Sahip Olduğu Teknolojisi Bağlamında Dijital Sanatın Özellikleri

Yıl 2024, Cilt: 17 Sayı: 33, 41 - 62, 04.07.2024

Okan Ercan

https://doi.org/10.21602/sduarte.1464661

Öz

Dijital sanatın özelliklerinden biri bilginin yani verinin elde edilmesi, depolanması, işlenmesi ve sunulması için bilgisayar ortamında algoritmalar kullanan elektronik tabanlı teknolojiye “bağımlı” olmasıdır. Ancak, yaşadığımız çağın genel karakteristiğini oluşturan ve hızla gelişen bilişim teknolojisinin getirileri göz önünde bulundurulduğunda söz konusu bağımlılığın çok da kısıtlayıcı olmadığı söylenebilir. Hızla gelişen, kullanımı giderek her alana yayılan ve yeni bir kültürel yapının oluşmasına olanak sağlayan dijital teknolojiler mevcut sanat üretimlerine malzeme, teknik ve yöntem olarak yeni olasılıklar kazandırmaktadır. Bunların yanı sıra sanat üretimlerinin kavramsal altyapılarını zenginleştirip geleneksel sanat formlarının kapsamını genişleterek, dijital sanatın bu kapsamın sınırlarını aşarak kendine ait özerk bir alana sahip olmasına yol açar.
Dijital sanata dair bir değerlendirme niteliğinde olan bu çalışma; yaratım sürecinde donanım ve yazılıma bağımlı olmasından ve aynı zamanda bu teknolojilerle aynı yapısal özellikleri taşımasından ötürü, dijital sanatın günümüz sanatına getirdiği yeni olasılıkları, dijital sanatın özelliklerini barındıran teknolojisi üzerinden örneklerle incelemeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sanat, Teknoloji, Dijital Sanat, Veri, İmge

About Digital Art

Öz

One of the characteristics of digital art is its dependence on electronic-based technology that uses computer algorithms to obtain, store, process and present information or data. However, considering the benefits of rapidly developing information technology, which is the general characteristic of the age we live in, it can be said that this dependency is not very restrictive. Digital technologies, which develop rapidly, are increasingly used in every field, and enable the formation of a new cultural structure, bring new possibilities to existing art productions in terms of materials, techniques and methods. In addition, by enriching the conceptual basis of art productions and expanding the scope of traditional art forms, it causes digital art to have its own autonomous field by exceeding the limits of this scope.
This assessment of digital art aims to examine the new possibilities that digital art brings to contemporary art, as well as its structural features, through examples based on the technology that embodies the characteristics of digital art, owing to its dependence on hardware and software in the creative process.

Anahtar Kelimeler

Art, Technology, Digital Art, Data, Image

Kaynakça

• Kaynakça Bayraktar, K. O. (2011). Dijital İmge ve Temsili, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı.
• Benjamin, W. (2012). Pasajlar, çev. Ahmet Cemal, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Çizgen, G. (2007). Sanat Köprüsü Sırat Köprüsü, İstanbul: Arkeoloji Sanat Yayınları.
• Krauss, R. (2002). “Mekâna Yayılan Heykel”, Sanat Dünyamız, Sayı.82, Kış, s.103-110.
• Tuğal, S. A. (2018). Oluşum Sürecinde Dijital Sanat, 1. Basım, İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
• Sağlamtimur, Z. Ö. (2010). “Dijital Sanat”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, Sayı 3 Cilt 10, s.213-238.
• Wands, B. (2006). Dijital Çağın Sanatı, çev. Osman Akınhay, İstanbul: Akbank Kültür Sanat Yayınları.
• İnternet Kaynakları Chiang, T. (2023), “Chatgpt is a Blurry Jpeg of The Web”, https://www.newyorker.com/tech/annals-of-technology/chatgpt-is-a-blurry-jpeg-of-the-web/, Erişim Tarihi: 27.03.2024.
• Crowther, P. (2008), “Ontology and Aesthetics of Digital Art”, The Journal of Aesthetics and Art Criticism, https://www.jstor.org/stable/40206323?seq=1/, Erişim Tarihi: 28.03.2024.
• Davis, C. (1998), “Changing Space: Virtual Reality as an Arena of Embodied Being”, http://www.immersence.com/publications/char/1998-CD-Virtual_Dimension.html#r3/ Erişim Tarihi: 27.03.2024.
• “EEG (elektroansefalogram)”, https://mozartcultures.com/refik-anadolun-ses-getiren-sergisi-eriyen-hatiralar/, Erişim tarihi: 28.03.2024.
• Fang, H. ve Zhang, M. (2017), “Creatism: A Deep-Learning Photographer Capable of Creating Professional Work”, https://arxiv.org/abs/1707.03491/, Erişim Tarihi: 28.03.2024.
• Johnson, H. ve Shaw, J. S. (2005), “Glossary of Digital Art and Printmaking”, https://www.bermangraphics.com/dapttf/GlosDigArt.pdf/, Erişim Tarihi: 04.03.2024.
• Manovich, L. “Automating Aesthetics: Artificial Intelligence and Image”, http://manovich.net/index.php/projects/automating-aesthetics-artificial-intelligence-and-image-culture/, Erişim Tarihi: 27.03.2024.
• “Melting Memories”, https://refikanadolstudio.com/projects/melting-memories/, Erişim Tarihi:27.03.2024.
• Steyerl, H. (2023), “Mean İmages”, https://newleftreview.org/issues/ii140/articles/hito-steyerl-mean-images Erişim Tarihi: 27.03.2024.
• Thomson-Jones, K. ve Moser, S. (2023), “Stanford Encyclopedia of Philosophy”, https://plato.stanford.edu/entries/digital-art/, Erişim Tarihi: 28.03.2024.
• Tierra, https://en.wikipedia.org/wiki/Tierra_(computer_simulation), Erişim Tarihi: 27.03.2024.
• Reasi C. (2011), “Process Compendium”, https://reas.com/compendium_text/ Erişim Tarihi: 21.04.2024.
• Görsel Kaynaklar Görsel 1. Casey Reas, “Network A/Process 4”, 2009, dijital çalışmasından anlık görüntü, https://reas.com/network_a_s/ Erişim Tarihi: 21.04.2024.
• Görsel 2. Rafael Lozanı-Hemmer, “Remote Pulse”, 2019, İnteraktif Enstalasyon, El Paso, Teksas, Amerika Birleşik Devletleri. https://www.lozano-hemmer.com/remote_pulse.php Erişim Tarihi: 21.04.2024.
• Görsel 3. Char Davis, “Osmose”, 1995, İnteraktif Sanal Gerçeklik Uygulaması (Virtual Reality).
• Görsel 4. Char Davis, “Osmose”, 1995, Destekleyici Aygıtlar. http://www.immersence.com/publications/char/1998-CD-Virtual_Dimension.html#r3 Erişim tarihi: 27.03.2024.
• Görsel 5. Thomas Ray, “Tierra”, 1998, Kendi Kendini Kopyalayan Bilgisayar Yazılımı https://web.stanford.edu/class/sts129/Alife/html/Tierra.htm, Erişim tarihi: 27.03.2024.
• Görsel 6. Aaron Koblin, Nik Hafermaas ve Dan Goods, “eCLOUD”, 2010, Veri Detayları, San Jose Uluslararası Havalimanı, Kaliforniya. https://www.aaronkoblin.com/project/ecloud, Erişim Tarihi: 27.03.2024.
• Görsel 7. Aaron Koblin, Nik Hafermaas ve Dan Goods, “eCLOUD”, 2010, Veri Heykel, San Jose Uluslararası Havalimanı, Kaliforniya. https://www.aaronkoblin.com/project/ecloud, Erişim Tarihi: 27.03.2024.
• Görsel 8. Refik Anadol, “Melting Memories”, 2018, Veri Heykeli Led Panel, 600x500 cm, Pilevneli Galeri, İstanbul. https://refikanadolstudio.com/projects/melting-memories/, Erişim Tarihi: 27.03.2024.
• Görsel 9. Refik Anadol, “Melting Memories”, 2018, Süreç. Process, Pilevneli Galeri, İstanbul. https://refikanadolstudio.com/projects/melting-memories/, Erişim Tarihi: 27.03.2024.
• Görsel 10. Google, Yapay Zekâ Destekli “Dramitik Filtreleme” ile Görüntü Düzenleme Süreci, https://arxiv.org/pdf/1707.03491.pdf/ Erişim Tarihi: 27.03.2024.
• Görsel 11. “www.haveibeentrained.com sitesinden Stable Diffusion isimli yapay zekâ veri kümesinde bulunan Hito Steyerl verileri”, https://newleftreview.org/issues/ii140/articles/hito-steyerl-mean-images Erişim Tarihi: 21.04.2024.
• Görsel 12. “Hito Steyerl’in Stable Diffusion isimli yapay zekâ uygulamasından oluşturmasını istediği kendi görüntüsü”, https://newleftreview.org/issues/ii140/articles/hito-steyerl-mean-images Erişim Tarihi: 21.04.2024.