İnsan Biçimcilik ve Canlandırma Sanatında İnsan Biçimli Hayvan Karakterlerinin Kullanımı

Yıl 2020, Cilt: 13 Sayı: 26, 474 - 489, 31.12.2020

Sabahattin Çalıskan

https://doi.org/10.21602/sduarte.803433

Öz

İnsan biçimcilik en basit tanımı ile insani özelliklerin insan olmayan cansız varlıklara aktarılmasıdır. Canlandırma sanatında hayvanların ve nesnelerin tasviri, canlandırma sinemasının merkezinde yer alır. Böylece insanın doğa ile olan ilişkisi üzerine, hayvan ve bitkilerin konuştuğu, cansız nesnelerin duyusal hislerinin ortaya çıkarıldığı, hayal gücü ve gerçekliğin sorgulandığı fantezi bir dünya oluşturulur. Gerçek hayatta hayvanlara duyulan sempati ve sevgi, canlandırma sinemasında insanlaştırılmış hayvan karakterlerinin kullanılmasına zemin hazırlamıştır. İnsanlaştırılmış karakterlerin kullanımı ile bir bakıma seyirci ile empati kurulmaya çalışılmıştır. Bu çalışmada, insan biçimcilik ve canlandırma sanatının insan biçimli karakterleri arasındaki ilişki sorgulanmaya ve Deleuze’un “gazlı algı” kavramı ile ilişkilendirilerek çözümlenmeye çalışılmıştır. Canlandırma sanatçılarının insan biçimciliği kullanması gerekliliği ortaya konmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İnsan biçimcilik, , Canlandırma, Metafor, Gilles Deleuze

Kaynakça

• Allan, R. (1999). Walt Disney and Europe: European Influences on the Animated Feature Films of Walt Disney, Jhon Libery.
• Balazs, B. (2019). Sinema Kuramı, çev. Gökhan Aydın, Doruk Yayınları.
• Berger, J. (2017). Hayvanlara Niçin Bakarız?, çev. Çapan Çapan, İzmir:Deli Dolu.
• Colebrook, C. (2014). Gilles Deleuze, çev. Cem Soydemir, İstanbul: Doğu Batı.
• Daston, L., Mitman, G. (2006). Thinking with Animals:New Perspectives on Anthropomorphism, Columbia University Press.
• Deleuze, G. & Guattari , F. (2000). Kafka Minör Bir Edebiyat, çev. Özgür Uçkan ve Işık Ergüden İstanbul: YKY.
• Deleuze, G. (2014). Hareket - İmge / Sinema -1, çev. Soner Özdemir, İstanbul: Norgunk Yayıncılık.
• Draaisma, D. (2007). Bellek Metaforları - Zihinle İlgili Fikirlerin Tarihi, çev. Gürol Koca, İstanbul: Metis Yayıncılık.
• Guthrie, S. (1995). Face in the Clouds:A New Theory of Religion, Oxford University Press.
• Hooks, E. (2003). ActingforAnimators Revised Edition: A Complete Guide to Performance Animation, USA: Heinemann
• Leslie, E. (2004). Hollywood Flatlands, Animation, Critical Theory and the Avant-Garde, Verso.
• Ryan, D. (2019). Hayvan Kuramı Eleştirel Bir Giriş, çev. Ayten Alkan, İstanbul: İletişim Yayınaları.
• Sofuoğlu, H . (2004). Düşüncenin Sinematografik Yapısı, Eskişehir: Eğitim Sağlık ve Bilimsel Araştırma Çalışmaları Vakfı.
• Wells, P. (1998). Understanding Animation, Taylor & Francis Ltd .
• Wells, P. (2008). The Animated Bestiary: Animals, Cartoons, and Culture, Rutgers University Press. İnternet Kaynakları Akyürek, Y., & Taş Alicenap, Ç. (2020). “Öznel Karşıtlık Formülasyonu ve Animasyon Sinemasında Uyarlama”, https://doi.org/10.21602/sduarte.604015, Art-e Sanat Dergisi, 13(25), 1-32, Erişim tarihi: 05 08, 2020.
• Brown, W. (2012, 08). “Avatar: Stereoscopic Cinema, Gaseous Perception and Darkness”, https://doi.org/10.1177/1746847712456254, Erişim tarihi: 07 11, 2020.
• Epley, N., Waytz, A., & Cacioppo, J. “On seeing human: A three-factor theory of, anthropomorphism”, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17907867/, Erişim tarihi: 12.06.2020.
• Holliday, C. (2016). “I’m Not a Real Boy, I’m a Puppet’: Computer-Animated Films and Anthropomorphic Subjectivity”, https://doi.org/10.1177/1746847716661456, Erişim tarihi: 04.11.2020.
• Hooks, E. (2017, 02 24). “Zootopia’ Acting Analysis: An Anthropomorphic And Metaphoric Muddle”, https://www.cartoonbrew.com/feature-film/zootopia-acting-analysis-anthropomorphic-metaphoric-muddle-149017. Erişim tarihi: 02.11.2018.
• Hume, D. (1909). “Natural History Of Religion”, Oxford University Press, https://www.jstor.org/stable/pdf/27900177.pdf, Erişim tarihi: 08.07.2019.
• Power, P. (2008). “Character Animation and the Embodied Mind Brain”, https://doi.org/10.1177/1746847708088734, Erişim tarihi: 07.18.2020.
• Sönmez, Ü. (2020). “Çocuk Edebiyatında Antropomorfist Tutum: Leyla Fonten’den Öyküler”de Hayvanların İnsanlaştırılması ve Toplumsal Cinsiyetlendirilmesi”, http://monografjournal.com/sayilar/13/04-urun-sen-sonmez.pdf, Erişim tarihi: 13.07.2020 .