TAKIM HALİNDE ÖĞRENME VE TAKIM TEMELLİ PROJE ÇALIŞMALARI ÜZERİNE EĞİTİM KURUMLARINDA ALAN ARAŞTIRMASI

Yıl 2016, Cilt: 21 Sayı: 2, 363 - 382, 02.05.2016

Recep Kaçmaz Esin Barutçu

Öz

Bu çalışma, eğitim kurumlarının günümüz rekabet ortamında yaşanan hızlı değişim ve gelişmelere
cevap verebilmesinde, “takım halinde öğrenme” ve “takım çalışmaları” konularını ön plana
çıkarmaktadır.
Çalışmada bireysel, takım halinde öğrenme ve takım çalışmalarına dair literatür bilgisi
değerlendirilmiş, bu alanlarda Türkiye’de yapılan bilimsel çalışmalara ve sonuçlarına yer verilmiştir.
Çalışmada veri toplama yöntemi olarak, 2014-2015 eğitim öğretim yılında Denizli’deki 12 kamu ve 12
özel olmak üzere toplam 24 eğitim kurumunda yürütülen takım bazlı proje çalışmalarını belirlemeye
yönelik olarak “tarama modeli” kullanılmıştır. Kurumlarda yüz yüze yapılan görüşmelerden,
kurumların internet sitelerinden ve kurumların dönemlik dergilerinin taranmasından elde edilen takım
proje çalışmaları değerlendirilmiş ve önemli görülen çalışmalar üç bölümde ele alınmıştır. Yapılan
taramalarda, hem kamu hem de özel eğitim kurumlarında “proje temelli takım”lara rastlanmıştır.
Ancak, proje temelli takımlar, geçici süreli projeleri tamamlama amacıyla kurulmuşlardır. Farklı branş
ve yeteneklerdeki yönetici, uzman, öğretmen ve öğrencilerin bir araya gelmesiyle “çapraz iş
takımları”nın veya uzun vadeli olarak görev yapacak “çalışma takımları”nın oluşturulmasına ihtiyaç
bulunmaktadır.
Çalışma, eğitim kurumlarında takım halinde öğrenmenin ve takım çalışmalarının MEB düzeyinde ele
alınmasının, İl ve İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri’nce formal bir eğitim uygulaması haline
getirilmesinin, oluşturulacak takım temelli eğitim kurumlarında takımların performanslarının
değerlendirilerek başarılı performansların ödüllendirilmesinin önemine vurgu yapmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Eğitim kurumları, Öğrenme ortamları, Takım halinde öğrenme, Takım oluşturma, Takım çalışmaları

Kaynakça

• AKGÜN, A. E., KESKİN, H. ve ÖZDEMİR, M. (2004). “Geçici (Ephemeral) Takımlarda Amacın Açıklığı, Hızlı Bilgi Yayılımı Ve Takım Performansı Arasındaki İlişkiler”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 18/3(4), 299 -316.
• ALTINTAŞ, L. ve ALİMOĞLU, M. K. (2012). “Takım Çalışmasına Dayalı Öğrenme” Tıp Eğitimi Dünyası Dergisi, 33, 19–41.
• ARAT, M. (1997). “Şirketler Neden Öğrenemez”, Power, 4, 78-85.
• ARGYRIS, C. (2001). Öğrenmenin Önünü Tıkayan İyi İletişim, BZD Yayıncılık, İstanbul.
• AVCI, N. ve KÜÇÜKUSTA D. (2009). “Konaklama İşletmelerinde Örgütsel Öğrenme, Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Eğilimi Arasındaki İlişki”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 20(1), 33-44.
• AVCI, U., KILINÇ, İ. ve OKUMUŞ, F. (2010). “Öğrenme Düzeyleri Arası İlişki: Otel İşletmelerinde Bir Alan Araştırması”, Ege Akademik Bakış / Ege Academic Review, 10 (1), 95-115.
• AYDIN, M. K. (2012). Kamu ve Özel İlköğretim Okulu Müdürlerinin Stratejik Liderlik Özellikleri ile Kurumlarının Örgütsel Öğrenme Düzeyleri Arasındaki İlişki, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• AYHAN, U. (2008). “Öğrenen Örgütler Ve Kamu Kuruluşları”, Sayıştay Dergisi, Sayı: 76 77-99.
• BANOĞLU, K. (2009). Okullarında Görev Yapmakta Olan Yönetici Ve Öğretmenlerin Öğrenen Örgüt Algısı, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• BRAHAM, B. J. (1998). Öğrenen Bir Örgüt Yaratmak, (Çev.) A. Tekcan, Rota Yayıncılık, İstanbul.
• CASTKA, P., BAMBER, C. F., SHARP, J. M. ve BELOHOUBEK, P. (2001). “Factors Affecting Successful Implementation Of High Performance Teams”, Team Performance Management: An International Journal, 7(7), 123-134.
• CÜCELOĞLU, D. (2000). İçimizdeki Biz: Kalite Bilincinin Temeli, Sistem Yayıncılık, 31. Baskı, İstanbul.
• ÇIRPAN, H. (2001). “Bilgi İşçilerini Şirkette Tutmanın Bir Yolu: Öğrenme Ortamı”, Active, 1-15, http://eflatun.com.tr/makaleler/Makale1hcirpan.pdf ; 06.10.2013.
• DECUYPER, S., DOCHY, F. ve VAN DEN BOSSCHE, P. (2010). “Grasping The Dynamic Complexity of Team Learning: An Integrative Model For Effective Team Learning in Organisations”, Educational Research Review, 1-23.
• DEMİREL, Ö. (2004). Öğretimde Planlama ve Değerlendirme, Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
• DEMİRTAŞ, H. (2005). “Okul Çalışanlarının Takım Algısı (Malatya Örneği),” Ege Eğitim Dergisi, 6(1), 39–59.
• ERİGÜÇ, G. ve BALÇIK, P. Y. (2007). “Öğrenen Örgüt Ve Hemşirelerin Değerlendirmelerine Yönelik Bir Uygulama”, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 10(1), 75-106.
• GÜNEY, S. (2004). Açıklamalı Yönetim - Organizasyon ve Örgütsel Davranış Terimler Sözlüğü, Siyasal Kitabevi, Ankara.
• İNCE, M., BEDÜK, A. ve AYDOĞAN, E. (2004). “Örgütlerde Takım Çalışmasına Yönelik Etkin Liderlik Nitelikleri”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11, 423-446.
• KARAHAN A. (2008). “Hastanelerde Takım Halinde Öğrenme”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2), 237-255.
• KARAKAŞ, S. (2012). Psikoloji Ders Kitabı, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları: 5641, Ders Kitapları Dizisi: 1521, Ankara.
• KARASAR, N. (2007) Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• KEÇECİOĞLU, T. (1998). Örgüt Teorisinde Yenilikler, Beta Yayınevi, İstanbul.
• KOÇEL, T. (2003). İşletme Yöneticiliği, Beta Yayıncılık, İstanbul.
• KOPARAN, E. (2005). Takım Performansına Etki Eden Takım Çalışmasına İlişkin Faktörlerin Belirlenmesine Yönelik Bir Uygulama, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
• KÖSTERELİOĞLU, İ. ve KÖSTERELİOĞLU, M. A. (2008). “Okul Temelli Mesleki Gelişim Çalışmalarının, Okullarda Öğrenen Örgüt Kültürü Oluşturmaya Katkısı”, SAÜ Fen Edebiyat Dergisi, Sayı:2, 243-255.
• KÜÇÜKOĞLU, A. (2005). “Örgütsel Öğrenme ve Öğrenmenin Engelleri”, Milli Eğitim ve Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 166, http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/ Milli_Eğitim_ Dergisi/ 166/index3-kucukoglu.htm, 06.10.2013.
• KÜMÜŞ, A. (1998). Öğrenen Organizasyon Olarak Okul, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• LICK, D. (2006). “A New Perspective On Organizational Learning: Creating Learning Teams, Evaluation And Program Planning”, Science Direct, 88-96.
• LUCAS, L. M. (1999). “The Development of Integrated Approach to Organizational Learning”, 3rd International Conference, 6-8. Haziran. 1999, Lancaster University, United Kingdom.
• MEMDUHOĞLU, H. B. ve KUŞÇİ, E. (2012). “Yönetici ve Öğretmenlerin Algılarına Göre İlköğretim Okullarında Örgütsel Öğrenme”, İlköğretim Online, 11(3), 748-761.
• MENTEŞE, S. (2013). “İlköğretim Öğretmenlerinin Öğrenen Örgüte İlişkin Görüşleri (Tunceli Merkez İlçe İlköğretim Okulları Örneği)”, The Journal of Academic Social Science Studies, 6(3), 451-478.
• PINAR, A. H. (2013). “Hiper-Rekabet Ortamlarına Organizasyonel Uyum İçin Geleneksel Organizasyon Yapılarından Takım Bazlı Organizasyon Yapılarına Dönüşüm: Orta Ve Büyük Ölçekli İşletmeler Üzerinde Gerçekleştirilen Bir Araştırma”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(1), 351-370.
• SEVEN, M. A. ve ENGİN, A. O. (2006). “Öğrenmeyi Etkileyen Faktörler”, http://edergi.atauni.edu.tr/index.php/ SBED/article/viewFile/546/538; 13.01.2013.
• ŞAHİNKESEN, Ö. G. (2010). Öğrenen Organizasyonlar: Gaziosmanpaşa Üniversitesi’nde Bir Uygulama, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
• ŞİMŞEK, Ş., AKGEMİCİ, T. ve ÇELİK, A. (1998). Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgütsel Davranış, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• ŞİMŞEK, M. Ş. ve ÇELİK, A. (2014). Yönetim ve Organizasyon, Eğitim Yayınevi, Konya.
• TEMEL, A. (2004). “Etkin Takım Çalışmasında Kişilerarası İletişimin Önemi”, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Hakemli Dergisi, 19, 411-433.
• TORLAK, N. G. (2008). Organizasyon Teorileri, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., İstanbul.
• TÖREMEN, F. ve PEKİNCE, D. (2011). “Örgütsel Öğrenmede Grup Dinamizmi: Öğrenen Takımlar”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 389-406.
• UYSAL, R. (2008). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Örgütsel Öğrenme Algıları, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• VAROL, F.(2012). “Factors Effecting Team Based Learning İn Blended Course”, Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri ve Uygulama Dergisi, 11(22), 175-187.
• WEST, M. E. ve MARKIEWICZ, L. (2008). Building Team-Working. Blackwell Publishing.
• YAZICI, S. (2001). Öğrenen Organizasyonlar, Alfa Basım Yayım Dağıtım Ltd. Şti, İstanbul.
• YEŞİL, S. (2011). “Çok Kültürlü Takımlar: Yaşanan Sorunlar Ve Çözüm Yaklaşımlar ı”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(2), 343-377.
• YEŞİL, S. (2011). “Sanal Takımlar: Kritik Başarı Faktörleri Üzerine Derinlemesine Bir Bakış ve Bir Değerlendirme”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), 63-88.
• YILMAZ, F. (2005). Öğrenen Örgütlerde İş Doyumu Bir Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Uygulaması, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• ZEHİR, C. VE ÖZŞAHİN, M. (2008). “Takım Yönetimi ve Takım Etkinliğini Belirleyen Faktörler: Savunma Sanayinde Ar-Ge Yapan Takımlar Üzerinde Bir Saha Araştırması”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9(2), 266-279.