Acute Toxicity of Zinc (Cu+2) on Sand Smelt (Atherina boyeri, Risso, 1810)

Yıl 2013, Cilt: 17 Sayı: 3, 32 - 38, 05.03.2014

Cafer Bulut , Osman Çetinkaya Ayşegül Kubilay Ufuk Akçimen Mustafa Ceylan

Öz

In this study it was aimed to determine acute toxicity of zinc on sand smelt (Atherina boyeri). In the experiments were used sand smelt which have average length of 4.41±0.068 cm and weights 0.60±0.027 g. The test fish were exposed to following concentrations of zinc (7.78, 12.96, 21.6, 36, 60 and 100 mg/L) for 24 hours. In preparation of test solutions zinc sulphate and artesian water which has temperature 19° C, total hardness 350 mg/L CaCO3 and 5.72 mg/L DO. Test fish were placed in plastic containers to replications experimental groups as hourly and daily morphological observations were made and recorded time of death in acute toxicity test. In zinc-acute toxicity test were used static bioassay methods for 24 hour intervals. Data obtained from the zinc acute toxicity tests were evaluated using the Probit Analysis to LC50 and LT50. LC50 zinc concentrations values were ranged between 1.768 mg/L were observed. The longer the duration of zinc showed a decrease in the value of LC50. LC50 value of the application factor is applied (1.768x0.1) to sand smelt zinc maximum acceptable concentration (safe concentration), 0.1768 mg/L Zn+2, respectively. Lethal concentration, depending on the time interval is 1 hour and 5 minutes to 6 hours 27 minutes LT50 values ranged and decreases the concentrations of zinc have been found. During the experiment, the surface concentrations of fish depending on the movements of assembly and also the opposite effect and side swims away from a fast-moving, uncontrolled swimming, to escape out of the water movement, perpendicular to the water, swimming, breathing movements are observed

Anahtar Kelimeler

Acut toxicity, Atherina boyeri, Sand smelt, Zinc, LT50, LC50

Çinkonun (Zn+2) Gümüş Balığı (Atherina boyeri, Risso, 1810) Üzerine Akut Toksisitesi

Öz

Bu çalışmada çinkonun gümüş balığı (Atherina boyeri) üzerine akut toksisitesinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Denemelerde ortalama boyları 4.41±0,068 cm ve ağırlıkları 0.60±0,027 g olan gümüş balıkları kullanılmıştır. Test balıklarına çinko sülfat çözülerek hazırlanan 7.78, 12.96, 21.6, 36, 60 ve 100 mg/L Zn+2 düzeyleri 6-24 saat süreyle uygulanmıştır. Denemede sıcaklığı 19 °C, sertliği 350 mg/L CaCO3, çözünmüş oksijeni 5.72 mg/L olan artezyen suyu kullanılmıştır. Balıklar plastik kaplara 2 tekerrürlü olarak yerleştirilip, deneme gruplarında saatlik ve günlük olarak gözlemler yapılmış, ölen balık sayıları ve ölüm süreleri kaydedilerek akut toksisite testi gerçekleştirilmiştir. Çinko akut toksisite testinde statik biyo-deney yöntemi uygulanmış, 6-24 LC50 ve LT50 değerleri probit analiziyle belirlenmiştir. Gümüş balığı için 24 sa Zn+2 LC50 1.768 mg/L olarak belirlenmiştir. Maruz bırakma süresi uzadıkça LC50 düşmektedir. Aplikasyon faktörü (0,1) alındığında gökkuşağı alabalığı için maksimum kabul edilebilir konsantrasyon 1768 mg/L Zn+2 olarak hesaplanmıştır. LT50 konsantrasyona bağlı olarak 1 sa 5 dk ile 6 sa. 27 dk arasında değişmiş, konsantrasyon azaldıkça LT50 uzamıştır. Deneme süresince konsantrasyonlara bağlı olarak balıklarda yüzeyde toplanma ve etkiden uzaklaşma, ters ve yan yüzme, hızlı ve kontrolsüz yüzme, suyun dışına kaçma hareketleri, su yüzeyine dik yüzmeler, su yüzeyine yaklaşıp soluma hareketleri gözlemlenmiştir. Diğer balıklarla yapılan çalışmaların sonuçlarıyla kıyaslandığında gümüş balığının çinko toksisitesine birçok balıktan daha hassas olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Akut toksisite, Atherina boyeri, Gümüş balığı, Çinko, LT50, LC50

Kaynakça

• Alabaster, J.S., Lloyd, R., 1982. Water Quality Criteria for Freshwater Fish. 2. Baskı. FAO, Butterworths, Sci.
• London, Sidney, Toronto. 361. Altun, Ö., 1991. Küçükçekmece Gölü’nde Yaşayan
• Gümüşbalığı (Atherina boyeri Risso, 1810)’nın
• Morfolojisi. Turkish Journal of Zoology, (15), 64-75. Altun, Ö., 1999. Gümüş balığı (Atherina boyeri Risso, 1810) Populasyonlarında Gözlemlenen Morfolojik
• Varyasyonlar, Turkish Journal of Zoology, 23, (3), 911- 9
• Anonim, 1989. Standard methods fort he wxamination of water and wastewater. 17. Ed. APHA,
• AWWA, WPFC, Washington D.C. 1467.
• Baker, L., Walden, D., 1984. Acute toxicity of copper and zinc to three fish species from the Alligator Rivers
• Supervising Scientist fort he Alligator Rivers Region, AGPS, Canberra, Australian Goverment. Publ. Serv. Memorandum 8, Bat, L., Akbulut, M., Çulha, M., Gündoğdu, A., Satılmış, H. H., 2000. Effect of Temperature on the Toxicity of
• Zinc, Copper and Lead to the Freshwater Amphipoda Gammarus pulex pulex (L., 1758). Tr. J. of Zoology, 24:409 - 415.
• Bat, L., Gündoğdu, A., Sezgin, M., Çulha, M., Gönlügür, G., Akbulut, M., 1999. Acute toxicity of zinc, copper and lead to three species of marine organism from the Sinop Peninsula, Black Sea. .Tr.J. ofBiology, 23:537 - 544.
• Bilgili, A., Sağmanlıgil, H., Çetinkaya, N., Yersan, E., Türel, İ., 1995. Van Gölü suyunun doğal kalitesi ve buradan avlanan inci kefali (Chalcalburnus tarichi
• Pallas 1811) örneklerinde bazı ağır metal düzeyleri.
• Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, (42), 445-4
• Chen,H., C., Yuan, Y. K., 1994. Acute toxity of copper, cadmium and zinc to freshwater fish Acrossocheilus paradoxus. ACTA - Zool. Taiwan, 5 (2):45 – 60.
• Cicik, B., 2003. Bakır-çinko etkileşiminin sazan
• (Cyprinus carpio)’nın karaciğer, solungaç ve kas dokularındaki metal birikimi üzerine etkileri. Ekoloji Çevre Dergisi, Cilt 12, Sayı (48), 32-36. Çetinkaya, O., 1998. Balıklarda Çinko (Zn) İhtiyacı ve Toksisitesi. YYÜ Veteriner Fakültesi Dergisi, 9 (1 - 2):83 - 88.
• Çetinkaya, O., 2005. Akuatik Toksikoloji: Balık
• Biyodeneyleri. Balık Biyolojisi Araştırma Yöntemleri Kitabı. Editör: Karakaş., M. 13: 169-218. Çetinkaya, S., 2008. Eğirdir Gölü’nden avlanan gümüş balığı (Atherina boyeri, Risso 1810’dan marinat yapımı ve bazı besinsel özelliklerinin tespiti.
• Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora tezi, 126s, Isparta. Geldiay, R., Balık, S., 1996. Türkiye Tatlı Su Balıkları,
• Ege Üniversitesi Yayınları, Ders Kitabı, II. Baskı, No:46, 532s, İzmir. Joshi, S. N., Parakash-Semwal, V., 1990. Toxicity of
• Zinc suplhate and copper sulphate to a hillstream cobitid fish Noemacheilus rupicola. Indian Journal – ECOL., 17 (2): 148-150. Kuru, M., Balık, S., Ustaoğlu, M., R., Ünlü, E., Taşkavak, E., Gül, A., Yılmaz, M., Sarı, H., M., Küçük, F., Kutrup, B., Hamalosmanoğlu, M., 2001. Türkiye’de Bulunan
• Özeren, S., C., 2004. İznik Gölü Balıklarının
• Taksonomisi ve Cyprinus carpio Linnaeus, 1758
• (Sazan), Rutilus frisii Nordmann, 1840 (Akbalık) ve Atherina boyeri Risso, 1810 (Gümüş balığı)’nin Biyo
• Ekolojik Yönden İncelenmesi, Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, 224s, Ankara. Sharma , A., Sharma, MmS., 1995. Acute Toxicity of
• Zinc Certain Developmantal Stages of Cirrhinus mriagala (Hamilton). J.Enviromental Biol, 16 (2):157- 1
• Sönmez, M., ve Çetinkaya, O., 2003a. Çinkonun (Zn+2) inci kefali (Chalcalburnus tarichi Pallas 1811)’ne akut toksisitesinin belirlenmesi üzerine bir araştırma.
• Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 40s, Van Sönmez, M., ve Çetinkaya, O., 2003b. Çinkonun (Zn+2) inci kefali (Chalcalburnus tarichi Pallas 1811) üzerindeki akut toksisitesi. XII. Ulusal Su Ürünleri Sempozyumu, 413-418, Elazığ.
• Yeğen, V., Balık, S., Bostan, H., Uysal, R., Bilçen, E., 200 Göller Bölgesindeki Bazı Göl ve Baraj Göllerinin Balık Faunalarının Son Durumu, Balıklandırma ve Rezervuar Yönetimi Sempozyumu, 532, Antalya. I. Ulusal