Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

VISUAL METHODOLOGY AS A WORK OF ART ANALYSIS METHOD

Yıl 2025, Cilt: 18 Sayı: 35, 419 - 433, 04.07.2025
https://doi.org/10.21602/sduarte.1660639

Öz

examine and analyze the work based on the visual production itself, the artist and the viewer. The theory of expressivity is based on the artist, the theory of formalism is based on the work itself and the theory of emotional interaction is based on the viewer. The pedagogical criticism method analyzes the work of art with the steps of definition, analysis, interpretation and judgment. The semiotic analysis method defines and gives meaning to the signs in the work of art. It reveals the plain meaning, connotation and deep meaning of each sign. In addition, it analyzes the view that each sign also refers to its opposite meaning with a scheme. If the work contains a story or narrative, it tries to analyze the signs in the work with the scheme of actors and semiotic quadrilateral schemes. In the visual analysis scheme put forward by Gillian Rose in her book “Visual Methodology”, both the artist, the viewer and the work-centered analysis are included together. In addition, in addition to the definition, analysis and interpretation steps of pedagogical criticism and semiotic analysis are also used together. In this study, Gillian Rose's visual methodology analysis scheme will be discussed and examined in detail.

Kaynakça

  • Akerson, F. E. (2006). Göstergebilime Giriş, İstanbul: Multilingual Yayınevi.
  • Akkaya, A. Y. (2014). Antonio Gramsci’de Entelektüelin Bir Eleştirisi Olarak Praksis Düşüncesi, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 21 (1), 35-46. DOI: 10.18657/yecbu.70137
  • Batu, B. (2011). Sanat Eğitimi Alanında Yapıt İncelemelerinde Bir Yöntem Olarak Görsel Gösterge Çözümlemesi, Doktora Tezi, Ankara Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Batu, B. (2014). Sanat Yapıtı ve Dil Arasındaki Bağlantı, İdil, 2014, Cilt 3, Sayı 14, s:13-26.
  • Boydaş, N. (2007). Sanat Eleştirisine Giriş, Ankara, Gündüz Yayıncılık.
  • Çuvalcı, F. (2015). Küreyerel Fotoğrafa Özdüşünümsel Bir Yaklaşım: Bir Sosyal Medya Tasarımı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Erinç, S. (2007). Resmin Eleştirisi Üzerine, İstanbul, Ütopya Yayınevi.
  • Erişirgil, M. E. (1997). Kant ve Felsefesi, İstanbul, insan Yayınları.
  • Feldman, E. B. (1992). Varieties of Visual Experience, New York: Abrams Inc.
  • Greimas, A. J. (1987). On Meaning Selected Writings in Semiotic Theory, University of Minnesota Press, Minneapolis, Canada.
  • Günay, V. D. ve Parsa, A. (2012). Görsel Göstergebilim, İstanbul, Es Yayınları.
  • Güzel, C. (2014). Grafik Tasarımda Görsel Kültür ve Görme Biçimleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Kahraman, M. E. (2019). Sanat-Kültür Yönetimi ve İşletmeciliği, İstanbul, Efe Akademi Yayınları.
  • Kayalıoğlu, S. (2021). Himmet Gümrah’ın “Soma İçin” Adlı Resminin Sanatsal Açıdan İncelenmesi, Sanat Dergisi, (37), 189-208. DOI: 10.47571/ataunigsfd.880813.
  • Moran, B. (2005). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, İstanbul. Cem Yayınevi.
  • Parsa, A. F. (2004). “İmgenin Gücü ve Görsel Kültürün Yükselişi”, Medyada Yeni Yaklaşımlar, Editör, Metin Işık, Konya, Eğitim Kitabevi Yayınları.
  • Rifat, M. (2009). Göstergebilimin Abc’si, 3.Bs. İstanbul: Say Yayınları.
  • Rifat, M. (2013). Açıklamalı Göstergebilim Sözlüğü, İstanbul: T. İş Bankası Yayınları.
  • Rose, G. (2001). Visual Methodologies, London, Sage Publication.
  • Soylu, R. (2016). Çağdaş Türk Resminde Mistik İzlenimler, İstanbul, Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
  • Soylu, R. (2021). Sanat Eseri Çözümlemeleriyle Göstergebilim, Ankara, Pegem Yayınları.

Görsel Metodoloji Yöntemleriyle Sanat Eseri Çözümleme

Yıl 2025, Cilt: 18 Sayı: 35, 419 - 433, 04.07.2025
https://doi.org/10.21602/sduarte.1660639

Öz

Sanat eseri eleştirisinde ve çözümlenmesinde farklı yaklaşımlar ortaya koyulmuştur. Bütün yöntemler görsel üretimin kendisini, sanatçısını ve izleyicisini esas alarak eseri inceler ve çözümler. Anlatımcılık kuramı sanatçıyı, biçimcilik kuramı eserin kendisini ve duygusal etkileşim kuramı da izleyiciyi esas alır. Pedagojik eleştiri yöntemi sanat eserini tanımlama, çözümleme, yorumlama ve yargı basamakları ile analiz eder. Göstergebilim çözümleme yöntemi ise; sanat eserindeki göstergeleri tanımlar ve anlamlandırır. Her göstergenin düz anlamını, yan anlamını ve derin anlamını ortaya koyar. Ayrıca her gösterge, karşıt anlamına da gönderme yapar görüşünü de bir şema ile çözümler. Eğer eser bir kıssa ya da anlatı içeriyorsa eyleyenler şeması ve göstergebilimsel dörtgen şemaları ile de eserdeki göstergeleri çözümlemeye çalışır. Gillian Rose’in “Görsel Metodoloji” kitabında ortaya koyduğu görsel çözümleme şemasında ise hem sanatçı hem izleyici hem de eser merkezli çözümleme birlikte yer alır. Ayrıca pedagojik eleştirinin tanımlama, çözümleme, yorumlama basamakları yanı sıra ve göstergebilim çözümleme de bir arada kullanılmaktadır. Bu çalışmada, Gillian Rose’in görsel metodoloji çözümleme şeması detaylı olarak ele alınacak ve incelenecektir.

Kaynakça

  • Akerson, F. E. (2006). Göstergebilime Giriş, İstanbul: Multilingual Yayınevi.
  • Akkaya, A. Y. (2014). Antonio Gramsci’de Entelektüelin Bir Eleştirisi Olarak Praksis Düşüncesi, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 21 (1), 35-46. DOI: 10.18657/yecbu.70137
  • Batu, B. (2011). Sanat Eğitimi Alanında Yapıt İncelemelerinde Bir Yöntem Olarak Görsel Gösterge Çözümlemesi, Doktora Tezi, Ankara Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Batu, B. (2014). Sanat Yapıtı ve Dil Arasındaki Bağlantı, İdil, 2014, Cilt 3, Sayı 14, s:13-26.
  • Boydaş, N. (2007). Sanat Eleştirisine Giriş, Ankara, Gündüz Yayıncılık.
  • Çuvalcı, F. (2015). Küreyerel Fotoğrafa Özdüşünümsel Bir Yaklaşım: Bir Sosyal Medya Tasarımı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Erinç, S. (2007). Resmin Eleştirisi Üzerine, İstanbul, Ütopya Yayınevi.
  • Erişirgil, M. E. (1997). Kant ve Felsefesi, İstanbul, insan Yayınları.
  • Feldman, E. B. (1992). Varieties of Visual Experience, New York: Abrams Inc.
  • Greimas, A. J. (1987). On Meaning Selected Writings in Semiotic Theory, University of Minnesota Press, Minneapolis, Canada.
  • Günay, V. D. ve Parsa, A. (2012). Görsel Göstergebilim, İstanbul, Es Yayınları.
  • Güzel, C. (2014). Grafik Tasarımda Görsel Kültür ve Görme Biçimleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Kahraman, M. E. (2019). Sanat-Kültür Yönetimi ve İşletmeciliği, İstanbul, Efe Akademi Yayınları.
  • Kayalıoğlu, S. (2021). Himmet Gümrah’ın “Soma İçin” Adlı Resminin Sanatsal Açıdan İncelenmesi, Sanat Dergisi, (37), 189-208. DOI: 10.47571/ataunigsfd.880813.
  • Moran, B. (2005). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, İstanbul. Cem Yayınevi.
  • Parsa, A. F. (2004). “İmgenin Gücü ve Görsel Kültürün Yükselişi”, Medyada Yeni Yaklaşımlar, Editör, Metin Işık, Konya, Eğitim Kitabevi Yayınları.
  • Rifat, M. (2009). Göstergebilimin Abc’si, 3.Bs. İstanbul: Say Yayınları.
  • Rifat, M. (2013). Açıklamalı Göstergebilim Sözlüğü, İstanbul: T. İş Bankası Yayınları.
  • Rose, G. (2001). Visual Methodologies, London, Sage Publication.
  • Soylu, R. (2016). Çağdaş Türk Resminde Mistik İzlenimler, İstanbul, Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
  • Soylu, R. (2021). Sanat Eseri Çözümlemeleriyle Göstergebilim, Ankara, Pegem Yayınları.
Toplam 21 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Güzel Sanatlar
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Rasim Soylu 0000-0001-7136-1928

Murat Nezir 0009-0007-0929-4921

Neziha Çomak 0000-0002-3868-5100

Erken Görünüm Tarihi 1 Temmuz 2025
Yayımlanma Tarihi 4 Temmuz 2025
Gönderilme Tarihi 18 Mart 2025
Kabul Tarihi 23 Mayıs 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 18 Sayı: 35

Kaynak Göster

APA Soylu, R., Nezir, M., & Çomak, N. (2025). Görsel Metodoloji Yöntemleriyle Sanat Eseri Çözümleme. Art-e Sanat Dergisi, 18(35), 419-433. https://doi.org/10.21602/sduarte.1660639
Art-e 12/1/2011 yılından sonraki sayıları tam metin olarak, 12/1/2008 yılından sonraki sayıları ise indeks olarak EBSCO'da Art Source isimli veri tabanında yer almaktadır.