Tuzun Makarnalık Buğday Genotiplerinde (Triticum durum Desf.) Bazı Kalitatif ve Kantitatif Özellikler Üzerine Etkisi

Yıl 2010, Cilt: 14 Sayı: 1, 17 - 22, 27.02.2014

Rağbet Duran Yasemin Coşkun Çiğdem Savaşkan

Öz

İki farklı konsantrasyonda (100 mM, 200 mM) sodyum klorür (NaCl) tuzluluğunun Triticum durum Desf. Mirzabey, Altın, Kunduru -1149 ile Kunduru -1149'dan cinslerarası melezleme yöntemi ile üretilen doubled haploid (DH-6 ve DH-8) genotiplerinde (Savaşkan vd., 1997) kök uzunluğu (cm), kuru ağırlık (%), toplam klorofil, kloroifl a,b ve a/b (m g-1) ile karotenoid (m g-1) miktarları üzerine olan etkisi araştırıldı ve tuz stresine olan dayanıklılıkları karşılaştırıldı. Kontrol ve uygulama gruplarının besinleri Arnon- Hoagland çözeltisi ile sağlandı ve uygulama gruplarında toprağa ayrıca 100 ve 200 mM NaCl çözeltileri verildi. Genotiplerde kök uzunluğu, toplam klorofil, klorofil a, b, a/b ile karotenoid miktarları, kontrol ve tuz uygulaması yapılan gruplar arasında farklılık gösterdi. Anahtar kelimeler: Karotenoid, Klorofil, Kök Uzunluğu, Triticum Durum Desf., Tuzluluk

Anahtar Kelimeler

Karotenoid, Klorofil, Kök Uzunluğu, Triticum Durum Desf., Tuzluluk

Kaynakça

• Azhar, F.M., Mcneilly, T. 1989. Heritability Estimates of Variation for NaCl Tolerance in Sorghum bicolor (L.) Moench Seedlings. Euphytica, 43, 69-72.
• Dinç, U., Şenol, S., Kapur, S., Atalay, I., Cangir, C. 1993. Türkiye Toprakları. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Genel Yayın, 2, 51.
• FAO. 2000. FAOSTAT Agriculture database.
• Flowers, T.J., Yeo, A.R. 1981. Variability in the Resistance of Sodium Chlorid Salinity within Rice Varieties. New Phytol, 88, 363-373.
• Ganieva, R., Allakhverdiev, S., Bayramova, S., Nafisi, S. 1997. Effect of Polystimuline-K on Maize (Zea mays Formation on the Sodium Chloride Salinity. Turkish Journal of Botany, 21, 253-257.
• Ghoulam, C., Foursya, A., Fores, K. 2002. Effects of Salt Stress on Growth Inorganic Ions and Proline Accumulation Adjustment in Five Sugar Beet Cultivars. Environmental and Experimental Botany, 47, 39- 50. to Osmotic
• Güneş, A., Alpaslan, M., Taban, S., Hatipoğlu, F. 1997. Değişik Buğday Çeşitlerinin Tuz Stresine Dayanıklıkları. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 21, 215-219.
• Hakkı, E., Savaskan, C., Akaya, M.S. 2001. Genotyping of Anatolian Doubled-haploid Durum Lines with SSR Markers. Euphytica, 122, 257-262.
• Husain, S., Munns, R. 2003. Effect of Sodium Exclusion Trait on Chlorophyll Retention and Growth of Durum Wheat in Saline Soil. Australian Journal of Agricultural Research, 54 (6), 589 – 597.
• Karagüzel, O. 2003. Farklı Tuz Kaynak ve Konsantrasyonlarının Güney Anadolu Doğal Lupinus Özelliklerine Etkisi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 16 (2), 211-220. Çimlenme
• Kırbağ Zengin, F., Munzuroğlu, Ö. 2006. Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Fidelerinin Toplam Çözülebilir Protein, Prolin ve Klorofil Miktarları Üzerine Civa Klorürün (HgCl2) Etkileri. Fırat Üniversitesi, Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 18, 25-30.
• Lewitt, J. 1980. Salt Stresses. In Responses of Plants to Environmental Stresses, 2, 365-454.
• Monni, S., Uhling, C., Hansen, E., Magel, E. 2001. Ecophysiological Responses of Empetrum nigrum Environmental Pollution, 112, 121-129. Metall Pollution.
• Noori Sadat, S.A., Mcneilly, T. 2000. Assessment of Variability in Salt Tolerance based on Seedling Growth in Triticum durum Desf. Genetic Resources and Crop Evolution, 47, 285-291.
• Öncel, İ., Keleş, Y. 2002. Tuz Stresi Altındaki Buğday Genotiplerinde Büyüme, Pigment İçeriği ve Çözünür Madde Kompozisyonunda Değişmeler. Cumhuriyet Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi Fen Bilimleri Dergisi, 23, 2.
• Pardha Sarahi, P., Mohanthy, P. 1993. Proline in Relation to Free Radical Production in Seedlings of Brassica juncea Raised under Sodium Chloride Stress. Plant and Soil, 155/156, 497- 500.
• Prakash, V., Sastry, E.V. 1992. Effect of Salinity on Germination and Seedling Growth in Wheat. Annals of Arid Zone, 31, 71-72.
• Rao, S.A. 1997. The Potential for Breeding Zea mays (L.) for Saline Sonditions. Ph.D. Thesis, The University of Liverpool, UK.
• Savaskan, C., Ellerbrook, C., Fish L.J., Snape, J.W. 1997. Doubled Haploid Production in Turkish Durum Wheats using Crosses with Maize. Plant Breeding, 116, 299-301.
• Strain, S.S., Svec, V.A. 1966. Extraction, Separation, Estimation and Isolation of Chlorophylls. In the Chlorophylls, Vernon L.P.: Seely G.R. Academic Press N.Y., 21-66.
• Taban, S., Güneş, A., Alpaslan, M., Özcan, H. 1999. Değişik Mısır (Zea mays L. cvs.) Çeşitlerinin Tuz Stresine Duyarlılıkları. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 25 (3), 625-633.
• Witham, F.H., Blaydes, D., Devlin, R.M. 1971. Experiments in Plant Physiology. Van Nostrand Reinhold, New York, 1-11.
• Yakıt, S., Tuna, A.L. 2006. Tuz Stresi Altındaki Mısır Bitkisinde (Zea mays L.) Stres Parametreleri Üzerine Ca, Mg ve K’nın Etkileri. Akdeniz Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 19 (1), 59- 67.
• Yeo, A.R., Yeo, M.Y., Flowers, S.A., Flowers, T.I. 1990. Screening of Rice (Oriza sativa) Genotypes for Physiological Characters Contributing to Salinity Resistance and Their Relationship to Overall Performance. Theoretical and Applied Genetics, 79, 377-384.