5. 6. 7. ve 8. SINIF MÜZİK DERS KİTAPLARININ SOMUT OLMAYAN KÜLTÜREL MİRAS ÖĞELERİ BAKIMINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2019, Cilt: 12 , 125 - 149, 30.12.2019

Pelin Özkan Köse Adil Levent Yüksel

https://doi.org/10.21602/sduarte.627129

Cited By: 2

Öz

Bu çalışma, ortaokul müzik ders kitaplarındaki konu ve kazanımları Somut Olmayan Kültürel Miras öğeleri bakımından incelemeyi amaçlayan nitel bir araştırmadır. Araştırmanın veri kaynağını Milli Eğitim Bakanlığı Ortaokul Müzik Ders kitapları oluşturmaktadır. Araştırmada, 5, 6, 7 ve 8. Sınıf müzik ders kitapları, içerik analizi yöntemiyle ele alınmış ve bu ders kitaplarındaki SOKÜM unsurlarına ilişkin tespitlerde bulunulmuştur. Araştırma sınırlılıkları doğrultusunda yapılan inceleme sonucunda; temel müzik kavram ve bilgilerinin öğretiminde, sözlü gelenek ve anlatımlar kapsamına giren türkülerden sıklıkla yararlanıldığı, gösteri sanatları boyutuna her bir sınıf düzeyinde yer verilmekte olduğu, 7. ve 8. sınıf müzik ders kitaplarında yer verilen konularda Somut Olmayan Kültürel Miras öğelerine daha fazla yer verildiği ve toplumsal uygulamalar, ritüeller ve şölenler bakımından çok az sayıda kazanımın ders kitaplarında yer aldığı görülmüştür. Ayrıca, ortaokul müzik ders kitaplarında yapılan inceleme, bu kitaplarda yer verilen türkülerin daha çok rastlantısal bir şekilde kullanılmakta olduğu izlenimi oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Müzik eğitimi, Ortaokul müzik dersi, Somut olmayan kültürel miras

An Investigation of Intangible Cultural Heritage Items in 5, 6, 7 and 8th Grade Music Textbooks

Öz

This study is a qualitative research aiming to examine the subjects and gains in secondary school music textbooks in terms of Intangible Cultural Heritage elements.The data source of the research is Ministry of National Education Secondary School Music Textbooks. In the research, 5th, 6th, 7th and 8th grade music textbooks were handled by content analysis method and the findings of intangible cultural heritage elements in these textbooks were determined. As a result of the investigation conducted in line with the limitations of the research; In the teaching of basic music concepts and knowledge, folk songs that are within the scope of oral traditions and narratives are frequently used and the dimension of performing arts is given at each grade level, it was observed that Intangible Cultural Heritage elements were given more attention in the subjects included in the 7th and 8th grade music textbooks, and very few gains were found in the textbooks in terms of social practices, rituals and feasts. In addition, the study conducted in the secondary school music textbooks creates the impression that the folk songs included in these books are used more randomly.

Anahtar Kelimeler

Music education, Secondary school music lesson, Intangible cultural heritage

Kaynakça

• Referans1 Akçalı V. E., Topal D., Yamaner B., Çakar Ö. (2018). Müzik Ders Kitabı 6, Devlet Kitapları 1. Baskı, Ankara: Başak Matbaacılık.
• Referans2 Aktulum, K. (2013). Folklor ve Metinlerarasılık, Konya: Çizgi Kitabevi.
• Referans3 Baştürk Z., Candan P., Gönül A. M., Öztürk M. Ö., Tezcan H. (2018). Müzik Ders Kitabı 7, Devlet Kitapları 1. Baskı, Ankara: Başak Matbaacılık.
• Referans4 Baştürk Z., Candan P., Gönül A. M., Öztürk M. Ö., Tezcan H. (2018). Müzik Ders Kitabı 8, Devlet Kitapları 1. Baskı, Ankara: Başak Matbaacılık.
• Referans5 Bozkurt, G. (1984). İnsan Ve Kültür, Genişletilmiş 4. Basım, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Referans6 Büyüköztürk Ş. vd. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Geliştirilmiş 13. Baskı, Ankara: Pegem Akademi.
• Referans7 Çelik M., Efendioğlu Y., Özer H., Özkan İ. (2018). Müzik Ders Kitabı 5, Devlet Kitapları 1. Baskı, Ankara: Başak Matbaacılık.
• Referans8 Günay, E. (2011). Müzik Sosyolojisi, Sosyolojiden Müzik Kültürüne Bir Bakış, 2. Basım, İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Referans9 Kağıtçıbaşı, Ç. (1977). “İnsan ve İnsanlar”, 2. Baskı. İstanbul: Duran Ofset
• Referans10 Uçan, A. (2005b). İnsan ve Müzik, İnsan ve Sanat Eğitimi, 3. Basım, Ankara: Evrensel Müzikevi.
• Referans11 Uçan, A. (2005a). Müzik Eğitimi, Temel Kavramlar-İlkeler-Yaklaşımlar ve Türkiye’ deki Durum, 3. Basım, Ankara: Evrensel Müzikevi.
• Referans12 Pehlivan, A. (2015). Açık ve Örgün Eğitim Sosyal Bilgiler Ders Kitapları ve Öğretim Programında Somut Olmayan Kültürel Miras Ögelerinin İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı.
• Referans13 Yeşilbursa, C., C. (2011). Sosyal Bilgilerde Miras Eğitiminin Öğrencilerin Somut Kültürel Mirasa Karşı Tutumlarına ve Akademik Başarılarına Etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı, Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Bilim Dalı. Referans14 Akyol, K., P. (2016). Somut Olmayan Kültürel Mirasın Örgün Eğitime Uygulanması: Ağaraştırması (Webquest) Örneği, Milli Folklor Dergisi. http://millifolklor.com/PdfViewer.aspx?Sayi=111&Sayfa=149, Erişim Tarihi: 03.04.2019.
• Referans15 Artun, E. (2002). “Küreselleşmenin Geleneksel Halk Kültürüne Etkisi”. VI. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi, Küreselleşme ve Geleneksel Kültür Seksiyon Bildirileri. Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Referans16 Evcin, E. (2013). Türk Halk Kültürü Araştırmaları İçin Önemli Bir Kaynak: Halk Kültürü Bilgi ve Belge Merkezi, Milli Folklor Dergisi. http://www.millifolklor.com/PdfViewer.aspx?Sayi=100&Sayfa=222, Erişim Tarihi: 03.04.2019.
• Referans17 “Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi, Paris, 17 Ekim 2003” , http://teftis.kulturturizm.gov.tr/TR-50543/somut-olmayan-kulturel-mirasin-korunmasi-sozlesmesi.html , Erişim Tarihi: 18.03 2019.
• Referans18 “Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi Hakkında” ,http://aregem.kulturturizm.gov.tr/TR-50837/somut-olmayan-kulturel-mirasin-korunmasi-sozlesmesi-hak-.html , Erişim Tarihi: 18.03 2019.
• Referans19 “Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcılarının Tespit ve Kayıt İşlemlerine İlişkin Yönerge” ,http://teftis.kulturturizm.gov.tr/TR-93790/somut-olmayan-kulturel-miras-tasiyicilarinin-tespit-ve-.html , Erişim Tarihi: 18.03 2019.
• Referans20 T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (2018). Müzik Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 Ve 8. Sınıflar), Ankara. http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/2018129173048695-1-8%20M%C3%BCzik%20%C3%96%C4%9Fretim%20Program%C4%B1%2020180123.pdf, Erişim Tarihi: 18.03 2019.