IN TERMS OF BANKING SECTOR COMPARISON OF THE EUROPEAN UNION MEMBER STATES AND TURKEY

Yıl 2019, Cilt: 24 Sayı: 3, 443 - 454, 30.07.2019

Hasan Hüseyin Yıldırım Şakir Sakarya

Öz

As a result of globalization activities in the last century, the interactions between countries have increased. In addition, intense competition have started between countries. Turkey, on the one hand with liberalization policies imposed after the 1980 off trying to get rid of economic policy has aimed to take a share of global competition, on the other hand, it has made significant progress for full membership with the European Union (EU). At the beginning of the qualifications required to complete Turkey's EU membership process has come to have a healthy economic order. One of the most important providers of a healthy economic order is the existence of a sound financial system. Todays, the banking system constitutes the basic of the financial system of countries. In this study, Turkey and 28 countries that are members of the European Unions were compared using the VIKOR method with 8 basic banking indicators help for the years 2014 to 2016. According to the results of the analysis, the ranking of the first 4 countries is similar in years. Turkey in the ranking of the banking sector in 2016, is located in the top five.

Anahtar Kelimeler

Turkish Banking Sector, EU Banking Sector, ank Performance Comparison, VIKOR Analysis

BANKACILIK SEKTÖRÜ AÇISINDAN TÜRKİYE VE AVRUPA BİRLİĞİNE ÜYE ÜLKELERİN KARŞILAŞTIRMASI

Öz

Son yüzyılda meydana gelen küreselleşme faaliyetleri sonucunda ülkelerin birbiriyle olan etkileşimi artmış ve ülkeler arasında yoğun rekabet başlamıştır. Türkiye, 1980 sonrasında uyguladığı serbestleşme politikaları ile bir yandan kapalı ekonomik politikalardan kurtulmaya çalışarak küresel rekabet yarışından pay almayı amaçlamış diğer yandan da Avrupa Birliği (AB) ile tam üyelik için önemli mesafeler kat etmiştir. Türkiye’nin AB üyelik sürecinde tamamlaması gereken yeterliliklerinin başında sağlıklı bir ekonomik düzen gelmektedir. Sağlıklı ekonomik düzenin işleyebilmesinin en önemli sağlayıcılarından biri sağlam bir finansal sistemin varlığıdır. Günümüzde ülkelerin finansal sisteminin temelini ise bankacılık sistemi oluşturmaktadır. Bu çalışmada, bankacılık sektörüne ait 8 temel gösterge yardımı ile Türkiye ve Avrupa Birliği üyesi olan 28 ülkenin bankacılık sektörü 2014-2016 yılları için VIKOR yöntemi kullanılarak karşılaştırılmıştır. Analiz sonuçlarına göre yıllar itibariyle ilk 4 ülkenin sıralaması benzerlik göstermektedir. Türkiye ise 2016 yılı bankacılık sektörü sıralamasında ilk beşte yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Türk Bankacılık Sektörü, EU Bankacılık Sektörü, Banka Performans Karşılaştırması, VIKOR Analizi

Kaynakça

• AKIN, F. (2013) Türk Bankacılık Sektörünün AB Ülkeleri Bankacılık Sektörü İle Karşılaştırılmalı Analizi, Bankacılık Giriş ve İlkeleri Kitabının 20. Bölümü, Beta Yayıncılık, İstanbul.
• ALTINTAŞ, H. ve Ayrıçay, Y. (2010). Türkiye’de Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Sınır Testi Yaklaşımıyla Analizi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (2), 71-98.
• ARICAN, E. ve Yücememiş, B. T. (2016). Ekonomik Gelişmeler ve Seçilmiş Göstergelerle Türkiye’de Bankacılık Sektörü. İktisadi Araştırmalar Vakfı, 44-51.
• BDDK (2018) Türk Bankacılık Sektörü Temel Göstergeleri Eylül 2018.
• ÇAĞIL, G. (2011). 2008 Küresel Kriz Sürecinde Türk Bankacılık Sektörünün Finansal Performansının Electre Yöntemi İle Analizi. Maliye Finans Yazıları, 1(93).
• ÇALIŞKAN, E. ve Eren, T. (2016). Bankaların Performanslarının Çok Kriterli Karar Verme Yöntemiyle Değerlendirilmesi. Ordu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 6(2), 85-107.
• ÇELİKBİLEK, Y. ve Özdemir, M. (2018). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
• DELOITTE (2019) Banking and Capital Markets Outlook.
• DEMİRBAŞ, M. ve Sezgin, F. H. (2010). Likidite Krizi Sürecinde Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği’ne Üye Ülkeler ve Türkiye’deki Bankacılık Sektörünün Karşılaştırmalı Etkinlik Analizi: 2006-2010 Dönemi. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(3), 1-24.
• DİNÇER, H. ve Görener, A. (2011). Analitik Hiyerarşi Süreci ve VIKOR Tekniği İle Dinamik Performans Analizi: Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Yıl:10, Sayı:19,s.109-127.
• ERSOY, İ. S. (2003). Harmonization of The Turhish Banking Regulation to The European Union, With Special Emphasis to Risk Management, Marmara Üniversitesi, Avrupa Topluluğu Enstitüsü Avrupa Topluluğu İktisadı Anabilim Dalı – Doktora Tezi, İstanbul.
• ERTUĞRUL, İ. ve Karakaşaoğlu, N. (2009). Banka Şube Performanslarının VIKOR Yöntemi İle Değerlendirilmesi, Journal Of Industrial Engineering (Turkish Chamber Of Mechanical Engineers), 20(1). 19-28.
• GÜNEYSU, Y., Er, B. ve Ar, İ. M. (2015). Türkiye’deki Ticari Bankaların Performanslarının AHS Ve GIA Yöntemleri İle İncelenmesi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, (9), 71-93.
• HAZAR, A., Babuşçu, Ş., Tekindal, M. A. ve Köksal, M. O. (2018). Bankacılık Sektöründe Sermaye Yeterliliği Rasyosunu Belirleyen Risklerin Analizi. International Journal of Economic & Administrative Studies, (20). 135-149.
• KANDEMİR, T. ve Karataş, H. (2016). Ticari Bankaların Finansal Performanslarının Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri İle İncelenmesi: Borsa İstanbul’da İşlem Gören Bankalar Üzerine Bir Uygulama (2004-2014). İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(7), 1766-1776.
• KAR, M. (2008). Türkiye ve Avrupa Birliği Bankacılık Sektörünün Karşılaştırılması, Bekmez, S. (Ed.), Türkiye Avrupa Birliği Sektörel Rekabet Analizleri, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• KARTAL, M. T. (2018). Bankaların Finans Sektöründeki Önemi, Finansal İktisat Kitabının 1. Ünitesi, Orion Kitabevi, ISBN: 978-605-9524-35-3, Ankara.
• KESBİÇ, C. Y. ve Şimşek, H. (2013). Türk Bankacılık Sektörünün Yapısı Ve Avrupa Birliği Bankacılık Sektörüyle Uyumlaşma Süreci. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(1), 47-60.
• KUZU, S. (2018). Vikor, 117-132, (Ed) Yıldırım, B. F. ve Önder, E., Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri (3. Baskı), Dora Basım Yayın Dağ. Ltd. Şti.
• LAGRO, E. (2001) Avrupa Birliği ve Türkiye Rekabet Politikası Açısından Bankacılık Sektörüne Genel Bir Bakış, Bankacılar Dergisi, Sayı:36, 50-64.
• MERMOD, A. Y. ve Ceran, M. (2011). Basel III Doğrultusunda Bankacılık Riskleri ve Sermaye Yeterliliği; Türk Bankacılık Sektörü Üzerine Karşılaştırmalı Bir Analiz, Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi 2(4). 29-38
• ONUR, S. (2012). Finansal Liberalizasyon ve GSMH Büyümesi Arasındaki İlişki. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 1(1), 127-152.
• OPRICOVIC, S. ve Tzeng, G. H. (2004). Compromise solution by MCDM methods: A comparative analysis of VIKOR and TOPSIS. European Journal of Operational Research, 156(2), 445-455.
• ÖZBEK, A. (2017). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• ÖZTÜRK, Z. (2007). Avrupa Birliği’ne Entegrasyon Açısından Bankacılıkta Etkinlik: AB ve Türk Bankacılık Sistemlerinin Karşılaştırmalı Analizi, Marmara Üniversitesi, Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü, Bankacılık Anabilim Dalı – Doktora Tezi, İstanbul.
• PARASIZ, İ. (2007). Finansal Kurumlar ve Piyasalar, Ezgi Kitabevi, Bursa.
• SEVİNÇ, V. (2014). Türk Bankacılık Sistemi’nin Avrupa Birliği Bankacılık Sistemi’ne Entegrasyon Süreci ve Karşılaştırmalı Analizi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü-İşletme Anabilim Dalı-Finans Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• STEINHERR, A., Tukel, A. ve Ucer, M. (2004) The Turkish Banking Sector Challenges and Outlook in Transition to EU Membership, Economic and Financial Report 2004/2.
• SÜMER, G. (2016). Türk Bankacılık Sektörünün Tarihsel Gelişimi ve AB Bankacılık Sektörü İle Karşılaştırılması. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 485-508.
• TAŞABAT, S. E., Cinemre, N. ve Şen, S. (2015). “Farklı Ağırlıklandırma Tekniklerinin Denendiği Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri İle Türkiye’deki Mevduat Bankalarının Mali Performanslarının Değerlendirilmesi. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 4(2), 96-110.
• TATLI, S. (2010). Avrupa Birliği (AB)’nin Türk Bankacılık Sistemine Muhtemel Etkisi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı – Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• TEZERGİL, S. A. (2016). VIKOR Yöntemi İle Türk Bankacılık Sektörünün Performans Analizi, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 38, Sayı 1, ISSN: 2149-1844, ss. 357-373.
• TOPAL, H. (2012). BASEL II Düzenlemelerinin Türk ve AB Bankacılık Sektörü Üzerine Etkileri, Anadolu Üniversitesi, İktisat Anabilim Dalı – Doktora Tezi, Eskişehir.
• YILDIRIM, B. F. ve Demirci, E. (2017). Banka Performansının TOPSIS-M Uygulaması İle Değerlendirilmesi. Söke İşletme Fakültesi Priene Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 35-48