Veri Zarflama Analizi ve Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama

Yıl 2009, Cilt: 14 Sayı: 3, 301 - 326, 01.09.2009

  Yrd.Doç.Dr.Sema Behdioğlu Arş.Gör.Gözde Özcan

Öz

Anahtar Kelimeler

-

VERİ ZARFLAMA ANALİZİ VE BANKACILIK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA

Öz

Bu makalede, öncelikle Veri Zarflama Analizi yöntemi tanıtılmış, en yaygın kullanılan CCR ve BCC modelleri ve yöntemin uygulama aşamaları açıklanmıştır. VZA uygulaması, Türkiye’de 1999–2005 yılları arasında sürekli olarak faaliyet gösteren 29 adet ticaret bankasının verileriyle yapılmıştır. Modellerin çözüm aşamasında ise VZA özel yazılımlarından biri olan DEA Solver (Data Envelopment Analysis Solver) kullanılmıştır. Yapılan çalışma sonucunda, Türk Bankacılık Sektöründe 1999–2005 yılları arasında faaliyet gösteren tüm ticaret bankaları için ortalama etkinlik yüzdesi 43,3 olarak bulunmuş ve ortalama etkinlik yüzdesi en yüksek olan banka grubu yabancı sermayeli bankalar olarak belirlenmiştir. 2005 yılında CCR modeline göre 9 adet ticaret bankası etkin bulunurken, BCC modeline göre ise 19 adet ticaret bankası etkin olarak bulunmuştur

Anahtar Kelimeler

Veri Zarflama Analizi, Etkinlik, Bankacılık Sektörü

Kaynakça

• 1. Altun, D., (2006), Türk Telekomünikasyon A.Ş. İl Telekom Müdürlüklerinin Etkinlik Ölçümü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 151s.
• 2. Anonim (2007b), http://www.tbb.org.tr.
• 3. Aslankaraoğlu, N., (2006), Veri Zarflama Analizi ve Temel Bileşenler Analizi ile Avrupa Birliği Ülkelerinin Sıralanması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 142s.
• 4. Atan, M. ve Karpat, G., (2005), Bankacılıkta Etkinlik Ve Sermaye Yapısının Bankaların Etkinliğine Etkisi, VII.Ulusal Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu, 27-28 Mayıs, İnönü Üniversitesi, Malatya
• 5. Atan, M., (2005), Üretim ve Verimlilik Artırma Teknikleri (Eğitim Notları), http://muratatan.info/notes/10.pdf, Erişim Tarihi: 2007
• 6. Aydagün, A., (2003), Veri Zarflama Analizi, Huten Yıl Sonu Semineri, Hava Harp Okulu, Havacılık Ve Uzay Teknolojileri Enstitüsü, Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı, İstanbul.
• 7. Bakırcı, F., 2006, Üretimde Etkinlik ve Verimlilik Ölçümü Veri Zarflama Analizi Teori ve Uygulama, Atlas Yayınları, İstanbul, 250s.
• 8. Banker, R.D., (1992), Estimation of Returns To Scale Using DEA, European Journal of Operational Research, 62, 74-84.
• 9. Banker, R.D., Charnes,A., Cooper, W.W.,(1984), Some Models for Estimating Technical and Scale Inefficiences in Data Envelopment Analysis, Management Science, 30, 9, 1078-1092.
• 10. Boussofiane, A., Dyson, R. ve Rhodes, E.,(1991), Applied DEA, European Journal of Operational Research, 2, 6, 1-15.
• 11. Bowlin, W.F.,(1998), Measuring Performance:An Introduction to Data Envelopment Analysis, The Journal of The Cost Analysis,
• 12. Bozdağ, N., Altan, Ş., Atan, M.,(2001), Toplam Etkinlik Ölçümü: Türkiye’deki Özel ve Kamu Bankaları İçin Bir Uygulama, V. Ulusal Ekonometri ve İstatistik Sem.,Çukurova Üniv., Adana, 20–22 Eylül 2001
• 13. Charnes, A., Cooper,W.W., Rhodes, E.,(1978), Measuring The Efficiency Of Decision Making Units, European Journal of Operational Research, 2, 429–444.
• 14. Cooper, W.W., Seiford, L.M. ve Tone, K., (2000), Data Envelopment Analysis: A Comprehensive Text with Models, Applications, References and DEA-Solver Software, Kluwer Academic Publishers, London, 318s.
• 15. Esenbel, M., Erkin, M.O. ve Erdoğan, F.K., (2001), Veri Zarflama Analizi İle Dokuma, Giyim Eşyası Ve Deri Sektöründe Faaliyet Gösteren Firmaların Etkinliğinin Karşılaştırılması, http://www.analiz.com/egitim/ gazi001.html.
• 16. Kasnakoğlu, H.,(1980),Etkinlik Ölçümü, Verimlilik Dergisi, 2,137-158.
• 17. Kocakalay, Ş., (2003), Veri Zarflama Analizi Ve Uygulamasına Yönelik Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisansı Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 52s
• 18. Norman, M. ve Stoker, B., (1991), Data Envelopment Analysis, John Wiley&Sons, 262p.
• 19. Sun, S., (2002), Measuring The Relative Efficiency of Police Precincts Using Data Envelopment Analysis, Socio-Economic Planning Sciences, 36, 51-71.
• 20. Özcan, G., (2007), Veri Zarflama Analizi ve Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama, Yayınlanmamış Yüksek Lisansı Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 81s
• 21. Tarım, A., (2001), Veri Zarflama Analizi: Matematiksel Programlama Tabanlı Göreli Etkinlik Ölçümü Yaklaşımı, Sayıştay Yayın İşleri Müdürlüğü, Araştırma/İnceleme/Çeviri Dizisi, 15, 219s.
• 22. Ulucan, A., (2000), Şirket Performanslarının Ölçülmesinde Veri Zarflama Analizi Yaklaşımı: Genel ve Sektörel Bazda Değerlendirmeler, Hacettepe Üniversitesi, İkt. Ve İd.Bilimler Fak. Dergisi, 18, 405–418.
• 23. Vassiloglou, M. ve Giokas, D., (1990), A Study of the Relative Efficiency Of Bank Branches: An Application of DEA, Journal of Operational Resarch Society, 41, 591-597.
• 24. Yavuz, İ., (2001), Sağlık Sektöründe Etkinlik Ölçümü, Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları, 654, 113s.
• 25. Yolalan, R., (1993), İşletmelerde Göreli Etkinlik Ölçümü, Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları, 483, 96s.