İştirak Halinde İşlenen Suçlarda Gönüllü Vazgeçmeden Yararlanmak İçin Gösterilmesi Gereken Gayret

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 2, 79 - 102, 30.12.2020

Ahmet Bozdağ

Öz

İştirak halinde işlenen suçlarda gönüllü vazgeçme, Türk Ceza Kanunu’nun 41.
maddesinde özel olarak düzenlenmiştir. Bu düzenleme kapsamında suça iştirak etmiş
olan suç ortaklarından birinin veya bir kısmının gönüllü olarak suçun tamamlanmaması
için gayret göstermesi halinde gönüllü vazgeçme söz konusu olabilecektir. Ancak suç
ortağının gönüllü vazgeçmeden yararlanması için gösterdiği gayretin belirli bir niteliğe
sahip olması gerekir. Gösterilen gayretin, teşebbüs aşamasına gelmiş suçun icra
hareketlerinin tamamlanmaması ve/veya neticenin meydana gelmemesi amacıyla iradi
ve gönüllü olarak yapılan, kullanılan araç, yöntem ve zaman bakımından objektif olarak
sonuç elde etmeye elverişli üstün çaba niteliğinde olması gerekir. Ayrıca suç ortağının
göstermesi gereken gayretin kapsam, nitelik, etkinlik ve zaman bakımından yeterliliği,
her somut olayda işlenen suç veya suçların türü, suçun işleniş şekli, zamanı ve yeri ile suç
ortağının suçun teşebbüsüne yaptığı katkı ve iştirak türü dikkate alınarak mahkeme
tarafından belirlenmelidir.

Anahtar Kelimeler

Gönüllü vazgeçme, suç ortağının gönüllü vazgeçmesi, gayret

Kaynakça

• AKBULUT, Berrin; Ceza Hukuku Genel Hükümler, 6. Baskı, Adalet Yayınevi, 2019.
• AKDAĞ, Hale; “Gönüllü Vazgeçme”, Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 3 (2) 2013.
• AKYÜREK Güçlü; “Gönüllü Vazgeçme Düzenlemesi Gerekli midir?”, Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. X, S. 2, 2013.
• ARTUK, M. Emin/GÖKCEN, Ahmet/ALŞAHİN, M. Emin/ÇAKIR, Kerim; Ceza Hukuku Genel Hükümler, 13. Baskı, Adalet Yayınevi, 2019.
• BABA, Yasemin; “Alman Öğreti ve Uygulaması Işığında Vazgeçmede Gönüllülük Unsuru”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, S. 14, 2013.
• BOCK, Dennis; Strafrecht Allgemeiner Teil, Springer, 2018.
• BOZBAYINDIR, Ali Emrah; “Türk ve Mukayeseli Ceza Hukukunda Gönüllü Vazgeçmede Gönüllülük Şartı”, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2018/1.
• CENTEL, Nur/ZAFER, Hamide/ÇAKMUT, Özlem; Ceza Hukukuna Giriş, 11. Baskı, Beta Yayınevi, 2020.
• DEMİRBAŞ, Timur; Ceza Hukuku Genel Hükümler, 14. Baskı, Seçkin Yayınevi, 2019. DEMİRBAŞ, Timur; Kriminoloji, 6. Baskı, Seçkin Yayınevi, 2016.
• DÖNMEZER, Sulhi/ERMAN, Sahir; Nazari ve Tatbikî Ceza Hukuku Genel Kısım, C. II, 14. Baskı, Beta Yayınları, 1997.
• DÖNMEZER, Sulhi/ERMAN, Sahir; Nazari ve Tatbikî Ceza Hukuku Genel Kısım, C. I, 14. Baskı, Beta Yayınları, 1997.
• DÖNMEZER, Sulhi; “Suç Siyaseti”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C. 52, S. 1-4, 1987.
• EPÖZDEMİR, Rezan; “Gönüllü Vazgeçme”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2018 (138).
• ERDAGÖZ, Özcan; “Türk Ceza Hukukunda Gönüllü Vazgeçme ve Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun Konuya İlişkin Bir Kararının Değerlendirilmesi”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 2013.
• ERDOĞAN, Yavuz; “Gönüllü Vazgeçme”, Ceza Hukuku Dergisi, C. 5, S. 13, 2010.
• EREM, Faruk; “Suça İştirak”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 3, S. 1, 1946.
• ERRA, Carlo; “Teşebbüste İhtiyariyle Vazgeçme”, (Çev: Sahir Erman), İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C. X, S. 3-4, 1945.
• FREUND, Georg; Strafrecht Allgemeiner Teil, 2. Auflage, Springer, 2009.
• HAFIZOĞULLARI, Zeki/ÖZEN, Muharrem; Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 12. Baskı, US-A Yayıncılık, 2019.
• HAFIZOĞULLARI, Zeki; Ceza Normu: Normatif Bir Yapı Olarak Ceza Hukuku Düzeni, Ankara, Seçkin Kitabevi, 1987.
• HAKERİ, Hakan; Ceza Hukuku Genel Hükümler, 22. Baskı, Adalet Yayınevi, 2019.