Öz
Ombudsman; kendiliğinden ya da vatandaşlar tarafından yapılan şikâyet üzerine harekete geçerek, yaptığı inceleme sonucunda görev alanı kapsamında bulunan kurumlar tarafından gerçekleştirilen işlem ya da eylemlerin, hukuka, kanuna ya da hakkaniyete aykırı olduğu kanaatine varırsa, barışçıl yollarla uyuşmazlığı çözmeye çalışmaktadır. Açıklamış olduğu görüş ve kanaatlerinin bir bağlayıcılığı olmamasına karşın kamuoyu nezdindeki etkinliği ve yıllık olarak parlamentoya sunduğu raporlar, ombudsmanın gücü olmaktadır. Ombudsman uygulanan ülkelerde idarelerin ombudsman tarafından verilen kararlara büyük oranda uyma eğiliminde oldukları bilinmektedir. Vatandaşların kamu yönetimi ile ilgili memnuniyetini artırmaya çalışan ve yönetim kademelerinin mevzuata uygun davranmasını sağlamak için birçok denetim yolları bulunmaktadır. Bu denetim yollarından biri de ombudsmanlık kurumu denetimidir. Ombudsmanlık kurumu, 1809 yılında anayasal kurum olarak ilk kez İsveç’te uygulanmış, daha sonra Avrupa ülkelerinde yayılmaya başlamıştır. Halen yüzü aşkın ülkede uygulanmakta olan ombudsmanlık sistemi, ülkemizde uzun yıllar tartışılmış ancak yakın zamana kadar uygulama alanı bulamamıştır. Bu konuyla ilgili yapılan anayasal ve yasal düzenlemelerle 2012 yılında ombudsmanlık kurumu, Kamu Denetçiliği Kurumu adıyla ülkemizde de faaliyete geçmiştir. Çalışmada ombudsmanlık kurumunun tanımı ve tarihsel süreç içerisinde ortaya çıkışı, örnek ülke uygulamaları, ülkemizde ombudsmanlık kurumunun yasal oluşum süreci açıklanmış, bu bağlamda ombudsmanlık kurumunun ülkemizde uygulanabilirliği tartışılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 22 Aralık 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 Cilt: 20 Sayı: 4 |