A. (2005). “From the Critique of Institutions to an Institution of Critique”, Artforum, Eylül, sayı 44, s. 278-283.
• Harvey, D. (1997) Postmodernliğin Durumu, çev: Sungur Davran, İstanbul: Metis Yayınları.
• Hooper-Greenhill, E. (1992) Museums and the Shaping of Knowledge. London: Routledge.
• Karp, I. vd. (1992) Museums and Communities: The Politics and Public Culture, ed. Karp, I, Washington DC: Smithsonian Institution Press.
• Karp, I. ve Lavine, S. (1991) Exhibiting Cultures: The Poetics and Politics of Museum Display, ed. Karp, I ve Lavine, S., Washington and London: The Smithsonian Institution Press.
• Kreft L. (2009). “Sanat ve Siyaset: Sanatın Siyaseti ve Siyasetin Sanatı”. çev.: Elçin Gen, Sanat ve Siyaset: Kültür Çağında Sanat ve Kültürel Politika içinde ed. Artun, A.,İstanbul: İletişim Yayınları, s. 9-48.
• Lippard, L. (1973) Six Years: The Dematerialization of the Art Object from 1966 to 1972. California: University of California Press.
• Mansfield, E. (2002) “Art History and Modernism”, Art History and Its Institutions içinde, ed. Mansfield, E. London: Routledge, s. 11-28.
• McShine, K. (1999) The Museum As Muse: Artists Reflect. New York: Museum of Modern Art.
• O’Doherty, B. (2000) Inside the White Cube: The Ideology of the Gallery Space, California: University of California Press.
• Preziosi, D. (2009) “Narrativity and the Museological Myths of Nationality Museum”, History Journal, Sayı 1, s. 37–50.
• Preziosi, D. ve Farago, C. (2004). “Secularizing the Rituals” Grasping the World: The Idea of the Museum içinde, ed. Preziosi, D. ve Farago, C. London: Routledge:, s. 473-482.
• Rogoff, I ve Sherman D. (2004) Histories, Discourses, Spectacles. ed. Rogoff, I ve Sherman D. Minnesota: University of Minnesota Press.
• Rose, B. (1974) “Twilight of the Superstars”, Partisan Review 41, sayı .4 , s. 572.
• Sherman, D. (2004) “Quatremère/Benjamin/Marx: Art Museums, Aura, and Commodity Fetishism Museum Culture”. Histories, Discourses, Spectacles içinde, ed. Rogoff, I ve Sherman D. Minnesota: University of Minnesota Press, s. 123-143.
• Shiner, L. (2010) Sanatın İcadı: Bir Kültür Tarihi. çev.: İsmail Türkmen, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• İnternet Kaynakları
• Foster, H. (2015) , “After The White Cube”, London Review of Book, sayı 7, ss: 25-26. https://www.lrb.co.uk/v37/n06/hal-foster/after-the-white-cube. Erişim tarihi: 20.01.2018
• Smithson, R. (1972). “Cultural Confinement”. https://www.robertsmithson.com/essays/cultural.htm. Erişim tarihi: 01.03.2018