Ekonomik Katma Değer (EVA) ve Pazar Katma Değer (MVA) Analizi: İMKB'de İşlem Gören Seramik İşletmelerinde Bir Uygulama

Yıl 2013, Cilt: 18 Sayı: 2, 339 - 356, 01.06.2013

  Yrd.Doç.Dr.Yılmaz Akyüz

Öz

In the simplest term, corporate owners or enterprisers invest in companies and they aim to get the highest profit over the so-called

Anahtar Kelimeler

-

EKONOMİK KATMA DEĞER (EVA) VE PAZAR KATMA DEĞER (MVA) ANALİZİ: İMKB’DE İŞLEM GÖREN SERAMİK İŞLETMELERİNDE BİR UYGULAMA

Öz

Günümüzde artan rekabet koşulları işletmelerin stratejik finansal kararlarında yardımcı olmak üzere etkin performans ölçüm modellerini öne çıkarmıştır. Bu alanda kullanılan farklı performans ölçüm yaklaşımları mevcuttur. İşletme sahipleri veya yatırımcılar, en basit anlatımıyla işletmelere yatırım yapmakta ve bu yatırım üzerinden şirketin piyasa değerini maksimize etmeyi hedeflemektedirler. Bu nedenle işletme sahiplerinin başlangıçtaki işletmeye yaptıkları yatırım tutarı veya sermayelerinin gelişimini dönemsel olarak doğru bir şekilde izlemeleri gerekmektedir. Değere dayalı yönetim anlayışının gittikçe yaygınlaşması ile birlikte Bir işletmenin ekonomik değer yaratıp yaratamadığı veya hissedarların koydukları sermayenin artıp artmadığı sorularına yanıt aramak için Ekonomik Katma Değer (EVA) ve Pazar Katma Değer (MVA)’ya bakılması gerekmektedir. Bu çalışmada öncelikle performans ölçütleri Ekonomik Katma Değer ve Pazar Katma Değer yöntemleri açıklanarak, uygulamada İMKB 100 endeksinde yer alan seramik işletmelerinin finansal tablolarından yararlanılarak 2005-2010 dönemlerine ait EVA ve MVA değerleri hesaplanmıştır. EVA sonuçlarına göre hiçbir işletmenin tüm dönemlerde ekonomik katma değer yaratamadığı, işletmelerin incelenen yılların çoğunda ekonomik katma değer kaybına uğradıkları ve negatif EVA değerleri elde ettikleri görülmektedir. Elde edilen MVA sonuçlarına göre hiçbir işletmenin tüm dönemlerde Piyasa Katma Değeri yaratamadığı, işletmelerin incelenen yılların çoğunda değer kaybına uğradıkları ve negatif MVA değerleri elde ettikleri görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ekonomik Katma Değer, Pazar Katma Değer, Finansal Performans

Kaynakça

• ABDEEN, Adnan M ve HAİGHT, G. Timothy “A Fresh Look at Economic Value Added: Empirical Study of the Fortune Five-Hundred Companies”, Journal of Applied Business Research, 18, 2 Spring 2002: 27-36.
• AYDIN Nurhan vd. (2003)Finansal Yönetim Anadolu Üniversitesi Yayını, Yayın No:1465 Eskişehir s.263 3. BAYRAKDAROĞLU Ali,. Ulaş ÜNLÜ., Performans Değerlemede Eva Ve Mva Ölçütlerİ: Bu Ölçütler Açısından Imkb Ve Nyse’nin Karşılaştırmalı Analizi, Süleyman Demirel Üniversitesi iktisadi ve idari Bilimler Fakültesi Dergisi, Y.2009, C.14, S.1 s.287-312.
• BIDDLE, Gary C.BOWEN, Robert M.WAlLACE James S. "Does EVA Beat Eamings, Evidenee on Assoeiations with Stock Retums and Firm Value," Journalaf Accounting and Economies VoI.24, Iss.3, December 1997: 301.336.
• CEYLAN Ali, KORKMAZ Turhan, (2004) Sermaye Piyasası ve Memnkul Değer Analizi, Ekin Kitabevi, Bursa
• CLINTON B. Douglas and CHEN Shimin, “Do New Performance Measures Up”, Management Accounting, Vol.80, No:4,1998, s.1–5.
• ÇELİK Orhan, “İşletmelerde Bir Performans Ölçütü Olarak Ekonomik Katma Değer (EKD) ve Türk Telekom A.Ş.’ de Uygulanması”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Gelişme ve Toplum Araştırmaları Merkezi Tartışma Metinleri, Sayı: 45, 2002, ss. 1-37.
• DEMİRGÜNEŞ, Kartal., ÖZTÜRK M.Başaran., ŞAMİLOĞLU Famil, BAN Ünsal, GÜZEL Adnan,Ekonomik Katma Değerin Bilgi Verme İçeriğinin Analiz Edilmesine Yönelik Bir Ampirik Çalışma,Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi Yıl: 2009 Sayı: 1 s.1-24
• ERCAN, Metin Kamil, BAN, Ünsal .(2008) Değere Dayalı İşletme Finansı,Finansal Yönetim Gazi Kitabevi Ankara
• GAPENSKI Louis C., “Using MVA and EVA to Measure Financial Performance”, Healtcare Financial Management , Vol.50, March 1996.
• GÖĞÜŞ, E.Handan Sümer, Ekonomik Katma Değer ve Hesaplanışı, Yönetim Dergisi, Yıl.22 Sayı 69 Haziran 2011
• HACIRÜSTEMOĞLU Rüstem, Münir ŞAKRAK, Volkan DEMİR, Etkin Performans Ölçüm Aracı (EVA),(Ekonomik Katma Değer- Ekonomik Kâr Yaklaşımı),Mali Çözüm Dergisi,Sayı:59,2002
• JOSHİ Sanjay Satyanarayan, Relatıonshıp Between Eva, Mva And Other Accountıng Measures Of Fertılızer Companıes In Indıa, International Journal of Research in IT & Management, Volume 1, Issue 7, (November, 2011)
• LOVATA Linda M., Michael L. COSTIGAN, Emprical Analysis of Adopters of Economic Value Added”, Management Accounting Research, Vol.13(2), 2002, s.215–228.
• ÖNAL Yıldırım Beyazıt ve KARADENİZ Erdinç, “Firma Değerinin Ekonomik Katma Değer (EVA) Yöntemiyle Tespit Edilmesi: İMKB’ ye Kote Bir Turizm İşletmesi Üzerine Uygulama”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt: 15, Sayı:2, ss. 139-157.
• PUTNAM Bluford , “EVA Analysis Predicts Tough Times in US Markets”, Global Investor, Vol. 101, April 1997, s.42–43.
• STERN Joel M., John S. SHIELY, Irwin ROSS, The EVA Challenge Implementing Value-Added Change in an Organization, John Wiley&Sons, Inc. 2001.
• STEWART G. Bennet, “Accounting Is Broken Here’s How to Fix It:A Radical Manifesto” Evaluation, Vol 5, No:1, September 2002
• STEWART G. Bennet, The EVA Management Guide: The Quest for Vlue, Harper Business Publishers, 1991, s.153–218.
• SULLIVAN William G. K.L. NEEDY, “Determination of Economic Value Added for a Proposed Investment in New Manufacturing”, Engineering Economist, Vol.45(2), 2000, s.11–24.
• ŞAMİLOĞLU, Famil, AKGÜN Ali İhsan, (2010) “Finansal Rapaorlama Standartlarına Uygun Finansal Tablolar Analizi” Ekin Yay. Bursa
• TOPAL Yusuf, Ekonomik Katma Değer (EVA) ve Pazar Katma Değer (MVA) Arasındaki İlişki, İMKB İmalat İşletmelerinden Örnek, Süleyman Demirel Üniversitesi, İİBF Dergisi, Y.2008, C.13, S.2, s.249–261.
• YILGÖR Ayşe Gül, İşletme Performansının Değerlendirilmesinde Ekonomik Katma Değer (EVA) ve Piyasa Katma Değeri (MVA) Yöntemleri ve Bu Yöntemlerin Hisse Senedi Getirilerini Açıklama Gücünün İncelenmesi: İMKB 100 Örneği, Ankara Üniversitesi, SBF Dergisi, 2005, 60–1, s.225–248.
• WIBOWO Pratiwi Putri., Ruben Garcia BERASATEGUİ, The Relatıonshıp Between Economıc Value Added (Eva®) And Market Value Added (Mva) Wıth Reported Earnıngs:An Empırıcal Research Of 40 Lısted Companıes In Indonesıa Stock Exchange For The Year 2004- 2007,Journal of Applied Finance and Accounting Vol. 1 No.1 November 2008: 60-72
• http://www.ibp.gov.tr/pg/sektorpdf/sanayi/cam_seramik_2012.pdf Erişim Tarihi:27.01.2013 Cam ve Seramik İnşaat Malzemeleri Sektör Raporu,2012
• http://iktisat.wordpress.com/2006/08/14/sirket-degerlemesinde-eva- conomic-value- added-reklam-kokan-bir-balon-mu-yoksa-bilimsel-bir- yontem-mi/ Erişim Tarihi:03.01.2013
• http://www.cimentobirlik.org/content/docs/cimento_faalraporu_tumsayfa lar_2011.pdf Erişim Tarihi:07.02.2013
• http://www.sanayi.gov.tr/Files/Documents/turkiye-seramik-sektoru-s- 270220 13155310. pdf Erişim Tarihi:01.08.2013