Kamu Yapılarının Hurda Karşılığı Yıkımı ve Kamu Gelirlerine Katkısı

Yıl 2021, Cilt: 25 Sayı: 1, 54 - 63, 20.04.2021

Burak Öz , Murat Anbarcı

https://doi.org/10.19113/sdufenbed.786641

Öz

Bu çalışmada, Avrupa Birliği Ülkelerinde ve Ülkemizdeki inşaat ve yıkıntı atıklarının tekrar kullanımı, geri dönüşümü ve yıkıntı malzemelerin geri kazanımıyla ilgili genel bilgiler verilmiş ve kamu binalarının hurda karşılığı yıktırılması süreci analiz edilerek buradan elde edilecek kamu gelirinin artırılmasına yönelik çözüm önerilerinin sunulması amaçlanmıştır. Kamu idarelerinin 2016 ile 2020 yılları arasında yapmış oldukları tüm hurda karşılığı yıkım işleri incelenmiştir. İhaleye çıkılan iki yüz beş (205) iş için ilgili kamu idareleriyle temasa geçilerek yapmış oldukları işler ile ilgili sözleşme bedelleri ile bu işlerin muhammen bedel hesaplama yöntemine ilişkin bilgiler talep edilmiştir. Elli dokuz işle ilgili elde edilmiş verilerin değerlendirilmesi sonucunda muhammen bedelin hesaplanmasında farklı yöntemler kullanıldığı görülmüştür. Bunlar; metraj hesabı yapılmış ve kamu kurumlarının yayımladıkları birim fiyatlar kullanılmış, metraj hesabı yapılmış ve birim fiyatlar için piyasa araştırması yapılmış, sadece piyasa araştırması yapılmış veya ihaleye çıkacak idare kendi tecrübesine dayanarak tahminde bulunmuştur. İhalesi yapılıp sözleşmeye bağlanan işlerde muhammen bedel ile sözleşme bedeli arasında ciddi dalgalanmalar olduğu ancak bu durumun muhammen bedel hesaplama yöntemiyle bir ilişkisinin olmadığı görülmüştür. Yaptığımız değerlendirmede, muhammen bedelin değerinden çok altında tahmin edilmesi ve ihalede yeterli rekabetin oluşmaması durumunda kamu gelirinde ciddi kayıplar meydana gelebileceği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İnşaat ve yıkıntı atıkları, Geri dönüşüm, İnşaat Yönetimi,, Muhammen bedel, Kamu yıkım işleri

Public Demolition Works for Scrap and Contribution to Public Revenues

Öz

General information about reuse, recycling and materials recovery of construction and demolition waste in European Union Countries and in Turkey has been given and it has been aimed to analyze the process of demolition of public buildings for scrap, and to propose solutions to increase public revenues. We have examined all demolition works for scrap contracted by public authorities and institutions between the years of 2016 and 2020. We have contacted the relevant public authorities and institutions that put out to tender for two hundred and five demolition works and requested information regarding the contract prices and the method of calculating the estimated value related to these works. As a result of evaluating the data obtained for fifty-nine demolition works, it has been observed that different methods are used in the calculation of the estimated prices. These are; the quantity calculation of demolition waste and the use of the unit prices published by the public authorities, the quantity calculation of demolition waste and the demolition experts’ proposals for the unit prices, only the demolition experts’ proposals for the works, or the relevant public authority’s estimation based on its own experience. It has been observed that there is a serious fluctuation between the contract price and the estimated price in the contracted demolition works, however we have seen that there is no relation with the method of calculation of the estimated prices. In our evaluation, it was concluded that serious losses in public income may occur in case the estimated price is undervalue and if there is not enough competition in the tender.

Anahtar Kelimeler

Construction and demolition waste, Recycling, Construction management, Estimated value, Public demolition works

Kaynakça

• [1] Silva R.V., Brito J. de ve Dhir R. K. 2014. Properties and Composition of Recycled Aggregates from Construction and Demolition Waste Suitable for Concrete Production. Construction and Building Materials, 201-217.
• [2] Eurostat, 2020. Waste Statistics, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Waste_statistics#Total_waste_generation, ISSN 2443-8219 (Erişim Tarihi: 04.06.2020).
• [3] Eurastat, 2019.Record Recycling Rates and Use of Recycled Materials in the EU, Eurostat Your key to European statistics, https://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/9629294/8-04032019-BP-EN.pdf/295c23 02-4ed1-45b9-af86-96d1bbb7acb1 (Erişim Tarihi:04.06.2020).
• [4] Eurastat, 2018. Recovery Rate of Construction and Demolition Waste, https://ec.europa.eu/ eurostat/tgm/refreshTableAction.do?tab=table&plugin=1&pcode=cei_wm040&language=en (Erişim Tarihi:04.06.2020).
• [5] T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Sanayi Genel Müdürlüğü, 2014. Ulusal Geri Dönüşüm Strateji Belgesi ve Eylem Belgesi (2014-2017), 113s, Ankara.
• [6] T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü, 2017. Ulusal Atık Yönetimi ve Eylem Planı (2016-2023), 140s, Ankara.
• [7] T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 2019. Evsel Atıklar Proje Şube Müdürlüğü. İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Geri Kazanımı. Marmara Belediyeler Birliği. http://marmara.gov.tr/UserFiles/ Attachments/2019/12/20/5dd64249-8e85-4a09-89e4-c9ad866b3794.pdf. (Erişim Tarihi:03.06.2020).
• [8] Resmi Gazete. Hafriyat Toprağı, 2004. İnşaat Ve Yıkıntı Atıklarının Kontrol Yönetmeliği 25406, 11s, Ankara.
• [9] Environmental Protection Agency, 2002. European Waste Catalogue and Hazardous Waste List. s.l., Ireland : Environmental Protection Agency, ISBN: 1-84095-083-8.
• [10] Commission of The European Communities, 2010. EUROSTAT Guidance on EWC-Stat Waste Categories.
• [11] Resmi Gazete. Atık Yönetimi Yönetmeliği, 2015. 29314, 208s, Ankara.
• [12] T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. Çevresel İzin ve Lisans İstatistikleri Bülteni, 2019. Çevresel İzin ve Lisans İstatistikleri Haber Bülteni. https://webdosya.csb.gov.tr/db/ced/menu/izin-ve-lisans-haber-bulteni_2019_2020033101500 3.pdf. (Erişim Tarihi:19.06.2020).
• [13] Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, 2020. İzin ve Lisans İşlemleri, Çevresel İzin ve Lisans İstatistikleri, https://ced.csb.gov.tr/izin-ve-lisans-islemleri-i-82206. (Erişim Tarihi:19.06.2020).
• [14] Symonds Group Ltd. European Commission, 1999, Construction and Demolition Waste Management Practices, and Their Economic Impacts.
• [15] Aktaş Z.2015. Bina Yıkım Atıklarının Altyapı Projelerinde Değerlendirilmesi, Uzmanlık Tezi, İller Bankası Anonim Şirketi, Ankara.
• [16] Resmi Gazete, 1983. 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu. 22 ( 18161), 573s, Ankara.