Depreme Dayanıklı Yapılanma İçin Zemin Sınıfları ve İvme Tepkileri (Tayvan Örneği)

Yıl 2006, Cilt: 10 Sayı: 3, 428 - 436, 10.04.2009

Ümit Kalyoncuoğlu

Öz

Zeminlerin jeolojik kosullarla olan ilgisi yaygın olarak en üst tabakayla sınırlandırılır. Jeoteknik ve Geoteknik bilimi içerisinde bir çok zemin etkisi çalısması üst 5-10 m nin zemin özelliklerine dayandırlmaktadır. Zemin sınıflandırılması ve yer büyütme oranının belirlenmesi yüzey jeolojisi, jeomorfoloji ve jeofizik ile saglanmaktadır. Bazı arastırmacılar zemin sınıflaması için kayma dalga hızı ve yüzey jeolojisini birlestirmislerdir. Fakat bunlar tek basına yeterli degildir. Yerel zemin sartları kaydedilen deprem genligini etkileyen en önemli faktördür. Farklı zemin kosulları tepki spektrumu içerisinde farklı peryot aralıklıklarında büyütmeye neden olmaktadır. Eger yapının dogal periyodu yer yerde büyütme uygulanmıs periyoda yakın olursa binadaki hasar çok büyük oranda artmaktadır. Bu nedenle yer hareketi analizleri ve depreme dayanıklı yapılasmada yerel zemin kosulları önemli hale gelmektedir. Yerel zemin sartlarıyla uyumlu bir deprem ivme spektrumu yani belirlenen en büyük pik ivme degeri ve periyodu (PGA) dinamik yapı analizi için en yaygın kullanılan giris parametresidir. Deprem tepki spektrumu jeolojik veriler yetersiz oldugu zaman yanlız basına zemin tanımlaması için yararlıdır.

Anahtar Kelimeler

Zemin Tipi, Zemin Tepkisi, Büyütme, Kuvvetli Yer Hareketi, Sismoloji

Kaynakça

• Tsai, N. C., 1969. Influence of Local Geology on Earthquake Ground Motion. Thesis, Earthquake Eng. Res. Lab., California Institute of Technology, Pasadena, California.
• Okamoto, S., 1973. Introduction to Earthquake Engineering, University of Tokyo Press, Japan.
• Kalyoncuoğlu U. Y., Ozer M. F., Arı B., Altuncu S., 2005. Yeraltı yapısı etkisi ve depreme dayanıklı yapılaşma, Kocaeli Üniv. Deprem Sempozyumu 2005, Kocaeli.
• Seed, H. B., Ugas, C., Lysmer, L., 1976. Sitedependent spectra for earthquake-resistant design, Bull. Seism. Soc. Am. 66, 221-243.
• Teng, L.S., 1990. Geotectonic evolution of late Cenozoic arc – continent collision in Taiwan. Tectonophysics, 183, 57– 76.
• Chung, S. L., Sun, S. S., Tu, K., Chen, C. H., Lee, C. Y., 1994. Late Cenozoic basaltic volcanism around the Taiwan Strait, SE China: product of lithosphere–asthenosphere interaction during continental extension. Chem. Geol. 112, 1-20.
• Chung, S. L., Jahn, B.M., Chen, S. J., Lee, T., Chen, C. H., 1995. Miocene basalts in NW Taiwan: evidence for EM-type mantle sources in the continental lithosphere. Geochim. Cosmochim. Acta, 59, 549–555.
• Chung, S. L., Yang, T. F., Lee, C. Y., Chen, C. H., 1995. Igneous provinciality in Taiwan: consequence of continental rifting superimposed by Luzon and Ryukyu subduction systems. J. Southeast Asian Earth Sci. 11, 73–80.
• Suppe, J., 1981. Mechanics of mountain building in Taiwan., Mem.Geol. Soc. China 4, 67– 89. [10]. Angelier, J., Barrier, E., Chu, H.T., 1986. Plate collision and paleostress trajectories in a fold-thrust belt: the foothills of Taiwan. Tectonophysics 125, 161–178.
• Tsai, Y.B., 1986. Seismotectonics of Taiwan. Tectonophysics, 125, 17– 38.
• Ohsaki, Y., 1969. The effects of local soil conditions upon earthquake damage, 4 th Int. Conf. Soil Mech. Found. Eng., Mexico City.
• Seed, H. B. And Idriss, I. M., 1969. An analysis of the soil liquefaction in Nigita earthquake, Proc. ASCE.
• Das, B. M., 1982. Fundamentals Of Soil Dynamics, Elsevier press, USA.
• Lomnitz, C. And Rosenblueth, E., 1983. Seismic Risk and Engineering Decisions, Elsevier Press. USA.
• Elenas, A., 1997. Interdependency between seismic acceleration parameters and the behaviour of structures, Soil dynamics and Earthquake engineering, 16, 317-322
• Li, X. S., 1997. Rotational shear effects on ground earthquake response, Soil dynamics and Earthquake engineering, 16, 9-19
• Trifunac, M. D., Todorovska, M. I., 2001. A note on the usuable dynamic range of accelerographs recording translations, Soil dynamics and Earthquake engineering, 21, 275-286.
• Trifunac, M. D., Lee, V. W., Todorovska, M. I., 1999. Common problems in automatic digitization of strong motion accelerograms, Soil dynamics and Earthquake engineering, 18, 519-530.
• Kim, D. S., Lee, J. S., 2000. Propagation and attenuation characteristic of various ground vibrations, Soil dynamics and Earthquake engineering, 19, 115-126
• Bozorgnia, Y., Berterov, V., 2001. Improved shaking and damage parameters for post-earthquake applications, Proceeding of the SMIP01 seminar on utilization of strong-motion data, Los Angeles, California.
• Chang, S. P., Makris, N., 2000. Effects of various energy dissipation mechanisms in suppressing structural response, 12WCEE.
• Motazedian, D., Atkinson, G., 2003. Ground-motion relations Puerto Rico, GSA Special Issue, Puerto Rico.
• Bour, M., Fouissac, D., Dominique, P., Martin, C., 1998. On the use of microtremor recordings in seismic microzonation, Soil dynamics and Earthquake engineering, 17, 465-474.