Antalya İlinde Portakal Bahçelerinde Gözlenen Önemli Zararlı ve Yararlı Böcek Popülasyonları

Yıl 2016, Cilt: 20 Sayı: 2, 0 - , 28.06.2016

Vildan Göl İsmail Karaca

Öz

Bu çalışmada, 2014 yılında, Antalya ilinde bulunan iki portakal bahçesinde önemli zararlı ve yararlı böcek popülasyonları belirlenmiştir. Bahçelerde ağırlıklı olarak portakal bulunması nedeniyle örneklemeler de bu tür üzerinde yapılmıştır. Çalışma süresince zararlılara karşı herhangi bir mücadele yöntemi uygulanmamıştır. Çalışmada örneklerin toplanması için gözle kontrol yöntemi, yaprak, sürgün, meyve örnekleme yöntemi, darbe ve tuzakla yakalama yöntemi kullanılmıştır. Çalışma sonucunda zararlı türler olarak Tetranychus urticae (Koch) (Acarina: Tetranychidae), Empoasca decipiens (Paoli), Asymmetrasca decedens (Paoli) (Hemiptera: Cicadellidae), Dialeurodes citri (Ashmead), Aleurothrixus floccosus (Maskell) (Hem.: Aleyrodidae), Aphis craccivora (Koch) (Hem.: Aphididae), Icerya purchasi Maskell (Hem.: Margarodidae), Coccus hesperidum (Linnaeus), Ceroplastes floridensis (Comstock) (Hem.: Coccidae), Aonidiella aurantii (Maskell), Aonidiella citrina (Coquillet), Parlatoria pergandii (Comstock) (Hem.: Diaspididae), Planococcus citri (Risso) (Hem.: Pseudococcidae), Ceratitis capitata (Wiedemann) (Diptera: Tephritidae) ve Phyllocnistis citrella (Stainton) (Lepidoptera: Gracillaridae) saptanmıştır. Bunlardan E. decipiens (Paoli), A. decedens (Paoli), A. floccosus (Maskell), A. aurantii (Maskell) ve Parlatoria pergandii (Comstock) en yaygın türler olarak belirlenmiştir. Ayrıca 2 takıma bağlı 7 avcı ve asalak tür saptanmıştır. Bu türler: Chrysoperla carnea (Stephens) (Neuroptera: Chrysopidae), Coccinella septempunctata L., Chilocorus bipustulatus L., Rhyzobius lophantae (Blaisdell), Oenopia conglobata (L.) (Coleoptera: Coccinellidae), Aphytis melinus DeBach ve Comperiella bifasciata (Coleoptera: Aphelinidae)’ dır. Çalışmada ayrıca zararlı iki cicadellid türü ile A. floccosus, A. aurantii, P. pergandii, C. capitata‘nın ve doğal düşmanlardan C. carnea’nın, coccinellidlerin, A. melinus ve E. citrina‘nın popülasyon değişimleri incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Portakal; Zararlı; Avcı; Asalak; Popülasyon

Kaynakça

• [1] Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı (TÜİK). http://www.tuik.gov.tr/Start.do;jsessionid=Dp1TW73VnvT9K71PFYxJGF2TwFMSpR7kNCTCGzn1Kpl1jlN1kL2R!-2108040957 (Erişim Tarihi: 02.05.2012).
• [2] Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı (TÜİK). http://www.tuik.gov.tr/Start.do;jsessionid=Dp1TW73VnvT9K71PFYxJGF2TwFMSpR7kNCTCGzn1Kpl1jlN1kL2R!-2108040957 (Erişim Tarihi: 29.03.2014).
• [3] Uygun, N., Karaca, İ., Şenal, D. 2000. Çukurova’da yeni kurulan bir turunçgil bahçesinde zararlılara karşı integre savaş çalışmaları. Türkiye 4. Entomoloji Kongresi Bildirileri, 12-15 Eylül, Aydın, 157-166.
• [4] Uygun, N. , Satar, S. 2007. The Current Situation Of Citrus Pest and Their Control Methods in Turkey. Integrated Control in Citrus Fruit Crops IOBC/WPRS, 38, 2-9.
• [5] Öncüer, C. 1974. Ege Bölgesinde Turunçgil Bahçelerinde Zararlı Coccus (Homoptera: Coccidae) Türlerinin Tanınması, Yayılışı ve Doğal Düşmanları Üzerinde Arştırmalar. Yenigün Matbaası, 58s, Ankara.
• [6] Başpınar, H., Uygun, N. 1992. Adana İli Turunçgil Bahçelerinde Asymmetrasca decedens (Paoli) ve Empoasca decedens (Paoli) (Homoptera: Cicadellidae)’in Populasyon Dalgalanmaları ve Zararı Üzerinde Çalışmalar. Türkiye 2. Entomoloji Kongresi, 28-31 Ocak, Adana, 533-540.
• [7] Bayındır, A., Karaca, İ. 2015. Survey on Natural Enemies of Diaspididae (Hemiptera: Coccoidea) Species in Citrus Orchards in Antalya, Turkey and Record of A New Species for Turkey. Asian Journal of Agriculture and Food, 03(05), 1-6.
• [8] Saraç, I., Özdemir, I., Karaca, İ. 2015. Aphids species in citrus orchards of Antalya province. Mun. Ent. Zool. Vol. 10(2), June 2015, 358 -369.
• [9] Steiner, N. 1962. Methoden Zur Untersuchung der Population Dynamikin Obstanlangen. Entomophaga 7(13), 207-214.
• [10] Uygun, N., Karaca, İ., Şekeroğlu, E., Ulusoy, M.R. 1992. Çukurova’da Yeni Kurulan Bir Turunçgil Bahçesinde Zararlılara Karşı İntegre Savaş Çalışmaları, Türkiye 2. Entomoloji Kongresi, Entomoloji Derneği Yayınları (5), 171-182.
• [11] Başpınar, H. 1994. Some observations on dominant structure and population changes of Asymmetrasca decedens and Empoasca decipiens (Homoptera: Cicadellidae) on Different Crops in Adana. Türkiye Entomoloji Dergisi, 18(2), 71-76.
• [12] Orphanides, G.M., Ioannou, N., Kyriakou, A., Philisi J., Americanos, P. 1996. Cyprus. Editor. J.G., Morse, Luck, R.F., Gumpf D.J. Citrus pest problems and their control in the Near East. Food and Agricultural Organization, Rome, 7-23.
• [13] Hashem, A. G., El-Halawany, M. E. 1996. Egypt. Morse, J.G., Luck, R.F., Gumpf D.J. (Ed.), Citrus pest problems and their control in the Near East. Food and Agricultural Organization, Rome, 25-42.
• [14] Ghazali, S.,1996. Lebanon. Morse, J.G., Luck, R.F., Gumpf D.J. (Ed.), Citrus pest problems and their control in the Near East. Food and Agricultural Organization, Rome, 81-89.
• -
• [15] Abbassi, M.M. Besri, Bouhida, M., Kosserrt, R., Rammah, A. 1996. Morocco. Morse, J.G., Luck, R.F., Gumpf D.J. (Ed.), Citrus pest problems and their control in the Near East. Food and Agricultural Organization, Rome, 91-109.
• [16] Balonch, U.K. 1996. Pakistan. Morse, J.G., Luck, R.F., Gumpf, D.J. (Ed). Citrus pest problems and their control in the Near East. Food and Agricultural Organization, Rome. 111-128.
• [17] Alrouechdi, K. 1996. Syria. Morse, J.G., Luck, R.F., Gumpf, D.J. (Ed.), Citrus pest problems and their control in the Near East. Food and Agricultural Organization, Rome. 147-157.
• [18] Ben Salah, H., Mamouchi, N., Cheikh, M. 1996. Tunisia. Morse, J.G., Luck, R.F., Gumpf D.J. (Ed.), Citrus pest problems and their control in the Near East. Food and Agricultural Organization, Rome, 159-174.
• [19] Ba-Angood, S.A. 1996. Some obstacles for scientific research and some alternatives to overcome the in Yemen. Procedings First National Symposium on the Status and Future of Science and Scientific Research in the Repulic of Yemen Sana’a, 6-9 April.
• [20] Luck, R.F., Morse, J.G., Gumpf D.J. 1996. California, United States. Morse, J.G., Luck, R.F., Gumpf D.J. (Ed.), Citrus pest problems and their control in the Near East. Food and Agricultural Organization, Rome, 257-298.
• [21] Soylu, O.Z., Ürel, N. 1977. Güney Anadolu Bölgesi Turunçgillerinde Zararlı Böceklerin Parazit ve Predatörlerinin Tespiti Üzerinde Araştırmalar. Bitki Koruma Bülteni, 17(2-4), 77-112.
• [22] Soylu, O.Z. 1980. Akdeniz Bölgesi Turunçgillerinde Zararlı Olan Turunçgil beyazsineği, Dialeurodes citri (Ashmead)’nin Biyolojisi ve Mücadelesi Üzerinde Araştırmalar. Bitki Koruma Bülteni, 20(1-4), 36-53.
• [23] Ulusoy, M. R., Uygun, N., Kersting, U., Karaca, İ.,Satar, S. 1996. Present Status of Citrus Whiteflies (Homoptera: Aleyrodidae) in Turkey and Their Control. Journal of Plant Diseases and Protection. 103 (4), 397-402.
• [24] Ulusoy, M.R., Uygun, N. 1996. Doğu Akdeniz Bölgesi Turunçgillerinde Potansiyel İki Yeni Zararlı: Aleurothrixsus floccosus (Maskell) ve Paraleyrodes minei Iaccarino (Homoptera: Aleyrodidae). Türkiye Entomoloji Dergisi, 20(2), 113-121.
• [25] Anonim 1991. Integrated Pest Management for Citrus. University of California, Statewide Integrated Pest Management Project, Division of Agricultura and Natural Resources, 3303, 144p.
• [26] Anonim 2011. Turunçgil Entegre Mücadele Teknik Talimatı. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı. 161 s. Ankara.
• [27] Uygun, N., Karaca, İ., Ulusoy, R., Şenal, D., Elekçioğlu, H., Gözel, U., Erkılıç, A., Özgönen, H., Baloğlu, S., Uygur, N., Uygur, S., Kolören, O. 2001. Türkiye Turunçgil Bahçelerinde Entegre Mücadele. TUBİTAK, Türkiye Tarımsal Araştırma Projesi Yayınları, Ankara, 157s.
• [28] Anonim 2014. Adana İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürlüğü Turunçgil Yetiştiriciliği, Hastalık ve Zararlıları, 2014.
• [29] Kessing, J.L.M., Mau, R.F.L. 2007. Coccus hesperidum L. Crop Knowledge Master, Hawaii, 6 pp.
• [30] Golan, K. 2008. Characteristics of the honeydew excretion process of Coccus hesperidum Linnaeus, 1758 (Hemiptera; Coccoidea) in different developmental stages. Aphids and other Hemipterous Insects, 14, 111-121
• [31] Kapranas, A. 2012. Coccidae, Integrated Control of Citrus Pests in the Mediterranean Region, 2012, 183-191.
• [32] Uygun, N., Ulusoy, M.R., Karaca, İ. 2013. Meyve ve Bağ Zararlıları. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Genel Yayın, 252, Ders Kitapları Yayın A-81, Adana, 347 s.
• [33] Gerson, U. 2012. Diaspididae, Integrated Control of Citrus Pests in the Mediterranean Region, 2012, 192-205.
• [34] Tauber, M.J., Tauber, C.A., Daane, K.M., Hagen, K.S. 2000. Commercialization of predators recent lessons from green lacewings (Neuroptera: Chrysomelidae: Chrysoperla). American Entomologist, 46(1), 26-38.
• [35] Kasap, İ., Aktuğ, Y., Atlıhan, R. 2003. Avcı Böcek Chrysoperla carnea (Setphens) (Neuroptera: Chrysopidae)’nın Bazı Biyolojik Özellikleri Üzerine Araştırmalar. Tarım Bilimleri Dergisi (J. Agric. Sci.),13(1), 49-53.
• [36] Uygun, N. 1981. Türkiye Coccinellidae (Coleoptera) Faunası Üzerinde Taksonomik Araştırmalar. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, 157, Bilimsel Araştırma ve İnceleme Tezleri, 48, 110s.
• [37] Öztürk, N., Ulusoy, M.R., Bayhan, E. 2005. Doğu Akdeniz Bölgesi nar alanlarında saptanan zararlılar ve doğal düşman türleri. Türk. entomol. derg., 29(3),225-235.
• [38] Eronç, H.H. 1971. Adana Zirai Mücadele Enstitüsü Bölgesinde Aonidiella Türleri, Yayılışları Kısa Biyolojisi Araştırmaları. Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü Araştırma Eserleri Serisi, Teknik Bülten, 32, 103s.
• [39] Soylu, O.Z. 1978. Turunçgillerde Zararlı, Faydalı Böcekler ve Mücadele Sistemi. Adana Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Çiftçi Broşürü, 46.
• [40] Kansu, İ., Uygun, N. 1980. Doğu Akdeniz Bögesinde Turunçgil zararlıları ile tüm savaş olanaklarının araştırılması. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, 141, Bilimsel Araştırma ve İncelemeler, 33, 63s.
• [41] Uygun, N., Şekeroğlu, E. 1981. Yeni Kurulan Turunçgil Bahçelerinde Tüm Savaş Çalışmaları. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, 150, Bilimsel Araştırma ve İncelemeler, 41, 14s.
• [42] Uygun, N., Şekeroğlu, E., Karaca, İ. 1987. Çukurova’da Yeni Kurulan Bir Turunçgil Bahçesinde İntegre Savaş Çalışmaları. Türkiye I. Entomoloji Kongresi Bildirileri, 459-469.
• [43] Uygun, N., Şekeroğlu, E., Karaca, İ. 1988. Yeni Kurulan Bir Turunçgil Bahçesinde Zararlılara Karşı Tüm Savaş Yönteminin Uygulama Olanakları Üzerinde Araştırma. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi I. Bilim Kongresi Bildirileri, 251-259.
• [44] Karaca, İ. 1990. Doğu Akdeniz Bölgesi Turunçgillerinde Zararlı Olan (Aonidiealla aurantii (Mask.) (Homoptera: Diaspididae) Türleri, Yayılışları ve Değişik Turunçgil Çeşitlerinde A. aurantii (Maskell)’nin Populasyon Gelişmesinin Saptanması. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 164s, Adana.
• [45] Önder, E.P. 1982. İzmir ve Çevresinde Turunçgillerde Zararlı Aonidiella (Homoptera: Diaspidiae) Türlerinin Biyolojileri, Konukçuları, Zararları ve Mevsimlere Göre Populasyon Dalgalanmalarına Etki Eden Faktörler Üzerinde Araştırmalar. Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü, Araştırma Eserleri Serisi, 43, 172s.
• [46] Aslan, M.M., Uygun, N. 2005. The Aphidophagus Coccinellid (Coleoptera: Coccinellidae) Species in Kahramanmaraş, Turkey. Turk J Zool 29 (2005), 1-8.
• [47] Khan, I., Din, S., Khalil, S. K., Rafi, M. A. 2007. Survey of predatory Coccinellids (Coleoptera: Coccinellidae) in the Chitral District, Pakistan. Journal of Insect Science, Volume 7, Number 7, 1-6.
• [48] Mehrnejad, M.R., Jalali, M.A. 2004. Life History Parameters of the Coccinellid Beetle, Oenopia conglobata contaminata, an Important Predator of the Common Pistachio Psylla, Agonoscena pistaciae (Hemiptera: Psylloidea). Biocontrol Science and Technology Vol. 14(7), 701-711.
• [49] Erler, F. 2004. Natural Enemies of the Pear Psylla Cacopsylla pyri in Treated vs Untreated Pear Orchards in Antalya, Turkey. Phytoparasitica 32(3):295-304.
• [50] Ulusoy, M. R., Ülgentürk, S. 2003. The natural enemies of whiteflies (Hemiptera: Aleyrodidae) in southern Anatolia. Zoology in the Middle East, 28, 119-124.
• [51] Banica, T., Belinschi, S. T., Capitaine, M., Collins, B. 2011. Free Bessel Laws. Canadian Journal of Mathematics, 63(2011), 3-37.
• [52] Karaca, İ. 1998. Parasitization Efficacy of Aphytis melinus DeBach (Hymenoptera: Aphelinidae) as Affected by Host Size and Size Distribution of Aonidiealla aurantii (Maskell) (Homoptera: Diaspididae) in a Lemon Orchard. Türkiye Entomoloji Dergisi, 22(2), 101-108.
• [53] Moreno, D.S., Luck, R.F. 1992. Augmentative releases of Aphytis melinus (Hymenoptera: Aphelinidae) to suppress California red scale (Homoptera: Diaspididae) in southern California lemon orchards. J. Econ. Entomol., 85, 1112-1119.
• [54] Longo, S. Mazzeo, G. Russo, A. Siscaro, G. 1994. Aonidiella citrine a new pest of citrus in Italy. Informatore Fitopatologico Vol. 44, No. 12, 19-25.
• [55] Soydanbay-Tunçyürek, M., Erkin, E., 1979. Batı Anadolu Turunçgillerinde Zarar Yapan KabukluBitler (Diaspididae) ve Aphytis melinus DeBach Paraziti. Bitki Koruma Bülteni, 19(3), 111-129.
• [56] Brewer, R.H. 1971. The Influence of the Parasite Comperiella bifasciata How. On the Populations of Two Species of Armoured Scale Insects, Aonidiella aurantii (Mask.) and A. citrina (Coq.) in South Australia. Australian Journal of Zoology, 19, 53-63.
• [57] Şengonca, C., Uygun, N., Karaca, İ., Schade, M. 1998. Primary Studies on the Parasitoid Fauna of Coccoidea in Cultivated and Non-Cultivated Areas in the East Mediterranean Region of Turkey. Anz. Sch¨adlingskd. Pflanzenschutz Umweltschutz, 71, 128-131.