Pamuk Liflerinin İyonik Modifikasyon Yardımıyla Boyanabilirlik Özelliklerinin İncelenmesi

Yıl 2009, Cilt: 13 Sayı: 3, - , 26.02.2014

Meliha Oktav Habip Dayıoğlu

Öz

Kaynakların daha az kullanılarak işlemlerin birleştirildiği günümüzde katma değeri yüksek üretim gerçekleştirmek tekstil sektörünün de amacıdır. Katyonikleştirme işlemi ile pamuk liflerinin sulu ortamda hafif anyonik olan iyonitesi katyonik hale gelmekte; anyonik boyarmaddelere artan afinite nedeni ile aynı renk tonu daha az boyarmadde kullanımı ile elde edilebilmektedir. Bu çalışmada ağartılmış, katyonikleştirme işlemi uygulanmış pamuklu kumaşlar ve referans olarak merserize işlemi görmüş pamuklu kumaş kullanılmıştır. Katyonikleştirme işlemi görmüş numuneler bir yün boyarmaddesi olan asit boyarmaddeleri ile boyanabilmelerinin yanında reaktif ve substantif (direkt) boyarmaddeleri ile değişik boyama metodlarına göre boyanmıştır. Boyamalardan sonraki renk koyulukları, haslık özellikleri ve bazı kullanım özellikleri incelenmiştir. Boyamaların farklı ve çapraz boyama yöntemlerine uygun olup olmadıkları araştırılmıştır. Katyonikleştirme işleminin en önemli dezavantajı olan “mukavemet değerlerinin düşmesi” problemine karşı püskürtme yöntemi uygulanmıştır. Bu yöntemle çalışma sonucu, mukavemet değerlerinde önemli oranda iyileşme görülürken, kimyasal, enerji ve atık maliyetleri de azalmaktadır. Çalışmada, daha az boyarmadde ve kimyasal kullanımı ile aynı yüzeyde değişik renk efektlerine sahip, kullanım özellikleri geliştirilmiş daha ekonomik ve ekolojik bir ürün gerçekleştirilmeye çalışılmıştır. Anahtar kelimeler: Katyonizasyon Maddesi, Asit Boyarmadde, Reaktif Boyarmadde, Farklı Boyama, Çapraz Boyama

Anahtar Kelimeler

-