THE EFFECT OF CURRENCY RISK ON MARKET VALUE: AN ANALYSIS IN BORSA ISTANBUL

Yıl 2022, Cilt: 27 Sayı: 2, 277 - 289, 30.04.2022

Osman Can Barakalı , Bekir Elmas

Öz

Exchange rate risk for companies has increased considerably with the transition to the floating exchange rate system and the globalization of trade. The fluctuations in exchange rates create extraordinary effects on the activities of companies. The Turkish economy is an economy with a trade deficit. For this reason, companies are generally adversely affected by exchange rate movements. Firms use different financial instruments to hedge currency risk. However, the amount and how these instruments will be used depends on the determination of the effect of the exchange rate risk. In our study, ratios were determined to reveal the effect of exchange rate risk and a research was conducted on businesses operating in BIST30. In the study, panel data analysis method was applied with quarterly data between 2016 and 2021. As a result of the research, it has been seen that the exchange rate risk ratios have an effect on the market value of the firm. The effect of the firm's foreign currency position on the market value is significant and positive. It has been observed that the foreign currency liabilities of the firms have a positive effect on the market value. It has been observed that foreign currency assets affect the market value of the firm negatively.

Anahtar Kelimeler

Currency Risk, Market Value, Finance, Panel Data Analysis

KUR RİSKİNİN PİYASA DEĞERİNE ETKİSİ: BORSA İSTANBUL’DA BİR ANALİZ

Öz

İşletmeler için kur riski, dalgalı kur rejimine geçiş ve ticaretin küresel bir hale gelmesiyle oldukça artmıştır. Döviz kurlarında yaşanan dalgalanmalar işletmelerin faaliyetleri üzerinde öngörülemez etkiler oluşturmaktadır. Türkiye ekonomisi dış ticaret açığı olan bir ekonomi olması nedeniyle işletmeler kur hareketlerinden genellikle olumsuz etkilenmektedir. Kur riskinden korunmak adına işletmeler faklı finansal araçlar kullanmaktadır. Ancak bu araçların ne miktarda ve nasıl kullanılacağı kur riskinin etkisinin tespit edilmesine bağlı olmaktadır. Çalışmamızda kur riskinin etkisini ortaya koymak için oranlar tespit edilmiş ve BIST30’da faaliyet gösteren işletmeler üzerinde analizler yapılmıştır. Çalışmada 2016 ile 2021 yılı arasındaki çeyreklik dönem verileriyle panel veri analizi yöntemi uygulanmıştır. Araştırmanın sonucunda kur riskinin işletmelerin piyasa değeri üzerinde etkili olduğu görülmüştür. İşletmelerin yabancı para pozisyonlarının piyasa değeri üzerine etkisinin anlamlı ve pozitif olduğu tespit edilmiştir. İşletmelerin yabancı para yükümlülükleri piyasa değerini pozitif etkilerken yabancı para varlıklarının işletme piyasa değerini negatif etkilediği gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kur Riski, Piyasa Değeri, Finans, Panel Veri Analizi

Kaynakça

• Aksu, D. (2016). İmalat Sektöründe Kur Riskinin Birincil ve İkincil Etkileri ve Kur Riskine Karşı Çözüm Önerileri. Muhasebe ve Finansman Dergisi(71), 149-164.
• Bhuiya, M., Ahmed, E., & Haque, M. (2015). 'Corporate International Diversification, Exchange Rate Exposure, and Firm Value'An Analysis on United Kingdom Multinationals. International Journal of Economics, Commerce and Management, 3(3), 1-22.
• Boyacıoğlu, M. A., & Çürük, D. (2016). Döviz Kuru Değişimlerinin Hisse Senedi Getirisine Etkisi: Borsa İstanbul 100 Endeksi Üzerine Bir Uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi(70), 143-156.
• Chan, K. C., Seow, G. S., & Tam, K. (2002). Foreign Exchange Risk And Firm Value: An Analysis Of US Pharmaceutical Firms. Managerial Finance, 28(3).
• Choi, J. J. (1986). A Model Of Firm Valuation With Exchange Exposure. Journal of International Business Studies, 17(2), 153-160.
• Doğanay, M. (2016). Döviz Kuru Riski Yönetimi: Türkiye Tütün Endüstrisi Örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 8(1), 518-537. Doukas, J. A., Hall, P. H., & Lang, L. H. (2003). Exchange Rate Exposure At The Firm And İndustry Level. Financial Markets, Institutions & Instruments, 12(5), 291-346.
• Gönenç, H., Büyükkara, Z. G., & Koyuncu, O. (2003). Balance Sheet Exchange Rate Exposure, Investment And Firm Value: Evidence From Turkish Firms. Central Bank Review, 3(2), 1-25.
• Luo, H. R., & Wang, R. (2018). Foreign Currency Risk Hedging And Firm Value In China. Journal of multinational financial management, 47(48), 129-143.
• Mozumder, N., De Vita, G., Larkin, C., & Kyaw, K. S. (2015). Exchange Rate Movements And Firm Value: Evidence From European Firms Across The Financial Crisis Period. Journal of Economic Studies, 42(4), 561-577. Mutluay, A. H., & Turaboğlu, T. T. (2013). Döviz Kuru Değişimlerinin Firma Performansına Etkileri: Türkiye Örneği. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, 7(1), 59-78.
• Özbey, A. (2010). Kur Rı̇skı̇ Yönetı̇mı̇ Ve Kur Rı̇skı̇nı̇n Bı̇st’te İşlem Gören Havayolu İşletmecı̇lı̇ğı̇ Fı̇rmaları Üzerı̇ndekı̇ Etkı̇lerı̇ (Yüksek Lisans Tezi). Kırklareli: Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Šimáková, J. (2017). The Impact Of Exchange Rate Movements On Firm Value ın Visegrad Countries. Acta Universitatis Agriculturae et Silviculturae Mendelianae Brunensis, 65(6), 2105-2111.
• Şenol, Z., & Karaca, S. S. (2017). Finansal Risklerin Firma Değeri Üzerine Etkisi: BİST Örneği. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 3(1), 1-18.
• Şenol, Z., & Koç, S. (2021). Kur Riski ve Kur Riski Yönetiminin Firma Performansına Etkisi. Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 6(2), 534-564.
• Ünal, O., & Altın, H. (2010). Döviz Kur Riski İle Şirket Değeri Arasındaki İlişkinin İMKB Otomotiv Sektöründe Analizi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi(26).
• Yerekapan, A., & Eskin, İ. (2020). Kurumsal Risk Yönetimi Ve Firma Büyüklüğünün Firma Performansı Üzerine Etkisi: Bist Örneği. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 15(1), 61-74.
• Bai, J., & Ng, S. (2004). A PANIC Attack on Unit Roots and Cointegration. Econometrica, 72(4), 1127-1177.
• Beck, N., & Katz, J. N. (1995). What to Do (and Not to Do) With Time-Series Cross-Section Data. American political science review, 634-647.
• Breusch, T. S., & Pagan, A. R. (1980). The Lagrange Multiplier Test And Its Applications To Model Specification In Econometrics. The review of economic studies, 47(1), 239-253.
• Çiftci, F., & Yıldız, R. (2013). Dış Ticarette Kur Riski Yönetimi: Temsili Bir Türk Dış Ticaret Firması İçin Uygulama Örnekleri. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 5(9), 93-112.
• Hausman, J. A. (1978). Specification Tests In Econometrics. Econometrica: Journal of the econometric society, 46(6), 1251-1271.
• https://data.tuik.gov.tr (Erişim Tarihi: 05.01.2022)
• https://www.tcmb.gov.tr (Erişim Tarihi: 08.01.2022)
• Kutukız, D. (2005). Turizm sektöründe döviz riski ve korunma yöntemleri. Muhasebe ve Finansman Dergisi(28), 198-207.
• Moulton, B. R., & Randolph, W. C. (1989). Alternative Tests Of The Error Components Model. Econometrica: Journal of the econometric society, 685-693.
• Pesaran, M. H. (2004). General Diagnostic Tests for Cross-Sectional Dependence in Panels. Empirical Economics, 1-38. Saltoğlu, B. (2019). Finansal Risk Yönetimi. İstanbul:Alef Yayınevi.
• Şit, A., & Danacı, M. C. (2021). Dış Ticaret Yapan Firmaların Kur Riskine Karşı Korunma Yöntemleri: Malatya Örneği. Turkish Business Journal, 2(4), 76-92.
• Tatoğlu, F. Y. (2017). Panel Zaman Serileri Analizi. İstanbul: Beta Basım Yayım.
• Tatoğlu, F. Y. (2018). Panel Zaman Serileri Analizi. İstanbul: Beta Yayınevi.
• Tatoğlu, F. Y. (2020). Panel Veri Ekonometrisi. İstanbul: Beta Basım Yayım.
• Yakupoğlu, A. (2011). Dalgalı Kur Rejiminin Merkez Bankası’nın Döviz Varlık Ve Yükümlülüklerine Etkisi: 2002-2010. Maliye ve Finans Yazıları, 1(91), 21-45.