Degisik Aralama Derecelerinin Kızılçam Odun-Su İliskileri Üzerine Etkisi

Yıl 2007, Cilt: 11 Sayı: 1, 29 - 37, 09.04.2009

Bilgin Güller

Öz

Bu çalısmada, farklı aralama islemlerinin Kızılçam odununun çalısması ve LDN (Lif doygunlugu noktası) özellikleri üzerine etkisi yapay gençlestirme sahalarında incelenmistir. Çalısma iki yöre (Isparta ve Antalya) ve iki bonitette (kötü, orta) yürütülmüstür. Örnekler ortalama 35 yaslı ve degisik derecelerde aralama görmüs (mutedil ve siddetli) ve aralama islemi yapılmamıs mescerelerden alınmıstır. LDN ve odunun hacimsel çalısması özellikleri islemlerden (ilk aralamalardan) sonra 16 yıllık halka içeren odun kısmında incelenmistir. Deneme alanlarının tohum orijinleri bilinmedigi için, bu çalısmada genetik hariç, odun özellikleri üzerine etkili olan agaç yası, bonitet, toprak, iklim vb. pek çok faktör göz önüne alınmıstır. Elde edilen sonuçlara göre; lif doygunluk noktası, odunun hacimsel daralma ve genisleme miktarı degerlerinin aralama islemlerinden istatistiksel olarak önemli düzeyde etkilenmedigi görülmüstür. Bununla birlikte gelecekte yapılacak çalısmalar genetik etkileri minimuma indirecek ve aralamaların etkisini maksimum gösterecek sekilde düzenlenmelidir.

Anahtar Kelimeler

Kızılçam, Aralama İşlemleri, Odunun Çalışması, LDN

Kaynakça

• Anonim, Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007-2013) Ormancılık Özel İhtisas Komisyonu Raporu. http://plan9.dpt.gov.tr/oik28_ormancilik/Ormancilik.doc/ (Erişim Tarihi:25.11.2006).
• Anonim, 2000. Orman Ağaçları ve Tohumları Islah Araştırma Müdürlüğü 1999 Yılı Çalışma Raporu 2000 Yılı Çalışma Programı, Orman Bakanlığı Yayın No:102, Ankara.
• Atay, İ. 1989. Orman Bakımı. İ. Ü Yayın No:3541, Orman Fakültesi Yayın No: 400, İstanbul, 106 s.
• Birler, A. S. 1995. Ormanlarımızın Korunması için Endüstriyel Plantasyonların Önemi,TEMA Vakfı Yayınları No:8, İstanbul.
• Birler, A. S. 1996.Türkiye’de Hızlı Gelişen Orman Ağacı Türleri ile Endüstriyel Plantasyon Yatırımları için Ön Fizibilite Raporu, Kavak ve Hızlı Gelişen Yabancı Tür Orman Ağaçları Araştırma Enstitüsü Yayını, İzmit.
• Bozkurt, Y., Göker, Y. 1987. Fiziksel ve Mekanik Ağaç Teknolojisi. İ.Ü. Yayın No:3445, Orman Fak. Yayın No:388, İstanbul, 374 s.
• Bozkurt, Y., Göker, Y. 1996. Orman Ürünlerinden Faydalanma. İ.Ü. Yayın No:3946, Orman Fak. Yayın No: 437, İstanbul, 448 s.
• Bozkurt, Y., Erdin, N. 1997. Ağaç Teknolojisi Ders Kitabı. İ.Ü. Yayın No:3998, Orman Fakültesi Yayın No:445, İstanbul, 372 s.
• Ceylan, B. 1988. Muğla Yöresindeki Genç Kızılçam Meşcerelerinde İlk Aralama Müdahaleleri Üzerine Silvikültürel Araştırmalar, Orm. Araş. Enst., Teknik Bülten No:196, Ankara.
• Eler, Ü. 1988. Antalya Bölgesi Doğal Kızılçam Meşcerelerinde Aralama ve Hazırlama Kesimlerinin Artım ve Büyüme Yönünden Etkileri, Orm. Araş. Enst., Teknik Bülten No:203, Ankara.
• Eler, Ü. 1984. Antalya Bölgesi Doğal Kızılçam Meşcerelerinde Aralama ve Hazırlama Kesimlerinin Artım ve Büyüme Yönünden Etkileri, Ormancılık Araş. Ens., Teknik Rapor No:21, Ankara.
• Eler, Ü., Keskin, S. 1989. Antalya Yöresi Kızılçam Ağaçlandırma Alanlarında Gecikmiş İlk Aralamalarda Uygulanacak Silvikültürel İşlemin Gelişme Üzerine Etkileri, Orm. Araş. Enst., Teknik Bülten No:36, Ankara.
• Eler, Ü. 2002. Ormancılık Biyometrisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Yayın No: 21, Isparta, 181 s.
• Eroğlu, H.., Usta, M. 2000. Lif Levha Üretim Teknolojisi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Yayın No: 200, Orman Fakültesi Yayın No: 30, Trabzon, 351 s.
• Genç, M. 2001. Orman Bakımı, S.D.Ü. Yayın No:14, Isparta, 244 s.
• Güler, C., Çolakoğlu, G. 2002. Kızılçam (Pinus brutia Ten.) Kontrplaklarının Bazı Mekanik Özelliklerine Kaplama Kurutma Yönteminin Etkisi, II. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, 3, 916-919, Kafkas Üniversitesi Artvin Orman Fakültesi, Artvin.
• Güller, B. 2004. Kızılçamda (Pinus brutia Ten.) değişik silvikültürel müdahalelerin odunun teknolojik özellikleri üzerine etkisi. Doktora tezi, İ.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, 299 s.
• Güller, B. 2007. The effects of thinning treatments on density, MOE, MOR and maximum crushing strength of Pinus brutia Ten. Wood. Annals of Forest Science Journal, 64, 467-475.
• Göksel, E., Özden, Ö. 1993. Kağıt Endüstrisinde Kızılçam, Uluslararası Kızılçam Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 648-654 s, Orman Bakanlığı Yayını, Ankara.
• Göksel, E. 1984. Kızılçamın Lif Morfolojisi ve Odunundan Sülfat Selülozu Elde Etme Olanakları Üzerine Araştırmalar, İ.Ü. Yayın No: 3204, Orman Fakültesi Yayın No: 364, İstanbul. 120 s.
• Günay, T., Tacuner, İ. A. 1993. Türkiye’de Mevcut Kızılçam (Pinus brutia Ten.) Fidanlıklarının Genel Ekolojik Özellikleri ve Üretilen Fidanların Fizyomorfolojik Kaliteleri, Uluslararası Kızılçam Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 243-253 s, Orman Bakanlığı Yayını, Ankara.
• Harnnrup, B., Ekberg, I. 1998. Age-Age Correlations for Tracheid Length and Wood Density in Pinus sylvestris. Canadian Journal of Forest Research, 28, 1373-1379.
• Haygreen, J. G., Bowyer, J.L. 1996. Forest Products and Wood Science 3. Edition Iowa State University Press, 483 p.
• Işık, F. 1998. Kızılçamda (Pinus brutia Ten.) Genetik Çeşitlilik, Kalıtım Derecesi ve Genetik Kazancın Belirlenmesi. T.C. Orman Bakanlığı, Batı Akdeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü, Teknik Bülten No:7, Antalya.
• Kalıpsız, A. 1981. İstatistik Yöntemler. İ.Ü. Yayın No:2837, Orman Fak. Yayın No:294, İstanbul, 558 s. Kırcı, H., Bostancı, Ş. 1992. Alkali Sülfit Antrakinon Etanol (ASAE) Yöntemiyle Kızılçam Odunundan Kağıt Hamuru Üretimi, Orenko’92 I. Ulusal Orman Ürünleri Endüstri Kongresi, Bildiri Metinleri, II. Cilt, K.T.Ü Orman Fakültesi, Trabzon, 255-268.
• Koga, S., Tsutsumi, J., Oda, K., Fujımoto, T. 1996. Effects of Thinning on Basic Density and Tracheid Length of Karamatsu (Larix leptolepis Gord.), Makuzai Gakkaishi, 42, 605-611.
• Koga, S., Tsutsumi, J., Oda, K., Fujimoto, T. 1997. Effects of Thinning on the Wood Structure in Annual Growth Rings of Japanese Larch (Larix leptolepis)., IAWA Journal, 18, 281-290.
• Koga, S., Zhang, S.Y., 2002. Relationships Between Wood Density and Annual Growth Rate Componenets in Balsam Fir (Abies balsamea), Wood and Fiber Science , 34 (1) 146-157.
• Konukçu, M. 2001. Ormanlar ve Ormancılığımız, Genişletilmiş 2. Baskı, Devlet Planlama Teşkilatı Yayın ve Temsil Dairesi başkanlığı, Yayın No:2630, Ankara. 238s.
• Mckimmey, M.D. 1966. A Variation and Heritability Study of Wood Specific Gravity in 46-year-old Douglas-fir from Known Seed sources, Tappi Journal, 49 (12), 542-549.
• Mckimmey, M.D. 1971. Genetic Differences in Wood Traits among Half-century-old Families of Douglas-fir. Wood and Fiber, 2(4), 347-355.
• Mckimmey, M.D., Campbell, R.K. 1982. Genetic Variation in the Wood Density and Ring Width trend in Coastal Douglas-fir. Silvae Genetica, 31(2-3),43-51.
• Mckimmey, M.D. 1985.The Genetic Potential for Improving Wood, Symposium on Douglas-fir: Stand Management for the Future. June18-20, University of Washington, Seattle, US.
• Mckimmey, M.D. 1986. The effect of Forest Management Practices on Wood Properties, Juvenile Wood What Does it Mean to Forest Management and Forest Products? Cooperative Technical Workshop, Forest Products Research Society/Society of American Foresters, Forest Products Research Society, U.S.
• Morling, T. 1999. Effects of Nitrogen Fertilisation and Thinning on Growth and Clear Wood Properties in Scots Pine (P. sylvestris). Doctoral Thesis, Swedish University of Agricultural Sciences, Umea, Sweden, 83 p.
• Moschler, W.W., Dougal, E.F., Mcrae, D.D. 1989. Density and Growth Ring Characteristics of Pinus Taeda L. Fallowing Thinning. Wood and Fiber Science, 21 (3), 313-319.
• Odabaşı, T. 1981. Keşan Mıntıkası Kızılçam Plantasyonlarında Aralama Denemelerine Ait Ön Sonuçlar. Türkiye’de Hızlı Gelişen Türlerle Endüstriyel Ağaçlandırmalar Sempozyumu, 21-26 Eylül, Kefken (İzmit)-Korudağı-Dardanos (Ç.Kale).
• Öktem, E. 1987. Kızılçam. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, El Kitabı Dizisi, No:2, Ankara. 182 s.
• Örs, Y., Keskin, H. 2001. Ağaç Malzeme Bilgisi. Atlas Yayın Dağıtım Ltd., Yayın No:2, 183 s.
• Özçelik, R. 2000. Meşcere bakımlarının Büyümeye Etkileri ve Kızılçam Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Seri:A, Sayı:1, 41-56.
• Özdemir, T., Eler, Ü. 1993. Kızılçamda Bakımların Büyümeye Etkisi. Uluslararası Kızılçam Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Orman Bakanlığı Yayını, Ankara, 504-515.
• Pang, S., Herritsch, A. 2005. Physical properties of earlywood and latewood of Pinus radiata D. Don: Anisotropic shrinkage, equilibrium moisture content and fibre saturation point. Holzforschung, 59, 6, 654-661.
• Panshin, A.J., De Zeeuw, C. 1980.Textbook of Wood Technology. McGraw-Hıll Series in Forest Resources, US., 722 pp.
• Parker, M.L., Hunt, K., Warren, W.G., Kennedy, R.W. 1976. Effect of Thinning and Fertilization on Intra-ring Characteristics and Kraft Pulp Yield of Douglas-fir. Applied Polymer Symposium, 28, 1075-1086.
• Saatçioğlu, F. 1971. Orman Bakımı. İ.Ü. Yayın No: 1636, Orman Fakültesi Yayın No:160, İstanbul, 303 s.
• Saatçioğlu, F. 1979. Silvikültürün Tekniği (Silvikültür II). İ.Ü.Yayın No: 2490, Orman Fakültesi Yayın No:268, İstanbul, 556s.
• Siau, J.F. 1995. Wood: Influence of Moisture on Physical Properties. Dept. of Wood Sci. and Forest Prod., Virginia Polytechnic Institute and State Univ., US., 227 pp.
• Sütçü, A., Güller, B. 2001. Eğirdir Bölgesi Geleneksel Ambalaj Sandığı Üretimi ve 2001 yılı için Talep Tahmini. Tarihi, Kültürel, Ekonomik Yönleri ile Eğirdir, 1. Eğirdir Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, Isparta.,781-789.
• TS 4083, 1984. Odunda Radyal ve Teğet Doğrultuda Çekmenin Tayini, TSE, Ankara.
• TS 4084, 1984. Odunda Radyal ve Teğet Doğrultuda Şişmenin Tayini, TSE, Ankara.
• TS 4085, 1984. Odunda Hacimsel Çekmenin Tayini, TSE, Ankara.. TS 4086, 1984. Odunda Hacimsel Şişmenin Tayini, TSE, Ankara.
• Usta, H.Z.,1991. Kızılçam (Pinus brutia Ten.) Ağaçlandırmalarında Hasılat Araştırmaları. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, Teknik Bülten No:219, Ankara, 138 s.
• Ürgenç, S. 1972. Hızlı Gelişen Yabancı Egzotik İğne Yapraklı Ağaç Türlerinin Türkiye’ye İthali ve Yetiştirilmesi İmkanı Üzerine Araştırmalar. İ.Ü. Orman Fakültesi Yayın No:188, İstanbul, 198 s.
• Yıldız, C. 1993. Kızılçam Odunundan Elde Edilen Odun-Polimer Kompozitlerinin Bazı Teknolojik Özellikleri, Uluslararası Kızılçam Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Orman Bakanlığı Yayını, Ankara, 670-678.
• Zobel, B.J. 1992. Silvicultural Effects on Wood Properties. Instituto de Pesquisas Florestais, 2, 31-38.