Comparing Yield and Quality of ICARDA- CIMMYT Bread Wheat Lines in The Coastal Belt

Yıl 2019, , 157 - 162, 01.04.2019

Ali Koç İlknur Akgün

https://doi.org/10.19113/sdufenbed.459660

Cited By: 3

Öz

In this
study was a compared control variety (Pandas, Karatopak, Adana 99 and Koç 2015)
with 16 genotypes originating (ICARDA and CIMMYT) from abroad in the yield and
some quality characteristics (gluten, sedimentation and crude protein). Research
was established according to the randomized blocks design with 4 replicates as
500 seeds per m² in two locations (Manavgat and Aksu) in
the Antalya ecological conditions. 30 kg/da compound fertilizer (6 kg/da N and
6 kg/da P₂O₅) was given with planting and at the stem
elongation stage, 30 kg/da ammonium nitrate (9.9 kg/da N) fertilizer was
applied. In research results, it
was determined that the effect of genotype is statistically
significant in all the characteristics examined. While the effect of
locations was significant in grain yield, it was in significant in gluten,
sedimentation and crude protein ratio. According to the genotypes, grain yield
is 722.60- 1003.30 kg/da, gluten content is 25.16-37.11 %, sedimentation value
is 25.50-45.25 ml and crude protein rate is 42-14.04 %. As a
result, it has been determined that some lines are superior from control
varieties. Especially, line 11 (1003.30 kg/da) and line 3 (1003.13 kg/da) in
grain yield and line 15 (14.04%) for protein ratio were proposed for
registration.    

Anahtar Kelimeler

Bread wheat, Grain yield Gluten, Sedimentation, Protein

Sahil Kuşağında ICARDA-CIMMYT Ekmeklik Buğday Genotiplerinin Verim ve Bazı Kalite Özellikleri Yönünden Karşılaştırılması

Öz

Bu
çalışmada, ekmeklik buğdayın yurt dışı kaynaklı (ICARDA ve CIMMYT) 16  genotipi ile 4 kontrol çeşit (Pandas,
Karatopak, Adana 99 ve Koç 2015) verim ve bazı kalite özellikleri (glüten,
sedimentasyon ve ham protein) yönünden karşılaştırılmıştır. Araştırma, Antalya
ekolojik koşullarında iki lokasyonda (Manavgat ve Aksu) tesadüf blokları deneme
desenine göre m²’ye 500 tohum hesabıyla 4 tekrarlamalı olarak
yürütülmüştür. Ekimle birlikte 30 kg/da kompoze 
(6 kg N ve 6 kg/da P₂O) ve sapa kalkma döneminde 30 kg/da
amonyum nitrat (9.9 kg/da saf N) gübreleri uygulanmıştır. Araştırma sonucunda
incelenen tüm özelliklerde genotipin etkisinin önemli olduğu belirlenmiştir.
Lokasyonların etkisi ise tane verimi üzerine önemli iken, glüten, sedimentasyon
ve ham protein oranına önemsiz bulunmuştur. Genotiplere göre tane verimi 722.60-1003.30
kg/da, glüten içeriği % 25.16-37.11; sedimantasyon değeri 25.50-45.25 ml ve ham
protein oranı %11.42-14.04 arasında değişmiştir. Sonuç olarak, bazı hatların
kontrol olarak kullanılan çeşitlerden üstün olduğu belirlenmiştir. Özellikle
tane verimi yönünden 11 (1003.30 kg/da) ve 3 (1003.13 kg/da) nolu genotipler,
protein oranı yönünden ise 15 nolu genotip ( %14.04) tescil için önerilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Ekmeklik Buğday, Tane verimi, Glüten, Sedimentasyon, Protein

Kaynakça

• [1] Yurdakök K., İnce, O. T. 2009. Çocuklarda Demir Eksikliği Anemisini Önleme Yaklaşımları. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 52, 224-231.
• [2] Anonim, 2017. Tahıllar ve Diğer Bitkisel Ürünlerin Alan ve Üretim Miktarlar. Türkiye İstatistik Kurumu. http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist (Erişim tarihi: 22.03.2018).
• [3] Anonim, 2014. Tahıllar ve Diğer Bitkisel Ürünlerin Alan ve Üretim Miktarlar. Türkiye İstatistik Kurumu. http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist (Erişim tarihi: 22.03.2018).
• [4] Doğan R., Yürür, N. 1992. Bursa Yöresinde Yetiştirilen Buğday Çeşitlerinin Verim Komponentleri Yönünden Değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 9, 37-46.
• [5] Özkaya, H., Özkaya, B. 2005. Tahıl ve Ürünleri Analiz Yöntemleri. Gıda Teknolojisi Derneği Yayınları, Ankara,157 s.
• [6] Fowler, D. B., Brydon, J., Baker, R. J. 1989. Nitrogen Fertilization of No-till Winter Wheat and Rye. II. Influence on Grain Protein. Agronomy Journal, 81, 72-77.
• [7] Anonim, 2017. Meteroloji Genel Müdürlüğü Antalya. Meteoroloji İstasyonu, Antalya.
• [8] Tonk, F., İştipliler, D., Tosun, M. 2017. Bazı Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Genotiplerinde Özellikler Arası İlişkiler ve Path Analizi. Ege Üniv Ziraat Fak. Dergisi, 54 (1), 85-89.
• [9] Özseven, İ., Bayram, M., E. 2003. Kate A-1 ve Marmara-86 Ekmeklik Buğday Çeşitlerinde N ve P2O5 Dozlarının Verim ve Verim Öğelerine Etkileri. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 12(1-2), 22-41.
• [10] Kahraman, T. 2006. Bazı ekmeklik buğday çeşitlerinde farklı ekim zamanı ve azotlu gübreleme uygulamalarının, tane dolum süresi ve tane dolum oranı ile verim ve kalite unsurlarına etkilerinin belirlenmesi. Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora tezi, 160 s, Tekirdağ.
• [11] Aydın, N., Bayramoğlu, H. O., Mut, Z., Özcan, H. 2005. Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L,) Çeşit ve Genotiplerının Karadeniz Koşullarında Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 11(3), 257-262.
• [12] Mut, Z., Aydın, N., Bayramoğlu, H. O., Özcan, H. 2007. Bazı Ekmelik Buğday (Triticum aestivum L.) Genotiplerinin Verim ve Başlıca Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. OMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(2), 193-201.
• [13] Ünal, S. S. 2003. Buğday Un ve Kalitesinin Belirlenmesinde Uygulanan Yöntemler, Nevşehir Ekonomisinin Sorunları ve Çözüm Önerileri. Nevşehir Ekonomisi Sempozyumu, 27-28 Haziran, Nevşehir, 15-29.
• [14] Işık, A. 2011. Trakya bölgesine uygun verimli ve kaliteli ekmeklik buğday genotiplerinin belirlenmesi. Namık Kemal Üni. Fen Bil. Enst. Yüksek Lisans Tezi, 104s.Tekirdağ.
• [15] Aydoğan, S., Soylu, S. 2016. Yetiştirme Koşullarının Bazı Ekmeklik Buğday Çeşitlerinin Kalite Özelliklerine Etkisi. Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi, 2(2), 123-127.
• [16] Elgün, A., Ertugay, Z., Certel, M., Kotancılar, H. G. 2002. Tahıl ve Ürünlerinde Analitik Kalite Kontrolü ve Laboratuvar Uygulama Klavuzu, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları:335, Erzurum, 245 s.
• [17] Egesel, C. Ö., Kahrıman, F., Tayyar, Ş., Baytekin, H. 2009. Ekmeklik Buğdayda Un Kalite Özellikleri ile Dane Veriminin Karşılıklı Etkileşimleri ve Uygun Çeşit Seçimi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 24(2), 76-83.
• [18] Altuntaş, A., Akgün, İ. 2016. Uşak Koşullarında Kızıltan‐91 Buğday Çeşidi Üzerinde Farklı Azot Dozu ve Sıvı Gübre Uygulamalarının Verim ve Verim Unsurlarına Etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen bilimleri Enstitü Dergisi, 20(3), 496‐503.
• [19] Aydoğan, S., Akçacık, G. A., Şahin, M., Kaya, Y. 2007. Ekmeklik Buğday (T. aestivum L.) Genotiplerinde Verim ve Bazı Kalite Özellikleri Arasındaki İlişkiler. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 16 (1-2), 21-30.