Evaluation of The Adequacies of The Religious Commissaries, in Term of Some Spiritual Counseling Skills

Yıl 2015, Sayı: 35, 27 - 56, 01.12.2015

İlhan Topuz

Öz

The purpose of this study is to evaluate the qualifiedness of the religious Commissaries, in terms of some spiritual counseling skills, and to determine who can perform spiritual counseling with respect to some demographic characteristics. 292 religious commissaries, who are on duty in Isparta, Antalya and Burdur provinces, attended to this research which was implemented by use of descriptive research design. The data were collected with Career Motivation Scale, Scale of Dimensions of Interpersonal Relationships and Cultural Communication Scale -Turkey). The obtained data were analyzed with SPSS. As a result, it was concluded that it will be useful to employ religious commissaries, who are employed in cities & towns where the population is dense, who have a 10 to 20 year professional experience, who are between 30-40 years old, and who are gruduates of divinity faculty or have master/doctoral degree

Anahtar Kelimeler

Counselling, Religion, Religious Commissary, Mosque, Experience

CAMİ DİN GÖREVLİLERİNİN YETERLİLİKLERİNİN MANEVİ DANIŞMANLIK AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Bu araştırmanın amacı, cami din görevlilerinin yeterliliklerini manevî danışmanlık yeterlilikleri açısından değerlendirmek ve bazı demografik özellikler açısından danışmanlık hizmetlerini yürütebilecek cami din görevlilerini belirlemektir. Betimsel tarama modeli kullanılarak yapılan bu araştırmaya Isparta, Antalya ve Burdur illerinde görev yapan 292 cami din görevlisi katılmıştır. Veri toplama aracı olarak Mesleki Motivasyon Ölçeği, Kişilerarası İlişki Boyutları Ölçeği ve Kültürel İletişim Ölçeği-Türkiye (KİÖ-TUR) kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS istatistik programı yardımıyla analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda nüfusun yoğun olduğu il ve ilçelerdeki camilerde görev yapan, 10-20 yıllık meslekî deneyime sahip, 30-40 yaş aralığındaki ilahiyat fakültesi mezunları ile yüksek lisans/doktora yapan cami din görevlilerinin, danışmanlık konusunda gerekli eğitimlerin ardından görevlendirilmesinin faydalı olacağı kanaatine varılmıştır

Anahtar Kelimeler

Danışmanlık, Din, Din görevlisi, Cami, Deneyim

Kaynakça

• Akpolat, Sabri, “İletişim Asrında Din Görevlileri”, Diyanet İlmi Dergi, Cilt 41, Sayı 3, 2005, ss.41-54.
• Altaş, Nurullah, “Cami Dışı Din Etkinliklerini Biçimlendiren Temel Kavramlar ve Bu Alanda Temel Kavramsallaştırmalar: Dinî Danışmanlık ve Manevî Sosyal Hizmetler”, Yaygın Din Eğitimi Sempozyumu – II, DİB Yay., Ankara, 2012, ss. 295-318.
• Altaş, Nurullah,“Din Hizmetleri ve Dini Danışmanlık İlişkisi”, Dini Danışmanlık ve Din Hizmetleri, (Ed.) N. Altaş-Mustafa Köylü, Gündüz Yay., Ankara, 2012.
• Ay, Mehmet Emin, Ailede ve Okulda İdeal Din Eğitimi, Bilge Yay., İstanbul, 2002.
• Bulut, Mehmet, “Din Görevlileri Üzerine Bazı Tespitler”, Diyanet İlmi Dergi, Cilt 41, Sayı 3, 2005, ss. 55-70.
• Cengil, Muammer, “Din Görevlileri ve Kur’an Kursu Öğreticilerinin Tükenmişlik Düzeyleri”, Dinbilimleri Akademik Araştırma Derg., C.10, S.1, 2010, ss. 79‐101.
• Coştu, Yakup, “Din Görevlilerinde Meslekî Doyum; Çorum İl Merkezi Örneği”, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl 6, Sayı 1, 2013, ss.1-18.
• Çakmak, Muharrem, “Mobil (Taşınabilir) Din Eğitimi ve Din Hizmeti”, I. Din Hizmetleri Sempozyumu, Cilt 1, Ankara, 2008, ss.307-315.
• Çam, Olcay, “Tükenmişlik Envanterinin Geçerlik ve Güvenirliğinin Araştırılması”, VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, (Eylül 1992
• HÜ) ed. R. Bayraktar ve İ. Dağ, Türk Psikologlar Derneği Yay., Ankara, 1993, ss. 155-160.
• Çorak, Abdullah Harun, Din Görevlilerinin Verimliliğini Engelleyen Psiko-Sosyal Etkenler: İstanbul Örneği, Marmara Üniversitesi, SBE Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı, İstanbul, 2010.
• Din Görevlisi El Kitabı (Komisyon), DİB Yay., Ankara, 2001.
• Diyanet İşleri Başkanlığı Mevzuatı, DİB Yay., Ankara, 1989.
• Doğan, Ahmet, Din Görevlilerinin Mesleki Aidiyetleri, Mesleki Tükenmişlik Tutumları ve Hizmet İçi Eğitime Bakışları, Ankara Üniversitesi, SBE, Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı, Ankara, 2013.
• Erdem, Ramazan, “İletişim Eğilimlerinin Yüksek-Düşük Bağlam Ayırımı ile Ölçülmesi: Türkçe Bir Ölçek Geliştirme Çalışması”, Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, Cilt 1, Sayı2, 2006, ss.17-25.
• Ergin, Canan, “Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin Uyarlanması”, VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, (22-25 Eylül 1992, HÜ) ed. R. Bayraktar ve İ. Dağ, Türk Psikologlar
• Derneği Yay., Ankara, 1993, ss. 143-154.
• Güngör, Özcan, “Yaşlılar İçin Cami Temelli Sosyal/Dini Hizmetler”, Ankara Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı 38,Erzurum 2012, ss.161-188.
• İkiz, F. E., “Danışma Becerileri Eğitiminin Danışmanların Empatik Eğilim, Empatik Beceri ve Tükenmişlik Düzeyi Üzerindeki Etkisi”, DEÜ SBE (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İzmir, 2006.
• İmamoğlu, S., “Genç Yetişkinlerinde Kişilerarası İlişkilerin Cinsiyet, Cinsiyet Rolleri ve Yalnızlık Algısı Açısından İncelenmesi”, MÜ Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul, 2008.
• İmamoğlu, Seval Erden ve Aydın, Betül, “Kişilerarası İlişki Boyutları Ölçeği'nin Geliştirilmesi”, İÜ Psikoloji Çalışmaları Dergisi, Cilt 29 (1), 2009, ss.39-64.
• Kapukaya, Mehmet, “Cami Dışı Hizmetlerde Din Görevlileri”, Diyanet Aylık Dergi, Ekim 2007, Sayı 202.
• Karacoşkun, M. Doğan, “Din Görevlilerinin Bireylerin Dini Görünüşlü Kişisel ve Sosyo-psikolojik Problemlerine Katkı Sağlayabilme Yolları”, 1. Din Hizmetleri Sempozyumu (Kasım 2007), C.2, TDV Yay., Ank., 2008, ss. 140-155.
• Karagöz, İsmail, “Din Görevlisinin Misyon ve Vizyonu”, Diyanet Aylık Dergi, Sayı 178, 2005.
• Karasar, Niyazi, Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar, İlkeler, Teknikler, Nobel Yay., Ankara, 1999.
• Kaya, Mevlüt ve Nazıroğlu, Bayramali, “Din Görevlilerinin Mesleki Tutum ve Motivasyon Düzeylerini Etkileyen Bazı Faktörler”, OMÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2008, ss. 25-53.
• Kayıklık, Hasan, “Din Görevlilerinde Tükenmişlik” ÇÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi 7 (2), 2007, ss. 1-19.
• Kayıklık, Hasan, “Din Görevlilerinde Yaşamdan Memnuniyet ve Mesleki Doyum -Adana Örneği-“, 1. Din Hizmetleri Sempozyumu, DİB Yay., C.1 , Ankara, 2008, ss.34-46.
• Kaymakcan, Recep ve Şirin, Turgay, “Bilişsel-Davranışçı Psikoterapi Yaklaşımı ile Bütünleştirilmiş Dini Danışmanlık Modeli’nin Din Eğitimi Alan Erkek Üniversite Öğrencilerinin Durumluk ve Sürekli Kaygı Düzeylerine Etkisi”, Değerler Eğitimi Dergisi Cilt 11, No. 26, 2013, ss. 111-148.
• Köylü, Mustafa, “Din Görevlilerinde Bulunması Gereken Nitelikler”, Diyanet İlmi Dergi, Cilt: 29, Sayı 3, 1993, ss.101-112.
• Macit, Mustafa, “Halkın Din Çerçevesinde Beklentileri (Erzurum / Oltu Örneklemi)”, (Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi), AÜ SBE Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı, Erzurum, 2001.
• Maslach, Christina and Jackson, Susan E., “The Measurement of Experienced Burnout”, Journal of Occupational Behavior, Vol 2, 1981, ss. 99- 113.
• Mersin, Yunus, Din Görevlilerinde Mesleki Doyum, SÜ SBE (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya, 2007.
• Onay, Ahmet, Türkiye’nin Cami Profili, DED Yay., İstanbul, 2008, ss. 202-210.
• Özdemir, Saadettin, Korunmaya Muhtaç Gençlerin Din Öğretimi İhtiyaçları, Tuğra Ofset, Isparta, 2002, s.199.
• Özgün, M. S.“Okul Psikolojik Danışmanlarının Kişilik Özellikleri ile Mesleki Yetkinlik Beklentileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, ÇÜ SBE (Yayımlanmamış YL Tezi), Adana, 2007.
• Özler, İbrahim, “Camilerin Zihniyet Değişimindeki Rolü (Erzurum Örneği)”, AÜ SBE (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Erzurum, 2007. Perez, F.J., Counseling: Theory and Practice, Massachusetts, AddisonWesley, Reading, 1965.
• Söylev, Ömer Faruk, Türkiye’de Dini Danışma ve Rehberlik - Alanları, İmkânları ve Yöntemleri- (Diyanet İşleri Başkanlığı Örneği), UÜ SBE (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Bursa, 2014.
• TDK Türkçe Sözlük, “Din Adamı”, TDK Yayınları, Ankara, 1998.
• Topuz, İlhan, Din Görevlilerinin Manevî Danışmanlık Yeterlilikleri, Manas Yay., Isparta, 2014.
• Turan, İbrahim, “Din Görevlilerinin Mesleki Yeterlilikleri”, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, C.XIII, S. 1, 2013, ss.47-73.
• Tyler, Leona Elizabeth, The Work of the Counselor, Englewood Cliffs, New Jersey, Prentice-Hall Inc., 1969.
• Wiggins, J. D. & Weslander, D. L., “Effectiveness Related to Personality And Demografic Characteristics of Secondary School Counselors”, Counselor Education and Supervision, Vol. 26 (1), 1986, s.26-35.
• Yıldırım, Yusuf, İlahiyat Fakültesi Mezunlarının Din Görevlisi Olarak Atanmasının Dini Hayat Üzerindeki Sosyolojik Analizi, KSÜ SBE (Yayımlanmamış Yüksek L. Tezi), Kahramanmaraş, 2006