ANLAMSIZ-ABSÜRT EDİMLİ SÖZLEŞMELERİN İMKÂNSIZLIĞI

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 2, 177 - 214, 31.12.2018

Pakize Ezgi Akbulut

Öz

Alman Federal Mahkemesi 13.1.2011 tarihinde doğaüstü güç kullanımı

iddiasıyla fal bakarak yaşam danışmanlığı faaliyeti gerçekleştiren kimsenin açtığı

davada davalı alacaklının karşı edimi yerine getirmesi gerektiğine karar vermiş ve bu

karar Alman Medeni Kanunu’nda yer alan imkânsızlık düzenlemeleri nedeniyle

doktrinde tartışmalara neden olmuştur. Çalışmamızda günümüzde kimi zaman

iskambil, tarot kâğıtları ile kimi zaman astroloji (burç) yorumlama yöntemiyle fal

bakma adı altında yapılan bu sözleşmelerin hukuki niteliği ve bu tür sözleşmelerin

konusunun imkânsız olup olmadığı Alman Federal Mahkemesi’nin söz konusu kararı

temel alınarak incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

İmkânsızlık, hukuka aykırılık, tazminat

Kaynakça

• KAYNAKÇA AKBULUT, Pakize Ezgi, Borçlar Hukukunda Kesin Hükümsüzlük Yaptırımının Amaca Uygun Sınırlama (Teleolojik Redüksiyon) Yöntemi ile Daraltılması, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2016. ALTUNKAYA, Mehmet, Edimin Başlangıçtaki İmkansızlığı, Yetkin Yayıncılık, Ankara 2005. Bamberger/Roth Kommentar: Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch: BGB, Band 1: §§ 1-480, 3. Auflage, C. H. Beck Verlag (Bamberger/Roth Kommentar, işleyen yazar). BARTELS, Florian, “Ein Blick in die Zukunft und der Blick ins Gesetz: Der BGH und die Hellseherei”, ZJS 2/2011, (s. 106-111). Basler Kommentar, Obligationenrecht I, Art. 1-529 OR, 5. Auflage, (hrsg. von Heinrich Honsell, Nedim Peter Vogt, Wolfgang Wiegand), Basel 2015 (Basler Komm/ işleyen yazar). BAŞOĞLU, Başak, “Sözleşmenin Konusundaki İmkansızlık”, Prof. Dr. Belgin Erdoğmuş’a Armağan, Derleyen: Doç. Dr. M. Murat İnceoğlu, Der Yayınları, İstanbul 2012. BAYTAZ, Abdullah Batuhan, Kanunilik İlkesi Bağlamında Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukukunda Yorum, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2018. BECKER, Maximilian, Absurde Verträge, Mohr Siebeck, Tübingen 2013. Berner Kommentar, Berner Kommentar zum Schweizerisches Privatrecht, Band VI, Obligationenrecht 1. Abteilung Allgemeine Bestimmungen 2. Teilband, Unterteilband 1a, Inhalt des Vertrages Art. 19-22, OR. Bern 1991 (Berner Komm/işleyen yazar). 212 Pakize Ezgi AKBULUT SDÜHFD CİLT: 8, SAYI 2, YIL 2018 BROX, Hans/WALKER, Wolf Dietrich, Allgemeines Schuldrecht, 42. Auflage, C. H. Beck. CHK, Handkommentar zum Schweizer Privatrecht, Obligationenrecht Allgemeine Bestimmungen (Art. 1–183 OR), 3. Auflage, Schulthess Verlag, 2016 (CHK/işleyen yazar). DURAL, Mustafa, Borçlunun Sorumlu Olmadığı Sonraki İmkânsızlık, Fakülteler Matbaası, İstanbul 1976. ENGİN, Baki İlkay, Alacağı Temlik Edenin Garanti Sorumluluğu, Seçkin Yayıncılık, İstanbul 2002. ERCOŞKUN ŞENOL, Kübra, Borçlar Hukukunda Kısmi İmkânsızlık, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2016. EREN, Fikret, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 22. Bası, İstanbul 2017, Yetkin Kitapçılık. ERGÜNE, Mehmet Serkan, Olumsuz Zarar, Beta Yayınevi, İstanbul 2008 (Ergüne, Olumsuz Zarar). ERGÜNE, M. Serkan, “Reform Sonrası Alman Medeni Kanunu’nda İmkansızlık Halleri ve Sonuçları”, İÜHFM, C. LXII, S.1-2, 2004, (s. 351-380). Erman Kommentar, Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch, Band I, 15. Auflage, Otto Schmidt Verlag, 2017 (Erman Komm/işleyen yazar). GAUCH, Peter/SCHLUEP, Walter R./SCHMID, Jörg, Schweizerisches Obligationenrecht Allgemeiner Teil, Band I, 9. Auflage, Schulthess, 2008. HUGUENIN, Claire, Obligationenrecht, Allgemeiner und Besonderer Teil, Schulthess, 2012 İNCE, Nurten, “Alman Hukukunda İfa İmkansızlığı ile İşlem Temelinin Bozulması Arasındaki İlişki”, LHD - C: 14/S: 165/Yıl: 2016 (s. 4846-4906). Anlamsız-Absürt Edimli Sözleşmelerin İmkânsızlığı Hakemli Makale 213 SDÜHFD VOL: 8, NO 2, YEAR 2018 KOLLER, Alfred, Schweizerisches Obligationenrecht Allgemeiner Teil, 3. Auflage, Stämpfli Verlag AG, Bern 2009. LARENZ, Karl, Lehrbuch des Schuldrechts, Band I, Allgemeiner Teil, 14. Auflage, München 1987. LOOSCHELDERS, Dirk, Schuldrecht Allgemeiner Teil, 15. Auflage, Vahlen Verlag. MEDICUS, Dieter/LORENZ, Stephan, Schuldrecht I Allgemeiner Teil, 20. Auflage, C. H. Beck, München 2012. Münchener Kommentar, Münchener Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch: BGB §§ 241-432, Band 2: Schuldrecht - Allgemeiner Teil, 7. Auflage, C. H. Beck Verlag (Münchener Komm/işleyen yazar). NOMER, Halûk N., Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, 15. Bası, Beta Yayınları, İstanbul 2017. OĞUZMAN, M. Kemal/ÖZ, Turgut, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Cilt 1, 13. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2015. Palandt Kommentar, Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch, 77. Auflage, C. H. Beck Verlag, 2018 (Palandt Komm/işleyen yazar). SCHWENZER Ingeborg, Schweizerisches Obligationenrecht, Allgemeiner Teil, 2. Auflage, Stämpfli Verlag, Bern 2009. SEROZAN, Rona, Borçlar Hukuku Genel Bölüm, C. III, İfa, İfa Engelleri, Haksız Zenginleşme, 6. Bası, İstanbul 2014. SEROZAN, Rona, “Yeni Alman İfa Engelleri Hukuku, (Türk Hukukunda Bilimsel Kaynak Olarak Yararlanılabilecek Bilimsel Yenilikler)”, İÜHFM. 2000, C.LVIII, S.1-2, (s. 231-248) (Serozan, Makale). 214 Pakize Ezgi AKBULUT SDÜHFD CİLT: 8, SAYI 2, YIL 2018 Staudinger Kommentar, Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch, §§ 255-304, Buch 2, Leistungsstörungsrecht 1, 2014 (Staudinger Komm/işleyen yazar). TEKİNAY, S. Sulhi/AKMAN, Sermet/BURCUOĞLU, Halûk/ALTOP, Atilla, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 7. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul 1993. TOPUZ, Seçkin/CANBOLAT, Ferhat, “Türk-İsviçre ve Alman Borçlar Hukukunda İmkânsızlığın Düzenlenişi”, AÜHFD Yıl 2008, C.57 S.3 (s. 673-718). WALLOW, Astrid, Risikozuweisung und Vertragshaftung: anfängliche Leistungshindernisse vor den Gerichten in den USA und in Deutschland, LIT Verlag, Münster 2008. YÜCEDAĞ, Nafiye, Sözleşmeye Aykırı Mal Tesliminde Yenisiyle Değiştirme Hakkı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2018.