POPÜLER KÜLTÜR ÜRÜNÜ OLARAK YERLİ DİZİLER: MÜCADELENİN GÖRÜNÜR HALE GETİRİLDİĞİ BİR İÇERİK OLARAK İSTANBULLU GELİN DİZİSİ

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 68 - 93, 01.01.2019

Tuğba Kızılşimşek

Öz

Bir popüler kültür ürünü olan yerli televizyon
dizileri, içerisinde egemen anlamları barındırmasının yanı sıra zaman zaman da bu
anlamlarla mücadeleye girip direnen anlamları da bulundurabilmektedir. Televizyonda
yayınlanan tüm program türleri gibi yerli televizyon dizilerinin de içerisinde
barındırdığı bu mücadele, okunabilmektedir. 2017 yılında yayınlanmaya başlayan “İstanbullu
Gelin” dizisi de içerisinde hem mevcut sisteme denk düşen anlamlar hem de bu
anlamlarla mücadeleye giren anlamlarıyla dikkat çeken bir dizi olmuştur.

Çalışmanın temel amacı; “İstanbullu Gelin” isimli
televizyon dizisi aracılığıyla bir popüler kültür okuması yapmak ve bu dizide
sunulan içeriklerin bir direniş ve mücadele alanı olarak okunup okunamayacağını
sorgulamaktır. Bu temel amaç doğrultusunda “İstanbullu Gelin” dizisinin birinci
sezonu yani ilk 16 bölümü izlenmiş ve dizi nitel içerik analizine tabi
tutularak çözümlenmiştir.

“İstanbullu Gelin” dizisinde Süreyya başkarakterinin
gerçekleştirdiği mücadele, “Toplumsal Cinsiyet Ekseninde Oluşan Çatlaklar ve Bu
Çatlaklardan Sızan Süreyya”, “Ailenin Kutsiyeti ve Aile Özlemine Rağmen “Özgür”
Süreyya”  ve “Güç, Otorite, Egemenlik
ekseninde Süreyya’nın Mücadelesi” temaları
altında incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda egemen anlamlarda yer yer
kırılmaların olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Popüler Kültür, Mücadele, Direniş

Kaynakça

• Adorno, Theodor W. (1975). “Culture Industry Reconsidered” der. Erol Mutlu. Kitle İletişim Kuramları, Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Büker, Seçil & Kıran, Ayşe (2000). “Televizyon Reklamlarında Kadına Yönelik Şiddet: Şiddetin Nesnesi Kadın”, (Der. Nur Betül Çelik), Televizyon Kadın ve Şiddet, Ankara: KİV Yayınları, s. 281-316.
• Connell, R. W. (1998). Toplumsal Cinsiyet ve İktidar. çev., Cem Soydemir, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Çelenk, Sevilay (2005). Televizyon Temsil Kültür, Ankara: Ütopya Yayınevi
• Çelenk, Sevilay & Timisi, Nilüfer (2000). “Yerli Dramalarda Kadın Temsili ve Şiddet”, (Der. Nur Betül Çelik), Televizyon Kadın ve Şiddet, Ankara: KİV Yayınları, s. 23-64.
• Erdoğan, İrfan ve Alemdar, Korkmaz (2002). Öteki Kuram, Ankara: Erk yayınları
• Fiske, John (2012). “Popüler Kültürü Anlamak”. Çev. Süleyman İrvan. İstanbul: Parşömen Yayıncılık.
• Gittins, Diana (1985). Aile Sorgulanıyor. çev., Tuna Erdem. İstanbul: Pencere Yayınları
• Güngör, Nazife (2011). İletişim: Kuramlar-Yaklaşımlar. Ankara: Siyasal Kitabevi
• Hall, Stuart (2003). Kodlama ve Kodaçım, (Hazırlayanlar: Zeynep Özarslan, Barış Çoban), Söylem ve İdeoloji Mitoloji, Din, İdeoloji, İstanbul, Su Yayınları.
• Horkheimer, Max ve Adorno, Theodor W. (2014). Aydınlanmanın Diyalektiği, çev., Nihat Ülner ve Elif Öztarhan. İstanbul: Kabalcı Yayıncılık.
• Le Bon, Gustave (2005). Kitleler Psikolojisi, Çev., Selehattin Demirkan. İstanbul: Yağmur Yayınevi.
• Marx, Engels, Lenin (2002). Kadın ve Aile. çev., Arif Gelen. Ankara: Sol Yayınları.
• Mitchell, Juliet (2006). Kadınlar En Uzun Devrim, İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Nare, Sari (1996). “Kahramanlık ve Toplumsal Cinsiyet”, Der: Necla Arat. Kadın Gerçeklikleri. İstanbul: Say Yayınları, s.191-204.
• İnceoğlu, İrem. Akçalı, Elif (2018). Televizyon Dizilerinde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Araştırması TÜSİAD: İstanbul.
• Özbek, Meral (1994). Popüler Kültür Ve Orhan Gencebay Arabeski. İstanbul: İletişim Yayınlan.
• Özsoy, Aydan (2015). "Yerli Televizyon Dizilerinde Farklılaşan Toplumsal Cinsiyet Temsilleri Üzerine Bir Tartışma", Toplumsal Cinsiyet ve Medya Temsilleri (Der. Şahinde Yavuz), İstanbul: Heyamola Yayınları, s. 226-246.
• Poster, Mark (1989). Eleştirel Aile Kuramı. çev., Hüseyin Tapınç. İstanbul: Ayrıntı Yayınevi.
• Sayın, Önal (1991). Aile Yazıları: 4; Aile içi İlişkilerin Toplum Ve Birey Boyutunda Çözümlenmesi, Ed. Beylü Dikeçligil ve Ahmet Çiğdem, Ankara: Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayınları.
• Swingewood, Alan (1996). “Kitle Kültürü Efsanesi”, çev., Aykut Kansu. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları
• Yıldırım, Ali ve Şimşek, Hasan (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık