Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler'de (KOBİ) Toplam Kalite Yönetimi (TKY) Kritik Faktörlerinin Örgütsel Performans Üzerine Etkileri: İzmir İlindeki Restoran İşletmelerinde Bir Uygulama

Yıl 2011, Cilt: 16 Sayı: 2, 539 - 561, 01.06.2011

  murat Koçtiğit Yrd.doç.dr.cengiz Duran Öğr.gör.yeşim Koçyiğit

Öz

Anahtar Kelimeler

-

KÜÑÜK VE ORTA BÜYÜKLÜKTEKİ İŞLETMELERœDE (KOBİ) TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ (TKY) KRİTİK FAKTÖRLERİNİN ÖRGÜTSEL PERFORMANS ÜZERİNE ETKİLERİ: İZMİR İLİNDEKİ RESTORAN İŞLETMELERİNDE BİR UYGULAMA

Öz

Bu araştırmanın amacı Toplam Kalite Yönetimi ile örgütsel performans arasındaki ilişkiyi incelemektir. Çalışmada İzmir İlindeki restoran işletmelerinin işletme sahip/yöneticilerine anket yapılmıştır. Araştırma sonucunda Toplam Kalite Yönetimi kritik faktörlerinden sürekli iyileştirme, kalite ve faaliyet sonuçlarının değerlendirilmesi, süreç kalitesinin sağlanması, stratejik planlama, liderlik ve İnsan Kaynakları Yönetiminde doğru uygulamaların örgütsel performans ile aralarında pozitif yönde ve anlamlı ilişkiler olduğu, ayrıca bu kritik faktörlerin örgütsel performanstaki değişimi yüksek oranda etkilediği ortaya çıkmıştır. TKY’ye ilişkin kritik faktörlere önem veren ve bunları bünyesinde taşıyan KOBİ’ler üretim ve hizmette kaliteyi yakalayacak, kaliteli ürün ve hizmet bulan müşteriler tercihlerini o işletmelerden yana kullanacak, müşteri sadakati yakalanacak, satışlar artacak ve diğer işletmelere göre rekabet avantajı elde edilecektir. Bu bağlamda KOBİ’lerin, TKY’ye ilişkin başarı faktörlerini ne ölçüde taşıdıkları ile örgütsel performans arasında sıkı bir bağ vardır

Anahtar Kelimeler

KOBİ'ler, Toplam Kalite Yönetimi, TKY Kritik Faktörleri, Örgütsel Performans

Kaynakça

• AKAL, Zuhal, (2002), İşletmelerde Performans Ölçüm ve Denetimi, MPM Yayınları: 473, Ankara.
• AKDENİZ, M. Billur (2005), “KOBİ’ lerin Ekonomik ve Sosyal Yapı İçindeki Yerleri, Destekleyici Kurumsal Çevreleri ve Avrupa Birliği’ne Uyum Sürecinde Yeniden Yapılandırılmaları”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 13, s. 69-90, Aralık, Kütahya
• AKGÜL, Aziz ve Osman ÇEVİK (2003), İstatistiksel Analiz Teknikleri: SPSS’te İşletme Yönetimi Uygulamaları, Ankara.
• AYDOĞAN, Akide (2006), Profesyonel Eğitim Yönetiminin Bireysel ve Örgütsel Performansın Yükseltilmesine Katkısı, Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• AYKAÇ, Mustafa, Zeki PARLAK ve Süleyman ÖZDEMİR (2009) Küreselleşme SürecindeRekabet GücününArttırılmasıve Türkiye’de KOBi’LER, İstanbul Ticaret Odası Yayınları, Yayın No: 2008-24
• BAŞ, Türker (2008), Anket, Seçkin Yayınları, Ankara
• BROWN Mark Graham, Keeping score : Using the Right Metrics to Drive WorldclassPerformance, Quality Resources, 1996.
• CANSIZ, Mehmet (2008), “Türkiye’de KOBİ’ler ve KOSGEB”, Uzmanlık Tezleri, Yayın No: DPT: 2782, Ankara
• ÇATI, Kahraman, (2007), “Kalite Çemberlerinin İç Müşteri Tatminine Etkisi” Editör: Said KINGIR, Toplam Kalite ve Stratejik Yönetimde Yeni Eğilimler, Gazi Kitapevi, Ankara
• ÇELİK, Cemile ve Himmet KARADAL (2007), “KOBİ’lerin Sorunları ve Çözüm Stratejilerinin Algılanan Performans Üzerine Etkileri: Aksaray ve Mersin Örneği”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 16, Sayı 2, s.119-138
• DEMİRBAĞ, Mehmet, TATOĞLU, Ekrem, TEKİNKUŞ, Mehmet ve ZAİM, Selim, “An analysis of the relationship between TQM implementation and organizational performance Evidence from Turkish SMEs” Journal of Manufacturing Technology Management, Vol. 17 No. 6, 2006 pp. 829-847
• DOĞAN, Ö.İ., ve ERİŞ, E.D., (2000), “Stratejik Toplam Kalite Yönetimi” Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 2, s.110-125
• DOUGLAS, T.J., Fredandall, L. D. (2004), “Evaluating The Deming Management Model of Total Quality in Services”, Decisions Sciences, Vol:35, Number:3, U.S.A.
• DURAN, Cengiz ve Oğuzhan ECE, (2010), Kalite Ödüllerinin Firma Değeri Üzerindeki Etkisinin Analizi, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa.
• ERDİL Oya ve Adnan KALKAN (2005), “KOBİ’ lere Sağlanan Desteklerin KOBİ’ lerin Performanslarına Etkisi”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl: 4, Cilt:1, Sayı: 7, s. 103-122
• ERGİNEL, Nihal, (2010), “Are the TQM Principles Implemented By Large Companies, And SME’s Similiar in Turkey?”, Anadolu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi A, Cilt/Vol.11, No. 2:125-140
• GERAEDTS, H.P.A., R. Montenarie, P.P.V Rijk. (2001), “The Benefits of Total Quality Management”, Computerized Medical Imaging and Graphics, Vol.25, pp. 217-220
• HOQUE, Zahirul (2003), “TQM and the Balanced Scorecard Approach: A Critical Analysis of Their Potential Relationships and Directions for Research.” Critical Perspectives on Accounting, Vol.14, pp.553-566
• KALKAN, Adnan, (2005), Kobilere Sağlanan Desteklerin Örgütsel Performansına Etkileri, Doktora Tezi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü SBF, Gebze.
• KAYA, Nihat ve Mehmet AYTEKİN (2003), “KOBİ’ lerde Stratejik Hedeflerin İşletme Performansına Etkileri ve Bir Uygulama”, Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, No:5, s. 153-164
• KUTLU, Songül ve Cengiz DURAN, (2010), “Sanayi İşletmelerinde Toplam Kalite Yönetimi Ve ISO 9000 Uygulamalarının Performans Üzerine Etkisi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 28:239-252
• MCMANUS, Jhon.J. (1994), “The Theology of Total Quality Management”, The Health Care Supervisor, Vol:13, Iss: 3.
• NAKTİYOK, Atılhan ve Orhan KÜÇÜK (2003), “Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler’de (KOBİ) Toplam Kalite Yönetimi (TKY) Kritik Faktörlerinin Örgütsel Performans Üzerine Etkileri”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı:21, s. 43- 65
• RAHMAN, S. and P. Bullock. (2005), “Soft TQM, Hard TQM and Organisational Performance Relationships: An Empirical Investigation.” Omega-The International Journal of Management Science, Vol.33, pp.73-83
• RAHMAN, Shams-Ur (2001), “Total quality management practices and business outcome: evidence from small and medium enterprises in Western Australia”, Total Quality Management, Vol.12, No.2, pp. 201- 210
• ROGERS, Edward W., WRIGHT, Patrick M., (1998), “Measuring Organizational Performance in Strategic Human Resource Management: Problems, Prospects, and Performance Information Markets”, Human Resource Management Review, Vol. 8, Issue 3, pp.311-331.
• SAMSON, Danny and TERZİOVSKI, Mile (1999),”The reletionship between total quality management practices and operational performance”, Journal of Operations Management, Vol. 17, pp.393-409
• SEVİMLER, Sevda, Cengiz DURAN ve Aysel ÇETİNDERE, (2011), “Toplam Kalite Yönetiminin Unsurları İle İşletme Performansı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Eskişehir Örneği”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 29:87-100
• SUWIGNJO, Patdono, (2001), “Quantitative Models for Performance Measurement System”, Centre for Strategic Manufacturing, Un. of Strathclyde, UK, International Journal of Operations & Production Management, Vol: 21, No:1/2.
• ŞİMŞEK, Muhittin, (2001), Toplam Kalite Yönetimi, Alfa Basım Yayım Dağıtım, 3.Baskı, İstanbul.
• TOP, Seyfi, (2009), Toplam Kalite Yönetimi Bağlamında Sürekli İyileştirme Anlayışı, Beta Yayınları, İstanbul
• WATSON, John, KOBER, Ralph, JULIANA, Jg and SUBRAMANIAM, Thanesvary, 16. Annual Conference of Small Enterprise Association of Australia and New Zealand, 28 September-1 October 2003:1-9
• .................., İzmir Lokantacılar ve Gazinocular Odası, 02.12.2010 tarihli, 2010/132 sayılı yazısı