ANALYSIS OF THE NEED FOR ARCHITECTURAL FLEXIBILITY IN LIBRARY BUILDINGS: DICLE UNIVERSITY ALİ EMİRİ CENTRAL LIBRARY

Yıl 2023, , 226 - 238, 25.08.2023

Gül Şebnem Tutal , Fatma Demet Aykal

https://doi.org/10.19113/sdufenbed.1195334

Öz

The concept of flexibility has emerged as a result of the fact that the need for change in structures never ends. In order for the structures to be actively used, they must be able to adapt to changing conditions with appropriate arrangements. Architectural inadequacies have emerged as a result of changing technology and education system in libraries, which are an important part of lifelong learning. Flexibility must be provided in order to eliminate inadequacies by preserving the existing structure. In this context, the extent to which Dicle University Ali Emiri Central Library, which was selected as a study area, meets the user's requests in line with current requirements was investigated. In the study, literature research, on-site examination and photographing methods were used. In order to identify the areas requiring flexibility in the structure, an evaluation was made at the user scale. In this direction, an electronic questionnaire prepared according to the Likert scale type was applied to the users of Dicle University Ali Emiri Central Library. The data obtained from the questionnaire were analyzed and evaluated with the "IBM SPSS 26" statistical program. In the findings of the study, it was seen that the underused areas should be reintroduced to the structure with a flexible design approach, and the frequently used areas should be arranged according to the needs of the user.

Anahtar Kelimeler

Architecture, Flexibility, Design, Library, University

Kütüphane Yapılarında Mimari Esneklik Gereksiniminin Dicle Üniversitesi Ali Emiri Merkez Kütüphanesi'nde Analizi

Öz

Yapılardaki değişim ihtiyacının hiç bitmemesi sonucu esneklik kavramı ortaya çıkmıştır. Yapıların aktif olarak kullanılabilmesi için uygun düzenlemelerle değişen
koşullara uyum sağlayabilmesi gerekmektedir. Yaşam boyu devam eden eğitimin önemli bir parçası olan kütüphanelerde değişen teknoloji ve eğitim sistemi sonucu
mimari açıdan yetersizlikler ortaya çıkmıştır. Yetersizliklerin mevcut yapı korunarak giderilebilmesi için esnekliğin sağlanması gerekmektedir. Bu bağlamda
çalışma alanı olarak seçilen Dicle Üniversitesi Ali Emiri Merkez Kütüphanesi’nin güncel gereksinimler doğrultusunda kullanıcının isteklerini ne ölçüde karşıladığı
araştırılmıştır. Çalışmada literatür araştırması, yerinde inceleme ve fotoğraflama yöntemlerinden yararlanılmıştır. Yapıda esneklik gerektiren alanların tespit
edilmesi için kullanıcı ölçeğinde değerlendirme yapılmıştır. Bu doğrultuda elektronik ortamda Dicle Üniversitesi Ali Emiri Merkez Kütüphanesi’nin
kullanıcılarına, Likert ölçek türüne göre hazırlanan anket uygulanmıştır. Anketten elde edilen veriler istatistik programı “IBM SPSS 26” ile analiz edilip
değerlendirilmiştir. Araştırmanın bulgularında, az kullanılan alanların esnek tasarım yaklaşımıyla yapıya yeniden kazandırılması gerektiği, sık kullanılan alanların da kullanıcı ihtiyaç ve isteklerine göre düzenlenip genişletilmesi gerektiği görülmüş ve önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Mimari, Esneklik, Tasarım, Kütüphane, Üniversite

Kaynakça

• [1] İslamoğlu, Ö. 2014. Okullarda Esneklik Stratejilerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Yöntem Önerisi. Doktora Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Karadeniz Teknik Üniversitesi, 41-44s, Trabzon.
• [2] Kuru, R., Canbay Türkyılmaz, Ç., 2019. Kütüphane Yapılarının Mekansal Organizasyonunun Ergonomik Açıdan Değerlendirilmesi: Bahçeşehir Üniversitesi Kütüphane Binası Örneği. Ergonomi, 2 (3), 153-166 . DOI: 10.33439/ergonomi.481138
• [3] Kurnaz, A. 2021. İşlevini Yitirmiş Alanlardan Dönüştürülen Üniversite Yapılarının Mimari Esneklik Analizi. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yıldız Teknik Üniversitesi, 8s, İstanbul.
• [4] Tapan, M., 1972. Prefabrike Elemanlarla Yapımda Esneklik ve Değişkenlik Sorunu, İTÜ Mimarlık Fakültesi Bülteni.
• [5] Turan, M., 1974. A Concept Of Environmental Flexibility: With Special Reference To Squatter Housing İn Turkey. In Man-Environment Interactions: The State Of The Art İn Environmental Design Research, Ed. D. H. Carson, 175-I 90.
• [6] Dluhosch, E., 1974. Flexibility, Variability And Programming, Industrialization Forum, 9-46.
• [7] Maccreanor, G., 1998. Adaptability, A+T Magazine, December,40-45.
• [8] Habraken, N. J., 2008. Design For Flexibility. Building Research & Information, 36,3, 290- 296.
• [9] Groák, S., 1992. The Idea Of Building: Thought And Action İn The Design And Production Of Buildings, London: E & FN Spon. 15s.
• [10] Weeks, J., 1964. Indeterminate Architecture, Transactions of the Barthlett Society, 2,85-106
• [11] Forty, A., 2000. Words And Buildings- A Vocabulary Of Modern Architecture. Newyork, USA: Thames & Hudson Inc. 142
• [12] Oxman, R., M,. 1975. Flexibility As A Planing Strategy, I.T.C.C. Jan.
• [13] Kronenburg, R., 2011. Lecture on Flexible Architecture at the Building Centre in London.
• [14] Upton, D. M,. 1994. The management of manufacturing flexibility in California. Management Review, 36(2), 72–90.
• [15] Saari, A., Heikkila, P., 2008. Building Flexibility Management. The Open Construction and Building Technology Journal, 2, 239-242.
• [16] Çetin, F. D. 1999. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ünitelerinde Değişen Kullanıcı Gereksinimlerine Bağlı Esnek Tasarlama Faktörlerinin Belirlenmesi. Doktora Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü̈, Yıldız Teknik Üniversitesi, 62s, İstanbul.
• [17] Schneider, T., Till, J., 2007. Flexible Housing. Architectural Press Elsevier Linancre, Jordan Hill, Oxford.
• [18] Künyeli, B. F. 2018. Eğitim Yapılarının “Esneklik” Bağlamında Değerlendirilmesi: Kayseri Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Erciyes Üniversitesi, 96-103s, Kayseri.
• [19] Schulz, N., 1963.Intentions İn Architecture, London, Allen And Unwin,152.
• [20] Deniz, Ö. Ş. 1999. Çok Katlı Konut Tasarımında, Kullanıcıların Esneklik Taleplerini Karşılayacak Yapı Elemanlarının Seçimine Yönelik Bir Karar Verme Yaklaşımı. Doktora Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul Teknik Üniversitesi, 98s, İstanbul.
• [21] Ateş M., 1988. Toplu Konutlarda Esneklik Yaklaşımlar Üzerine Bir İnceleme. İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• [22] Hasol,D. 2019. Ansiklopedik Mimarlık Sözlüğü. YEM yayınları,İstanbul, 271s.
• [23] Parlak, S., Aydın, D., 2020. Halk Kütüphanesi ve Okuma Salonlarının Geçmişten Günümüze Değişimi, Euroasia Journal of Social Sciences & Humanities, 79-96.
• [24] Topatan, S. 2021. 21. Yüzyıl Kütüphane Binalarının Mimari Özelliklerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Necmettin Erbakan Üniversitesi, 27s, Konya.
• [25] Neufert, E. 2017. Yapı Tasarımı, Beta Yayıncılık, İstanbul, Türkiye. 320-323s.
• [26] IFLA, 2004. The International Federation of Library Associations and Institutions. Halk Kütüphanesi Hizmeti, Gelişim için IFLA/UNESCO İlkeleri. https://www.ifla.org/wp-content/uploads/2019/05/assets/hq/publications/archive/the-public-library-service/pg01-tr.pdf (Erişim Tarihi 17.07.2022)
• [27] Emsen, H., ve Örmecioğlu, H., 2020. Üniversite Kütüphanelerinin Mekansal Tasarımının Kullanıcı Üzerindeki Etkisine İlişkin İstatisiki Bir Çalışma: Akdeniz Üniversitesi Merkez Kütüphanesi Örneği, Türk Kütüphaneciliği, 187-207.
• [28] Metcalf, K. D. 1996. Planning Academic and Research Library Facilities. American Libraries Association, Chicago.
• [29] Aydoğan Moza, E. & Tokman, L. 2015. “Bilişim Teknolojileri” ve “Sürdürülebilir Mimarlık” Yaklaşımlarının “Yeni Kütüphane Mimarisine” Mekansal Etkileri, Mili Eğitim, 33-50.
• [30] Google Earth, shorturl.at/qEKN8 (Erişim Tarihi 06.06.2022)
• [31] Elektronik Kamu Alımları Platformu, EKAP https://ekap.kik.gov.tr/EKAP/Default.aspx?ReturnUrl=%2fEKAP%2f (Erişim Tarihi 17.07.2022)