EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNDE EKLEMENİN KONUSU OLAN DEĞERLER (TMK. m. 229) VE YARGITAY UYGULAMASI

Yıl 2021, , 695 - 723, 29.12.2021

Süheyla Zorlu

https://doi.org/10.52273/sduhfd..1015077

Öz

Eşler herhangi bir mal rejimi sözleşmesi yapmamışlarsa, yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimine tabi olurlar. Edinilmiş mallara katılma rejiminde eşlerin malvarlıkları üzerinde serbestçe tasarrufta bulunmasını engelleyen bir hüküm bulunmamaktadır. Ancak bu serbesti bir eşin diğer eşin katılma alacağı bakımından bir tehlikenin varlığını da beraberinde getirmektedir. Kanun koyucu da bu tehlikeyi öngörmüş ve katılma alacaklısı eşin bu alacağını korumayı amaçlamıştır. Türk Medeni Kanununun 229 uncu maddesi ile eşlerden birinin diğer eşin katılma alacağı aleyhine gerçekleştirmiş olduğu karşılıksız kazandırma ve devirlerin hesaplama yapılırken farazi olarak eklenmesini düzenlemektedir. Söz konusu hükümde yer alan eklenecek değerler tasfiyede yalnızca değere olarak eklenecek, yapılan tasarruf/tasarruflar üzerinde herhangi bir etki doğurmayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi, Mal Rejimi, Eklenecek Değerler, TMK. m. 229

VALUES WHICH ARE THE SUBJECT OF ADDING IN THE REGIME OF PARTICIPATION TO ACQUIRED GOODS (Turkish Civil Law Art.229) AND JURISDICTION APPLICATION

Öz

If the spouses have not signed any property regime agreement, they are subject
to the legal property regime, the participation regime in the acquired property. In the
regime of participation in acquired property, there is no provision that prevents
spouses from freely disposing of their assets. However, this freedom brings with it the
existence of a danger in terms of the participation of one spouse by the other spouse.
The legislator has foreseen this danger and aimed to protect this receivable of the
spouse who is the creditor of participation. Article 229 of the Turkish Civil Code
regulates the hypothetical addition of gratuitous gains and transfers made by one of
the spouses against the other spouse’s participation receivables while calculating. The
values to be added in the aforementioned provision will only be added to the value in
the liquidation and will not have any effect on the savings/savings made.

Anahtar Kelimeler

Regime of Participation in Acquired Goods, Goods Regime, Values to be Added, TMK m.229

Kaynakça

• Akçaal, Mehmet, Sağ Kalan Eşin Katılma Alacağı ve Bunun Mirasın Tasfiyesine Etkisi, İstanbul Aydın Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Y. 6, S. 2, Aralık 2020, s. 231-247.
• Akıntürk, Turgut/ Ateş, Derya, Türk Medenî Hukuku Aile Hukuku- İkinci Cilt, Beta Yayınevi, 20. Bası, İstanbul, 2017.
• Albaş, Hakan, Mirastan Feragat Sözleşmesi ve Hükümlerine İlişkin Bazı Sorunlar, DEÜHFD, C. 9, Özel Sayı, Y. 2007, s. 535-552.
• Antalya, Gökhan, Mirastan Feragat Sözleşmesi, Alkım Yayınevi, İstanbul, 1999.
• Ayan, Mehmet, Miras Hukuku, Adalet Yayınevi, 10. Baskı, Ankara, 2020.
• Cıngıl, Ali Raşit, Mirastan Feragat Sözleşmesi, TNBHD, S. 136, 2007, s. 55 vd.
• Çakır, Aytuğ Ceyhan, Sağ Kalan Eşin Mirasçılığı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2018.
• Demir, Zeynep Rana, Artık Değerin Hesaplanmasında Edinilmiş Mallara Eklenecek Değerler (TMK. m. 229) (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul, 2019.
• Dural, Mustafa/ Öğüz, Tufan/ Gümüş, M. Alper, Türk Özel Hukuku C. III Aile Hukuku, Filiz Kitabevi, Gözden Geçirilmiş Ondördüncü Bası, İstanbul, 2019.
• Dural, Mustafa /ÖZ, Turgut, Türk Özel Hukuku C. IV. Miras Hukuku, Filiz Kitabevi, 13. Bası, İstanbul, 2019.
• Genç Arıdemir, Arzu, Eşlerden Birinin Üçüncü Kişiyle Yaptığı Muvazaalı İşlemlerin Edinilmiş Mallara Katılma Rejimine İlişkin TMK Md. 229 Hükmü Çerçevesinde Değerlendirilmesi, İHM, C: 76, S: 2, Y: 2019, s. 443-480 (Genç Arıdemir, 2019).
• Genç Arıdemir, Arzu, TMK md. 241’e Göre Karşılıksız Kazandırmadan Yararlanan Üçüncü Kişiye Karşı Açılan Dava ile Miras Hukukuna İlişkin Tenkis Davası Arasındaki İlişkiler, BÜHFD, C. 13, S. 169-170, Y. 2018, s. 31-86 (Genç Arıdemir, 2018).
• Gümüş, Mustafa Alper, Teoride ve Uygulamada Evliliğin Genel Hükümleri ve Mal Rejimleri (TMK m. 185 - 281), Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2008.
• Karabağ Bulut, Nil, Eşlerden Yalnız Birinin Kişisel Kullanımına Yarayan Eşyanın Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Tasfiyesindeki Rolü, BÜHFD Özel Sayısı (Prof. Dr. Özer Seliçi’nin Anısına Armağan), C. 11, S. 145-146, Y. 2016, s. 799-828.
• Karakaş, Fatma Tülay, Karine Kavramı, Kanuni Karineler ve Varsayımlar, AÜHFD, C. 62, S. 3, Y. 2013, s. 729-759.
• Karakimseli, Ayşe, Eşler Arasındaki Yasal Mal Rejimine Karşı Alacaklıları Koruyucu Düzenlemeler, Adalet Yayınevi, Ankara, 2017.
• Karamercan, Fatih, Katkı - Değer Artış Payı & Katılma Alacağı Davaları, Seçkin Yayınevi, Güncellenmiş ve Genişletilmiş 5. Baskı, Ankara, 2019.
• Kılıçoğlu, Ahmet M., Katkı-Katılma Alacağı, Turhan Kitabevi, 6. Bası, Ankara, 2016.
• Kılıçoğlu, Ahmet M., Miras Hukuku, Turhan Kitabevi, 11. Bası, Ankara, 2021.
• Nar, Ahmet, Türk Miras Hukukunda Tenkis, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2016.
• Okur, Sinan, Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Katılma Alacağını Borçlu Eşten veya Borçlu Eşin Mirasçılarından Tahsil Edemeyen Katılma Alacaklısı Eşin TMK m. 241'e Göre Üçüncü Kişilere Karşı Dava Hakkı, ERÜHFD, C. XI, S. 1, Y. 2016, s.147-198.
• Okur, Sinan, Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Kişisel Mallar ile Edinilmiş Mallar Arasında Denkleştirme (TMK. m. 230), Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Sempozyum Dergisi, C. I, S. I, Y. 2019, s. 563-604
• Öztan, Bilge, Miras Hukuku, 11. Bası, Yetkin Yayınları, Ankara, 2020.
• Öztaş, İlker, Katılma Alacağının Üçüncü Kişiden Talep Edilmesi, Legal Hukuk Dergisi, S: 98, Y: 2011, s. 553-579
• Sarı, Suat, Evlilik Birliğinde Yasal Mal Rejimi Olarak Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi, Beşir Kitabevi, İstanbul, 2007.
• Serozan, Rona/ Engin, Baki İlkay, Miras Hukuku ve Uygulama Çalışmaları, Seçkin Yayıncılık, 6. Baskı, Ankara, 2019.
• Şeker, Muzaffer, Yeni Türk Yasal Mal Rejimi Olan Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Kaynak Kanun’dan Farklı Olan Yönleri, Uygulamalı Aile Hukuku Sertifika Programı III. Dönem (17-18 Kasım 2016) - Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi ve Uygulama Sorunları, İstanbul Ticaret Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2007, s. 133-152.
• Şengül, Mehmet, Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Katılma Alacağının İfasına İlişkin Hüküm ve Sonuçlar, ERÜHFD, C. VII, S. 3-4, Y. 2012, s. 75-77.
• Şıpka, Şükran, Türk Hukukunda Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi ve Uygulamaya İlişkin Sorunlar, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2011.
• Şıpka, Şükran/Özdoğan, Ayça, Yargı Kararları Işığında Soru ve Cevaplarla Eşler Arasındaki Malvarlığı Davaları, On İki Levha Yayıncılık, 2. Bası, İstanbul 2017.
• Topuz, Gökçen, Medeni Usul Hukukunda Karinelerle İspat, Yetkin Yayınları, Ankara 2012.
• Turan Başara, Gamze, Eşlerden Birinin Yaptığı Sağlararası Karşılıksız Kazandırmaların Edinilmiş Mallara Katılma Rejimine ve Miras Hukukuna İlişkin Kurallar Kapsamında Değerlendirilmesi, THD, C. 10, S. 111, Y. 2015, s. 58-77.
• Vardar Hamamcıoğlu, Gülşah, Bağışlama Sözleşmesi, Adalet Yayınevi, Ankara 2016.
• Yenice Ceylan, Özge, Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Eklenecek Değerler, YBHD, Y. 3, S. 2018/2, s. 213-243.
• Zeytin, Zafer, Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi, Seçkin Yayıncılık, Güncellenmiş ve Genişletilmiş 3. Baskı, Ankara 2017.