Sakarya Meydan Muharebesi Savaş Alanındaki Erozyona Uğramış Siper Hatlarının Yer Radarı (GPR) Yöntemi ile Belirlenmesi

Yıl 2021, Cilt: 25 Sayı: 2, 452 - 458, 20.08.2021

Sinan Koşaroğlu Züheyr Kamacı Özcan Bektaş

https://doi.org/10.19113/sdufenbed.903755

Öz

Sakarya Meydan Muharebesi, hem Türk Devletinin tarihi hem de Dünyanın en uzun süreli ve en büyük meydan savaşı olması yönünden oldukça önem taşımaktadır. Bu savaşta Sakarya Nehri doğusunda 1921 yılında Türk Kuvvetleri ile Yunan Kuvvetleri savaşmışlar ve her iki taraftan da çok fazla insan hayatını kaybetmiştir. Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün 2015 yılında başlattığı kapsamlı çalışmalarla Şehit Defin Alanları ile Siper hatlarının konumları belirlenmektedir. Dönemin şartları göz önüne alındığında ve Bölgesel Jeomorfolojik yapıya uygun olarak siper hatları oluşturulmuştur. Bu hatlar imkansızlıklar ve zaman kısalığından dolayı bir çok bölgede 1-1.30 metre derinliğinde hazırlanmış boy çukuru olabilecek alanlardır. Bu çalışmada savaş esnasında kullanılan ancak savaştan sonra sedimantasyon etkisi ile kaybolmaya yüz tutmuş siper hatlarının yer radarı (GPR) yöntemi ile belirlenmesi amaçlanmıştır. Yüksek frekanslı ve Geniş Band (80-950 MHz) GPR yöntemi ile uydu görüntülerinde takip edilebilen ancak yüzeyde izi kaybolmuş siper hattı boyunca 2 ve 3 boyutlu ölçümler alınarak siper hatlarının devamlılığı ve sedimantasyon sınırları başarılı bir şekilde tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sakarya Meydan Muharebesi, Siper, Yer Radarı (GPR), Sedimantasyon, Uydu Görüntüsü

Destekleyen Kurum

Süleyman Demirel Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Projeleri Koordinasyon Birimi

Proje Numarası

FDK-2019-7316

Teşekkür

Bu çalışma, Süleyman Demirel Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından FDK-2019-7316 nolu Doktora Tez Projesi kapsamında desteklenmiştir. Bu araştırma, Tarım ve Orman Bakanlığı, Doğa Koruma Milli Parklar Genel Müdürlüğü adına gerçekleştirilmiş olup, yayınlanabilmesi için gerekli izinler alınmıştır. Çalışmanın tüm evrelerinde destek ve yardımlarını esirgemeyen DKMP Genel Müdürlüğü Sakarya Meydan Muharebesi Tarihi Milli Park Müdürlüğü’ne teşekkür ederiz.

Determination of Erosion Trench Lines in the Battlefield of the Sakarya Pitched Battle by Ground Radar (GPR) Method

Öz

The Sakarya Field Battle is very important in terms of both the history of the Turkish State and the world's longest and largest pitched battle. In this war, Turkish Forces and Greek Forces fought east of the Sakarya River in 1921 and many people died from both sides. The locations of Martyr Burial Grounds and Trench lines are determined with the comprehensive studies initiated by the General Directorate of Nature Conservation and National Parks in 2015. Considering the conditions of the period and in accordance with the Regional Geomorphological structure, trench lines were created. These lines are areas that can be prepared height pit at 1-1.30 meters depth in many regions due to impossibilities and short time. In this study, it is aimed to determine the trench lines that were used during the war but disappeared with the effect of sedimentation after the war by ground radar (GPR) method. The continuity of the trench lines and the sedimentation boundaries were successfully determined by taking 2 - 3 dimensional measurements along the trench line, which can be tracked in satellite images with the high frequency and Wide Band (80-950 MHz) GPR method, but lost traces on the surface.

Anahtar Kelimeler

Sakarya Field Battle, Entrenchment, Ground Penetrating Radar (GPR), Sedimentation, Satellite Image

Proje Numarası

FDK-2019-7316

Kaynakça

• [1] Erdoğan, S. 2020. Sakarya Türk Bitti Demeden Bitmez. Kronik yayınları.
• [2] Duman, S. 2019. Anadolu Topraklarında Siper Hatları. https://www.akademiktarihtr.com/anadoludasiperhatlari/ (Erişim Tarihi:18.07.2020).
• [3] Büyüksaraç, A., Yalçıner, C. C., Ekinci, Y. L., Demirci, A., Yücel, M. A. 2014. Geophysical investigations at Agadere Cemetery, Gallipoli Peninsular, NW Turkey. Australian Journal of Forensic Sciences, 46(1), 111-123.
• [4] Yalçıner, C. C., Kurban, Y. C. 2018. Determination of Grave Locations with High Resolution Ground Penetrating Radar (GPR) in war Cemeteries: Sample study of Biga (Çanakkale) War, Journal of Science and Technology, 8(2), 85-89.
• [5] Smedt, P. D., Saey, T., Lehouck, A., Stichelbaut, B., Meerschman, E., Islam, M. M., Vijver, E. V. De., Meirvenne, M. V. 2013.Exploring the potential of multi-receiver EMI survey for geoarchaeological prospection: A 90 ha dataset, Geoderma, 199, 30-36.
• [6] Conyers, L. B., Ernenwein, E. G., Grealy, M., Lowe, K. M. 2008. Electromagnetic conductivity mapping for site prediction in meandering river floodplains, Archaeological Prospection, 15, 81-91. [7] Simpson, D., Van Meirvenne, M., Lück, E., Rühlmann, J., Saey, T., Bourgeois, J. 2010. Sensitivity of multi-coil frequency domain electromagnetic induction sensors to map soil magnetic susceptibility. European Journal of Soil Science, 61, 469-478. [8] Robin, N., Billy, J., Castelle, B., Hesp, P., Lerma, A. N., Laporte-Fauret, Q., Marieu, V., Rosebery, D., Bujan, S., Destribats, B., Michalet, R. 2020. 150 years of foredune initiation and evolution driven by human and natural processes, Geomorphology, 374, 107516.
• [9] Pollard, T., and Banks, I. 2010. Now the Wars are Over: The Past, Present and Future of Scottish Battlefields, Int. J. Histor. Archaeol., (14), 414-441.
• [10] Sandmeier, K.J., 2003. Reflexw 4.3 Software Manuel Book Sandmeier Software, Zipser Strasse 1, D-76227 Karlsruhe, Germany.