THE ENTITY AND CREATION OF THE DEVIL (SHAITAN) IN THE CONTEXT OF KUTUB-I SITTE HADITHS

Yıl 2012, Sayı: 29, 137 - 171, 01.12.2012

Aşır Örenç

Öz

It is certain that the existence of different realms and lives than our world. In the Islamic literature, the Devil described as a representer and suggestor of evil is in a position of the oldest and eternal enemy of humankind. The hostility of Satan will continue from the creation of humankind to the end of the world. The prevention methods against the snares of the Devil are explained in either Qur'an or Hadiths. In this study, we tried give information about the character, the reason of creation and traps against the humankind of this creature and the prevention methods described in the Islamic literature.

Anahtar Kelimeler

Quran, Hadith, Devil, Adversary, Trick, Evil.

KÜTÜB-İ SİTTE HADİSLERİ ÖZELİNDE ŞEYTAN, MAHİYETİ VE YARATILIŞI

Öz

Yaşadığımız dünyadan farklı âlemlerin ve farklı hayatların varlığı muhakkaktır. İslami kaynaklarda şerrin temsil ve telkincisi olarak vasıflanmış bir varlık olan şeytan, insanoğlunun en eski ve ezeli düşmanı konumundadır. Şeytanın bu düşmanlığı, insanın yaratıldığı günden kıyâmete kadar devam edecektir. İnsanın en büyük ve ezeli düşmanı olan şeytanın tuzaklarına karşı da gerek Kur’an’da ve gerekse hadislerde korunma yolları açıklanmıştır. Bu araştırmamızdaki amacımız şeytanla ilgili bazı sahih hadisler bağlamında bu varlığın mahiyeti, yaratılış hikmeti ve insanoğluna karşı tuzaklarıyla ilgili bilgi edinmek ve bu çerçevede tuzaklarına karşı İslami kaynaklarda ele alınan korunma yöntemlerini ortaya koymaya çalışmaktır

Anahtar Kelimeler

Kur’an, Hadis, Şeytan, Düşman, Hile, Şer

Kaynakça

• ABDULBÂKÎ, Muhammed Fuad, el-Mu’cemü’l-Müfehres Li Elfâzı’lKur’ani’l-Kerim, Dâru’l-Fikr, Beyrut, 1420/2000.
• Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdullah Ahmed b. Muhammed eş-Şeybânî, (241/855), el-Müsned, Çağrı Yayınları, (y.y), (t.y).
• Aliyyü’l-Kârî, Ebu’l-Hasan Nureddin Ali b. Sultan Muhammed, (1014/1606), Mirkâtü’l-Mefâtih Şerhu Mişkâti’l-Mesâbih, Dâru’l-Fikr, Beyrut 1992.
• ÂŞUR, Mustafa, Âlemü’l-Cin, Mektebetü’l-Kur’an, Kahire 1986.
• ATEŞ, Ali Osman, Kur’an ve Hadislere Göre Şeytan, Beyan Yayınları, İstanbul 1995.
• ATEŞ, Süleyman, Yüce Kur’an’ın Çağdaş Tefsiri, Yeni Ufuklar Neşriyat, İstanbul 1988–1991.
• AYNÎ, Ebû Muhammed Bedreddin Mahmûd b. Ahmed b.Musa elHanefî, (855/1451),Umdetü’l-Kârî Şerhu Sahîhi Buhârî, Mısır 1972.
• AZİMÂBÂDÎ, Ebu’t-Tayyib Şemsülhak Muhammed b. Emir Ali,(1329/1911), Avnu’l-Ma’budŞerhu Süneni Ebî Dâvud, Beyrut 1410/1990.
• BÂLÎ, Vahîd Abdüsselam, Vikâyetü’l-İnsân mine’l-Cin ve’ş-Şeytân, Mektebetü’t-Tâbiîn, Kâhire, X. Baskı, 1318/1997.
• BUHÂRÎ, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmail (256/870), el-Câmiu’sSahîh, Çağrı Yayınları, (y.y), (t.y).
• CEBECİ, Lütfullah, Kur’an-ı Kerîme Göre Cin-Şeytan, Konya 1989.
• CEVHERÎ, Ebû Nasr İsmail b. Hammad, (400/1009), es-Sıhâh Tâcu’lLuğa ve Sıhâhi’l-Arabiyye, (tah: Ahmed Abdülgafur Attar), Dâru’l-İlm Li’lMelâyin, II. Baskı, Beyrut 1979.
• ÇİÇEK Yakub, Yıldız Fahreddin, İstiâze-Şeytan, İstanbul 1985.
• DÂRİMÎ, Ebû Muhammed Abdullah b. Abdurrahman (255/869), esSünen, Çağrı Yayınları, (y.y), (t.y)
• DAVUDOĞLU, Ahmed, Sahihi Müslim Tercüme ve Şerhi, İstanbul 1973.
• EBÛ DÂVÛD, Süleyman b. Eş’as es-Sicistânî (275/888), es-Sünen, Çağrı Yayınları, (y.y), (t.y).
• ELMALILI, Muhammed Hamdi Yazır, (1361/1942), Hak Dini Kur’an Dili, Eser Neşriyat, İstanbul 1979.
• FIRAT, Ahmet Suphi, “Şeytan” maddesi, İ.A, MEB Yayınları, İstanbul 1978–1986.
• GAZZÂLÎ, Ebu Hâmid, (505/1111), İhyâ-u Ulûmiddîn, Dâru Kuteybe, Dımeşk, 1992.
• HATTÂBÎ, Ebû Süleyman Hamd b. Muhammed el-Büstî, (388/998), Meâlimü’s-Sünen, Beyrut (t.y).
• IRAKÎ, Ebu’l-Fazl Zeynüddin Abdürrahim b. Hüseyin, (806/1404)
• Tarhu’t-Tesrîb fî Şerhi’t-Takrîb, Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, Beyrut, t.y. İBN CÜZEYY, Ebu’l-Kâsım Muhammed b. Ahmed, (741/1340)
• Kitâbü’t-Teshil li Ulûmi’t-Tenzîl, Dâru’l-Kütübi’l-Hâdise, Kâhire (t.y). İBN HACER EL-ASKALÂNÎ, Ebu’l-Fazl Şehabeddin Ahmed, (852/1449), Fethu’l-Bârî Şerhu Sahîhi’l Buhârî, Daru’l-Mârife, t.y, Beyrut, IV, 242.
• İBN KESÎR, Ebu’l-Fidâ İsmâil b. Ömer,(774/1373), Tefsîru’l-Kur’ani’lAzîm, Çağrı Yayınları, İstanbul 1986.
• İBN MÂCE, Ebu Abdullah Muhammed b. Yezid el-Kazvînî (273/886), es-Sünen, Çağrı Yayınları, (y.y), (t.y).
• İBN MANZUR, Ebu’l-Fazl Muhammed b. Mükerrem b. Ali el-Ensârî, (711/1311), Lisanü’l-Arab, Daru’l-Fikr, Beyrut 1375/1955.
• İBNÜ’L-CEVZÎ, Ebu’l-Ferec Abdurrahman b. Ali b. Muhammed elBağdâdî, (597/1201), Telbîsü İblîs, Müessesetü’l-Kütübi’l-İslâmiyye, III. Baskı, Beyrut 1992.
• İBNÜ’L-ESÎR, Mecdüddîn Ebü’s-Saâdet el-Mübârek b. Muhammed elCezerî
• (606/1210), en-Nihâye fî Garîbi’l- Hadîs, tahkik: Tâhir Ahmed ez-Zâvî ve arkadaşı, Beyrut, (t.y).
• İŞLER, Mehmet Hulûsi, Nefis ve Şeytan, Ahmet Saim Matbaası, İstanbul 1968.
• KAYA, Remzi, “Kur’an-ı Kerimde İnsan-Şeytan İlişkisi”, UÜİFD, S. II, C. XII, Bursa 2003.
• KURTUBÎ, Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed el-Ensâri (671/1273), el-Camiu Li Ahkami’l-Kur’an, Daru’l-Kâtibi’l-Arabiyye, Kâhire 1967.
• KUTUB, Seyyid, (1386/1966), Fî Zilâli’l-Kur’an, Dâru’ş-Şurûk, Kahire 1988.
• MEVDÛDÎ, Ebû’l-A’lâ, (1903/1979), Tefhîmü’l-Kur’an, (ter: heyet), İnsan Yayınları, II. Baskı, İstanbul 1996.
• MÜSLİM, Ebu’l-Hüseyin Müslim b. Haccac el- Kuşeyrî (261/875), elCâmiu’s-Sahih, Çağrı Yayınları, (y.y), (t.y).
• HİNDÎ, Alauddin Ali b. Abdülmelik b. Kadı Han Müttaki,(975/1567)
• Kenzü’l-Ummâl Fî Süneni’l-Akvâli ve’l-Ahvâl, Müessesetü’r-Risâle, Beyrut (t.y).
• NESÂÎ, Ebû Abdurrahman Ahmed b. Şuayb (303/969), es-Sünen, Çağrı Yayınları, (y.y), (t.y).
• NEVEVÎ, Ebû Zekeriyyâ Muhyiddin Yahyâ b. Şeref b. Nûri, (676/1277), Şerhu Sahîhi Müslim, Dâru’l-Kalem, Beyrut 1987.
• NURSÎ, Said, (1379/1960), Mesnevi-i Nuriye, Envar Neşriyat, İstanbul 1990.
• RÂZÎ, Ebu Abdullah Fahreddin Muhammed b. Ömer Fahreddin, (606/1209), Mefâtihu’l-Gayb, Mısır, (t.y).
• SAYGILI, Sefâ, Strese Son, Türdav Yayınları, İstanbul 1966.
• SENÛSÎ, Ebu Abdullah Muhammed b. Muhammed b. Yusuf, (895/1489), Mükemmelü İkmâli’l-İkmâl, (Übbî, İkmâlü İkmâli’l-Mu’lim içerisinde), Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, t.y, Beyrut.
• TİRMİZÎ, Ebû İsa Muhammed b. İsa b. Sevre es_Sülemi, (279/892), esSünen, Çağrı Yayınları, (y.y), (t.y).
• YAVUZ, Mehmet, Dikkat Şeytan Var, Rehber Yayınları, IV. Baskı, İzmir 2006.
• YILMAZ, Hasan Kâmil, Anahatlarıyla Tasavvuf ve Tarikatlar, İstanbul, 1994.
• ZİHNİ, Mehmed, (1332/1913), Nimeti İslâm, Sönmez Neşriyat, İstanbul (t.y).
• ZUHAYLÎ, Vehbe, et-Tefsiru’l-Münir, Dâru’l-Fikri’l-Mu’âsır, Beyrut 1991.