İplik Tasarımında İnovasyonun Tekstil ve Moda Tasarımına Katkısı

Yıl 2023, Cilt: 16 Sayı: 32, 586 - 604, 08.01.2024

Suzan Tokgöz

https://doi.org/10.21602/sduarte.1366284

Öz

Tarihsel süreçte tekstil ve hazır giyim sektörü, sanat, tasarım, mühendislik, malzeme bilimi gibi farklı disiplinlerdeki gelişimlerin görünür olmasında aracı olmuştur. Moda, tekstil ve giyim, farklı, alışılmışın dışında olan malzemeler ile tekniklerin kullanımına en uygun alanların başında gelirken, yenilikçi gelişmelerin sonunda farklı alanlara hizmet etmeye başlamıştır. Bu araştırmada, tekstilde iplik tasarımının estetik ve işlevsel unsurlar sentezinde, moda ve tekstil tasarımına etkisi sorgulanmış, çağımızın gereksinimi yenilikçi ürün geliştirme çalışmalarında, öncelikli tasarımcı rolünün önemi ve bütünsel olarak konumlandırılma gerekliliği ele alınmıştır.
Çalışma içerisinde, iplik tasarımının yeniyi ortaya çıkarmada ki kavramsal önemi amaçlanarak inovasyon ele alınmıştır. Koleksiyon ve ürün tasarım süreci içerisinde, tasarım nesnesi ipliğin mevcut potansiyeli, kazanımları, dikkate alınarak katkı sağlamaya ilişkin tasarım örneklerine yer verilmiştir. Yenilik yaratımında, belirleyici unsur olarak görülebileceği ifade edilmiş, çalışmanın amacına yönelik tekstil ve moda ürün tasarımı görselleri ile literatür araştırmaları, günümüzün tasarım anlayışı ile tasarımcılara katkı sağlayacak, nitelikli, yenilikçi, tasarım çalışmaların ortaya konması amaçlanarak değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Moda Tasarımı, İplik Tasarımı, Moda ve Teknoloji, İnovasyon ve Tekstil, Gelecek ve Moda

Kaynakça

• Atan A., Renkli T., Uçan B. (2013). “Çağdaş Sanat ve Tasarımda Manipülasyon Etkileri”, Sanat, Tasarım ve Manipülasyon Sempozyumu, Sakarya Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi 1. Uluslararası Sanat Sempozyumu 21-23 Kasım, Sakarya: Sakarya Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Yayınları, s.65-70.
• Bunulday, S. (2021). “Bauhaus’ta Eğitim: El Sanatlarından Endüstriyel Üretime, Bireyselden Kolektif Yaratıma”, MSGSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınları, Sayı 23, s.492-505.
• Çetiner, S., Belten, M. R. (2017). “Farklı Faz Değiştiren Malzemeler ile İşlem Görmüş Pamuklu Kumaşların Isı Düzenleme Özelliklerinin Araştırılması”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, Kahramanmaraş: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Yayınları, Sayı 4, s.116-124.
• Çukul, D. (2013). “Teknik İpliklerde Son Yıllardaki Gelişmelere Örnekler”, Tekstil ve Mühendis Dergisi, Bursa: TMMOB Tekstil Mühendisleri Odası Yayınları, Sayı 91, s.51-60.
• Er Ö., Er H. A., Manzakoğlu T.B. (2010). Tasarım Yönetimi: Tanım, Kapsam ve Uygulama, Yayın No: t/2010,12;508, İstanbul: TÜSİAD.
• Erbıyıklı, N. (2011). “Tekstil ve Moda Tasarımı Açısından Sanat ve Bilim”, Akdeniz Sanat Dergisi, Antalya: Akdeniz Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Yayınları, Sayı 7, s.48-50.
• Erdem İşmal, Ö. & Yüksel, E. (2016). “Tekstil ve Moda Tasarımına Teknolojik Bir Yaklaşım: Akıllı ve Renk Değiştiren Tekstiller”, Yedi Dergisi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları, Sayı 16, s.87-98.
• Fan W., He Q., Meng K., Tan X., Zhou Z., Zhang G., Yang J., Wang ZL. (2020). “Machine-Knitted Washable Sensor Array Textile For Precise Epidermal Physiological Signal Monitoring”, Science Advances Journal, Amerika: American Association for the Advancement of Science, Sayı 6, s.1-10.
• Gürcüm, B. H. (2017). “Geleneksel Tekstil Tasarımı İçin Tasarım Tabanlı Araştırma Süreci”, JSHSR Dergisi, Ankara: International Journal of Social Humanities Sciences Research Yayınları, Sayı 11, s.481–489.
• Gürcüm, B. H. ve Yurt, N. (2016). “Tekstil Ürünlerinin Kavramsal Tasarım Metoduna Göre Tasarlanması Yaklaşımı”, İdil Dergisi, Ankara: Sanat ve Dil Araştırmaları Enstitüsü, Sayı 22, s.603-640.
• Hazır, M. (2006). Giysi Tasarımında Görsel ve Dokusal Elementler: Pilise ve Drapeler, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Tekstil Anasanat Dalı.
• Önlü, N. (2004). “Tasarımda Yaratıcılık ve İşlevsellik, Tekstil Tasarımındaki Konumu”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Yayını, Sayı 3, s.185-95.
• Özdemir, F., Ramazanoğlu, D. & Tutuş, A. (2018). “Akıllı Malzemeler için Biyomimetik Yüzey Tasarımları”, Bartın Orman Fakültesi Dergisi, Bartın: Bartın Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları, Sayı 3, s.664-676.
• Özkendirici, B. B. (2012). “Çözgülü Örmecilikte İplik Değişkenleri Konusunda Görüş ve Değerlendirmeler”, Sanat ve Yorum Dergisi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Yayınları, Sayı 20, s.21-36.
• Özkendirici, B. (2018). “Çağdaş Sanat Malzemesi Olarak İplik”, Anadolu Üniversitesi Sanat &Tasarım Dergisi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Yayınları, Sayı 1, s.208-224.
• Sema Hatun T. (2022). Örme Tekstil Yüzeylerinde Yenilikçi Malzeme ve Tekniklerin Giysi Tasarımına Etkileri, Yayımlanmış Sanatta Yeterlik Tezi, İstanbul: Haliç Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Tekstil ve Moda Tasarımı Anasanat Dalı.
• Sezgin, Şerife ve Önlü, Nesrin (1992). “Tekstilde Tasarım Olgusu’’, Tekstil ve Mühendis Dergisi, Bursa: TMMOB Tekstil Mühendisleri Odası Yayınları, Sayı 4, s.84-89.
• Tok Dereci, V. (2010). Giysi Tasarımında Yaratıcılık ve Buluşta Örgütlenme, Yayımlanmış Sanatta Yeterlik Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Tekstil Anasanat Dalı, s.9-40-57.
• Tok Dereci, V. (2013). “Tasarımcı Bakışı ve Tasarım Nesnesi Olarak Giysi”, Sanat, Tasarım ve Manipülasyon Sempozyumu, Sakarya Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi 1. Uluslararası Sanat Sempozyumu 21-23 Kasım, Sakarya: Sakarya Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Yayınları, s.52-53.
• Yalçın, B. (2013). “Yaratıcı ve Yenilik Odaklı Kültürel Stratejinin İş Dünyası Açısından Önemi ve Yaratıcı Birey Teorisi, Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi, Online: Sosyal Bilimler Araştırmaları Derneği, Sayı 2, s.11-24.
• Yetmen G. (2017). “Giyilebilir Teknoloji”, Ulak Bilge Sosyal Bilimler Dergisi, Ankara: Sanat ve Dil Araştırmaları Enstitüsü, Sayı 9, s.275-289.
• Yetmen, G. (2016)."Moda Tasarımında Temel Tasarım Öğelerinin Önemi”, İdil Dergisi, Ankara: Sanat ve Dil Araştırmaları Enstitüsü, Sayı 22, s.735-748.
• Yıldız, B., Dal Aktepe, Ş. (2022). “Giysinin Tarihsel Değişim Sürecinde Dekonstrüktivist İzler”, International Social Sciences Studies Journal, Bakü: Azerbaijan National Academy of Sciences Sayı 8, s.2582-2595.