ULUSLARARASI TECRÜBE VE FAALİYET SEKTÖRÜ ÇERÇEVESİNDE ULUSLARARASI TİCARETTE ÖDEME ŞEKİLLERİ: İSTANBUL İLİ ÜZERİNE BİR PİLOT ARAŞTIRMA

Yıl 2021, Cilt: 26 Sayı: 2, 129 - 152, 30.04.2021

Murat Arslandere

Öz

Bu çalışmada uluslararası ticarette kullanılan ödeme yöntemlerinin; (i) genel kullanım oranları (ii) faaliyet sektörüne göre farklılaşma durumları ve son olarak (iii) uluslararası tecrübesine göre farklılaşma durumları incelenmiştir. İstanbul ilinde 158 adet dış ticaretle uğraşan firmaya anket uygulanmıştır. Bu firmaların tamamı ihracat yaparken 137’si hem ihracat hem de ithalat yapmaktadır. Ortaya çıkan sonuçlara göre hem ihracata hem ithalatta en çok kullanılan ödeme yönteminin “tamamı peşin ödeme yöntemi” olduğu tespit edilmiş ve bu durumun ortalama değerler bağlamında makro verilerle örtüşmediği görülmüştür. Sektörler bazında değerlendirildiğinde gıda sektörünün ihracatta tamamı peşin ödeme yöntemini daha fazla kullandığı orta çıkmıştır. Uluslararası tecrübe bağlamında ise tecrübe arttıkça, hem ihracatta hem ithalatta tamamı peşin ödeme yönteminde azalma, vesaik mukabili ödeme yönteminde artma olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Uluslararası Ticaret, Ödeme Yöntemleri, Uluslararası Tecrübe, Faaliyet Sektörü

Kaynakça

• 1. AL KILIÇ, Ş. (2010). “Uluslararası Ticarette Vesaik Mukabili Ödeme Yöntemi”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 14(2): 1-44.
• 2. ALABAYIR, A., & MUZIR, E. (2016). “Dış Ticaret İşlemlerinde Ticaret Yapılan Yere Göre Ödeme Şekli Tercihi ve Tercih Nedenlerini Belirlemeye Yönelik Ampirik Bir Çalışma”, Journal of Business Research Turk, 8(3): 304-323.
• 3. AĞSAKAL, A., & ERKAN, M. K. (2016). “Türkiye’de Dış Ticarette Ödeme Şekilleri ve Faiz Oranları”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12(12): 581-588.
• 4. ATAMAN, Ü.,& SÜMER, H. (2006). Dış Ticaret İşlemleri ve Muhasebesi, Türkmen Kitapevi, İstanbul.
• 5. BAYRAM, O. (2019). “Uluslararası Ticarette Tahsil Esasına Dayalı Ödeme Şekilleri (Collection Basis) Ve Uygulama Adımları”, İzmir Katip Çelebi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2): 223-230.
• 6. BERGAMI, R. (2009). “UCP 600 Rules–Changing Documentary Credit Business for International Traders?, International Journal of E-Business Research, 1(2): 191–203.
• 7. BİRGİLİ, E., TUNAHAN, H., & DİZKIRICI, A. S. (2005). “Akreditifli Ödeme ve İhracatçı İşletmelere Yönelik Bir Uygulama”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, (28): 87-96.
• 8. CASILLAS, J. C., ACEDO, F. J., & RODRÍGUEZ-SERRANO, M. Á. (2020). “How Does Internationalization Begin? The Role of Age at Entry and Export Experience in the Early Stages of the Process”. BRQ Business Research Quarterly, 23(2): 107-119.
• 9. Cyert, Richard M. &James G. March (1963). A Behavioral Theory of the Firm. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall
• 10. DOAN, N. T., VU, T. K. C., NGUYEN, T. C. T., NGUYEN, T. H. H., & NGUYEN, K. T. (2020). “Cash-in-Advance, Export Decision and Financial Constraints: Evidence from Cross-Country Firm-Level Data”, International Review of Economics & Finance, 69:75-92.
• 11. FERNHABER, S. A., MCDOUGALL, P. P., &OVIATT, B. M. (2007). “Exploring The Role of Industry Structure in New Venture Internationalization”, Entrepreneurship Theory and Practice, 31(4): 517–542.
• 12. GÖKGÖZ, A., & ÖZDEMIR H. (2015). “Dış Ticarette Teslim ve Ödeme Şekillerinin TMS 18 Hasılat Standardı Çerçevesinde İncelenmesi”, Journal Of Accounting, Finance and Auditing Studies, 1(3): 105-122.
• 13. HOEFELE, A., SCHMIDT‐EISENLOHR, T., & YU, Z. (2016). “Payment Choice in International Trade: Theory and Evidence from Cross‐Country Firm‐Level Data”, Canadian Journal of Economics/Revue canadienne d'économique, 49(1): 296-319.
• 14. HULTMAN, M., KATSIKEAS, C. S., & ROBSON, M. J. (2011). “Export Promotion Strategy and Performance: The Role of International Experience”, Journal of international marketing, 19(4): 17-39.
• 15. KULA,V. (2005). “Akreditif: Kesin Ödeme Garantisi Mi Yada Doğrulama Enstrümanı Mı?”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(3): 201-216.
• 16. MELEMEN, M. (2016). Uygulamalı Uluslararası Ticaret İşlemleri, Türkmen Kitabevi, İstanbul.
• 17. MERAL Y. (2018). “Documentary Risk in International Trade”, pp.413-431, In: Dincer H., Hacioglu Ü., Yüksel S. (eds) Strategic Design and Innovative Thinking in Business Operations, Contributions to Management Science. Springer, Cham.
• 18. MERAL, Y. (2019). “Strategic Management of Finance and Role of Documentary Credit”, pp.395-416, In Handbook of Research on Global Issues in Financial Communication and Investment Decision Making, IGI Global.
• 19. NIEPMANN, F., & SCHMIDT-EISENLOHR, T. (2017). “International Trade, Risk and the Role of Banks”, Journal of International Economics, 107, 111-126.
• 20. ÖZTÜRK, A., & SANDALCILAR, A. R. (2018). “Dış Ticaret İşlemlerinde Tercih Edilen Ödeme Yöntemleri: Doğu Karadeniz Bölgesi Üzerine Bir Uygulama”, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(4): 201-2018.
• 21. PASCUCCI, F., BARTOLONI, S., & GREGORI, G. L. (2016). “Export Market Orientation and International Performance in the Context of SMEs”, Journal of Small Business &Entrepreneurship, 28(5): 361-375.
• 22. REUBER, A. R., & FISCHER, E. (1997). “The Influence of the Management Team's International Experience on the Internationalization Behaviors of SMEs”, Journal of International Business Studies, 28(4): 807-825.
• 23. SIRPAL, R. (2009), “Methods of payment and foreign-exchange risk management among firms in Brunei Darussalam”, The Journal of Risk Finance, 10(4): 377-92.
• 24. SUSMUS, T., & BASLANGIC, S. O. (2015). “The New Payment Term BPO and Its Effects on Turkish International Business”, Procedia Economics and Finance, 33: 321-330.
• 25. TALAY, I., & BAYRAM, O., (2020). “Küresel Tedarik Zinciri ve Uluslararası Ticaret Yönetiminde Verimli Ödeme Sistemi Seçimi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 34(3): 945-972.
• 26. THANG, D. N., TRANG, N. K., & CUONG, M. P. (2020). “The Effects of Cash in Advance on Export Decision: The Case of Vietnam”, Journal of International Economics and Management, 20(1): 42-52.
• 27. TUİK (Türkiye İstatistik Kurumu), 2020, www.tuik.gov.tr. Erişim tarihi: 11.11.2020
• 28. TUNAY, N., YÜKSEL, S., & TUNAY, K. B. (2019). “The Effects of Technology on Bank Performance in Advanced and Emerging Economies: An Empirical Analysis”, 263–280, In Handbook of Research on Managerial Thinking in Global Business Economics, IGI Global.
• 29. TÜRKCAN, K. (2015), “Evolving Patterns of Payment Methods in Turkish Foreign Trade”, MPRA Paper no.65410.
• 30. VARLIK, U., & UÇAR, M . (2017). “Dış Ticarette Ödeme Şekilleri ve Vesaik Mukabili İşlemlerde Operasyonel Riskler”, Uluslararası Ticaret ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 1 (1):1-16.
• 31. WILLIAMS, J. E., & CHASTON, I. (2004). “Links Between the Linguistic Ability and International Experience of Export Managers and Their Export Marketing Intelligence Behaviour”. International Small Business Journal, 22(5): 463-486.
• 32. YÜCEL, H. (1999). İhracatta Pratik Bilgiler-İhracatta Peşin Ödeme, İGEME (İhracatı Geliştirme Etüt Merkezi).
• 33. ZEYNALZADE, S., TOPAL, B., & DİZKIRICI, A. (2016). “İhracatta Akreditifli Ödeme Yönteminin Değerlendirilmesi: Bir Katılım Bankası Örneği”, İşletme Bilimi Dergisi, 4(1): 123-140.