Sanatta Beden Temsilinin Dönüşümü:Kusurlu Beden

Yıl 2022, Cilt: 15 Sayı: 30, 969 - 987, 31.12.2022

Burcu Özyonar Çırak

https://doi.org/10.21602/sduarte.1170127

Öz

Sanatın merkezinde yer alan beden, geçmişten günümüze sosyolojik, politik, inanç ve bilim gibi etkenlerle dönüşüme uğramıştır. Sanatta kusursuzluğu ile konumlanan beden temsili, zamanla yerini karşıtı olan kusurlu bedene bırakmıştır. Sanattaki bu yeni temsil kusurlu sayılan bedenin öteki olmaktan kurtarılması bakımından önem taşımaktadır. Bu nedenle sanatta yeni entegre olan bu anlayışın incelenmesinin faydalı olacağı düşünülmektedir. Bu çalışmada kusurlu beden temsilinin yakından ve günümüz örnekleri ile incelenmesi amaçlanmıştır.
Nitel yaklaşımının benimsendiği betimsel olan bu çalışmada konuyla ilgili güncel basılı ve elektronik kaynaklardan faydalanılmıştır. Eserlerinde ölü, hasta ve deforme beden temsillerine yer veren, farklı disiplin, malzeme ve teknik kullanan Kiki Smith, Marc Quinn, Janine Antoni, Emma Hopkins, Virginia Bersabe ve Magda Hueckel’ in eserleri incelenmiştir. Çalışmada incelenen sanatçıların, hasta, eksik ve fani beden formlarını sanatlarına dahil ettikleri, bedenin görünmeyen, örtbas edilen zayıf yanlarıyla barıştıkları ve kusurlu olanı sanatta görünür kılmayı başardıkları sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Beden, Kusurlu Beden, Modernizm, Postmodernizm.

Kaynakça

• Ansen, S. (2014). “Eşikte”, Marc Quinn Aklın Uykusu, ed. İlkay Baliç, İstanbul: Ofset Yapımevi, s. 7-13.
• Antmen, A. (2014). Sanatçılardan Yazılar ve Açıklamalarla 20.Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar, İstanbul: Sel Yayınları.
• Alanin, C., Courtine, J., Vigarello, G. (2021). Bedenin Tarihi 1. , çev. Saadet Özen, İstanbul: Alfa Yayınevi.
• Barrett, T. (2015). Neden Bu Sanat? Çağdaş Sanatta Estetik ve Eleştiri, çev. Esra Ermert, İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
• Le Breton D. (2016). Bedene Veda, çev. Aziz Ufuk Kılıç, İstanbul: Sel Yayınları.
• Danto, A. (2014). Sanatın Sonundan Sonra, çev. Zeynep Demirsü, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Foster, H. (2017). Gerçeğin Geri Dönüşü Yüzyılın Sonunda Avangard, çev. Esin Hoşsucu, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Gombrich, E. H. (2002) Sanatın Öyküsü, çev. Ömer Erduran- Erol Erduran, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Hopkins, D. (2018). Modern Sanattan Sonra 1945- 2017, çev. Firdevs Candil Erdoğan, İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
• Şahiner, R. (2015). Çağdaş Sanatta Temsiliyet Krizi Çağdaş Kuramlar ve GüncelTartışmalar, Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Yılmaz, M. (2013). Modernden Postmoderne Sanat, ed. Ayşe Nahide Yılmaz, Ankara: Ütopya Yayınları.
• Corbin, A., Courtine, J., Vigarello, G. (2021). Bedenin Tarihi 2, çev. OrçunTürkay, İstanbul: Alfa Yayınevi.
• http-1 : “Kusur” https://sozluk.gov.tr/, Erişim Tarihi: 16.04.2021.
• http-2 : http://www.janineantoni.net/#/to-channel/, Erişim Tarihi: 30.04.2021.
• http-3 : https://walkerart.org/press-releases/2006/walker-art-centers-kiki-smith-exhibition-trav, Erişim Tarihi: 30.04.2021.
• http-4 : http://www.hueckel.com.pl/personal/184-non-obsessive-self-portraits, Erişim Tarihi: 28. 05. 2021.