Aile İşletmelerinde Nepotizm Algısı ve İş Tatmini İlişkisi Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2010, Cilt: 15 Sayı: 2, 93 - 109, 01.06.2010

  Doç.Dr.Tuncer Asunakutlu Yrd.Doç.Dr.Umut Avcı

Öz

Anahtar Kelimeler

-

AİLE İŞLETMELERİNDE NEPOTİZM ALGISI VE İŞ TATMİNİ İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Öz

Bu çalışmanın amacı, nepotizm algısı ile iş tatmini arasındaki ilişkiyi araştırmaktadır. Nepotizm algısı ile iş tatmini arasındaki ilişkiyi incelemek için Muğla ilinde faaliyet gösteren aile işletmesi niteliğindeki mermer işletmelerinin çalışanlarından veri toplanmıştır. Araştırma verileri beş mermer işletmesinin iki yıl ve daha uzun süredir işletmede bulunan 123 çalışanından anket ile toplanmıştır. Araştırmada nepotizm; çalışanların işe alma, işlem ve terfi süreçlerine ilişkin algılamaları göz önüne alınarak ölçülmüştür. İş tatmini ise, İş Tanımlama Ölçeği ile ölçülmüştür. Korelasyon analizi sonuçlarına göre, terfi ve işlem kayırmacılığının iş memnuniyeti ile negatif ilişkisi olduğu belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Nepotizm, iş tatmini, aile işletmeleri, mermer işletmeleri, Muğla

Kaynakça

• 1. Abdalla, H. F., Maghrabi, A.S., Raggad, B.G. (1998). “Assessing the Perceptions of Human Resource Managers Toward Nepotism, A Crosscultural study”, International Journal of Manpower, 19(8), ss.554- 570.
• 2. Abdalla, H.F., Maghrabi, A.S. ve Al-Dabbagh, T.H. (1994). “Research note: Assessing the effect of nepotism on human resource managers”, International Journal of Manpower, 15(1), ss.60-68.
• 3. Aközer, M. (2003). “Kamuoyu Gözüyle Kamu da Yolsuzluk”, Görüş Dergisi, Aralık-2003, ss.14-23.
• 4. Alayoğlu, N. (2003). Aile Şirketlerinde Yönetim ve Kurumsallaşma, Đstanbul: Müstakil Sanayici ve Đşadamları Derneği Yayınları.
• 5. Araslı, H., Bavik, A. ve Ekiz, E. H. (2006). “The Effects of Nepotism on Human Resource Management, The Case of three, four and five star hotels in Northern Cyprus”, International Journal of Sociologie and Social Policy, 26(7/8), Ss.295-308.
• 6. Barlı, Ö. (2008). Davranış Bilimleri ve Örgütlerde Davranış, Erzurum: Aktif Yayınevi. 7. Baş, T. (2002). “Öğretim Üyelerinin Đş Tatmin Profillerinin Belirlenmesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi ĐĐBF Dergisi, Cilt:17, Sayı:2, ss.19-37.
• 8. Başaran, Đ. E. (2000). Örgütsel Davranış, Đnsanın Üretim Gücü, Ankara: Feryal Matbaası. 9. Bayhan, V. (2002). “Demokrasi ve Sivil Toplum Örgütlerinin Engelleri: Patronaj ve Nepotizm”, Cumhuriyet Üniversitesi ĐĐBF Dergisi, Cilt:26, No:1, ss.1-13
• 10. Bellow, A. (2003). In Praise Of Nepotism: A Natural History, Newyork: Doubleday Punlishing.
• 11. Carsrud, A.L. (1994), “Meanderings of a resurrected psychologist, or lessons learned in creating a family business program”, Entrepreneurship Theory and Practice, 19(1), ss.39-48.
• 12. Chua, J. H., Chrisman, J. J. ve Sharma, P. (1999). Defining the family business by behavior, Entrepreneurship Theory and Practice, Summer, ss.19-40.
• 13. Ciulla, J. B. (2005). “In praise of nepotism?”, Business Ethics Quarterly, 15(1), ss.153-160.
• 14. Crossman, A. ve Abou-Zaki, B. (2003). “Job satisfaction and employee performance of Lebanese banking staff”, Journal of Managerial Psychology, 18(4), ss.368-376.
• 15. Currivan, B. D. (1999). “Job satisfaction and organizational continuance comitment: a two-wawe panel study”, Journal of Organizatoonal Behavior, 17, ss.389-400.
• 16. Davis, P. (1983). “Realizing the potential fort the familie business”, Organizational Dynamics, 12(1), ss.47-56.
• 17. Donckels, R. ve Frohlich, E. (1991). “Are family business really different? European experiences from STRATOS”, Family Business Review, 4(2), ss. 149-160.
• 18. Erdoğan, Đ. (1999). Đşletme Yönetiminde Örgütsel Davranış. Đstanbul: Đşletme Fakültesi Yayınları, Yayın No:5.
• 19. Eren, E. (2007). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi, Đstanbul: Beta Yayınevi.
• 20. Ergin, C. (1997). “Bir Đş Doyumu Ölçümü Olarak Đş Betimlemesi Ölçeği: Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Türk Psikoloji Dergisi, 12(39), ss.25-36.
• 21. Ford, R. ve McLaughin, F. (1985). “Nepotism”, Personnel Journal (pre-1986), September, 64, ss.57-61.
• 22. Gallo, M.A. ve Sveen, J. (1991), “Internationalizing the family business: facilitating and restraining factors", Family Business Review, 4(2), ss.181-190.
• 23. Garih, Ü. (2000). Yönetim Đlkeleri, Đstanbul: Hayat Yayınları.
• 24. Henderson, B. (2001). “A manager’s Dilemma: Avoiding Favoritism Among Employees”, Health Care Collector, August-2001, s.9.
• 25. Hutcheson, O. J. (2002). “Negotiating Nepotism”, Financial Planning, February-2002, ss.75-76.
• 26. Ichniowski, T. (1988). “The new nepotism: why dynasties are making a comeback”, Business Week, Vol:31, ss.106-109.
• 27. Đyiişleroğlu, S. C. (2006). Aile Şirketleri: Adana ve Çevresinde Faaliyet Gösteren Aile Şirketlerinde Nepotizm Uygulamasının Tespitine Yönelik Bir Araştırma, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Đşletme Anabilim Dalı Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana.
• 28. Kalaycı, Ş. (2008). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli Đstatistik Teknikleri, Ankara: Asil Yayın Dağıtım Ltd.Şti.
• 29. Karabulut, A. T. (2008). “Aile Đşletmelerinin Kurumsallaşmaya ve Yönetim Fonksiyonlarına Yönelik Yönetim Sorunları: Đstanbul’da Tekstil Sektöründe Üretim Yapan Aile Đşletmesi Kobiler Üzerinde Bir Araştırma”, Marmara Üniversitesi ĐĐBF Dergisi, Cilt: XXV, Sayı: 2, ss.643-676.
• 30. Karakaş, M. ve Çak, M. (2007). “Yolsuzlukla Mücadele de Uluslararası Kuruluşların Rolü”, Maliye Dergisi, Sayı: 153, Temmuz-Aralık 2007.
• 31. Karpuzoğlu, E. (2001). Büyüyen ve Gelişen Aile Şirketlerinde Kurumsallaşma, Đstanbul: Hayat Yayınları.
• 32. Lund, B. D. (2003). “Organizational culture and job satisfaction”, Journal of Business and Industrial Marketing, 18(3), ss.219-236.
• 33. Olson P. D. vd. (2003). “The impact of the family and the business on family business sustainability”, Journal of Business Venturing, 18, ss.639-666.
• 34. Ören, K. (2007). “Sosyal Sermayede Güven Unsuru ve Đşgücü Performansına Etkisi”, Kamu-Đş, Cilt:9, Sayı:1, ss.71-90. 35. Özgen, H., Öztürk, A. ve Yalçın, A. (2002). Đnsan Kaynakları Yönetimi, Adana: Nobel Yayınevi.
• 36. Özkaya, M. O. ve Şengül, C. M. (2006). “Aile Şirketlerinde Kurumsallaşma ve Đkinci Kuşağın Kurumsallaşma Konusuna Bakış Açısı”, DEU ĐĐBF Dergisi, Cilt:21, Sayı:1, ss.109-126.
• 37. Özler, H., Ergun, D. Ö. ve Gümüştekin, G. E. (2007). “Aile Đşletmelerinde Nepotizmin Gelişim Evreleri ve Kurumsallaşma”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 17, ss.437-450.
• 38. Padgett, M.Y. ve Morris, K.A. (2005). Keeping it “All in the Familiy”: Does Nepotism in the Hiring Process Really Benetif the Beneficiary?, Journal of Leadership and Organizational Studies, 11(2), ss.34-45.
• 39. Poulin, J. E. (1995), “Job satisfaction of social work supervisors and administrators”, Administration in Social Work, 19(4), ss.35-49.
• 40. Schermerhorn, J. R., Hunt, J. G. ve Osborn, R. N. (1994), Management, New York: John Willey and Sons.
• 41. Schneider, B. ve Dachler, H.P. (1978). “A note on the stability of the job descriptive index”, Journal of Applied Psychology, 63(5), ss.650-653.
• 42. Sempane, M.E., Rieger, H.S. ve Roodt, G. (2002). “Job satisfaction in relation to organizational culture”, SA Journal of Industrial Psychology, 28(2), ss.23-30.
• 43. Shanker. M.C. ve Astrachan. J.H. (1996). “Myths and Realities: Family Businesses’ Contribution to the US Economy -A Framework for Assessing Family Business Statistics”, Family Business Review, 9(2), ss.107-123.
• 44. Toker, B. (2007). Demografik Değişkenlerin Đş Tatminine Etkileri: Đzmir’deki Beş ve Dört Yıldızlı Otellere Yönelik Bir Uygulama, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8(1), ss.92-107.
• 45. Welch, J. H. M. (1993). “The impact of family ownership and involvement on the process of management succession, Family Business Review, 6(1), ss.31-54.
• 46. Westhead, P. ve Cowling, M. (1997), “Performance Contrast Between Family and Non-Family Unquoted Companies in The Uk”, International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research , 3(1), ss.30-51.