Alsancak Mustafa Denizli Stadyumu Özelinde Sürdürülebilir Bir Retrofit Önerisi: Yağmur Suyu Toplama Sistemi

Yıl 2023, Cilt: 27 Sayı: 2, 321 - 330, 25.08.2023

Doğukan Karataş , Kutluğ Savaşır

Öz

İklim değişikliği krizi su ile direkt bağlantılıdır ve her geçen gün etkileri daha da
endişe verici boyutlara ulaşmaktadır. Dünya nüfusunun hızlı bir şekilde artış
göstermesi su talebini de aynı oranda yükseltmektedir. Küresel bazda ülkelerde
yaşanan su stresi ve su kıtlığı problemlerine çözüm oluşturmak amacıyla su
tüketimlerinin düşürülmesi ve alternatif su kaynaklarına yönelim önemli bir
noktada yer almaktadır. Kentler içerisinde büyük alan kaplayan spor yapıları olan
stadyumların bu noktada çevresel etkileri ve su tüketimleri de önemli boyutlara
ulaşmaktadır. Bu çalışmada, İzmir ili Konak ilçesinde bulunan Alsancak Mustafa
Denizli Stadyumu’nun sürdürülebilirliğini geliştirmeye yönelik yağmur suyu
toplama sisteminin olası imkanları ve önemi vurgulanmaktadır. Çalışmada,
stadyum çatısından toplanabilecek yağmur suyu verimi ile seyirci, oyuncu ve çalışan
kullanımına ek olarak çim saha sulaması sonucunda oluşan yıllık su tüketimi değeri
hesaplanmış bu doğrultuda yağmur suyu toplama sisteminin etkinliği
değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yağmur suyu toplama sistemi, Alsancak Mustafa Denizli Stadyumu, İklim değişikliği, Sürdürülebilirlik, Su

Teşekkür

Bu çalışma için yapılan kişisel görüşmeler doğrultusunda Alsancak Mustafa Denizli Stadyumu ile ilgili gerekli bilgileri tarafımıza ileten Şantiye Şefi (METRO Mühendislik) Asım Aydın ve Tesis Teknik Sorumlusu Erhan Karaca’ya teşekkürlerimizi sunarız.

A Sustainable Retrofit Proposal for the Alsancak Mustafa Denizli Stadium: Rainwater Collection System

Öz

Climate change crisis is directly related to water and its effects are
growing more worrisome every day. The rapid growth in the world population
increases the demand for water at the same rate. To address the issues of water
stress and water scarcity in countries, it is crucial to cut water usage globally and
use alternate water sources. At this point, stadiums, which are big sports structures
that take up a lot of space in cities, have considerable environmental consequences
and water usage. In this study, the possibilities and significance of a rainwater
collection system to improve the sustainability of the Alsancak Mustafa Denizli
Stadium, located in the Konak district of Izmir, are highlighted. The rainwater yield
that can be harvested from the stadium roof was calculated. The effectiveness of the
rainwater collection system was evaluated in line with the annual water
consumption value resulting from the use of spectators, players and employees and
the grass field irrigation.

Anahtar Kelimeler

Rainwater collection system, Alsancak Mustafa Denizli Stadium, Climate change, Sustainability, Water

Kaynakça

• [1] Aladenola, O. O., Adeboye O. B. 2010. Assessing The Potential for Rainwater Harvesting. Water Resources Management, 24(10), 2129-2137.
• [2] United Nations. 2019. World Population Prospects 2019, Online Edition. Rev. 1. https://population.un.org/wpp/publications/files/w pp2019_highlights.pdf (Erişim Tarihi: 16. 06. 2022).
• [3] Carbon Disclosure Project [CDP]. 2022. High and Dry How Water Issues Are Stranding Assets. https://cdn.cdp.net/cdpproduction/cms/reports/documents/000/006/321/ original/High_and_Dry_Report_Final.pdf?165165274 8 (Erişim Tarihi: 16. 06. 2022).
• [4] Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü [DSİ]. 2020. 2020 Yılı Faaliyet Raporu. https://cdniys.tarimorman.gov.tr/api/File/GetFile/4 25/KonuIcerik/759/1107/DosyaGaleri/DS%C4%B0 %202020-yili-faaliyet-raporu.pdf (Erişim Tarihi: 17. 06. 2022).
• [5] Türkiye İstatistik Kurumu [TÜİK]. 2018. Yıllara göre nüfus, 2018-2080.. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=NufusProjeksiyonlari-2018-2080-30567 (Erişim Tarihi: 19. 06. 2022).
• [6] Atçı, E. B. 2020. Türkiye Genelinde Su Kaynaklarının Durumu. Su ve Çevre Teknolojileri, 139 (Şubat 2020), 32-35.
• [7] Brown, A., Matlock, M. D. 2011. A Review of Water Scarcity Indices and Methodologies. The Sustainability Consortium, 106(1), 1-19.
• [8] Hakyemez, C. 2019. Su: Yeni elmas. TSKB Tematik Bakış https://www.tskb.com.tr/i/assets/document/pdf/TS KBBAkis_SUYeniElmas_Subat2019.pdf (Erişim Tarihi: 01. 07. 2022).
• [9] UN-Water. 2019. Climate change and water. UN-Water Policy Brief. https://www.unwater.org/app/uploads/2019/10/U N_Water_PolicyBrief_ClimateChange_Water.pdf (Erişim Tarihi: 20. 06. 2022).
• [10] UN-Water. 2010. Climate change adaptation: The pivotal role of water. UN-Water Policy Brief. https://www.unwater.org/app/uploads/2017/05/u nw_ccpol_web.pdf (Erişim Tarihi: 20. 06. 2022).
• [11] Hammes, G., Ghisi, E., Padilha Thives, L. 2020. Water End-Uses and Rainwater Harvesting: A Case Study in Brazil. Urban Water Journal, 17(2), 177-183.
• [12] Üstün, G. E., Can, T., Küçük, G. 2020. Binalarda Yağmur Suyu Hasadı. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 25(3), 1593-1610.
• [13] Karataş, D., Savaşır, K. 2021. Investigation of the Sustainability of Stadiums Designed for International Sports Organizations: The Case of the FIFA World Cup Qatar 2022. International Symposium on Engineering Natural Sciences and Architecture, 20- 21 Mayıs, Kocaeli, 134-144.
• [14] Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü. Parsel Sorgulama Uygulaması. https://parselsorgu.tkgm.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 21. 06. 2022).
• [15] Kantaroğlu, Ö. 2009. Yağmur Suyu Hasadi Plan Ve Hesaplama Prensipleri. IX. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi, 6-9 Mayıs, İzmir, 1147-1151.
• [16] Rahman, A., Dbais, J., Imteaz, M. 2010. Sustainability of Rainwater Harvesting Systems in Multistorey Residential Buildings. American Journal of Engineering and Applied Sciences, 3(1), 73-82.
• [17] Şahin, N. İ., Manioğlu, G. 2011. Binalarda Yağmur Suyunun Kullanılması. X. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi, 13-16 Nisan, İzmir, 529-542.
• [18] Rostad, N., Montalto, F. 2012. Rainwater Harvesting: Using Urban Roof Runoff for Residential Toilet Flushing. ss 350-369. Zeman, F., ed. 2012. Metropolitan Sustainability: Understanding and Improving the Urban Environment, Woodhead Publishing, United Kingdom, 776s.
• [19] Rahman, S., Khan, M. T. R., Akib, S., Din, N. B. C., Biswas, S. K., Shirazi, S. M. 2014. Sustainability of Rainwater Harvesting System in terms of Water Quality. The Scientific World Journal, 2014, 1-10.
• [20] Dündar, O., Özölçer İ. H., Ünal Ş. V. 2015. Bülent Ecevit Üniversitesi Sağlık Kampüsü Yağmur Suyu Sistemi Teknik ve Ekonomik Analiz. 7. Kentsel Altyapı Sempozyumu, 13-14 Kasım, Trabzon.
• [21] Harb, R. 2015. Assessing the Potential of Rainwater Harvesting System at the Middle East Technical University – Northern Cyprus Campus. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, ODTÜ Kuzey Kıbrıs Kampüsü Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 157s, Ankara.
• [22] Dadhich, G., Mathur, P. 2016. A GIS Based Analysis for Rooftop Rain Water Harvesting. International Journal of Computer Science & Engineering Technology (IJCSET), 7(04), 129-143.
• [23] Yalılı Kılıç, M., Abuş, M. N. 2018. Bahçeli Bir Konut Örneğinde Yağmur Suyu Hasadı. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 4(2), 209- 215.
• [24] Çetinkaya, A. 2019. Sürdürülebilir Yağmur Suyu Depolama Yöntemleri: Muğla Yöresi Kırsal Sarnıçlarının Araştırılması ve MSKÜ Merkez Yerleşkesi için Alternatif Çözüm Önerilerinin Geliştirilmesi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 162s, Muğla.
• [25] Hajjar, H., Kılınç, İ. K., Ülker, E. 2020. Rainwater Harvesting Potential in Public Buildings: A Case Study in Katip Celebi University. Türk Doğa ve Fen Dergisi, 9(Özel Sayı), 167-172.
• [26] Konyalı, C., Çay, R. D. 2020. Sürdürülebilir Yağmursuyu Yönetimi Kapsamında Yeşil Altyapı Sisteminin Değerlendirilmesi: Fırınlarsırtı TOKİ Konutları (Edirne) Yerleşimi İçin Bir Öneri. Kent Akademisi, 13(4), 668-687.
• [27] Słyś, D., Stec, A. 2020. Centralized or Decentralized Rainwater Harvesting Systems: A Case Study. Resources, 9(1), 5.
• [28] Çaylı, A. 2021 . Kümeslerin Su Gereksiniminin Yağmur Suyu Hasadından Karşılanması Üzerine Bir Araştırma: Kahramanmaraş Örneği. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 24(5), 1048-1058.
• [29] Demirhan, E. 2021. Yeşil Çatılarda Yağmur Suyu ve Güneş Enerjisi Sistemlerinin Sakarya Üniversitesi’ndeki Kazan Dairesi Binasında Uygulanması. Sakarya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 189s, Sakarya.
• [30] Kalıpcı, E., Başer, V., Genç, N. 2021. Coğrafi Bilgi Sistemi Kullanarak Yağmur Suyu Hasadının Değerlendirilmesi: Giresun Üniversitesi Kampüs Örneği. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 10(1), 49-58.
• [31] Sevimli, A. 2021. Sürdürülebilir Yağmur Suyu Yönetimi Uygulamaları: Bursa Uludağ Üniversitesi Görükle Kampüsü Örneği. Bursa Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 158s, Bursa.
• [32] Temizkan, S., Tuna Kayılı, M. 2021. Yağmur Suyu Toplama Sistemlerinde Optimum Depolama Yönteminin Belirlenmesi: Karabük Üniversitesi Sosyal Yaşam Merkezi Örneği. El-Cezeri Fen ve Mühendislik Dergisi, 8(1), 102-116.
• [33] Çakar, H. 2022. İzmir İli Koşullarında Bahçeli Bir Sitenin Yağmur Suyu Hasadı Potansiyelinin Değerlendirilmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 9(2), 446-452.
• [34] Yalılı Kılıç, M., Adalı, S. 2022. Alışveriş Merkezi Örneğinde Yağmur Suyu Hasadı. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 27(1), 29-40.
• [35] Deutsches Institut Normung [DIN]. 2001. DIN 1989-1:2001-10 Regenwassernutzungsanlagen.
• [36] Türkiye İstatistik Kurumu [TÜİK]. İllere göre nüfus ve yıllık ortalama nüfus artış hızları, 2017-2023. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Nuf us-ve-Demografi-109 (Erişim Tarihi: 19. 06. 2022).
• [37] Meteoroloji Genel Müdürlüğü. Resmi İstatistikler. https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-veilceler-istatistik.aspx?m=IZMIR (Erişim Tarihi: 22. 06. 2022).
• [38] T.C. İzmir Valiliği. b.t. İzmir Hakkında. http://izmir.gov.tr/izmirhakkinda#:~:text=Akdeniz%20iklim%20ku%C5%9F a%C4%9F%C4%B1nda%20kalan%20%C4%B0zmir, kesimlere%20kadar%20yay%C4%B1lmas%C4%B1n a%20olanak%20vermektedir (Erişim Tarihi: 16. 06. 2022)
• [39] Alper Aksoy Architects. b.t. İzmir Alsancak Stadyumu. https://alperaksoy.com.tr/proje/izmiralsancak-stadyumu-159 (Erişim Tarihi: 22. 06. 2022).
• [40] Doğaroğlu, B., Yurdusev, M. A. 2019. Sifonik Yağmur Suyu Drenaj Sistemi Tasarımı. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 25(8), 945- 948.
• [41] Türkgün. 2021. Alsancak Stadı'nın yeni ismi açıklandı. https://www.turkgun.com/alsancakstadinin-yeni-ismi-aciklandi-haber-168111 (Erişim Tarihi: 22. 06. 2022).
• [42] Doğangönül, Ö., Doğangönül, C. 2009. Küçük ve Orta Ölçekli Yağmursuyu Kullanımı. Teknik Yayınevi, Ankara, 432s.
• [43] T.C. Resmi Gazete. 23 Ocak 2021. Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. Sayı: 31373. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/01/2 0210123-4.htm (Erişim Tarihi: 25. 06. 2022).
• [44] T.C. Resmi Gazete. 11 Temmuz 2021. Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. Sayı: 31538. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/07/2 0210711-1.htm (Erişim Tarihi: 25. 06. 2022).
• [45] Tensaform. b.t. İzmir Alsancak Stadyum. http://www.tensaform.com/tr/projeler/tamamlanm is-projelerimiz/izmir-alsancak-stadyum/ (Erişim Tarihi: 25. 06. 2022)
• [46] Davis, M. J. M., Tapia, A. C. 2016. The Potential for Green Roofs in Sustainable Urban Drainage Systems. Proceedings of International Structural Engineering and Construction, 3(1), 609-614.
• [47] Türkiye Futbol Federasyonu [TFF]. 2021. Profesyonel liglerde 2021-2022 sezonu başlangıç tarihleri belli oldu. https://www.tff.org/default.aspx?pageID=204&ftxtI D=35019 (Erişim Tarihi: 28. 06. 2022).
• [48] Transfermarkt. b.t. Ziyaretçi sayıları 21/22. https://www.transfermarkt.com.tr/superlig/besucherzahlen/wettbewerb/TR1/plus/?saison_i d=2021 (Erişim Tarihi: 30. 06. 2022).
• [49] The North Carolina Department of Environmental Quality. b.t. Baseline Water Consumption Worksheet. https://files.nc.gov/ncdeq/Environmental%20Assist ance%20and%20Customer%20Service/IAS%20Wat er%20Efficiency/Baseline%20Water%20Consumpti on%20Worksheet.pdf (Erişim Tarihi: 01. 07. 2022).
• [50] İller Bankası. 2013. İçmesuyu Tesisleri Etüt, Fizibilite ve Projelerinin Hazırlanmasına Ait Teknik Şartname. https://www.ilbank.gov.tr/storage/uploads/files/ic mesuyu-etut-fizb-tekn-sart.pdf (Erişim Tarihi: 01. 07. 2022).
• [51] Alsancak Mustafa Denizli Stadyumu Şantiye Şefi (Metro Mühendislik) Asım Aydın. Kişisel Görüşme, 28. 06. 2022.
• [52] Fédération Internationale de Football Association [FIFA]. b.t. More sustainable stadiums. https://digitalhub.fifa.com/m/73e71f6fcc7244ed/ori ginal/nx8zzeg2cd2yferc8rxv-pdf.pdf (Erişim Tarihi: 30. 06. 2022).
• [53] Alsancak Mustafa Denizli Stadyumu Tesis Teknik Sorumlusu Erhan Karaca. Kişisel Görüşme, 29. 06. 2022.
• [54] ISISAN. 2001. ISISAN Çalışmaları No.272 Sıhhi Tesisat. Isısan Yayınları, İstanbul, 494s.
• [55] De Graaf, R. 2012. Adaptive urban development. A symbiosis between cities on land and water in the 21st century. Rotterdam University Press, Rotterdam, 67s.
• [56] Hammes, T. 2013. Beira-Rio verde: sustentabilidade vira marca na reforma do estádio do Inter. Globo. https://globoesporte.globo.com/rs/futebol/times/in ternacional/noticia/2013/04/beira-rio-verdesustentabilidade-vira-marca-na-reforma-do-estadiodo-inter.html (Erişim Tarihi: 06.07.2023).
• [57] Costa, F., Dias, T. 2013. Sem poças ou baldes: cobertura do Maracanã reaproveitará água da chuva. Globo. https://globoesporte.globo.com/futebol/copadas-confederacoes/noticia/2013/03/sem-pocas-oubaldes-cobertura-do-maracana-reaproveitara-aguada-chuva.html (Erişim Tarihi: 06.07.2023)