Tokat-Turhal Karayolunun Güvenlik Teftişinin iRAP Yöntemiyle Yapılması

Yıl 2021, Cilt: 25 Sayı: 1, 99 - 111, 20.04.2021

Ferit Yakar

https://doi.org/10.19113/sdufenbed.835057

Öz

Karayollarının; tasarım aşamasından başlayarak yapım ve işletim aşamalarında bu alanda özel yetişmiş uzmanlar tarafından güvenlik açısından incelenmesi, tehlikeli kesimlerin belirlenmesi ve iyileştirilmelerin yapılması için çok önemli fırsatlar sunmaktadır. Halen dünyada pek çok ülkede uygulanmakta olan Yol Güvenlik Etüdü (YGE), ülkemizde ise henüz yeterli önemi görmemiş ve sistematik bir şekilde kullanılmaya başlanmamıştır. Bu çalışmada, YGE kavramı hakkında genel bilgi verildikten sonra, mevcut yolların trafik güvenliği açısından incelenmesini ifade eden Yol Güvenlik Teftişi (YGT) kavramı üzerinde durulmuştur. YGT'nin Türkiye'de ve dünyadaki durumu hakkında bilgiler verildikten sonra YGT yapımı için sistematik bir çerçeve sunan iRAP (International Road Assessment Program) sistemi hakkında detaylı bilgiler sunulmuştur. Çalışmanın son bölümünde, iRAP sisteminin içerisindeki ViDA yazılımı kullanılarak Turhal-Tokat karayolunun güvenlik teftişi yapılmıştır. iRAP sisteminin; YGT yapılması için kullanılabilecek uygulanabilir bir sistem olduğu, bu amaçla öncelikle yetişmiş insan ve donanım/yazılım altyapısının hazırlanması gerektiği, sonraki aşamada ise mevcut karayolu ağı belirli bir plan dahilinde YGT işleminden geçirilerek tespit edilen iyileştirmelerin yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

iRAP, Yol Güvenlik Etüdü, Yol Güvenlik Teftişi, Karayolu Güvenliği

Destekleyen Kurum

Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu

Proje Numarası

2018/51

Use of iRAP Method in Road Safety Inspection: Tokat-Turhal Highway Example

Öz

Investigation of highways by specialists in this field, beginning from the design phase upto the construction and operation phases, offers very important opportunities for examining the dangerous sections, and making improvements. Road Safety Audit (RSA), which is still being applied in many countries around the world, has not yet seen sufficient importance and has not been used systematically in our country. In this study, after giving general information about the RSA concept, the concept of Road Safety Inspection (RSI), which refers to the examination of existing roads in terms of traffic safety, is emphasized. After giving information about the situation of RSI in Turkey and in the world, detailed information about iRAP (International Road Assessment Program) system that offers a systematic framework for making RSI was presented. In the last part of the study, RSI of Turhal-Tokat highway was carried out by using the ViDA software in the iRAP system. It was concluded that; iRAP system is a viable system that can be used to make RSA. For this purpose, trained human and hardware/software infrastructure should be prepared, the existing road network should be safety-audited within a certain plan, and the identified improvements should be made.

Anahtar Kelimeler

iRAP, Road Safety Audit, Road Safety Inspection, Road Safety.

Proje Numarası

2018/51

Kaynakça

• [1] Anonim, 2018. Global status report on road safety 2018. World Health Organization (WHO) yayını, Geneva.
• [2] Anonim, 2019. Karayolu Trafik Kaza İstatistikleri-2018. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) yayını. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Karayolu-Trafik-Kaza-Istatistikleri-2018-30640 (Erişim Tarihi: 19.01.2021).
• [3] Geurts, K., Thomas, I., & Wets, G. 2005. Understanding spatial concentrations of road accidents using frequent item sets. Accident Analysis & Prevention, 37(4), 787-799.
• [4] Rumar, K. 1985. The role of perceptual and cognitive filters in observed behavior. ss 151-170. Human behavior and traffic safety. Springer, Boston, MA.
• [5] Anonim, 1993. Safety audit handbook. Danish Road Directorate yayını, Copenhagen.
• [6] Anonim, 1994. Road safety audit. Austroads National Office yayını, Sydney.
• [7] Anonim, 1999. Road Safety Audit Guidelines. University of New Brunswick; Transportation Group, Department of Civil Engineering yayını, Fredericton, New Brunswick.
• [8] Anonim, 2002. Empfehlungen fur das Sicherheitsaudit von Strasen (ESAS). FGSV - Forschungsgesellschaft fur Strasen- und Verkehrswesen e.v. yayını, Koln.
• [9] Anonim, 2014. Road Safety Audits and Inspections; Guideline, Manual V720E. NPRA Directorate of Public Roads yayını, Oslo.
• [10] Anonim, 2004. Canadian Guide to In-Service Road Safety Reviews. Transportation Association of Canada yayını, Ottawa, ON.
• [11] Anonim, 2007. RVS 02.02.34; Road Safety Inspection. FSV - Osterreichische Forschungsgesellschaft Strase-Schiene-Verkehr yayını, Wien.
• [12] Anonim, 2012. Road safety inspection guidelines for safety checks of existing roads. PIARC yayını, France.
• [13] EU, 2008. Directive 2008/96/EC of the European Parliament and of the Council of 19 November 2008 on Road Infrastructure Safety Management. Official Journal of the European Union, L,, 50, 59-67.
• [14] Anonim, 2018. Karayolu Altyapısı Güvenlik Yönetimi Hakkında Yönetmelik. Resmi Gazete (Sayı: 30572). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/10/20181021-1.htm (Erişim tarihi: 19.01.2021).
• [15] Uzun, O. 2010. Road safety audit and a case study on Akyurt-Kalecik road, Atılım Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 138 s, Ankara.
• [16] Bala, N. 2014. Road safety audit and a case study on Kano-Kaduna road in Nigeria, Atılım Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 120s., Ankara.
• [17] Habibu, A.S. 2014. Safety audıtıng on urban roads wıth specıal emphasıs to ıntersectıons ın a case study ın Kano, Nıgerıa. Atılım Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 125s., Ankara.
• [18] Zencirkıran, B. 2011. Karayolu güvenliği: İki şeritli kırsal yollarda güvenlik değerlendirmesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 413s., İstanbul.
• [19] Demirel, M. 2019. Road Safety Evaluation of Urban Major Arterials Case Study of 1071 Malazgirt Boulevard in Ankara, Middle East Technical University, The Graduate School Of Natural And Applıed Scıences, Doctoral dissertation, 217s, Ankara.
• [20] Yücel, H. 2020. An Alternative Approach to Accident Analysis and Prevention: Road Safety Audit, Istanbul Technical Unıversıiy, Graduate School of Science Engineerıng and Technology, M.Sc. Thesis, 171s, Istanbul.
• [21] Orhan, F., Gürsoy, M., Akbaş Karakılçık, D. 2015. 2008/96/EC “Karayolu Altyapısı Güvenlik Yönetimi” AB Direktifi, Güvenli Kentsel Hız Yönetimi İçin Mevzuat Geliştirme Çalıştayı, KGM, 27.02.2015.
• [22] http://www.irap.org/en/about-irap-3/methodology. (Erişim tarihi: 19.01.2021)
• [23] Anonim, 2019. iRAP Coding Manual Version 5.0 – Drive on Left Edition. https://www.irap.org/methodology/ (Erişim Tarihi: 19.01.2021)