Kamu Yönetimi ile Birey İlişkilerinin Dönüşümüne Ombudsman Kurumunun Etkisi

Yıl 2013, Cilt: 18 Sayı: 3, 71 - 88, 01.09.2013

  Doç.Dr.Ramazan Şengül

Öz

The ombudsman institution has become popular all over the world by controlling public administrations and producing fast and effective solutions to citizens’ complaints. Omudsman’s participation to the Turkey’s administrative structure in the name of Institution of Public Auditor, makes the subject important and contemporary. This study examines the effect of the ombudsman institution to the transformation of relations between the public administration and individuals. Contribution of ombudsman in setting citizen-focused administration approach, firstly depends on having a functional status. Functionality of the model adopted in Turkey, has been evaluated according to the successful models of ombudsman in other countries. The study, in which comparative appraches are adopted, after examining the historical background of the institution of the ombudsman, the status of an effective ombudsman has been described. The future of

Anahtar Kelimeler

-

KAMU YÖNETİMİ İLE BİREY İLİŞKİLERİNİN DÖNÜŞÜMÜNE OMBUDSMAN KURUMUNUN ETKİSİ

Öz

Kamu yönetimlerini denetleyerek vatandaşların şikayetlerine hızlı ve
etkili şekilde çözümler üretmesi ombudsman kurumunu dünyanın her yerinde
popüler hale getirmiştir. Ombudsmanın Kamu Denetçiliği Kurumu ismiyle
Türkiye’nin yönetim yapısına girmesi, konuya önem ve güncellik
kazandırmaktadır. Çalışma, kamu yönetimi ile birey ilişkilerinin dönüşümüne
ombudsman kurumunun etkisini incelemektedir. Vatandaş odaklı yönetim
anlayışının yerleşmesinde ombudsmanın katkı sağlaması her şeyden önce
işlevsel bir statüye sahip olmasına bağlıdır. Türkiye’de benimsenen modelin
işlevselliği, diğer ülkelerdeki başarılı ombudsman modelleri üzerinden
değerlendirilmiştir. Karşılaştırmalı yaklaşımın benimsendiği çalışmada
ombudsman kurumunun tarihsel arka planı incelendikten sonra etkin bir
ombudsmanlığın statüsü açıklanmıştır. Ombudsmanın gerek bireylerle
gerekse de yönetimle olan ilişki biçimi incelenerek yönetsel ilişkinin geleceği
tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ombudsman, Kamu Yönetimi, Birey, Türkiye, Kamu Denetçiliği Kurumu

Kaynakça

• 1. BOUSTA, Rhita (2007), “Contribution A Une Définition de l’Ombudsman”, Revue Française d’Administration Publique, No:123, Paris, s.387-397.
• 2. CHAPUS, René (1997), Droit Administratif Général Tome 1, Montchrestien, Paris.
• 3. CHAPMAN, Brian (1970), İdare Mesleği, Çev:Cahit Tutum, TODAİE yayınları No:114, Ankara.
• 4. CHEVALLİER, Jacques (2011), “Le Defenseur des Droits:Unité ou Diversité?” Revue Française d’Administration Publique, No:139, Paris, s.433-445.
• 5. CLUZEL-MÉTAYER, Lucie (2011), “Réflexions A Propos de la Saisine du Défenseur des Droits”, Revue Française d’Administration Publique, No:139, Paris, s.447-460.
• 6. DEBBASCH, Charles ve Frédéric Colin (2011), Droit Administratif, Economica, Paris.
• 7. DELAUNAY, Bénédicte (1999), Le Médiateur de la République, Que sais-je (3422), PUF, Paris.
• 8. DİAMANDOUROS, P. Nikiforos (2012), “The Ombudsman in a Modern Democracy”, Edt: Niyazi Öktem ve Nermin Katmer, Uluslar arası Kamu Denetçiliği (Ombudsmanlık) Sempozyumu, Doğuş Üniversitesi Yayınları, İstanbul, s.17-27.
• 9. DPT (1996), Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1996-2000), Ankara, http://www.dpt.gov.tr/PortalDesign/PortalControls/WebIcerikGosterim.a spx?Enc=83D5A6FF03C7B4FC511D74F7DFC4C49E, 17.10.2012.
• 10. DPT (2000), Uzun Vadeli Strateji ve Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı 2001-2005, Ankara, http://ekutup.dpt.gov.tr/plan/viii/plan8.pdf, 17.10.2012.
• 11. ERHÜRMAN, Tufan (1998), “Ombudsman” Amme İdaresi Dergisi, C.31, S.3, Ankara, s.87-103.
• 12. ERYILMAZ, Bilal (2012), Kamu Yönetimi, Umuttepe Yayınları, Kocaeli.
• 13. FENDOĞLU, Hasan Tahsin (2011), Kamu Denetçiliği (Ombudsmanlık), Yetkin Yayınları, Ankara.
• 14. GİL-ROBES, Alvaro (2011), “Défenseur du Peuple Espagnol et Garanties Constitutionnelles”, Revue Française d’Administration Publique, No:139, Paris, s.477-485.
• 15. KAHRAMAN, Mehmet (2011), “Hukuk Devletine Katkıları Bakımından Kamu Denetçiliği”, MKÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C.8, S.16, s.355-373.
• 16. KOÇAK, Mustafa (2012), “Kamu Denetçiliği Kurumu:İngiltere Örneği”, Edt:: Niyazi Öktem ve Nermin Katmer, Uluslar arası Kamu Denetçiliği (Ombudsmanlık) Sempozyumu, Doğuş Üniversitesi Yayınları, İstanbul, s.131-142.
• 17. MAGNETTE, Paul (2001), “Entre Controle Parlementaire et “Etat de Droit”: Le Role Politique du Médiateur Dans L’Union Européenne”, Revue Française de Science Politique, Volume 51, No:6, Paris, s.933- 948.
• 18. ODYAKMAZ, Zehra (2012), “Çağdaş Bir Denetim Mekanizması Olarak Kamu Denetçiliği (Ombudsman) Kurumu’nun Türkiye İçin Gerekliliği ve Diğer Benzer Kurumlarla Karşılaştırılması”, Edt: Yüksel Koçak ve Atıl Cem Çiçek, Kamu Yönetimi Yönetim-Siyaset Ekseninde Yeniden Yapılanma, Gazi Kitabevi, Ankara, s.138-150.
• 19. ÖZBUDUN, Ergun (2012), “Kamu Denetçiliği Hakkında Bildiklerimiz Bilmediklerimiz”, Edt: Niyazi Öktem ve Nermin Katmer, Uluslar arası Kamu Denetçiliği (Ombudsmanlık) Sempozyumu, Doğuş Üniversitesi Yayınları, İstanbul, s.37-40.
• 20. PİCKL, Viktor (1986), “Ombudsman ve Yönetimde Reform” Çev: Turgay Ergun, Amme İdaresi Dergisi, Ankara, s.37-46.
• 21. REVİLLARD, Anne (2012), “Une Expérience de Médiation İnstitutionnelle:Le Médiateur de la République”, İnformation Sociale, No:170, Paris, s.91-98.
• 22. RİVERO, Jean (1991), Les Libertés Publiques, Tome 1, PUF Thémis Droit, Paris.
• 23. ROWAT, Donald (1992), ” Pourquoi un Ombudsman Parlementaire?”, Revue Française d’Administration Publique, No:64, Paris, s.566-574
• 24. SAĞLAM, Abdi (2012), “Kamu Denetçiliği ve İdari Yargı İlişkisi”, Adalet Dergisi, S.44, s.27-49.
• 25. SÖDERMAN, Jacob (1992), “Les Missions de L’Ombudsman Finlande”, Revue Française d’Administration Publique, No:64, s.585- 590.
• 26. ŞENGÜL, Ramazan (2007a), “Türkiye’de Kamu Yönetiminin Etkin Denetlenmesinde Yeni Bir Kurum:Kamu Denetçiliği Kurumu”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 14, Kocaeli, s.126- 145.
• 27. ŞENGÜL, Ramazan (2007b), “Kamu Yönetiminin Etkin Denetlenmesi İçin Ombudsman Kurumunun Statüsü Nasıl Olmalıdır?”, Edt: M. Akif Çukurçayır ve Gülise Gökçe Kamu Yönetiminin Yapısal ve işlevsel Sorunları, Çizgi Kitabevi, Konya, s.371-402.
• 28. WESTERHALL, Lota Vahine (2012), “The Swedish Parliamentary Ombudsmen”, Edt: Niyazi Öktem ve Nermin Katmer, Uluslar arası Kamu Denetçiliği (Ombudsmanlık) Sempozyumu, Doğuş Üniversitesi Yayınları, İstanbul, s.117-123.
• 29. 1982 Anayasası, 9/11/1982 Tarih ve 17863 (Mükerrer) Sayılı Resmi Gazete.
• 30. 6328 Sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu, 29/06/2012 Tarih ve 28338 Sayılı Resmi Gazete.