OCCUPATIONAL HEALTH AND SAFETYASSOCIATE DEGREE PROGRAMMES: COMPARING IMPLEMENTATION IN TURKEY AND IMPLEMENTATION IN USA

Yıl 2016, Cilt: 21 Sayı: 4, 1173 - 1189, 30.10.2016

Yeliz Yeşil Özge Alev Sönmez Çalış

Öz

Nowadays employee security and healthy work conditions are very important. In the world work accident and occupational illness are important problems. There are some procedures about occupational health and safety in Turkey, but occupational health and safety training at associate degree programmes and employee trainingat organizations are very important for decreasing work accident and occupational illness. The organizations supply some of qualified occupational health and safety specialists and technicians requirements from associate degree programmes which have occupational health and safety programmes. In Turkey so many vocational schools opened occupational health and safety programmes. These programmes’ purposes are training up occupational health and safety specialists and occupational health and safety technicians. This study’s aim is to determine occupational health and safety programmes application at vocationa lschools and according to this employee’s occupational health and safety training at organizations and to compare occupational health and safety programmes between Turkey and U.S.A. At the first part introduction, at the second part the terms, at the third part occupational health and safety training are given, at the fourth part occupational health and safety training’slegal and public properties are given, at the fifth part vocational school’s programmes are analyzed, at the sixth part implementation in Turkey and comparing implementation with U.S.A. are given and at the last part result and evaluation is given.

Anahtar Kelimeler

Occupational Health and Safety, Training, University

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ EĞİTİMİNDE ÖNLİSANS PROGRAMLARI: TÜRKİYE’DEKİ UYGULAMA VE ABD’ DEKİ UYGULAMA İLE KARŞILAŞTIRILMASI

Öz

Günümüzde iş ortamlarında çalışanların güvenliğinin sağlanması ve sağlıklı çalışma koşullarının oluşturulması, önem arzeden konulardan birisi olarak karşımıza çıkmaktadır. İş kazaları ve meslek hastalıkları dünyada çalışma hayatının en önemli problemlerinden birini oluşturmaktadır. Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği alanında düzenlemeler yapılmıştır, fakat iş kazalarının ve meslek hastalıklarının azaltılmasında bu alanda çalışacak uzmanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimi ve çalışanların eğitimi yadsınamaz bir konudur. Örgütler bu alandaki kalifiye eleman ihtiyacının bir kısmını yüksek öğrenim kurumlarının bu alanda öğretim hizmeti veren birimlerinden yetiştirdiği İSG uzmanı ve/veya teknikerlerle karşılamaktadır.Türkiye’de bu alandaki ihtiyaçları karşılamak için üniversitelerin meslek yüksekokullarında programlar açılmaya başlanmıştır. Bu programların amacı İSG teknikerleri/İSG personeli uzmanı yetiştirmektir. Bu çalışmanın amacı; Türkiye’de ISG programlarının üniversite ve meslek yüksekokullarındaki uygulamalarına ve bu bağlamda çalışanın İSG eğitimine değinilmesi ve Amerika’daki bu alanda öğretim hizmeti veren iş sağlığı ve güvenliği eğitim programlarıyla karşılaştırılmasıdır. Birinci bölümde giriş, ikinci bölümde kavramsal çerçeve, üçüncü bölümde iş sağlığı ve güvenliğinde eğitim, dördüncü bölümde Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği eğitiminin hukuki ve kamusal niteliği, beşinci bölümde Türkiye’de İş Güvenliği Uzmanı Yetiştirilmesinde Türkiye’deki Meslek Yüksekokulları Programlarının İncelenmesi, altıncı bölümde Türkiye’deki uygulama ve ABD’deki uygulamanın karşılaştırılması yapılmış ve en son kısımda sonuç ve değerlendirmeye yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İş Sağlığı ve Güvenliği, Eğitim, Üniversite

Kaynakça

• ARPAT, B. (2015). İş Güvenliği Kültürünün İş Kazalarına Etkileri: Metal Sektörü-Denizli İli Örneği, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• ARPAT, B., YEŞİL, Y. ve ÖTER, N. S. (2014). “Tekstil Sektöründe İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimleri Hakkında Çalışan Algıları ve Farkındalığı: Denizli İli Örneği”, Asos Journal, 2(8): 281-318.
• BARADAN, S. (2016). “ABD’de İş Sağlığı ve Güvenliği’ne Genel Bakış”, http://www.imo.org.tr/resimler/ekutuphane/pdf/10551.pdf, 20.07.2016. Birleşik Metal İşçileri Sendikası DİSK (2002). “İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği”, Birleşik Metal–İş Yayını, No: 7, İstanbul.
• CEYLAN, H. (2012). “Türkiye’deki İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Electronic Journal Of Vocational Colleges, 1: 94-104. Columbia Southern Üniversitesi (2016). http://www.columbiasouthern.edu/online-degree/safety-emer-services/occupational-safety-health/as-osh, 04.07.2016.
• COŞKUN, Y. (2015). İş Güvenliği Uzmanının Görev Yetki ve Sorumlulukları, Yüksek Lisans Tezi, Gediz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• ÇASGEM (2016). “Tehlike Sınıflarına Yönelik İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitim Programı”.http://www.casgem.gov.tr/sayfalar/sayfa/params/tip-sayfa/id-8/tarihce.html, 06.07.2016.
• ÇASGEM (2016).http://www.casgem.gov.tr/sayfalar/sayfa/params/tip-egitim/id-2/tehlike-siniflarina-yonelik-is-sagligi-ve-guvenlig.html, 06.07.2016.
• DEMİRBİLEK, T. (2005). İş Güvenliği Kültürü, Legal Yayınları, İzmir. Dokuz Eylül Üniversitesi Bergama MYO (2016). “İş Sağlığı ve Güvenliği Bölümü Ders Programı, http://www. deu. edu. tr/ ders-katalog/ 2015- 2016 /tr/bolum_9690_tr.html, 09.07.2016.
• DURSUN, S. (2012). İş Güvenliği Kültürü – Kavram, Modeller, Uygulama, Beta Yayınevi, İstanbul.
• HENSHAW, J.L. (2007). Career Guide to the Safety Profession, Third Edition, Illinois.
• GÜNGÖR, E. (2008). İş Sağlığı Ve Güvenliği Kavramının Toplam Kalite Yönetimi Açısından İrdelenmesi Ve Talaşlı Üretim Sanayisinde İş Sağlığı Ve Güvenliği Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilimdalı uluslararası Kalite Yönetimi Bilim Dalı, İstanbul.
• İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü (2016). “İş Güvenliği Uzmanlığı Temel Eğitim Programı”. www3. csgb.gov.tr/csgb Portal /ShowProperty/.../isggm /dosyalar/igu temel egitim, 4.7.2016.
• KILKIŞ, İ. ve DEMİR, S. (2012). “İşverenin İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi Verme Yükümlülüğü Üzerine Bir İnceleme”, Çalışma İlişkileri Dergisi,3(1): 23-47.
• NOE, R. A. (2009). İnsan Kaynaklarının Eğitimi ve Geliştirilmesi, (Çev.) ÇETİN, C.,4.Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
• OSHAcademy (2016). http://www.oshatrain.org/pdf/career_paths_safety.pdf , 03.07.2016.
• ÖSYM (2016). 2010-2015 yılları arasındaki ÖSYM Tercih Kılavuzu, http://www.osym.gov.tr/TR,763/kilavuzlar.html, 6.7.2016.
• ÖZGÜLER, A. T. ve KOCA, T. (2013). “Meslek Yüksekokullarında İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitiminin Gerekliliği”, Electronic Journal of Vocational Colleges, UMYOS Özel Sayı:15-20.
• SABUNCUOĞLU, Z. (2000). İnsan Kaynakları Yönetimi, 1.Baskı, Ezgi Kitabevi Yayınları, Bursa. Toprak İşveren Sendikası (2016).www.toprakisveren.org.tr, 9.4.2016.
• TÜZÜNER, V. L. ve ÖZASLAN, B. Ö. (2011). “ Hastanelerde İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamalarının Değerlendirilmesine Yönelik Bir Araştırma”, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 40(2): 138-154.
• UĞUR, A. (2008). İnsan Kaynakları Yönetimi, 2.Baskı, Sakarya Yayıncılık, Sakarya.
• YILDIRIM ALAŞAR, Y. ve KURUOĞLU, M. (2013). “Türkiye’deki İşçi Sağlığı ve İş Güvenliğinin ABD ile Kıyaslanması”, Beykent Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 6(2): 105-120.
• https://studyusa.com/tr/a/374/amerikan-eitim-sistemi, 03.07.2016.
• https://www.linkedin.com/pulse/20141119181955-38041499-amerika-da-i%C5%9F-g%C3%BCvenli-profesyoneli-nas%C4%B1l-olunur, 03.07.2016.