Emek Kavramının Ortaya Çıkışında Rol Oynayan Tarihi Dönüm Noktalarının Süreç Merkezli Değerlendirilmesi

Yıl 2014, Cilt: 19 Sayı: 2, 257 - 273, 01.06.2014

  dr.hasan Yüksel

Öz

Depending upon the thought that the developments appearing in a field of science cannot be isolated from its historical backgrounds entirely, the science can be defined as a dynamic process. In this context, assessed from its historical background, it can be revealed that the term „work‟ have been exposed to numerous changes sociologically. To put in another way, the transformation of labour to its current state is shaped by historical turning points such as agrarian revolution which is the indication of humans life from nomadic to stable one initially, the independence of Europea from dogmatic and stereotyped impacts of church via the movement of Renaissance and Reformation Period which results in also the French Revolution and the other Revolutions like Industrialization and Information. All these events shape not only the labour economics and industrial relations as a field of science but also the nature of the work itself. In the study, the historical events from agrarian to information revolution that results in the appearance of labour will be analyzed within the context of cause and effect relationship

Anahtar Kelimeler

-

EMEK KAVRAMININ ORTAYA ÇIKIŞINDA ROL OYNAYAN TARİHİ DÖNÜM NOKTALARININ SÜREÇ MERKEZLİ DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Bir bilim dalında ortaya çıkan gelişmelerin kesinlikle tarihi olaylardan soyutlanamayacağı düşüncesinden hareketle bilim, dönemsel olaylardan etkilenen dinamik bir süreç olarak tanımlanabilir. Bu bağlamda çalışma kavramı tarihi süreç içerisinde değerlendirildiğinde de bir dizi sosyolojik değişikliklerin meydana geldiği oldukça açıktır. Daha açık bir ifadeyle emeğin bilimsel temelde günümüzdeki son haline evrilmesi ise başta insanın göçebe bir yaşam tarzından yerleşik bir hayata geçmesini sembolize eden zirai devrim, ortaçağ Avrupası‟nın Rönesans ve Reform hareketlerinin etkileriyle kilisenin dogmatik ve kalıplaşmış sığ düşüncelerinden kurtuluşu, bu düşüncenin Fransız Devrimi‟ne zemin hazırlaması, sonrasında meydana gelen Sanayi ve Bilgi Devrimleri gibi tarihsel kırılma noktalarıyla şekillenmiştir. Bu tarihi olaylar yalnızca emeğin paradigmatik özelliklerini değil; aynı zamanda çalışmanın doğal seyrini de yönlendirmiştir. Çalışmada emeğin ortaya çıkışına zemin hazırlayan tarihi olaylar tarım devriminden bilgi devrimine kadar olan süreç içerisinde neden sonuç ilişkisi ekseninde ele alınacaktır

Anahtar Kelimeler

Emek, Zirai Devrim, Fransız Devrimi, Sanayi Devrimi, Bilgi Devrimi

Kaynakça

• ANDERSEN, M. L. ve TAYLOR, H. F. (2008). Sociology Understanding A Diverse Society, Thomson Learning Incorporation, Fourth Edition, USA.
• ARDIÇ, K. ve AYDIN, Y. (2011). İktisat Okulları ve Emek Piyasası, 2. Basım, Derin Yayınları, İstanbul.
• ARMAOĞLU, F. (2007). 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi, Alkım Yayınevi, Genişletilmiş 16. Baskı, İstanbul.
• AYDEMİR, C. ve GENÇ, S. Y. (2011). “Ortaçağ‟ın Sosyo Ekonomik Düzeni Feodalizm”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(36): 226-241.
• AYSEVENER, K. (2001). “Bir İlerleme Tasarımı Olarak Tarih”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi, 41(1): 171-186.
• BAKIR, A. ve ÜLGEN, P. (2009). “Geç Ortaçağlar‟da Avrupa‟da Kent ve Kentsel Yaşam Hakkında Bir Değerlendirme”, Celal Bayar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2): 127-142.
• BALAY, R. (2004). “Küreselleşme, Bilgi Toplumu ve Eğitim”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(2): 61-82.
• BOZKURT, V. ve BAŞTÜRK, Ş. (2011). “Bilgi Toplumu ve Türkiye”, (Ed.) ZENCİRKIRAN, M., Dünden Bugüne Türkiye‟nin Toplumsal Yapısı, Yenilenmiş Dora Yayıncılık, Bursa, 505-517.
• BÜYÜKÖZTÜRK, Ş., ÇAKMAK, E. K., AKGÜN, Ö. E., KARADENİZ, Ş., DEMİREL, F. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Pegem Akademi Yayınları, Ankara.
• Cambridge Advanced Learner‟s Dictionary. (2005). Second Edition, Cambridge University Press, UK.
• ÇALIK, T. ve SEZGİN, F. (2005). “Küreselleşme, Bilgi Toplumu ve Eğitim”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(1): 55-66.
• ÇEKEN, H. ÖKTEN, Ş. ve ATEŞOĞLU, L. (2008). “Eşitsizliği Derinleştiren Bir Süreç Olarak Küreselleşme ve Yoksulluk”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 9(2): 79-95.
• ÇIRPAN, H. (2001). “Bilgi İşçilerini Şirkette Tutmanın Bir Yolu: Öğrenme Ortamı”, Aktive, 1-15.
• EKİN, N. (1989). Endüstri İlişkileri, Beşinci Baskı, İşletme Fakültesi Yayın No 208, İstanbul.
• ERDEM, Z. (2005). “Sanayi işçisinden Bilgi işçisine: Yeni Ekonominin Değişen İşçi Tipi”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 49: 541-566.
• FREY, L. S., ve FREY, M. L. (2004). The French Revolution, Greenwood Press, USA.
• GİDDENS, A. (1997). (Çev.) ESENGÜN, R. ve ÖĞRETİR, İ., Sosyoloji Eleştirel Bir Yaklaşım, Birey Yayıncılık, İstanbul.
• GRİNT, K. (1998). Çalışma Sosyolojisi (Çev.) BOZKURT, V., Alfa Yayıncılık, İstanbul.
• GÜZEL, S. (2008). Çalışma Sosyolojisi Modern İşgücünün Oluşumu, Literatürk Yayınları, İstanbul.
• HARGREAVES, A. (2003). Teaching In The Knowledge Society Education In The Age of Insecurity, Published by Teachers College Press, New York, USA.
• HODSON, R. ve SULLIVAN, T. A. (2012). The Social Organization of Work, Centage Learning Publication, USA.
• HOUSEL, D. J. (2008). Industrial Revolution, Teacher Created Materials Publishing, California, USA.
• İNCE, M. ve GÜL, H. (2006). “Bilgi Çağında Rekabetin Temel Belirleyicisi: Bireyin Yaratıcılığı”, Selçuk Üniversitesi Karaman İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(9): 220-234.
• KELEŞ, R. (2006). “Kent ve Kültür Üzerine”, Mülkiye Dergisi, 20(246): 9-19.
• KEVÜK, S. (2006), “Bilgi Ekonomisi”, Journal of Yaşar University, 1(4): 319-350.
• KILIÇ, R. ve DEMİRÇELİK, M. (2011). “Mülkiyet Kavramının Tarihsel Gelişimi Sürecinde Ortaçağ ve Reform Hareketi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30: 181-190.
• KIMMEL, M. S. (1990). Revolution A Sociological Interpretation, Temple University Press, Philadelphia, USA.
• KOCACIK, F. (2007). “Bilgi Toplumu ve Türkiye”, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27(1): 1-10.
• LANDERS, J. (2005). “The Destructiveness of Pre-Industrial Warfare: Political and Technological Determinants”, Journal of Peace Research, 42(4): 455-470.
• LAW, D. (2000). “Information Policy For A New Millennium”, Library Review, 49(7): 322-330.
• MARKTANNER, M. ve NASR, J. (2009). “Potentials of Democratization, Demilitarization, Industrialization, and Contraception”, Journal of Economic Studies, 36(3): 236-249.
• MARX, K. (2007). (Çev.) SOMER, K., KARDAM, A., BELLİ, S., GELEN, A., FİNCANCI, Y., BİLGİ, A., Yabancılaşma, Kuban Matbaacılık, Ankara.
• MILLER, E. (1966).” Pre-Industrial Society”, The Historical Journal, 9(3): 374-379.
• MORE, C. (2000). Understanding The Industrial Revolution, Routledge Publication, USA, New York, Canada.
• MUKHERJEE, A. S., LAPRE, M. A., WASSENHOVE, L. N. V. (1998). “Knowledge Drive Quality Improvement”, Management Science, 44(11), Part 2, 35-49.
• OCAK, H. (2011). “Bir Ahlak Felsefesi Problemi Olarak Erdem Kavramına Yüklenen Anlamın İlkçağdan Ortaçağ‟a Evrimi”, Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 11: 79- 101.
• ÖZKUL, M. (1997). Çalışma Sosyolojisi İşgücünün Sosyolojik Özellikleri, Isparta.
• PARLAK, Z. (2004). “Sanayi Ötesi Toplum Teorilerinin Eleştirel Bir Değerlendirilmesi”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2: 95-125.
• PATTEN, J. (1977). “Urban Occupations in Pre-Industrial England”, Transactions of The Institute of British Geographers, New Series, 2(3): 296-313.
• PEARSON, R. ve RICHARDSON, D. (2001). “Business Networking in The Industrial Revolution”, The Economic History Review, 54(4): 657-679.
• PERI, G. (2005). “Determinants of Knowledge Flows and Their Effect on Innovation”, The Review of Economics and Statistics, 87(2): 308-322.
• REEVES, R. (2003). Çalışmayı Zevke Dönüştürmek Mutlu Pazartesiler, Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası Yayınları, Çeviren Ahmet Kardam, İstanbul,.
• ROSE, S. (2008). Documenting The Past The Industrial Revolution, Oriental Press Publication, London.
• SMITH, N. (2002). The Industrial Revolution, Events and Outcomes, Evans Brothers Limited Publication, UK.
• SÖZEN, A. (2002). “Emergence of Nation States and Problematic Political Concepts in Four Waves: From The French Revolution To The End of The Cold War”, METU Studies in Development, 29(1-2): 159-173.
• TURANLI, R. (2011). İktisadi Düşünce Tarihi, Bilim Teknik Yayınevi, Bursa.
• VURAL, M. (2002). “Aydınlanma Felsefesine Dini ve Muhafazakâr Muhalefet”, Ankara Üniversitesi İktisat Fakültesi Dergisi, XLIII(2): 375-389.
• ZAİM, H. (2006). “Bilgi Şirketlerinde Çalışanların Değişen Vasıf Profili ve UNILEVER (Türkiye) Örneği”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 53(1): 135-149.
• ZANDEN, J. L. V. (2009). The Long Road To The Industrial Revolution The European Economy in A Global Perspective, 1000-1800, Hotei Publishing, The Netherlands.
• ZARİÇ, S. (2012). “Fransız Devrimi‟nden Kırgız Devrimi‟ne Devrimlere Genel Bir Bakış”, Akademik Bakış Dergisi, 29: 1-20.