Bupleurum zoharii (Apiaceae) Türünün Gövde ve Yaprak Anatomik Özellikleri

Yıl 2023, , 90 - 94, 25.04.2023

Hakkı Demirelma , Burcu Yılmaz Çıtak , Osman Tugay

https://doi.org/10.19113/sdufenbed.1147838

Öz

Bu çalışmada Türkiye’de yayılış gösteren endemik Bupleurum zoharii türü anatomik olarak ilk kez incelenmiştir. Anatomik incelemeler, gövde ve yaprak enine kesitlerinin parafin yöntemi ve manuel olarak elde edilmesini kapsamaktadır. Buna ek olarak, yaprak yüzeysel kesitleri ise el ile alınmıştır. Gövde enine kesitlerinde, öz bölgesinin bulunması ile sklerenkima ve klorenkima dokularının hücre sıra sayıları, yaprak enine kesitlerinde ise mezofil dokusunun tipi ve yaprak kesitlerinin şeklinin önemli anatomik karakterler olduğu belirlenmiştir. Özellikle, gövde ve yapraklarda yer alan iletim demetlerinin hemen yakınında salgı kanalları gözlemlenmiştir. Gövde anatomik yapısında iletim demetleri ve öz bölgesi geniş yer kaplamaktadır. Stomaların mezomorfik, komşu hücrelerin sayı ve düzenlenişine göre anizositik tipte olduğu gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Anatomi, Apiaceae, Bupleurum, Maydanozgiller, Öksüz şeytanayağı, sistematik, salgı kanalı

The Anatomical Characteristics of Bupleurum zoharii (Apiaceae)

Öz

In the current study, endemic Bupleurum zoharii, which grows in Turkey, has been investigated anatomically for the first time. Anatomical examinations have included the paraffin method and manual extraction of stem and leaf cross-sections. In addition, leaf superficial sections were taken by manually. In the transverse sections of the stem, the presence of the pith and the number of rows of the sclerenchyma and chlorenchyma tissues, the type of mesophyll tissue in the leaf cross-sections and the shape of the leaf sections were determined to be important anatomical characters. Especially, secretion areas have been observed near the vascular bundles on the stem and leaves. In stem anatomical structure, vascular bundles and pith regions have been occupied in a large space. Stomata were mesomorphic and were observed to be of anisocytic type according to the number of neighbor cells.

Anahtar Kelimeler

Anatomy, Apiaceae, Bupleurum, Umbellifers, Systematic, Secretory channel

Kaynakça

• [1] Leonardis, W. De., Santis, C. De., Ferrauto, G., Fichera, G. 2009. Pollen morphology of six species of Bupleurum L. (Apiaceae) present in Sicily and taxonomic implications. Plant Biosystems, 143(2), 293-300.
• [2] Pimenov, M.G., Leonov, M.V. 2004. The Asian Umbelliferae Biodiversity Database (ASIUM) with particular reference to South-West Asian taxa. Turkish Journal of Botany, 28, 139-145.
• [3] Davis, P.H. 1972. Flora of Turkey and the East Aegean Island, Vol. 4, Edinburgh University Press., London, 265-398.
• [4] Demirelma, H. 2012. Bupleurum. Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M., Babaç, M.T. ed. 2012. Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını, İstanbul.
• [5] Steponava, A.V., Oskolski, A.A. 2010. Wood anatomy of Bupleurum L. (Apioideae, Apiaceae) in relation to habit, phylogenetic relationships, and infrageneric taxonomy. Plant Div. Evol. Vol., 128 (3–4), 501-516.
• [6] Akalın, E., Kızılarslan, Ç. 2013. Fruit anatomy of some Ferulago (Apiaceae) species in Turkey. Turkish Journal of Botany, 37, 434-445.
• [7] Khajepiri, M., Ghahremaninejad, F., Mozaffarian, V. 2010. Fruit anatomy of the genus Pimpinella L. (Apiaceae) in Iran. Flora, 205, 344-356.
• [8] Akalın-Uruşak, E., Kızılarslan, Ç. 2013. Fruit anatomy of some Ferulago (Apiaceeae) species in Turkey. Turkish Journal of Botany, 37, 434-445.
• [9] Özdemir, E., Kültür, Ș. 2014. Fruit anatomy of some Apiaceae plant species from NiğdeAladağlar/Turkey. İstanbul Journal of Pharmacy, 44, 215-223.
• [10] Akalın, E., Yeşil, E., Akpulat, A. 2016. Fruit anatomy of the Turkish Pimpinella species. Flora, 223, 62-73.
• [11] Mısır, F.T., Demirelma, H., Çıtak, B.Y., Dural, H. 2017. An anatomical investigation on Bupleurum heldreichii Boiss. & Bal. and Bupleurum lophocarpum Boiss. & Bal. (Apiaceae) from Turkey. Biological Diversity and Conservation, 10(3), 25-32.
• [12] İdman, D.Ö.M., Karakaya, M.A.,Ulusoy, F., Bani, B. 2019. Comparative vegetative anatomy of the genera Grammosciadium, Caropodium and Vinogradovia (Apiaceae) in Turkey. Phytotaxa, 427(1), 9-21.
• [13] Karakaya, M.A., İdman, D.Ö.M., Bani, B. 2021. Detailed Fruit Anatomy of the Genus Grammosciadium DC. (Apiaceae). S.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 25 (2), 395-400.
• [14] Algan, G. 1981. Bitkisel Dokular için Mikroteknik. Fırat Üniversitesi Fen Fak. Yayınları, İstanbul.
• [15] Özcan, T. 1999. Türkiye’nin Endemik Bazı Bupleurum L. Türleri Üzerinde Taksonomik Araştırmalar, İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 155 syf.
• [16] Wang, C., Ma, X., He, X. 2011. Bupleurum candollei var. paucefulcrans comb. nov. (Apiaceae) from Guizhou, China, comparison of allied species based on morphology, anatomy and molecular data. Nordic Journal of Botany, 29, 424-430.
• [17] Özcan, T. 2002. SEM observations on petals and fruits of some Turkish endemic Bupleurum L. (Umbelliferae) species. Botanical Journal of Linnean Society, 138, 441-449.
• [18] Özcan, T. 2004. Analysis of the fruit surfaces in Bupleurum L. (Umbelliferae) with SEM, Plant Systematic and Evolution, 247, 61-74
• [19] Liu, M., Shi, L., Wyk, B.E, Tilney, P.M. 2003. Fruit anatomy of the genus Bupleurum (Apiaceae) in northeastern China and notes on systematic implications. South African Journal of Botany, 69(2), 151-157.
• [20] Yılmaz, G., Tekin, M. 2013. Anatomical and Palynological Studies on Chaerophyllum astrantiae and C. aureum in Turkey. Notulae Botanicae Horti Agrobotanici Cluj-Napoca, 41(2), 355-360.
• [21] Akpulat, H.A., Ataşlar, E. 2014. The anatomical structure of endemic Peucedanum graminifolium Boiss. (Apiaceae/Umbelliferae). İstanbul Journal of Pharmacy, 44(2), 225-232.
• [22] Yılmaz, G., Koyuncu, M. 2015. Morphology and anatomy of stems-leaves Heptaptera Marg. & Reuter (Apiaceae) species growing in Türkiye. Biological Diversity and Conservation, 8(3), 65-79.
• [23] Winter, P.J.D., Van WYK, B.E. 1994. The taxonomic value of epidermal characters in the leaf of Heteromorpha and some related genera (Apiaceae). Bothalia, 24(2), 187-194.
• [24] Zhou, J., Wang, W., Gong, X., Liu, Z. 2014. Leaf epidermal morphology in Peucedanum L. (Umbelliferae) from China. Acta Bot Gallica, 161(1), 21-31.