Bazı Entomopatojen Fungusların Apis mellifera L. ve Bombus terrestris L.’e Etkileri

Yıl 2019, Cilt: 23 Sayı: 2, 433 - 439, 25.08.2019

Sultan Akkoç İsmail Karaca , Gürsel Karaca

https://doi.org/10.19113/sdufenbed.477889

Cited By: 3

Öz

Arılar
tozlaşmadaki önemli rolleri nedeniyle bitkisel üretimin vazgeçilmez
unsurlarıdır. Ancak üretim sırasındaki bazı işlemlerin, özellikle de pestisit
uygulamalarının arıların canlılığı ve davranışları üzerinde olumsuz etkileri
bulunmaktadır. Pestisitlerin istenmeyen etkilerini azaltmak amacıyla alternatif
yöntemler, bunlar arasında da biyolojik mücadele önem kazanmıştır. Bu  çalışmada Beaveria
bassiana, Verticillium lecanii ve
Metarhizium anisopliae var. anisopliae ile karşılaştırma ilacı
olarak Chlorpyrifos-ethyl etken maddeli preparatların, Apis mellifera ve Bombus terrestris’e etkisi incelenmiştir. Preparatlar
yedirme ve püskürtme şeklinde iki yöntemle, önerilen dozlarda uygulanmıştır. İlk
yöntemde, sukroz çözeltisi ile karıştırılarak hazırlanmış preparatlar arılara 5’er
ml yedirilmiş ve 4 saat sonra anten, kanat, bacak ve abdomen hareketleri
kontrol edilerek puanlanmıştır. İkinci yöntemde ise preparatlar arılara püskürtülmüştür.
Çalışma sonucunda, entomopatojenlere ait preparatlar ağız yoluyla
uygulandığında bal arılarının hareketleri üzerinde çok düşük seviyede etkili
olurken, Chlorpyrifos-ethyl arı hareketlerini neredeyse tamamen engellemiştir. Aynı
şekilde, bombus arılarının hareketleri üzerinde entomopatojenlerin hiçbir
olumsuz etkisi olmazken insektisit bunların hareketini de tamamen
engellemiştir. Püskürtme yönteminde ise insektisit her iki arı türüne ait
bireylerin tamamını öldürürken, entomopatojenler çok az sayıda bireyin ölümüne
neden olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Beauveria bassiana, Metarhizium anisopliae var. anisopliae, Verticillium lecanii, Bal arısı, Bombus arısı, Toksik etki

Effects of Some Entomopathogen Fungi on Apis mellifera L. and Bombus terrestris L.

Öz

Bees are essential
elements of agricultural production because of their role in pollination.
However, some practices during production, especially pesticide applications
have negative effects on bee life and behaviours. In order to decrease the side
effects of pesticides, alternative methods, especially biological control,
gained importance. In this study, effects of preparations containing; Beaveria bassiana, Verticillium lecanii and Metarhizium
anisopliae var. anisopliae, and
also Chlorpyrifos-ethyl for comparison, on Apis
mellifera and Bombus terrestris,
were investigated. Preparations were applied with two different methods;
directly as food and by spraying, with concentrations recommended by the
producer companies. In the first method, bees were fed with 5 ml solutions of
the preparations mixed with sucrose solution and antenna, wing, leg and abdomen
movements of the bees were controlled and scored 4 hours after applications. In
the second method, bees were sprayed with the preparations and mortality rates
were found. As a result of feeding method, entomopathogen preparations slightly
affected the movement of the honey bees, while Chlorpyrifos-ethyl, almost
totally inhibited their movement. Similarly, entomopathogens had no harmful
effect on the movement of bombus bees, but the insecticide totally inhibited
their movement. In the spraying method, the insecticide killed all the
individuals of both bee species, while entomopathogens caused the death of only
a few individuals.

Anahtar Kelimeler

Beauveria bassiana, Metarhizium anisopliae var. anisopliae, Verticillium lecanii, Honey bee, Bombus bee, Toxic effect

Kaynakça

• [1] Özbek, H. 1992. Balarısı (A. mellifera L.)'nın bitkilerin tozlaşmasında kullanılması. Doğu Anadolu Bölgesi I. Arıcılık Semineri, 3-4 Haziran, Erzurum, 30-47.
• [2] Gösterit, A., Gürel, F. 2005. Bombus terrestris (Hymenoptera: Apidae) Arılarının Yayılmasının Ekosistem Üzerine Etkileri. Uludağ Arıcılık Dergisi, 5, 115-121.
• [3] Kandemir, İ. 2007. Amerika Birleşik Devletleri’nde Toplu Arı Ölümleri ve Koloni Çökme Bozukluğu (KÇB) Üzerine Bir Derleme. Uludağ Arıcılık Dergisi, 7(2), 63-69.
• [4] Genç, F. 1995. Bombus Arıları, Bombus spp., ve Türk Tarımı İçin Önemi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 26(4), 557-568.
• [5] Tüzün, A. 2013. Türkiye’deki Vespidae Türlerinin (Hymoneptera: Insecta) Önemi. Arıcılık Araştırma Dergisi, 5(10), 2-6.
• [6] Özbek, H. 1983. Arıların Zirai Mücadele İlaçlarından Etkilenmeleri ve Alınacak Önlemler. Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara, 46s.
• [7] Özbek, H. 1985. Pestisitlerin Faydalı Böcek Faunasına Olumsuz Etkileri. Ulusal Çevre Sempozyumu Tebliğ Metinleri, 12-15 Kasım, Adana, 766-775.
• [8] Iwasa, T., Motoyama, N., Ambrose, J.T., Roe, M.R. 2004. Mechanism for the Differential Toxicity of Neonicotinoid Insecticides in the Honey Bee, Apis mellifera. Crop Protection, 23, 371-378.
• [9] Johnson, R.M., Ellis, M.D., Mullin, C.A., Frazier, M. 2010. Pesticides and Honey Bee Toxicity. Apidologie, 41, 312-331.
• [10] Rasuli, F., Rafie, J.N., Sadeghi, A. 2015. The Acute Oral Toxicity of Commonly Used Pesticides in Iran, to Honey Bees (Apis mellifera meda). J. Apic. Sci., 59 (1), 17-26.
• [11] Van Engelsdorp, D., Hayes Jr., J., Underwood, R.M., Pettis, J. 2010. A Survey of Honey Bee Colony Losses in the U.S., Fall 2008 to Spring 2009. Journal of Apicultural Research, 49(1), 7-14.
• [12] Ünal, H.H., Oruç, H.H., Sezgin, A., Kabil, E. 2010. Türkiye’de 2006-2010 Yılları Arasında, Bal Arılarında Görülen Ölümler Sonrasında Tespit Edilen Pestisitler. Uludağ Arıcılık Dergisi, 10(4), 119-125.
• [13] Stoner, K. A., Eitzer, B.D. 2012. Movement of Soil-Applied Imidacloprid and Thiamethoxam into Nectar and Pollen of Squash (Cucurbita pepo). Plos One, 7(6), 1-6.
• [14] Mullin, C.A., Frazier, M., Frazier, J.L., Ashcraft, S., Simonds, R., vanEngelsdorp, D., Pettis, J.S. 2010. High Levels of Miticides and Agrochemicals in North American Apiaries: Implications for Honey Bee Health. PlosOne, 5(3), 1-17.
• [15] Mackenzie, K.E., Winston, M.L. 1989. The Effects of Sublethal Exposure to Diazinon, Carbaryl and Resmethrin on Longevity and Foraging in Apis mellifera L. Apidologie, 20(1), 29-40.
• [16] Karahan, A., Gül, A., Kutlu, M.A., Karaca, İ. 2017. Thiamethoxam’ın Yaban Arısı (Vespa sp.) Üzerine Etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8 (Ek Sayı 1), 221-227.
• [17] Schricker, B., Stephen, W.P. 1970. The Effect of Sublethal Doses of Parathion on Honey Bee Behaviour. Journal of Apicultural Research, 9, 141-153.
• [18] Decourtye, A., Armengaud, C., Renou, M., Devillers, J., Cluzeau, S., Gauthier, M., Pham-De´le`gue, M.H. 2004. Imidacloprid Impairs Memory and Brain Metabolism in the Honeybee (Apis mellifera L.). Pest. Biochem. Physiol., 78, 83-92.
• [19] Williamson, S.M., Wright, G.A. 2013. Exposure to Multiple Cholinergic Pesticides Impairs Olfactory Learning and Memory in Honeybees. Journal of Experimental Biology, 216 (10), 1799-1807.
• [20] Bovi, T.S., Zaluski, R., Orsi, R.O. 2018. Toxicity and Motor Changes in Africanized Honey Bees (Apis mellifera L.) Exposed to Fipronil and Imidacloprid. Annals of the Brazilian Academy of Sciences, 90(1), 239-245.
• [21] Karahan, A., Gül, A., Kutlu, M.A., Karaca, İ. 2018. Imidacloprid’in Bal Arılarının (Apis mellifera anatoliaca ve Apis mellifera caucasica) Vücut Fonksiyonları Üzerine Etkisinin Araştırılması. Tr. Doğa ve Fen Derg., 7(1), 24-28.
• [22] Öncüer, C. 1984. Zararlı Böceklere Karşı Biyolojik Savaşta Entomopatojen Funguslar. Türkiye Bitki Koruma Dergisi, 8, 177-189.
• [23] Groden, E. 1999. Using Beauveria bassiana for Insect Management. Proceedings. New England Vegetable and Berry Growers Conference and Trade Show, Sturbridge, MA, 313-315.
• [24] Goettel, M.S., Koike, M., Kim, J.J., Aiuchi, D., Shinya, R., Brodeur, J. 2008. Potential of Lecanicillium spp. for Management of Insects, Nematodes and Plant Diseases. J. Invertebr. Pathol., 98, 256-261.
• [25] Demirci, F., Mustu, M., Kaydan, M.B., Ülgentürk, S. 2011. Laboratory Evaluation of the Effectiveness of the Entomopathogen; Isaria farinosa, on Citrus Mealybug, Planococcus citri. J. Pest. Sci., 84, 337-342.
• [26] Mora, M.A.E., Castilho, A.M.C., Fraga, M.E. 2017. Classification and Infection Mechanism of Entomopathogenic Fungi. Arq. Inst. Biol., 84, 1-10, e0552015.
• [27] Ginsberg, H.S., Lebrun, R.A., Heyer, K., Zhioua, E. 2002. Potential Nontarget Effects of Metarhizium anisopliae (Deuteromycetes) Used for Biological Control of Ticks (Acari: Ixodidae). Environmental Entomology, 31(6), 1191-1196.
• [28] Thungrabeab, M., Tongma, S. 2007. Effect of Entomopathogenic Fungi, Beauveria bassiana and Metarhizium anisopliae on Non Target Insect. KMITL SCI. Tech. J., 7, 8-12.
• [29] Roy, H.E., Brown, M.J., Rothery, P., Remy, L., Michael, W., Majerus, E.N. 2008. Interactions Between the Fungal Pathogen Beauveria bassiana and Three Species of Coccinelid: Harmonia axyridis, Coccinella septempunctata and Adalia bipunctata. Bio Control, 53, 265-276.
• [30] Roy, H.E., Cottrell T.E. 2008. Forgotten Natural Enemies: Interactions Between Coccinellids and Insect-Parasitic Fungi Eur. J. Entomol., 105, 391-398.
• [31] Vandenberg, J.D. 1990. Safety of Four Entomopathogens for Caged Adult Honey Bees (Hymenoptera: Apidae). Econ. Entomol., 83(3), 755-759.
• [32] Butt ,T.M., Ibrahim, L., Ball, B.V., Clark, S.J. 1994. Pathogenicity of Entomogenous Fungi Metarhizium anisopliae and Beauveria bassiana Against Crucifer Pests and the Honey Bee. Biocontrol Science and Technology, 4, 207-214.
• [33] Soni, J., Thakur, M. 2011. Effect of Biopathogens on Honey Bees. Pest Technology, 5(1), 86-90.
• [34] Karise, R., Muljar, R., Smagghe, G., Kaart, T., Kuusik, A., Dreyersdorff, G., Williams, I.H., Mand, M. 2015. Sublethal Effects of Kaolin and the Biopesticides Prestop-Mix and BotaniGard on Metabolic Rate, Water Loss and Longevity in Bumble Bees (Bombus terrestris). Journal of Pest Science, DOI 10.1007/s10340-015-0649-z.
• [35] Potrich, M., da Silva, R.T.L., Maia, F.M.C., Lozano, E.R., Rossi, R.M., Colombo, F.C., Tedesco, F.G., de Gouvea, A. 2018. Effects of Entomopathogens on Africanized Apis mellifera L. (Hymenoptera: Apidae). Revista Brasileira de Entomologia, 62(1), 23-28.
• [36] Alves, S.B., Marchini, L.C., Pereira, R.M., Baumgratz, L.L. 1996. Effects of Some Insect Pathogens on the Africanized Honey Bee, Apis mellifera L. (Hym., Apidae). Journal of Applied Entomology, 120(9), 559-564.
• [37] Al-mazra’awi, M.S., Shipp, L., Broadbent, B., Kevan P. 2006. Biological Control of Lygus lineolaris (Hemiptera: Miridae) and Frankliniella occidentalis (Thysanoptera: Thripidae) by Bombus impatiens (Hymenoptera: Apidae) vectored Beauveria bassiana in Greenhouse Sweet Pepper. Biological Control 37, 89-97.
• [38] Hranitz, J.M., Abramson, C.I., Carter, R.P. 2010. Ethanol Increases HSP70 Concentrations in Honeybee (Apis mellifera L.) Brain Tissue. Alcohol, 44(3), 275-282.
• [39] Duell, E. M. 2012. Honeybee Stress: Behavioral & Physiological Effects of Orally Administered Flumethrin. Bloomsburg University of Pennsylvania, Honors Program, Thesis, 46p, Pennsylvania.
• [40] Abbott, W.S. 1925. A Method of Computing the Effectiveness of an Insecticide. Journal of Economic Entomology, 18, 265-267.
• [41] Porrini, C., Caprio, E., Tesoriero D., Prisco, G.D. 2014. Using Honey Bee as Bioindicator of Chemicals in Campanian Agroecosystems (South Italy). Bulletin of Insectology, 67 (1), 137-146.
• [42] Sanchez-Bayo, F., Goka, K. 2014. Pesticide Residues and Bees - A Risk Assessment. PLoS ONE 9(4), e94482.
• [43] Kanga, L.H.B., Jones, W.A., James, R.R. 2003. Field Trials Using the Fungal Pathogen, Metarhizium anisopliae (Deuteromycetes: Hyphomycetes) to Control the Ectoparasitic Mite, Varroa destructor (Acari: Varroidae) in Honey Bees, Apis mellifera (Hymenoptera: Apidae) Colonies. Journal of Economic Entomology, 96, 1091-1099.
• [44] Muerrle, T.M., Neumann, P., Dames, J.F., Hepburn, H.R., Hill, M.P. 2006. Susceptibility of Adult Aethina tumida (Coleoptera: Nitulidae) to Entomopathogenic Fungi. Journal of Economic Entomology, 99, 1-6.
• [45] Toledo-Hernández, R.A., Ruíz-Toledo, J., Toledo, J., Sánchez, D. 2016. Effect of Three Entomopathogenic Fungi on Three Species of Stingless Bees (Hymenoptera: Apidae) Under Laboratory Conditions. Journal of Economic Entomology, 109(3), 1015-1019.
• [46] Shaw, K.E., Davidson, G., Clark, S.J., Ball, B.V., Pell, J.K., Chandler, D., Sunderland, K. 2002. Laboratory Bioassays to Assess the Pathogenicity of Mitosporic Fungi to Varroa destructor (Acari: Mesostigmata), an Ectoparasitic Mite of the Honey Bee Apis mellifera L. Biological Control, 24, 266-276.
• [47] Hokkanen, H.M.T., Zeng, Q.Q., Menzler-Hokkanen, I. 2003. Assessing the Impacts of Metarhizium and Beauveria on Bumblebees. ss 63-71. Hokkanen, H.M.T., Hajek, A.E., ed. 2003. Environmental Impacts of Microbial Insecticides. Dordrecht, Kluwer Academic Publishers. 269p.